Παγκόσμια ημέρα της γυναίκας: Τι έκανε τις Σανταίες να ξεχωρίζουν - Στο «Σούλι του Πόντου» η κοινωνία ήταν ιδιαίτερη, καθώς οι γυναίκες είχαν στα χέρια τους την τοπική οικονομία

Πατριαρχική ήταν η παραδοσιακή ποντιακή κοινωνία, αυτό όμως δεν εμπόδισε πολλές γυναίκες να βγουν στο αντάρτικο, όπως συνέβη στη Σάντα, ή να λάβουν σημαντική μόρφωση από τα παρθεναγωγεία, στις αστικές βέβαια οικογένειες. Ιδίως στη Σάντα, το «Σούλι του Πόντου» οι δύσκολες κλιματολογικές συνθήκες διαμόρφωσαν με τέτοιο τρόπο την κοινωνική και οικονομική ζωή που οι γυναίκες είχαν ξεχωριστή θέση στους επτά μεγάλους και τους πέντε μικρότερους οικισμούς που αναπτύχθηκαν στο αλπικό τοπίο.

Η ειδοποιός αυτή διαφορά σε σχέση με άλλες μη αστικές περιοχές του Πόντου οφείλεται στην αναγκαστική μετανάστευση του ανδρικού πληθυσμού. 

Στη Σάντα δεν υπήρχαν πολλά περιθώρια για την ανάπτυξη αγροτικών δραστηριοτήτων αφού η γη δύσκολα μπορούσε να καλλιεργηθεί, αλλά ούτε και μεταλλεία σε κοντινή απόσταση. Έτσι, οι άντρες στράφηκαν στο εμπόριο και στην ανάπτυξη εμπορικών σχέσεων με άλλες περιοχές της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, αλλά κυρίως με τη Ρωσία.

«Εξαιτίας του άγονου και απόκρημνου εδάφους η γη δεν μπορούσε να καλλιεργηθεί και επιπλέον δεν υπήρχαν και μεταλλεία. Έτσι, οι περισσότεροι άντρες αναγκάζονταν να ξενιτεύονται και η πλειοψηφία να στραφεί προς το εμπόριο. Το αποτέλεσμα ήταν να συμβεί το εξής εκπληκτικό, οι γυναίκες να κρατούν στα χέρια τους την τοπική οικονομία», είχε πει στο pontosnews.gr η καθηγήτρια Οικιστικής και Πολιτιστικής Κληρονομιάς του Τμήματος Βαλκανικών, Σλαβικών και Ανατολικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας –και Σανταία στην καταγωγή– Ελένη Γαβρά.

Κατά την ίδια, η συντριπτική πλειοψηφία των γυναικών είχε καταπληκτική για την εποχή μόρφωση. Άλλωστε, στη Σάντα υπήρχε και εκπαιδευτήριο, πράγμα σπάνιο για μία ορεινή και δυσπρόσιτη περιοχή στον Πόντο.

«Οι εφημερίδες της εποχής έφταναν τακτικά στα καφενεία και διαβάζονταν από τις γυναίκες. Είναι σημαντικό ότι οι γυναίκες στην κοινωνία της Σάντα δεν είχαν υποδεέστερη θέση σε σχέση με τους άντρες», είχε τονίσει.

ΠΗΓΗ pontosnews