Όπως ήταν φυσικό, ούτε οι εγκάθετοι της Άγκυρας στο ψευδοκράτος έχασαν την ευκαιρία να καταδικάσουν την απαράδεκτη κατά τα άλλα επίθεση στο τζαμί.
«Οι Ελληνοκύπριοι και η διοίκησή τους», ανέφερε ο Τατάρ, «πρέπει να γνωρίζουν ότι οι ρατσιστικές συμπεριφορές εναντίον του Ισλάμ δεν εξυπηρετούν κανένα», ενώ από την πλευρά του ο Οζερσάι συμπλήρωσε ότι «ο ρατσισμός εναντίον του Ισλάμ είναι αναχρονιστικός και απαράδεκτος», καλώντας την «ελληνοκυπριακή διοίκηση να λάβει τα απαραίτητα μέτρα και να δράσει αποτρεπτικά».
Χωρίς δεύτερη σκέψη η επίθεση σε χώρους λατρείας με ιδιαίτερη ιστορική σημασία για τον τόπο, αποτελεί μια καταδικαστέα πράξη και όπως σημείωσε ο ίδιος ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Νίκος Αναστασιάδης, θα πρέπει άμεσα οι δράστες να εντοπιστούν και να οδηγηθούν ενώπιον της Δικαιοσύνης.
Είναι, όμως, σχήμα οξύμωρο οι Τούρκοι και οι Τουρκοκύπριοι εγκάθετοί τους στα κατεχόμενα, να κάνουν λόγο για ισλαμοφοβική ρητορική, φρικτή επίθεση και ρατσιστικές συμπεριφορές κατά του Ισλάμ, την ώρα που στα κατεχόμενα εκατοντάδες εκκλησίες, εξωκλήσια και κοιμητήρια, βρίσκονται στο έλεος των Αττίλων του τουρκικού στρατού και των ακραίων Τουρκοκυπρίων που με τις ευλογίες του Τατάρ, του Οζερσάι και της Άγκυρας, συνεχίζουν για 46 συναπτά έτη, να καταπατούν τις περιουσίες και να καταστρέφουν την πολιτιστική κληρονομία της πατρίδας μας.
Μετά την εισβολή, λεηλασίες
Για δεκαετίες οι ορθόδοξες εκκλησίες στα κατεχόμενα, υπέστησαν συνεχείς βανδαλισμούς, καταστράφηκαν, μετατράπηκαν σε τζαμιά. Η εικόνα των κοιμητηρίων, με τους σταυρούς να είναι διαλυμένοι, προκαλεί θλίψη. Οι Τούρκοι Αττίλες, αφού τελείωσαν με τη θηριωδία της εισβολής, έκαναν αυτό που ξέρουν να κάνουν καλύτερα από τον καθένα. Να λεηλατούν, να κλέβουν και να καταστρέφουν.
Υπολογίζεται ότι μετά την τουρκική εισβολή του 1974, πάνω από 500 εκκλησίες ή άλλα χριστιανικά μνημεία πέρασαν στα χέρια των Τούρκων. Μεγάλης ιστορικής και πολιτιστικής αξίας κειμήλια, τοιχογραφίες και εικόνες, έγιναν εμπόρευμα στα χέρια Τούρκων αρχαιοκάπηλων, με κύριο δράστη των Αϊντίν Ντικμέν, ο οποίος πέθανε φέτος στις οκτώ Απριλίου σε ηλικία 83 ετών.
Κατά τη διάρκεια της τουρκικής εισβολής το 1974, αλλά και μετά, οι πλείστες εκκλησίες και τα μοναστήρια της κατεχόμενης περιοχής, λεηλατήθηκαν, με σκοπό την κλοπή εκκλησιαστικών θησαυρών, με τον Αϊντίν Ντικμέν να έχει σημαντικό ρόλο στη διαφυγή και παράνομη πώληση τους διεθνώς.
Ο Αϊντίν Ντικμέν ήταν ένας από τους πρωταγωνιστές αρχαιοκάπηλους που η Τασούλα Χατζητοφή κατάφερε να παγιδεύσει και να ξεσκεπάσει το 1997, στην γνωστή υπόθεση του Μονάχου, η οποία κατέληξε σε µια από τις σημαντικότερες συλλήψεις στα χρονικά της παράνομης διακίνησης έργων τέχνης στην Ευρώπη µετά τον Β’ Παγκόσµιο Πόλεµο.
Στα χέρια του Τούρκου αρχαιοκάπηλου είχαν βρεθεί τότε εκατοντάδες δεκάδες αρχαιοτήτων και θρησκευτικών θησαυρών, όχι μόνο από την Κύπρο αλλά και από άλλες χώρες του πλανήτη.
Τα τουρκικά εγκλήματα στα κατεχόμενα είναι τεκμηριωμένα από το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και άλλα διεθνή Ινστιτούτα, με τη διεθνή κοινότητα να προσπαθεί, αλλά να μην καταφέρνει επί τις ουσίας, να καταστήσει υπεύθυνη την Τουρκία. Βέβαια, κατά τη διάρκεια αυτών των συνεχιζόμενων εγκλημάτων, κανένα τουρκικό ΥΠΕΞ, κανένας Τατάρ και κανένας Οζερσάι δεν βρέθηκαν να καταδικάσουν αυτές τις συμπεριφορές.
Σε μια έκδοση του Γραφείου Τύπου και Πληροφοριών του 2012 καταγράφονται συνοπτικά οι μεγαλύτερες καταστροφές που υπέστησαν θρησκευτικά και πολιτιστικά μνημεία τις τελευταίες δεκαετίες στα κατεχόμενα.
Μονή Αντιφωνητή
H Μονή βρίσκεται στο χωριό Καλογραία στην επαρχία Κερύνειας. Πρόκειται για βυζαντινή μονή με ναό, οκταγωνικού τύπου, που κτίστηκε στα τέλη του 12ου αιώνα (είναι ο μοναδικός καλά σωζόμενος οκταγωνικός ναός της Κύπρου). Ολόκληρος ο ναός είναι αγιογραφημένος με εξαιρετικές τοιχογραφίες του 12ου και του 15ου αιώνα. Τούρκοι αρχαιοκάπηλοι κατέστρεψαν τα κεφάλια των δύο Αρχαγγέλων στην αψίδα του ναού.
+15
Αποτοίχισαν σε κομματάκια τις τοιχογραφικές συνθέσεις της Μέλλουσας Κρίσης και της Ρίζας του Ιεσσαί, καταστρέφοντας μεγάλο μέρος απ΄αυτές. Εξήντα κομμάτια από τις τοιχογραφίες αυτές βρέθηκαν στο Μόναχο και μέρος από αυτά επαναπατρίστηκε στην Κύπρο το Δεκέμβριο του 1997. Τα υπόλοιπα βρέθηκαν στην κατοχή του Τούρκου αρχαιοκάπηλου, Aydin Dikmen, από την Αστυνομία του Μονάχου, τον ίδιο χρόνο. Από την εκκλησία έχουν αφαιρεθεί και άλλες τοιχογραφίες και φορητές εικόνες που εντοπίστηκαν στην Ολλανδία
Παναγία της Κανακαριάς
Η φωτογραφία απεικονίζει ό,τι έχει απομείνει από το εξαιρετικής ομορφιάς ψηφιδωτό στην εκκλησία της Παναγίας της Κανακαριάς, στη Λυθράγκωμη της Καρπασίας, έργο του πρώτου ήμισυ του 6ου αιώνα, της εποχής του Ιουστινιανού.
Ύστερα από τη βίαιη αποτοίχισή του, ένα ελάχιστο μέρος του ψηφιδωτού διασώζεται στην εκκλησία. Η καταστροφή είναι έκδηλη και στην τοιχογραφία που βρίσκεται εξωτερικά στο υπέρθυρο.
Ναός Αγίου Θεμωνιανού
O Βυζαντινός ναός μονόκλιτος με τρούλο, του 13ου αιώνα, ναός του Αγίου Θεμωμιανού, βρίσκεται έξω από την κωμόπολη Λύση.
Συλήθηκε από τον τουρκικό στρατό κατά τα πρώτα χρόνια της εισβολής. Οι τοιχογραφίες του, που θεωρούνται ως ένα από τα πλέον σημαντικά έργα της περιόδου, έχουν αποτοιχιστεί μεθοδικά. Βρέθηκαν το 1983, επίσης, στο διαμέρισμα του Τούρκου αρχαιοκάπηλου Aydin Dikmen στο Μόναχο.
Οι τοιχογραφίες απεικονίζουν το Χριστό Παντοκράτορα και την Παναγία δεομένη, μεταξύ των Αρχαγγέλων Γαβριήλ και Μιχαήλ.
Ναός Αγίου Προκοπίου
Η εκκλησία του Αγίου Προκοπίου είναι Βυζαντινή εκκλησία του 11ου ή 12ου αιώνα. Βρίσκεται στο χωριό Σύγκραση στην επαρχία Αμμοχώστου. Ανήκει στον τύπο του εγγεγραμμένου σταυροειδούς με τρούλο. Βεβηλώθηκε κι αυτή μετά το 1974 από τα στρατεύματα κατοχής. Το εικονοστάσι έχει καταστραφεί και οι φορητές εικόνες έχουν κλαπεί. Πλήγμα αποτελεί η καταστροφή των αγιογραφιών.
Η κλοπή εικόνων
Τα παραδείγματα σύλησης και κλοπών εκκλησιών στα κατεχόμενα είναι αμέτρητα. Από το παρεκκλήσι Χρυσοκάβα στην Κερύνεια έχουν καταστραφεί τοιχογραφίες που χρονολογούνται από τον ένατο αιώνα, από τον Αρχάγγελο Μιχαήλ κλάπηκαν 13 εκκλησιαστικές εικόνες και από το Μοναστήρι του Αγίου Ιωάννη του Χρυσόστομου στον Κουτσοβέντη, κλάπηκαν αρκετές εικόνες.
Κατεδάφισαν ολόκληρη εκκλησία
Στην Αλόα, η εκκλησία της Παναγίας της Αυγασίδας κατεδαφίστηκε από τον Τούρκικο στρατό τον Αύγουστο του 1974. Οι Τούρκοι εισβολείς με αυτόν τον τρόπο, όπως καταγράφεται από μαρτυρίες Τουρκοκυπρίων, ήθελαν να εκδικηθούν τον θάνατο 106 συμπατριωτών τους. Η εκκλησία κατεδαφίστηκε με διαταγή του Tούρκου στρατιωτικού διοικητή της περιοχής, σχεδόν αμέσως μετά την κατάληψη της περιοχής από τα τουρκικά στρατεύματα το 1974.
Εκκλησίες μετατράπηκαν σε στάβλους
Από το μοναστήρι της Παναγίας της Αψινθιώτισσας στο Συγχαρί κλάπηκαν εκκλησιαστικές εικόνες και, αφαιρέθηκαν βυζαντινές τοιχογραφίες. Η εκκλησία για χρόνια μετατράπηκε σε στάνη για πρόβατα. Σε στάνη για πρόβατα και κατσίκες, είχε μετατραπεί για χρόνια και η βασιλική της Αγίας Τριάδας στην Καρπασία. Οι Αττίλες είχαν μετατρέψει σε στάβλο και την εκκλησία του Αγίου Φωτίου στη Γιαλούσα.
Η εκκλησία που έγινε ξενοδοχείο
Στην κατεχόμενη Λάπηθο, η εκκλησία της Μονής της Αγίας Αναστασίας μετατράπηκε σε νυχτερινό κέντρο. Οι Τουρκοκύπριοι, το 1997, ανέγειραν ξενοδοχείο στον περίβολο της εκκλησίας, και το εκμίσθωσαν για 30 χρόνια.
Τα κελιά των μοναχών μετατράπηκαν σε δωμάτια του ξενοδοχείου και ο χώρος αποτελεί τουριστική ατραξιόν για τουρίστες.
Το μοναστήρι του Αγίου Παντελεήμονα, Μύρτου έχει συληθεί και ο χώρος χρησιμοποιείται ως στρατόπεδο.
Καταστράφηκαν τοιχογραφίες
Από την εκκλησία της Παναγίας της Περγαμηνιώτισσας στην Ακανθού αφαιρέθηκαν οι τοιχογραφίες. Το ίδιο συνέβη και στην εκκλησία του Αγίου Φιλωνα στα Αγρίδια ενώ στην Αγία Μαύρη οι κατοχικές αρχές πριν από δεκαετίες είχαν αφαιρέσει τα παράθυρα με αποτέλεσμα να μείνουν εκτεθειμένες οι τοιχογραφίες του ναού που χρονολογούνται στο 12ο αιώνα.
Επίσης, έχουν συληθεί οι εκκλησίες της Παναγίας στη Μακράσυκα, του Αγίου Θεοδώρου στη Λάπηθο, της Παναγίας Χρυσελεούσας στην Κατωκοπιά (παλιά εκκλησία), του Αρχαγγέλου Μιχαήλ στο Ριζοκάρπασο και του Αγίου Αυξεντίου στην Κώμη Κεπήρ της επαρχίας Αμμοχώστου. Οι εκκλησίες της Παναγίας Ευαγγελίστριας στο Γερόλακκο, του Προφήτη Ζαχαρία στο Πάνω Δίκωμο, της Αγίας Άννας στα Συρκανιά, του Αγίου Ιωάννη Θεολόγου στη Μια Μηλιά και του Αγίου Γεωργίου στο Έξω Μετόχιτης Μεταμορφώσεως του Σωτήρος στην Ακανθού και της Παναγίας Χρυσελεούσης στην Κατωκοπιά μετατράπηκαν σε τζαμιά. Η εκκλησία του Αγίου Μάμα στο Γερόλακκο έχει μετατραπεί σε πολιτιστικό κέντρο.
Τα κοιμητήρια
Ακόμα και τα κοιμητήρια στην κατεχόμενη Κύπρο υπήρξαν στόχος της καταστροφικής μανίας των επιδρομέων και των συνεργών τους. Βρετανός δημοσιογράφος, μέλος βρετανικού τηλεοπτικού συνεργείου, μαρτυρεί χαρακτηριστικά στην εφημερίδα «The Guardian», στις 6 Μαΐου 1976, ότι το συνεργείο επισκέφθηκε 26 χωριά, στην κατεχόμενη Κύπρο, όπου κατοικούσαν Ελληνοκύπριοι και δεν βρήκε ούτε ένα κοιμητήριο που να μην έχει βεβηλωθεί.
Σε ανταπόκρισή της, άλλωστε, από την Κύπρο, η βρετανική εφημερίδα «The Observer» γράφει, στις 29 Μαρτίου 1987, μεταξύ άλλων, ότι βάνδαλοι έχουν βεβηλώσει πλήθος βρετανικών τάφων στην κατεχόμενη Κύπρο, μερικοί από τους οποίους ανήκουν σε στρατιώτες του Πρώτου Παγκόσμιου Πολέμου. Στο βρετανικό κοιμητήριο της Αμμοχώστου, συνεχίζει, έσπασαν όλους τους σταυρούς, ενώ σ΄αυτό της Κερύνειας άνοιξαν τους τάφους και κομμάτιασαν τις ταφόπετρες.
Τα τζαμιά στις ελεύθερες περιοχές
Στο βιβλίο του ο Δανός φωτογράφος και συγγραφές, Χένρικ Κλάουσεν, κατέγραψε την άθλια κατάσταση στην οποία βρίσκονται οι ορθόδοξες εκκλησίες, χριστιανικά μνημεία και κοιμητήρια στα κατεχόμενα.
Στο βιβλίο επιχειρείται και σύγκριση για το πώς διατηρούνται στις ελεύθερες περιοχές τα τζαμιά.
Όπως αναφέρει ο Δανός συγγραφέας, «μετά που είδαμε πώς αντιμετωπίζονται οι εκκλησίες στο βόρειο τμήμα της Κύπρου, κάποιος θα αναρωτηθεί δικαίως, αν οι Κύπριοι, στο ελεύθερο τμήμα του νησιού, συμπεριφέρονται στα τζαμιά με ανάλογο τρόπο, δηλαδή αφήνοντάς τα να αποσυντεθούν, προχωρώντας σε βανδαλισμούς ή κλοπές. Η απάντηση είναι “όχι”. Υπάρχουν 17 αρχαία τζαμιά στο νότιο τμήμα της Κύπρου, τα οποία είναι όλα προστατευόμενα από την κυβέρνηση και συντηρούνται από το κράτος. Έντεκα από αυτά αρχικά κτίστηκαν ως εκκλησίες και στη συνέχεια μετατράπηκαν σε τζαμιά, κάτω από την οθωμανική κυριαρχία. Η κυβέρνηση της Κύπρου δεν έχει μετατρέψει τα τζαμιά ξανά σε εκκλησίες και διευκολύνει ενεργά τη χρήση τους από τους μουσουλμάνους».
Η αναστήλωση των εκκλησιών και το έργο της Τεχνικής Επιτροπής
Από το 2011, συνολικά 55 τόποι πολιτιστικής κληρονομιάς έχουν συντηρηθεί, έχουν στηριχθεί δομικά και έχουν προστατευθεί ή αποκατασταθεί σε ολόκληρη την Κύπρο από την Τεχνική Επιτροπή για την Πολιτιστική Κληρονομιά, με χρηματοδότηση κυρίως από την ΕΕ και με τεχνική υποστήριξη του UNDP.
ΠΗΓΗ: reporter.com.cy
ΠΗΓΗ infognomonpolitics
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου