Τα πρώτα χρόνια της δεκαετίας του ’90, μετά την πτώση των κομμουνιστικών καθεστώτων, σε μια επίσκεψή μου στη Βουλγαρία συναντήθηκα με τον γνωστό Βούλγαρο δημοσιογράφο και ανταποκριτή της ΕΡΤ3, μετά το 1995, Μπόικο Μπορίσοφ. Δεν ζει, πια, εδώ και καιρό. Ήταν αξιόλογος δημοσιογράφος και αγαπούσε την Ελλάδα. Είχε κάνει ανταποκριτής του BTA στην Αθήνα τα χρόνια του Ζίφκοφ και γνώριζε καλά ελληνικά αλλά και την ελληνική πραγματικότητα. Προσφιλές θέμα συζήτησης, όταν τον συναντούσα, ήταν το κομμουνιστικό καθεστώς, η καταπίεση που ασκούσε και η εξάρτηση από τη Σοβιετική Ένωση.
Εμείς τον υπαρκτό κομμουνισμό –σοσιαλισμό τον έλεγαν για να έχουν να επικαλεστούν πως αγωνίζονται για ένα επόμενο στάδιο και να δικαιολογούν τις ατέλειές τους–, τον γνωρίζαμε από βιβλία και περιγραφές. Όσοι τον έζησαν, διηγούνταν διάφορα, τα οποία δεν θέλαμε να πιστέψουμε. Το αριστερό κλίμα της μεταπολίτευσης μας είχε ποτίσει ως το μεδούλι.
Ρώτησα, λοιπόν, τον Μπόικο εάν το καθεστώς του Ζίβκοφ είχε περιθώρια να αντιδράσει σε περίπτωση που κάπου διαφωνούσε με την ΕΣΣΔ.
– «Κανένα», μου είπε.
– «Τι θα έκαναν, θα εισέβαλαν;», τον ρώτησα.
– «Όχι», ήταν η απάντησή του. «Θα έκλειναν την στρόφιγγα του αερίου τον χειμώνα, επικαλούμενοι βλάβη».
Αυτό, δηλαδή, που γίνεται και σήμερα με τη Ρωσία. Την τέχνη τη γνωρίζουν καλά.
Θα μου πείτε πως πόλεμο έχουν σήμερα, η ΕΕ λαμβάνει μέτρα εναντίον τους, άρα, κάτι έπρεπε να κάνουν σε βάρος της και αυτοί. Υπάρχει, όμως, μια συμβατική υποχρέωση της Gazprom την οποία η εταιρεία έπρεπε, και πρέπει, να τηρήσει. Διαφορετικά θα πρόκειται για μια αναξιόπιστη εταιρεία και αυτό δεν ταιριάζει στο προφίλ του ρωσικού ενεργειακού κολοσσού.
Παρόλο που η Ρωσία και ο πρόεδρός της έχουν πολλούς υποστηρικτές στην Ελλάδα, ακόμη και αν, από γεωπολιτικής απόψεως, η ενέργειά της να εισβάλει στην Ουκρανία δικαιολογείται από τη ρωσική προσέγγιση, η εισβολή σε ξένη χώρα είναι καταδικαστέα. Χωρίς αστερίσκους. Και ο Χίτλερ, γεωπολιτικούς λόγους επικαλείτο για να καταστρέψει, για δεύτερη, φορά την Ευρώπη.
Όσο, όμως, και αν η αντίδραση της Δύσης ήταν δικαιολογημένη, αυτό δεν σημαίνει ότι οποιαδήποτε μέτρα είναι υπεράνω κριτικής. Τα μέτρα που πήρε η Δύση έχουν μικρές επιπτώσεις στη Ρωσία και μεγάλες στους ευρωπαϊκούς λαούς.
Οι ανησυχητικές δηλώσεις των ευρωπαίων ηγετών, αποκαλύπτουν το μέγεθος της κρίσης που θα βιώσουμε το χειμώνα. Και ενεργειακής και ακρίβειας.
Όπως αναμενόταν το πρωί της Πέμπτης η Ρωσία επαναλειτούργησε τον αγωγό Nordstream1 αλλά με το σταγονόμετρο. Ο πρόεδρος Πούτιν αφήνει όλα τα ενδεχόμενα ανοικτά, αποκαλύπτοντας πως η Ρωσία θέλει να χρησιμοποιήσει το φυσικό αέριο για εκβιασμό. Θέλει να το χρησιμοποιήσει για άρση ορισμένων κυρώσεων που την ενοχλούν ιδιαίτερα.
Η ρωσική αυτή πρόθεση εκβιασμού έχει γίνει αντιληπτή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, της οποίας η πρόεδρος, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν δήλωσε στις Βρυξέλλες πως αναμένει από τη Ρωσία να σταματήσει εντελώς τις προμήθειες φυσικού αερίου στην Ευρώπη πριν από το τέλος του έτους. Ως εκ τούτου, η Ευρώπη πρέπει να είναι έτοιμη με ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης.
Το σχέδιο, πάνω κάτω προβλέπει οριζόντιες περικοπές (15%) στο φυσικό αέριο και όπως φαίνεται όλες οι χώρες δεν συμφωνούν.
Η Γερμανία είναι μεταξύ των χωρών που βρίσκονται περισσότερο εκτεθειμένες στο ρωσικό φυσικό αέριο και αυτό ανάγκασε την πρόεδρο της Επιτροπής να επικαλεστεί την κοινοτική αλληλεγγύη και να ανακοινώσει πως η Επιτροπή προτείνει ένα νέο νομοθετικό πλαίσιο που θα της δώσει τη δυνατότητα να κηρύξει «Ενωσιακό Συναγερμό» (Union Alert), σε περίπτωση σοβαρού κινδύνου έλλειψης φυσικού αερίου, και να καταστήσει υποχρεωτικό το στόχο μείωσης της ζήτησης αερίου σε όλα τα κράτη-μέλη. Και όλα αυτά θα γίνουν στο έκτακτο Συμβούλιο Υπουργών Ενέργειας της ΕΕ στις Βρυξέλλες στις 26 Ιουλίου. Ωστόσο, δεν θα είναι ρόδινος ο δρόμος. Κάποιες ευρωπαϊκές κυβερνήσεις δεν συμφωνούν, ζητώντας η μείωση της κατανάλωσης να είναι ανάλογη της ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία.
Περισσότερο ανησυχούν στη Γερμανία, γιατί, όπως αναφέρθηκε, βρίσκονται πολύ εκτεθειμένοι στη ρωσική προμήθεια. Σύμφωνα με το νόμο, οι γερμανικές αποθηκευτικές εγκαταστάσεις πρέπει να είναι γεμάτες κατά 80% έως την 1η Οκτωβρίου και κατά 90% έως τις αρχές Νοεμβρίου. Ωστόσο, είναι πολύ απίθανο τα αποθεματικά να ανταποκριθούν σε αυτά τα επίπεδα. Αυτή τη στιγμή έχει πληρωθεί μόνο το 65% περίπου, κάτι που δεν αρκεί για να εξασφαλίσει μια σταθερή προμήθεια καθ’ όλη τη διάρκεια του χειμώνα.
Στη Γερμανία, όπου η τιμή της ενέργειας θα τετραπλασιαστεί, σύμφωνα με τον νόμο θα πρέπει τη μείωση να την υποστεί η βιομηχανία και όχι οι ιδιώτες ή οι ευαίσθητες δημόσιες υπηρεσίες όπως νοσοκομεία και τα σχολεία αλλά άρχισε ήδη, μια δημόσια συζήτηση να αντιστραφεί η φορά των επιπτώσεων.
Το ομοσπονδιακό Κοινοβούλιο της Γερμανίας, θα συζητήσει σύντομα ποιος θα έχει την προτεραιότητα για τις παραδόσεις φυσικού αερίου. Στην κοινή γνώμη, βεβαίως, υπάρχει το ερώτημα γιατί η πολιτική ηγεσία της Δύσης δεν ανέμενε ρωσική αντίδραση και γιατί δεν επέλεξε τον κατάλληλο συνδυασμό μέτρων που θα επηρέαζαν την Ρωσία και όχι τους λαούς της ηπείρου.
Θεωρήθηκε, από τις ευρωπαϊκές ηγεσίες, ότι θα μπορούσαν να επιβληθούν κυρώσεις στον μεγαλύτερο παραγωγό ενέργειας και σιτηρών στον κόσμο, τη Ρωσία, αγνοώντας το πολιτικό και στρατιωτικό του βάρος, πιστεύοντας ότι η διεθνής κοινότητα, με μια οικονομία ήδη γονατισμένη, δοκιμασμένη από την κρίση παραγωγής και διανομής που προκλήθηκε από την πανδημία, θα μπορούσε να ανταπεξέλθει στην εμβάθυνση, ακόμη περισσότερο, της κρίσης ενεργειακού εφοδιασμού της.
Με εξαίρεση την Ιαπωνία, τα 740 εκατομμύρια Δυτικών δεν έχουν πάρει κανέναν άλλο στο πλευρό τους.
Το κλείσιμο των δυτικών αγορών αντισταθμίστηκε σε μεγάλο βαθμό από την αύξηση των ρωσικών προϊόντων στις ανατολικές και νότιες αγορές.
Ως απάντηση στις κυρώσεις, η Ρωσία αύξησε την τιμή των καυσίμων που χρειάζεται απεγνωσμένα η Ευρώπη. Και παρόλο που οι Βρυξέλλες στοχεύουν στον τερματισμό των ρωσικών προμηθειών μέχρι το τέλος του έτους, το αυξανόμενο κόστος των προμηθειών επηρεάζει άμεσα την Ευρώπη. Γιατί; Επειδή η ΕΕ αγοράζει φυσικό αέριο από τη Μοζαμβίκη, την Αγκόλα, την Αλγερία και την Ινδία, οι οποίες αγοράζουν πετρέλαιο και φυσικό αέριο από τη Μόσχα και αναπόφευκτα υφίστανται τις αυξήσεις τόσο όταν αγοράζουν από τους Ρώσους όσο και όταν μεταπωλούν σε Ευρωπαίους, γράφει το αριστερό περιοδικό Monthly Review.
Κατά την εκτίμηση σχεδόν όλων των ειδικών, η Ευρώπη θα αντιμετωπίσει κόκκινο συναγερμό τον χειμώνα που μας έρχεται.
Η Ρωσία, ωστόσο, διαβλέποντας πως οι εξελίξεις δεν θα είναι ομαλές με την Δύση αναζητά όχι, μόνο, αγορές αλλά και συμμαχίες με άλλες χώρες. Η επίσκεψη Πούτιν στο Ιράν, δεν είχε στόχο, μόνο, μια συνάντηση της Ομάδας της Αστάνα (Ρωσία, Ιράν, Τουρκία, Συρία) για την επίλυση του συριακού. Απέβλεπε και σε συνομιλίες για την ενίσχυση των BRICS μια ομάδας χωρών στην οποία επιθυμούν να ενταχθούν τόσο το Ιράν, όσο και η Τουρκία.
Για τους δυτικούς αναλυτές, το παιχνίδι είναι περίπλοκο.
Η Ρωσία μειώνει όλο και περισσότερο το μερίδιο αγοράς του Ιράν στην ενέργεια στην προσπάθεια της να βρει νέους αγοραστές για το δικό της πετρέλαιο, το οποίο είναι φθηνότερο. Επίσης, οι μεγαλύτεροι αγοραστές χάλυβα του Ιράν, συμπεριλαμβανομένης της Κίνας και της Νότιας Κορέας, έχουν στραφεί προς τη Ρωσία με έκπτωση.
«Το Ιράν και η Ρωσία δεν είναι ακόμη σύμμαχοι», εκτιμούν αναλυτές. Το Ιράν ήταν απρόθυμο να καταδικάσει την εισβολή της Ουκρανίας. Καθώς οι συνομιλίες για τα πυρηνικά του βρίσκονται, τώρα, σε αδιέξοδο, «το Ιράν μπορεί απλώς να θέλει να δείξει στη Δύση ότι έχει μια εναλλακτική λύση, ότι μπορεί να έχει μια επιρροή που υπερβαίνει τη Μέση Ανατολή».
Ένα σημαντικό μέρος του κινήτρου του Ιράν να συνεργαστεί με τη Ρωσία οφείλεται στις επείγουσες οικονομικές του ανάγκες και την έλλειψη εναλλακτικών λύσεων.
Το Ιράν δεν μπορεί να απορρίψει τις σχέσεις του με ανατολικές δυνάμεις όπως η Ρωσία, όσο δεν υπάρχουν επιλογές στη Δύση. Επειδή η συνάντηση της Τεχεράνης προκάλεσε την εβδομάδα που πέρασε το διεθνές ενδιαφέρον, να σημειωθεί πως κατ’ αυτήν η Τουρκία επεδίωξε να πάρει τη συγκατάνευση του Ιράν και της Ρωσίας να αρχίσει μια νέα εισβολή στη Συρία αλλά απέτυχε.
Η Τουρκία, βομβάρδισε τις τελευταίες ημέρες τις περιοχές των Κούρδων στο βόρειο Ιράκ με αποτέλεσμα να σκοτωθούν οκτώ άνθρωποι, γεγονός που προκάλεσε την αντίδραση της ιρακινής κυβέρνησης η οποία ζήτησε την αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων από την χώρα και κάλεσε για διαβουλεύσεις τον επιτετραμμένο της στην Άγκυρα.
Γενικώς, το παιχνίδι δεν του βγαίνει του Ερντογάν. Για τον Πούτιν, θα δούμε.
ΠΗΓΗ pontosnews
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου