Η Ναυμαχία της Πρέβεζας έλαβε χώρα στις 28 Σεπτεμβρίου 1538 στην Πρέβεζα μεταξύ του Οθωμανικού στόλου και του ενωμένου στόλου της Ιεράς Συμμαχίας (Holy League), η οποία συστήθηκε από τον Πάπα Παύλο Γ΄.
Λόγω της νίκης των Οθωμανών στη ναυμαχία αυτή, παρά το ότι οι Δυτικοί είχαν ναυτική υπεροπλία, η σημερινή Τουρκία θεωρεί εθνική γιορτή την ημέρα της Ναυμαχίας της Πρέβεζας και η πόλη Πρέβεζα είναι διάσημη στον τουρκικό λαό, επειδή το γεγονός προβάλλεται ευρέως στα σχολικά εγχειρίδια ιστορίας. Είναι τέτοια η ιστορική σημασία της Ναυμαχίας της Πρέβεζας για τον Τουρκικό λαό, ώστε τα πλέον σύγχρονα τουρκικά υποβρύχια σήμερα αποτελούν σειρά με το όνομα Turkish Navy Submarines “Preveze”.
Ο ναύαρχος Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα θεωρείται εθνικός ήρωας και το Μαυσωλείο του βρίσκεται στο Ναυτικό Μουσείο της Κωνσταντινούπολης. Εκεί επίσης βρίσκεται ο διάσημος πίνακας ζωγραφικής «H Ναυμαχία της Πρέβεζας» του ζωγράφου Οχάνες Ουμέντ Μπεχζάντ(1866).
Προηγηθέντα ιστορικά γεγονότα
Το έτος 1537, ο Διοικητής του μεγάλου Οθωμανικού στόλου, Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα Πασάς, κατέλαβε μία σειρά νησιών του Αιγαίου και του Ιονίου, νησιά που ανήκαν στη Δημοκρατία της Βενετίας, δηλαδή τη Σύρο, την Αίγινα, την Ίο, την Πάρο, την Τήνο, την Κάρπαθο, την Κάσο και τη Νάξο, προσάρτησε δε το Δουκάτο της Νάξου στην Οθωμανική Αυτοκρατορία. Στη συνέχεια πολιόρκησε το Ενετικό φρούριο της Κέρκυρας και επίσης λεηλάτησε τις ισπανικές κατακτήσεις της Καλαβρίας στη νότια Ιταλία.
Εν όψει αυτής της απειλής, ο Πάπας Παύλος Γ’ πέτυχε το Φεβρουάριο του 1538 να συστήσει τη λεγόμενη «Ιερά Συμμαχία», η οποία περιλάμβανε τις Παπικές Πολιτείες, την Ισπανία, τηΔημοκρατία της Γένοβας, τη Δημοκρατία της Βενετίας και τους Ιππότες της Μάλτας, και δυνάμεις της Πορτογαλίας για να αντιμετωπίσουν τη ναυτική δύναμη του Χαϊρεντίν Μπαρμπαρόσα Πασά.
Ο ναύαρχος Μπαρμπαρόσα
Ο ναύαρχος Μπαρμπαρόσα Θεωρείται ο μεγαλύτερος Οθωμανός ναυτικός πολεμιστής. Το παρατσούκλι Μπαρμπαρόσα το έδωσαν οι Δυτικοί και σημαίνει «κοκκινογένης», επειδή είχε κόκκινα γένια.
Ο ίδιος και ο αδελφός του Αρούτζ (Oruc) είχαν δραστηριοποιηθεί ως επιτυχημένοι εμποροπλοίαρχοι του εμπορικού ναυτικού αλλά και ως πειρατές κατά χριστιανικών στόχων μέχρι το 1512, όταν ο σουλτάνος Σελίμ Α΄ ήρθε στην εξουσία.
Αρχικά ο ίδιος και ο αδελφός του ένωσαν τις δυνάμεις τους με επιτυχία με τον Σουλτάνο Σελίμ Α΄ τον Σκληρό το 1515, αλλά πραγματικά γνώρισε δόξα από τον σουλτάνο Σουλεϊμάν τον Μεγαλοπρεπή, γιο του Σελίμ Α΄.
Ναυτικές Δυνάμεις
Οθωμανοί
Ο Χαϋρεντίν Μπαρμπαρόσα Πασάς το καλοκαίρι του 1538 είχε στόλο που αριθμούσε 122 γαλέρες και γαλιότες.
Δυτικοί
Η «Ιερά Συμμαχία» περιλάμβανε ναυτική δύναμη από 302 πλοία (162 γαλέρες και γαλεόνια, 140 μπάρκα). Από αυτά, τα 55 ήταν γαλέρες από τη Βενετία, 49 από την Ισπανία, και 27 από τις Παπικές Πολιτείες και τους Μαλτέζους Ιππότες. Ο Γενοβέζος ναύαρχος Αντρέα Ντορία ορίσθηκε Διοικητής όλων στην υπηρεσία του αυτοκράτορα Καρόλου του 5ου.
Η Ανάπτυξη των στόλων
Οι ναυτικές δυνάμεις της Ιεράς Συμμαχίας συναντήθηκαν και διαμοερφώθηκαν σε στόλο κοντά στο νησί της Κέρκυρας. Τη νύχτα της 27ης/28ης Σεπτεμβρίου 1538, ο Ντορία έπλευσε 30 μίλια νότια και, όταν ηρέμησε ο άνεμος, αγκυροβόλησε στη θέση Σέσσολα κοντά στο νησί της Λευκάδας. Κατά τη διάρκεια της νύχτας, ο ίδιος και το επιτελείο του αποφάσισαν ότι η καλύτερη λύση ήταν να πραγματοποιήσουν επίθεση στη Ναύπακτο και να αναγκάσουν έτσι το Μπαρμπαρόσα σε μια αναμέτρηση εκεί.
Ο Χαϋρεντίν Μπαρμπαρόσα βρισκόταν ακόμη στο νησί της Κω στο Αιγαίο την εποχή εκείνη, αλλά σύντομα έφτασε στην Πρέβεζα με το υπόλοιπο του τουρκικού στόλου μετά την κατάκτηση της βενετσιάνικης Κεφαλονιάς στο δρόμο του.
Η Ναυμαχία
Τα ξημερώματα της 28ης Σεπτεμβρίου 1538, ο Αντρέα Ντορία με έκπληξη διαπίστωσε ότι οι Οθωμανοί έρχονταν κατευθείαν προς τα πλοία του. Ο Ντορία δεν περίμενε μια τέτοια τολμηρή επιθετική κίνηση από την κατώτερη αριθμητικά δύναμη του τουρκικού στόλου και έτσι χρειάσθηκε τρεις ώρες, προκειμένου να δώσει εντολή να σηκώσουν άγκυρες για απόπλου και να προετοιμασθεί για ναυμαχία και μάλιστα πιέσθηκε από τους συνεργάτες του Γκριμάνι και Καπέλο.
Τελικά, οι δύο στόλοι συνεπλάκησαν στις 28 Σεπτεμβρίου 1538 στον Αμβρακικό Κόλπο, ο οποίος στην ξένη βιβλιογραφία αναφέρεται ως “Κόλπος της Άρτας”, δίπλα στην Πρέβεζα. Ακάθεκτες οι δυτικές δυνάμεις ενεπλάκησαν σε μια μάχη που διήρκεσε ώρες και έκανε αρκετή ζημιά στο οθωμανικό ναυτικό. Όταν ο άνεμος δυνάμωσε, ο χριστιανικός στόλος τελικά άρχισε δράση, αφού πρώτα ο Ντορία εκτέλεσε μια σειρά χειρισμών πλεύσης, με σκοπό να προσελκύσει τους Οθωμανούς προς την ανοικτή θάλασσα-στόχο.
Οι Οθωμανοί γρήγορα ενεπλάκησαν με τα ενετικά, τα παπικά και τα μαλτέζικα πλοία, αλλά ο Αντρέα Ντορία δίστασε να μεταφέρει το κέντρο των δυνάμεών του κατά μέτωπο προς τον Μπαρμπαρόσα. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα να γίνονται πολλές κινήσεις (χειρισμοί πλεύσης) και πολύ λιγότερες πολεμικές αψιμαχίες. Ο Μπαρμπαρόσα ήθελε να επωφεληθεί από την έλλειψη ανέμου, η οποία ακινητοποίησε τα μεγαλύτερα σε μέγεθος χριστιανικά πλοία (barques), τα οποία αντιπροσώπευαν στο μεγαλύτερο μέρος την αριθμητική διαφορά μεταξύ των δύο πλευρών. Αυτές οι barques έπεσαν ως εύκολη λεία στα χέρια των Οθωμανών, οι οποίοι επιβιβάστηκαν σε αυτές και τις κατέλαβαν από τις δικές τους πιο ευέλικτες γαλέρες και γαλιότες.
Ο Αντρέα Ντορία προσπάθησε να παγιδεύσει τα οθωμανικά πλοία ανάμεσα σε βολές των κανονιών του από τις μπάρκες και τις γαλέρες του, αλλά απέτυχε. Στο τέλος της ημέρας, οι Οθωμανοί είχαν βυθίσει 10 χριστιανικά πλοία, έκαψαν 3 άλλα, ενώ ένας μεγάλος αριθμός οθωμανικών πλοίων υπέστη μεγάλες ζημιές από τις βολές κανονιών της ναυαρχίδας “Galeone Di Venezia”.
Το επόμενο πρωί, παρά τον ευνοϊκό άνεμο, μη θέλοντας να διακινδυνεύσει την ισπανική και γενοβέζικη αρμάδα, ο Ντορία εγκατέλειψε το πεδίο της μάχης και διέταξε πλεύση προς Κέρκυρα, κωφεύοντας στις εκκλήσεις των Ενετών, των Μαλτέζων και των Παπικών Διοικητών συνεχίσουν τον αγώνα.
Επακόλουθα της Ναυμαχίας της Πρέβεζας
Το επόμενο έτος 1539, ο Μπαρμπαρόσα επέστρεψε και κατέλαβε σχεδόν όλες τις εναπομείνασες βενετσιάνικες κτήσεις στο Ιόνιο και το Αιγαίο Πέλαγος. Τελικά, τον Οκτώβριο του 1540, υπογράφηκε Συνθήκη Ειρήνης μεταξύ της Δημοκρατίας της Βενετίας και της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, με βάση την οποία οι Οθωμανοί ανέλαβαν τον έλεγχο των ενετικών κτήσεων του Μωρέως (Πελοπόννησος) και της Δαλματίας και των πρώην Βενετικών νησιών του Αιγαίου, του Ιονίου και τις ανατολικές Αδριατικές ακτές.
Επίσης βάσει της Συνθήκης, η Βενετία υποχρεώθηκε να πληρώσει πολεμική αποζημίωση στην Οθωμανική Αυτοκρατορία ίση με 300.000 χρυσά δουκάτα.
Μετά τη νίκη της στη Ναυμαχία της Πρέβεζας και την επακόλουθη νίκη στη μάχη της Τζέρμπα στην Τυνησία το 1560, η Οθωμανική Αυτοκρατορία απέκρουσε με επιτυχία τις προσπάθειες της Βενετίας και της Ισπανίας, τις δύο δηλαδή επικρατούσες ναυτικές δυνάμεις της Μεσογείου, να σταματήσουν την αντίστοιχη Οθωμανική προσπάθεια εξόδου στην τεράστια θάλασσα. Αυτό άλλαξε μόνο με τη Ναυμαχία της Ναυπάκτου το 1571.
ΠΗΓΗ https://armynow.gr
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου