Η περιπέτεια ενός συμβόλου

Η ημισέληνος, επίσημο σήμερα σύμβολο αρκετών μουσουλμανικών κρατών, ήταν σύμβολο πολλών λαών προτού το υιοθετήσουν οι μουσουλμάνοι. Η αναζήτηση της προέλευσης της ημισελήνου και του αστεριού ως συμβόλων, μας οδηγεί στην εποχή των αρχαίων Σουμερίων αλλά και στην αρχαία Αίγυπτο.Οι λαοί της Μεσοποταμίας αλλά και οι Πέρσες χρησιμοποιούσαν την ημισέληνο ως σύμβολο με ιερές ιδιότητες.

ΑΡΧΑΙΑ ΕΛΛΑΔΑ

          Το αρχαιότερο Eλληνικό νόμισμα πάνω στο οποίο υπάρχει η ημισέληνος είναι νόμισμα από την Κάτω Ιταλία που χρονολογείται στον 6ο αιώνα π.Χ. Στη συνέχεια το βρίσκουμε σε πολλές ελληνικές περιοχές του αρχαίου ελληνικού κόσμου από την Κρήτη μέχρι τη Μακεδονία και την Μικρά Ασία.

       Την ημισέληνο βρίσκουμε και στην αρχαία ελληνική αποικία του Βυζαντίου που ίδρυσε ο Βύζας ο Μεγαρεύς. Το νόμισμα αυτό κόπηκε το 341 π.Χ. απο τους ντόπιους κατοίκους, όταν κατάφεραν να αποκρούσουν την αιφνιδιαστική επίθεση που είχε εξαπολύσει στην αποικία τους ο Βασιλιάς της Μακεδονίας Φίλιππος ο δεύτερος.

          Στα κατοπινά χρόνια οι Ρωμαίοι χρησιμοποίησαν στα νομίσματά τους την ημισέληνο.

ΒΥΖΑΝΤΙΟ

        Στον 5ο αιώνα μ.Χ. σε νόμισμα του αυτοκράτορα Αναστασίου Ι (491-518 μ.Χ.), βρίσκουμε νόμισμα που στη μια μεριά έχει την προτομή του αυτοκράτορα και στην άλλη την ημισέληνο. Στη συνέχεια και για πολλούς αιώνες συναντούμε την ημισέληνο με πολλούς τρόπους σε απεικονίσεις στο Βυζάντιο.

           Όταν έφτασαν οι Οθωμανοί στην περιοχή της Μικράς Ασίας (κυρίως όμως οι Σελτζούκοι, οι οποίοι αντέγραψαν σε πάρα πολλά πράγματα το Βυζάντιο), «δανείστηκαν» την ημισέληνο από τους Βυζαντινούς και σταδιακά έγινε το έμβλημα της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.

        Σήμερα όσοι θέλουν να δουν την ημισέληνο σε βυζαντινά νομίσματα δεν έχουν παρά να επισκεφθούν τις νομισματικές συλλογές των Ελληνικών Μουσείων αλλά ακόμα και σε Βυζαντινές τοιχογραφίες στη Λακωνία (χωριό Γεράκι κ.α.), όπου υπάρχει πεντακάθαρο σε ασπίδα του Αγίου Γεωργίου.

        Οι Οθωμανοί χρησιμοποίησαν την ημισέληνο στη σημαία τους, αν και αναφέρεται ότι η ημισέληνος και το αστέρι υπήρξαν ιερά σύμβολα των τουρκικών φυλών και πριν από την έλευση του Ισλάμ.

         Μέχρι τον 18ο αι. το τουρκικό εθνόσημο ήταν η απλή ημισέληνος, χωρίς το άστρο. Το άστρο το πρόσθεσε ο σουλτάνος Σελίμ Γ΄ (1789-1808) και είχε οκτώ ακτίνες, ενώ ο σουλτάνος Αβδούλ Μετζίτ (1840-1861) το έκανε με πέντε ακτίνες.

 

ΠΗΓΗ vizantinaistorika