ΕΡΕΥΝΑ – Φιλελεύθερος – Hellas Journal
Επικεφαλής της έρευνας: Μιχάλης Ιγνατίου
Το εξαφανισμένο πρακτικό των Ηνωμένων Εθνών που αφορά τη συνάντηση του τότε ειδικού συμβούλου του Γενικού Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών, Έσπερ Μπαρθ Άιντε, με τις ομάδες των διαπραγματευτών των δύο πλευρών στις 4 Ιουλίου 2017, στις 4:00 μμ, στο Κραν Μοντανά, υπάρχει και το αποκαλύπτουν σήμερα ο «Φιλελεύθερος» και η Hellas Journal.
Από αυτό αποδεικνύεται τεκμηριωμένα ότι:
1. Πραγματοποιήθηκε συνάντηση, το πρωί της 4ης Ιουλίου 2017, στο Κραν Μοντανά μεταξύ των δύο ηγετών και των εκπροσώπων του Γενικού Γραμματέα. Κατά τη συνάντηση ο Έσπεν Μπαρθ Άιντε είπε ότι μίλησε με τον Αντόνιο Γκουτέρες δύο φορές και μετέφερε το διευκρινισμένο πλαίσιο, δηλαδή το πλαίσιο που ο ΓΓ είχε κατά νου, και όχι αυτό που ο Άιντε απέστειλε ηλεκτρονικά προς τις δύο πλευρές, στις 2 Ιουλίου, ως το πλαίσιο.
2. Υπήρξε από την πλευρά των Ηνωμένων Εθνών πρακτικό γι’ αυτή τη συνάντηση. Αυτό σημαίνει ότι κάποιοι αξιωματούχοι στη Γραμματεία του ΟΗΕ το απέκρυψαν και δεν το είχαν δώσει στην κ. Τζέιν Χολ Λουτ όταν αυτή το ζήτησε.
Στο πρακτικό του απογεύματος, που αποκαλύπτει σήμερα ο «Φιλελεύθερος» και η Hellas Journal, καταγράφεται το πλαίσιο Γκουτέρες και γίνεται επίκληση στα πρακτικά του ΟΗΕ του πρωινού, με την αναφορά μάλιστα ότι είναι η ακριβής διατύπωση σύμφωνα με τις σημειώσεις που τηρούνταν το πρωί της ίδιας μέρας.
3. Το διευκρινισμένο πλαίσιο, δηλαδή αυτό που ο ΓΓ είχε αναφέρει κατά το δείπνο της 30ής Ιουνίου 2017 με την έναρξη των συνομιλιών, δεν είχε καμία σχέση ούτε με τη σειρά των θεμάτων που θα ’πρεπε να συζητηθούν ούτε με το περιεχόμενο των έξι παραμέτρων του κ. Γκουτέρες, σε σύγκριση πάντα με εκείνο το πλαίσιο που ο Άιντε έστειλε στις δύο πλευρές, στις 2 Ιουλίου μέσω ηλεκτρονικού μηνύματος (email).
Συνεπώς, καταρρίπτεται το αφήγημα της τουρκικής πλευράς και όσων την υποστηρίζουν στις ελεύθερες περιοχές, ότι το πλαίσιο ήταν ένα, και ήταν αυτό το παραποιημένο που έδωσε ο Άιντε.
Καταρρίπτεται και ο ισχυρισμός του τέως κατοχικού ηγέτη Μουσταφά Ακιντζί, ότι δήθεν δεν πραγματοποιήθηκε συνάντηση στις 4 Ιουλίου το πρωί, κατά την οποία και διευκρινίστηκε τι πραγματικά θεωρεί ο ΓΓ του ΟΗΕ ως πλαίσιο.
Το σημειώνουμε, διότι έχει σημασία, γιατί όταν η κ. Λουτ αναζήτησε το πρακτικό της συνάντησης του πρωινού (της 4ης Ιουλίου 2017) στη Γραμματεία των Ηνωμένων Εθνών, της είπαν ότι δεν υπάρχει. Σύμφωνα με πληροφορίες μας, προκλήθηκε σάλος τότε και απείλησε να παραιτηθεί…
Αξίζει να σημειωθεί ξανά ότι ο Μουσταφά Ακιντζί επέμενε ότι δεν είχε γίνει η συνάντηση του πρωινού, γνωρίζοντας ότι ψεύδεται (και παρέσυρε και τον Άντρο Κυπριανού, ο οποίος επανέλαβε τον ισχυρισμό στο Τρίτο Πρόγραμμα του ΡΙΚ). Ισχυρίστηκαν ότι δεν υπήρχε άλλο από το πλαίσιο που έδωσε ο κ. Άιντε, παραποιημένο την Κυριακή (2 Ιουλίου 2017)
Με αυτό το πρακτικό καταρρίπτεται ακόμα ένας μύθος, που πάλι εκπορεύθηκε από την Άγκυρα και το έχαψαν οι γνωστοί «τουρκολάγνοι» της Λευκωσίας. Αποκαλύπτεται έτσι ο βρώμικος ρόλος που έπαιξε ο Άιντε εκείνες τις δύσκολες ώρες στο Κραν Μοντανά, αλλά και αργότερα με την παραπλάνηση της κ. Λούτ που επιχείρησαν προφανώς πρώην συνεργάτες του Νορβηγού διπλωμάτη, στην Γραμματεία του ΟΗΕ.
Επέμεναν πως δεν υπήρχε πρακτικό της πρωινής συνάντησης (της 4ης Ιουλίου 2017) όπου ο Γ.Γ. μέσω του Έιντε διευκρίνισε το ποιο πραγματικό είναι το πλαίσιο του, με αποτέλεσμα η κ. Λουτ να ρεζιλευτεί όταν επισκέφθηκε την Αθήνα, την Άγκυρα και τη Λευκωσία.
Τραπέζι 2, 4 Ιουλίου στις 16:00
Συμμετέχοντες:
Ελληνοκυπριακή Κοινότητα (Ε/Κ): Ανδρέας Μαυρογιάννης (ΑΜ) , Μελίνα Σάββα ( ΜΣ) , Ερατώ Μαρκουλλή (ΕΜ) , Κωνσταντίνος Κόμπος (ΚΚ)
Τουρκοκυπριακή Κοινότητα (Τ/Κ): Οζντίλ Ναμί (ΟΝ), Μπαρίς Μπουρτσού (ΜΜ) , Ιπέκ Μπορμάν (ΙΜ) , Ερχάν Ερτσίν (ΕΕ) , Ταχίρ Οσμάν (ΤΟ)
Ευρωπαϊκή Επιτροπή: Πίτερ Βαν Νούφελ (ΠΒΝ), Μάρτιν Βέρβεη (ΜΒ)
Ηνωμένα Έθνη (Η.Ε.): ΕΒΕ( Έσπεν Μπαθ Έϊντεν) , ΑΜ , ΣΜ , ΜΣ, ΤΜ, ΣΙ,
ΙΣ (πρακτικογράφος)
ΕΜΕ ( Έσπεν Μπάθ Άϊντε) : Άνοιξε την συνάντηση ανακαλώντας (υπενθυμίζοντας) ότι αυτή η ομάδα μετατρέπεται σε μια ευρύτερη ομάδα για όλα τα θέματα. Ζήτησε να μην επαναληφθούν οι συζητήσεις αλλά να δουν πως θα μειωθούν οι διαφορές σε διαφορετικά σημεία.
Ο.Ν. (Οζντίλ Ναμί): Ζήτησε διευκρίνιση για την κοινή κατανόηση της εντολής.
(Σημείωση «Φ»: Στο σημείο αυτό ο κ. Ναμί με το «εντολή» εννοεί προφανώς την κοινή αντίληψη για το πλαίσιο Γκουντέρες)
ΕΜΕ ( Έσπεν Μπάθ Άϊντε) : Ενημέρωσε τις πλευρές πως διευκρίνισε με τον Γ.Γ. (Γενικό Γραμματέα ΟΗΕ) και τους ηγέτες την ακόλουθη κατανόηση: (Τα πάντα «υπόκεινται σε»): (Σημείωση «Φ»: Ο Άϊντε αναφέρεται σε συναντίληψη για το πλαίσιο Γκουντέρες)
[Ακριβής διατύπωση που καταγράφηκε στις σημειώσεις από την συνάντηση στις 10 π.μ. της ιδίας ημέρας]
- Νέο καθεστώς ασφάλειας: Το τέλος του μονομερούς Δικαιώματος Επέμβασης και της Συνθήκης Εγγυήσεως (Σ.Ε.), αλλά με κατάλληλα εργαλεία εφαρμογής (modalities) και επαλήθευσης, συμπεριλαμβανομένου στοιχείων εκτός Κύπρου.
- Γρήγορη σημαντική μείωση των στρατευμάτων στα επίπεδα της Συνθήκης Συμμαχίας (Σ.Σ.), που συνεπάγεται 650 στρατιώτες, με λεπτομερείς αναφορές στον σκοπό και την εντολή, SOFA (Συμφωνία για το Νομικό Καθεστώς των Δυνάμεων), μηχανισμό επαλήθευσης και χρονοδιάγραμμα – χωρίς να προκαταλαμβάνει την συμφωνία για ρήτρα λήξης έναντι ρήτρας επανεξέτασης.
- Αποτελεσματική συμμετοχή: 2:1 αναλογία και μια θετική ψήφο υπό πιθανώς δυο διαφορετικές προσεγγίσεις;
- Εδαφικό: Η πόλη της Μόρφου, όπως αρχικώς ήταν γνωστή, (σημείωση «Φ»: εννοεί να επιστραφεί στους Ελληνοκύπριους), με κατάλληλο μηχανισμό επανεγκατάστασης.
- Ισοδύναμη μεταχείριση: τι σημαίνει «δίκαιο» (equitable) μέσα στο πλαίσιο της μόνιμης κατοικίας (σημείωση «Φ»: εννοεί την μεταχείριση Ελλήνων και τούρκων υπηκόων): με τους τουρίστες, φοιτητές, εποχιακούς / αποσπασμένους εργαζομένους να εξαιρούνται από αυτή την κατηγορία.
- ΔΥΟ ΚΑΘΕΣΤΩΤΑ ΠΕΡΙΟΥΣΙΩΝ:
- «που υπόκειται» όπου το σύστημα θα δίνει στους ιδιοκτήτες (dispossessed owners) με απώλεια χρήσης (ιδιοκτησίας)
- και «που δεν υπόκειται» όπου το σύστημα θα δίνει στους υφιστάμενους χρήστες, αλλά σε κάθε περίπτωση θα αποτελούν τον κανόνα κατά 100% . Πέραν των πιο πάνω το ιδιοκτησιακό καθεστώς θα πρέπει να είναι απλό.
(συνεχίζει να μιλά ο Έσπεν Μπάθ Έϊντεν)
Σε συνέχεια της πρωινής συνάντησης με τους ηγέτες, (σημείωση «Φ»: Όπου διευκρινίστηκε το σωστό πλαίσιο όπως αναφέρεται και εδώ πιο πάνω), τα μέρη συμφώνησαν να δουλέψουν σε όλα ταυτόχρονα. Η ομάδα εργασίας για το Νέο Καθεστώς Ασφάλειας και τα στρατεύματα υπό την προεδρία του Ε.Σ. άρχισε να δουλεύει παράλληλα.
Ο.Ν (Οζντίλ Ναμί) Ζήτησε διευκρινήσεις αναφορικά με την Ισοδύναμη Μεταχείριση. Η δική του εντύπωση ήταν πως ο Γ.Γ. κατάλαβε ότι το μόνο ζήτημα που απέμεινε ήταν αυτό του καθεστώτος μόνιμης παραμονής και της αναλογίας του (το επιβεβαίωσε και ο ΕΜΕ), αλλά προέκυψε ότι ο ΑΜ (Ανδρέας Μαυρογιάννης) δεν επιβεβαίωσε την ίδια αντίληψη. Κατά την δική του άποψη ο Γ.Γ. εννοούσε κάτι άλλο όταν αναφερόταν σε εναπομείναντα ζητήματα και ισοδύναμες λύσεις μεταξύ 4:1 και 1:1.
Ο.Ν. (Οζντίλ Ναμί) ζήτησε διευκρίνηση τι γίνεται για παράδειγμα με ανθρώπους όπως νοσοκομειακούς ιατρούς από την Τουρκιά και ο ΕΒΕ ( Έσπεν Μπάθ Άϊντε) εξήγησε ότι αυτό το θέμα θα μπορούσε να λυθεί σταδιακά. Υπάρχει η αρχική κατάσταση (status) κατά την άφιξη (φοιτητές, εποχιακοί εργάτες κ.τ.λ.) όπου μετά κάθε ένας θα μπορεί να αλλάξει το καθεστώς του σε μόνιμα διαμένοντα.
Α.Μ (Ανδρέας Μαυρογιάννης) υποστήριξε μία άλλη λογική λέγοντας πως έτσι (σημείωση εφημερίδας: όπως το περιέγραψε ο Έσπεν Μπαθ Άίντε) ένας εργαζόμενος θα γίνεται μέρος του “αγωγού” για μόνιμη κατοικία από την στιγμή που θα λαμβάνει την πρώτη προσωρινή άδεια απασχόλησης.
Τ.Μ. (μέλος ομάδας ΗΝ.ΕΘΝΩΝ) διευκρίνισε ότι κάποιος πρέπει να ξεχωρίσει τις κατηγορίες μεταξύ προσωρινής διαμονής, μόνιμης διαμονής και υπηκοότητας – αυτές οι νομικές κατηγορίες δίνουν σε κάποιο άτομο διαφορετικά δικαιώματα. Η έννοια της Προσωρινής Διαμονής έχει ήδη διευκρινιστεί και η Μόνιμη Διαμονή ρυθμίζεται κάτω από τον Εθνικό Νόμο, π.χ. όπως στην Αυστρία όπου είναι ομοσπονδιακός νόμος. Η Εθνική Οδηγία για Τρίτες Χώρες (σημείωση «φ»: προφανώς εννοεί της Ε.Ε.) δεν προδικάζει για το πως μια χώρα θα ρυθμίζει βάσει του δικού της συμφέροντος. Ομοίως αυτά τα θέματα μπορούν να ρυθμίζονται και στην Κύπρο: 5 χρόνια, μόνιμο εισόδημα ή οιονδήποτε περιορισμοί, που μπορεί να εφαρμόζονται κάτω από αυτήν την οδηγία. Καμία από αυτές τις συνθήκες με νομικούς όρους δεν δίνουν αμέσως το δικαίωμα να αγοράσουν περιουσία.
Ο.Ν. (Οζντίλ Ναμί) πρότεινε αυτό που ο ίδιος ονόμασε “Ευθεία Προσέγγιση”:
Σεβόμαστε τις συμφωνίες που είδη υπάρχουν, οποιοσδήποτε έχει πάρει άδεια ανανεώνεται και την επομένη της δημιουργίας του νέου κράτους θα υπάρξει καθεστώς για όλες τις τρίτες χώρες για εισαγωγή εργαζομένων βάσει των οικονομικών αναγκών, συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας;
Όποιο και να είναι το σύστημα, οποιοσδήποτε από τρίτη χώρα μπορεί να κληθεί να εργαστεί στην Κύπρο και θα έχουμε διαδικασίες και κριτήρια που θα πρέπει να πληρούνται ώστε να του αποδοθεί άδεια εργασίας – καμία διάκριση απέναντι στην Τούρκους υπηκόους. Το ίδιο καθεστώς και στα δυο CS (Cyprus States):
Εκεί που η ισοδύναμη μεταχείριση εισέρχεται είναι όταν κάθε χρόνο συγκεκριμένος αριθμός Τούρκων υπηκόων θέλουν να μετακομίσουν στο νησί. Σε αυτή την περίπτωση συγκρίνουμε τον αριθμό των Ελλήνων υπηκόων και εφαρμόζουμε την αναλογία 1:1.
Μπορεί να υπάρξει στην οικονομία της χώρας ανάγκη για περισσοτέρους εργαζομένους (στην πρώτη κατηγορία με τις κανονικές διαδικασίες) Τούρκους υπηκόους να έρθουν και δεν θα τους επιτρέπεται λόγω της εξάντλησης της αναλογίας 1:1 περιορίζοντας την εργοδότηση Τούρκων υπηκόων. Αν οι ανάγκες της οικονομίας είναι εκεί, είναι η ομοσπονδιακή υπηρεσία που θα μπορεί να αποφασίσει βάσει των καθιερωμένων κανόνων για το ποιος θα μπορεί να λάβει άδεια. H «ποσόστωση» (quota) θα είναι σχετική μόνο όταν εφαρμόζεται σε ανάλογες υποθέσεις όπως όταν ένας Έλληνας ασκεί το δικαίωμα του ως ευρωπαίος πολίτης. Επιπρόσθετα, οι μόνιμα διαμένοντες, π.χ. μετά από 10 χρόνια, θα μπορούν να είναι σε θέση να αιτηθούν για υπηκοότητα, λαμβάνοντας υπόψη ότι η υπηκοότητα δεν θα μπορεί να αποδοθεί αν διαταράσσεται η συμφωνηθείσα εθνική αναλογία.
Κ.Κ. (Κωνσταντίνος Κόμπος) υπενθύμισε ότι τα δικαιώματα που απορρέουν από διαφορετικές νομοθεσίες απαιτείται να λαμβάνονται υπόψη: Η Συνθήκη της Άγκυρας, εσωτερικοί κανονισμοί της χώρας, σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπου οι Τούρκοι υπήκοοι έχουν δικαιώματα κάτω από τους υπάρχοντες κανονισμούς.
Ο.Ν. (Οζντίλ Ναμί) επανέλαβε την άποψη του και σημείωσε πως ο αριθμός των Ελλήνων υπηκόων που φθάνουν κάθε χρόνο με σκοπό την μόνιμη διαμονή πρέπει να είναι πολύ μικρός.
Α.Μ. (Ανδρέας Μαυρογιάννης) απάντησε ότι συγκρινόμενες με τις τέσσερεις ελευθερίες για τους Έλληνες υπηκόους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, τα δικαιώματα των Τούρκων υπηκόων βάσει της συμφωνίας μεταξύ της Τουρκίας και της Ε.Ε. είναι ήδη πολύ όμοια, με μόνη εξαίρεση που αφορά το δικαίωμα στην πρώτη εισδοχή. Για τον ίδιο, η απόφαση αφορούσε τον βαθμό στον οποίο θα μπορούσε αυτό το δικαίωμα να επεκταθεί στους Τούρκους υπηκόους και η Ελληνοκυπριακή πλευρά εισηγείται όπως εφαρμοστεί με αναλογία 4:1, συγκρινόμενο με τον αριθμό των Ελλήνων που κάνουν χρήση τους δικαιώματος. Αυτό θα ήταν το αρχικό σημείο διαπραγμάτευσης για «ισοδύναμη μεταχείριση».
Τ.Μ. (μέλος ομάδας Ην. Εθνών) εισηγήθηκε όπως αντί αναλογίας θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί «ανώτατη οροφή».
Ο.Ν. ( Οζντίλ Ναμί) επέστρεψε στο σημείο που ήγειρε προηγουμένως και πρόσθεσε ότι θα έχει επίσης εφαρμογή σε περίπτωση κατά την οποία δεν έρθει κανένας Έλληνας υπήκοος μια συγκεκριμένη χρονιά, έτσι σε αυτή την περίπτωση άλλο καθεστώς (όπως οι προσωρινοί εργαζόμενοι) θα μπορεί να εφαρμοστεί.
Υποστήριξε το επιχείρημα του και ο Ε.Ε. (Ερχάν Ερτσίν) προσθέτοντας ότι εκτός από την Συμφωνία της Άγκυρας, ο εθνικός χειρισμός τρίτης εθνικότητάς (βασισμένος σε ομοσπονδιακό νομό) θα πρέπει να είναι μόνο ένας επιπρόσθετος μηχανισμός / ειδική μεταχείριση για μικρό αριθμό Τούρκων υπηκόων.
Κ.Κ. (Κωνσταντίνος Κόμπος) ζήτησε διευκρίνηση αναφορικά με την εφαρμογή του κανόνα στα μέλη των οικογενειών τους και,
Ο ΕΜΕ (Έσπεν Μπάθ Άϊντε) διευκρίνισε το δικαίωμα της Μόνιμης Διαμονής έχει εφαρμογή και για κάθε μέλος της οικογένειας.
Α.Μ. (Ανδρέας Μαυρογιάννης) επανέλαβε την έννοια του αγωγού προς την διαμονή, υποδεικνύοντας ότι τα δικαιώματα που αποκτήθηκαν με το πέρασμα του χρόνου θα πρέπει να ληφθούν υπόψη.
ΕΜΕ ( Έσπεν Μπάθ Άιντε) παρενέβη λέγοντας ότι μια τέτοια κατανόηση θα ήταν σαφώς εκτός του σκοπού της πρότασης του Γ.Γ. Υπενθύμισε επίσης την εντολή του από το Γ.Γ. να καθορίσει τα σημαντικά ζητήματα για διαπραγμάτευση όπως απαιτούνται. Εδώ τα ζητήματα είναι πολύ λίγα και καταλήγουν στις αναλογίες 1:1 και 4:1. Λύνοντας αυτό το ζήτημα θα μπορούσε να βοηθήσει να λυθεί ένα πολύ πιο μεγάλο ζήτημα. Γιατί να μην εργαστούμε πάνω στο ζήτημα της «ισοδύναμης» (στα αγγλικά equitable αλλά εννοεί την «ισοδύναμη).
(Σημείωση «Φ»: Δηλαδή, να καθορίζεται σε αναλογία η ισοδύναμη μεταχείριση Ελλήνων και Τούρκων πολίτων)
Ο.Ν. (Οζντίλ Νάμι) εισηγήθηκε όπως οι διαπραγματευτές συμφωνήσουν επί «της βάσης» και οι ηγέτες να συμφωνήσουν επί της μελλοντικής αρχής / αναλογίας.
Α.Μ. ( Ανδρέας Μαυρογιάννης) δεν ανταποκρίθηκε θετικά και επανέλαβε την επιχειρηματολογία του. Για τον Ανδρέα Μαυρογιάννη η αρχική θέση είναι πως η Τουρκία είναι τρίτη χώρα. Επιπρόσθετα θα μπορούσε να δει την πιθανότητα ορισμού επιπλέον δικαιωμάτων που εμπίπτουν στα δικαιώματα εισδοχής κάποιου για πρώτη φορά.
ΕΜΕ ( Έσπεν Μπάθ Άϊντε) επιχειρηματολόγησε έντονα, ξανά, ότι η κατανόηση του Α..Μ. (Ανδρέα Μαυρογιάννη) δεν είναι πλήρως συμβατή με την κατανόηση του Γ.Γ.
Α.Μ. (Ανδρέας Μαυρογιάννης) αντέδρασε έντονα κατά της ερμηνείας του ΕΜΕ ( Έσπεν Μπάθ Άϊντε) και αναφέρθηκε στην συμφωνία πριν δύο χρόνια μεταξύ των ηγετών για μη διατάραξη της δημογραφικής ισορροπίας της χώρας.
Ε.Μ.Ε ( Έσπεν Μπάθ Άϊντε) διευκρίνισε ότι η κατανόησή του Γ.Γ. δεν δημιουργεί οποιοδήποτε πρόβλημα στις υπάρχουσες συγκλήσεις για αυτό η άποψη του Α.Μ. (Ανδρέας Μαυρογιάννης) δεν τίθεται σε αμφισβήτηση.
Ο.Ν. ( Οζντίλ Νάμι) επιβεβαίωσε αυτή την αντίληψη και την αρχή για μη διατάραξη της δημογραφικής κατανομής του νησιού. Aυτό είναι το δικαίωμα που αποφασίσαμε να κλείσουμε.
Μ.Β. (Μάρτιν Βερβεη, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής) πρότεινε στις πλευρές να διευκρινίσουν ποια είναι η δημογραφική ισορροπία – Είναι τα πλήρη δικαιώματα της υπηκοότητας ή των δικαιωμάτων μόνιμης διαμονής;
Ε.Μ.Ε ( Έσπεν Μπάθ Έϊντεν) έκλεισε την συνάντηση ζητώντας από τις πλευρές να διεξέλθουν και τα εναπομείναντα ζητήματα. Δεδομένου ότι Α.Μ. (Ανδρέας Μαυρογιάννης) έπρεπε να φύγει για να παραστεί σε συνεδρία του Εθνικού Συμβουλίου, ο ΕΜΕ (Έσπεν Μπάθ Έϊντεν) είπε να ξανασυναντηθούν μετά το δείπνο (να γίνει επικοινωνία για την ακριβή ώρα). Ενθάρρυνε την κατάθεση ξεκάθαρων θέσεων για να μπορέσει να υπάρξει πρόοδος για την επόμενη ημέρα.
Ο.Ν. (Οζντίλ Νάμι) πρότεινε όπως οι πλευρές έχουν ξεκάθαρη πολιτική θέση για την κατεύθυνση προς την οποία θα επιλυθούν τα ζητήματα.
Ακολουθεί μεταφρασμένο απόσπασμα από το πρακτικό που τήρησε η ελληνοκυπριακή πλευρά από τη συνάντηση των ηγετών το πρωινό της 4ης Ιουλίου 2017 στο Κραν Μοντανά με τον Άιντεν, όπου -όπως ο ίδιος ομολόγησε- αφού μίλησε δύο φορές με τον Γ.Γ. του είπε να τους μεταφέρει το πλαίσιο που ο ίδιος ανακοίνωσε και στο δείπνο στις 30 Ιουνίου 2017
ΠΡΑΚΤΙΚΟ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΟΚΥΠΡΙΑΚΗΣ ΠΛΕΥΡΑΣ ΚΑΤΑ ΗΝ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΤΩΝ ΗΓΕΤΩΝ στις 4 Ιουλίου 2017 στις 10 π.μ.
Άϊντε: Μίλησα με τον Γενικό Γραμματέα των Ηνωμένων Εθνών χθες βραδύ και επίσης σήμερα το πρωί και παρακολουθεί από κοντά τα τεκταινόμενα και ενδιαφέρεται πάρα πολύ και βεβαίως είναι λίγο ανήσυχος από την έλλειψη προόδου.
Βάσει της συνομιλίας μου μαζί του θα ήθελα να διευκρινίσω τα σημεία που ο ίδιος ήγειρε και στην βάση της συνομιλίας που είχα μαζί του και των σχολίων του:
Στο θέμα της Ασφάλειας
– Πιστεύω ότι πρέπει να αρχίσουμε να αναγνωρίζουμε ότι χρειαζόμαστε ένα νέο καθεστώς ασφάλειας και όχι συνέχιση του παλιού. Νομίζω χρειάζεται, όπως είπε, το τέλος του Δικαιώματος Επέμβασης και το τέλος της Συνθήκης Εγγυήσεων. Η παρούσα κατάσταση θα αντικατασταθεί από ισχυρό σύστημα διαβεβαιώσεων ώστε όλη η Κύπρος και όλοι οι Κύπριοι, και στις δυο κοινότητες, να νοιώθουν ασφάλεια με νέο μηχανισμό εφαρμογής ο οποίος θα εμπλέκει και κάτι εκτός Κύπρου. Οι εγγυητές δεν μπορούν να παρακολουθούν την εφαρμογή των υποχρεώσεών τους.
Για τα στρατεύματα
– Θα πρέπει να υπάρξει δραστική μείωση των στρατευμάτων από την πρώτη ημέρα σε χαμηλά επίπεδα και μετά σε επίπεδα ίσα με αυτά της Συνθήκης Συμμαχίας (απαιτείται να συμφωνηθεί χρονοδιάγραμμα για επίτευξη των επιπέδων του 1960 και μηχανισμός επαλήθευσης για παρακολούθηση).
Σε σχέση με το κατά πόσο θα πρέπει να υπάρξει ρήτρα επανεξέτασης ή οριστικής κατάληξης, αυτό είναι θέμα που πρέπει να συζητηθεί σε ανώτατο επίπεδο. Απαιτείται να συζητηθούν οι όροι εντολής / σκοπός / συμφωνία για SOFA (Συμφωνία για το Νομικό Καθεστώς Δυνάμεων) και οι υποχρεώσεις και ούτω καθεξής.
Στο εδαφικό
– Η τουρκοκυπριακή πλευρά θα πρέπει να διαφοροποιήσει το χάρτη που παρουσίασε ώστε να ανταποκριθούν στις ανησυχίες των Ελληνοκυπρίων σε σχέση με κάποιες τοπικές περιοχές. Πρέπει να ειπωθεί η Μόρφου.
Στο περιουσιακό
Θα υπάρχουν δυο αρχές:
- Στις περιοχές υπό εδαφική αναπροσαρμογή θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στους εκτοπισθέντες ιδιοκτήτες, αλλά όχι κατά 100%.
- Για τις άλλες περιοχές όχι κάτω από εδαφικές αναπροσαρμογές να δομηθεί κατά τρόπο που θα δώσει προτεραιότητα στους χρήστες, αλλά όχι κατά 100%.
Στην ισότιμη μεταχείριση – Όσον αφορά τους μόνιμους κάτοικους που είναι Τούρκοι υπήκοοι οι οποίοι εμπίπτουν σε ποσόστωση με τους Έλληνες υπηκόους που γίνονται μόνιμα διαμένοντες θα πρέπει να είναι δίκαιη. Χρειάζεται περαιτέρω συζήτηση για το τι είναι δίκαιο κατά την αίτηση για μόνιμη διαμονή.
Αποτελεσματική συμμετοχή
– Το θέμα της αποτελεσματικής συμμετοχής θα πρέπει να συζητηθεί περαιτέρω σε σχέση με το θέμα της μιας θετικής ψήφου (πότε και υπό ποιες συνθήκες και προϋποθέσεις, σε ποια σώματα θα εφαρμόζεται και τους σχετικούς μηχανισμούς επίλυσης διάφορων), ενώ οποιαδήποτε εναπομείναντα στοιχεία στον καταμερισμό εξουσιών, συμπεριλαμβανομένης και της απαίτησης των Τουρκοκυπρίων για εκ περιτροπής προεδρία, θα πρέπει να συζητηθούν.
ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΠΑΡΑΠΟΙΗΜΕΝΟΥ ΕΓΓΡΑΦΟΥ
Ακολουθεί η μετάφραση του παραποιημένου πλαισίου του κ. Γκουτέρες, που εστάλη εγγράφως με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο από τον Άιντε.
Αυτό εστάλη στις δύο πλευρές στις 2 Ιουνίου 2017, δηλαδή δύο ημέρες μετά που το ζήτησε η ελληνοκυπριακή πλευρά.
Είναι εμφανές ότι παραποιήθηκε, όχι μόνο στο περιεχόμενο, αλλά και στη σειρά που έθεσε τα θέματα προς συζήτηση στο πλαίσιο του Γ.Γ. του ΟΗΕ. Ο Άιντε άλλαξε και την σειρά, εκτός από το περιεχόμενο, για να συζητηθούν προφανώς πρώτα τα θέματα που είχε να …«λαμβάνει» η Τουρκία και τελευταίο το θέμα της ασφάλειας, που ενδιέφερε την ελληνοκυπριακή πλευρά.
ΕΔΑΦΙΚΟ
Υπάρχει ανάγκη να προσαρμόσουμε τον χάρτη που κατατέθηκε από την τουρκοκυπριακή (Τ/Κ) πλευρά για να αντιμετωπίσουμε τις ανησυχίες που εκφράστηκαν από τους Ελληνοκύπριους (Ε/Κ) σε σχέση με κάποιες τοποθεσίες.
ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΙΣΟΤΗΤΑ
Εκ περιτροπής προεδρία με αναλογία 2:1.
Λήψη αποφάσεων (αποτελεσματική συμμετοχή): Απλή πλειοψηφία με μια μόνο θετική ψήφο με έναν μηχανισμό επίλυσης διαφορών/ σε περιπτώσεις όπου τα θέματα άπτονται ζωτικών συμφερόντων των δύο πλευρών.
ΠΕΡΙΟΥΣΙΑΚΟ
Δύο καθεστώτα για τις περιουσίες: Για περιοχές που θα τεθούν υπό εδαφική αναπροσαρμογή να οικοδομηθούν κατά τρόπο που να δίνουν προτεραιότητα σε εκτοπισμένους ιδιοκτήτες. Για περιοχές που δεν θα υπόκεινται σε εδαφικές αναπροσαρμογές να οικοδομηθούν κατά τρόπο που να δίνουν προτεραιότητα στους σημερινούς χρήστες. Θα πρέπει να αναλυθούν περαιτέρω συγκεκριμένες παράμετροι.
ΙΣΟΤΙΜΗ ΜΕΤΑΧΕΙΡΙΣΗ
Ελεύθερη διακίνηση αγαθών: (=τελωνειακή ένωση + ένα ποσοστό πρέπει να συμφωνηθεί για πρωτογενή αγροτικά προϊόντα). Υπηρεσίες και διακίνηση κεφαλαίων είναι ΟΚ.
Ελεύθερη διακίνηση προσώπων: Οι αρχές θα δίνουν άδειες σε τουρίστες, φοιτητές, και εποχιακούς εργάτες. Γι’ αυτούς που θα ζητούν καθεστώς μόνιμης διανομής, θα υπάρξει ακριβοδίκαιο (equitable) καθεστώς μεταξύ Τούρκων και Ελλήνων υπηκόων στην Κύπρο.
ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΚΑΙ ΕΓΓΗΥΣΕΙΣ
Ο γενικός γραμματέας υπογράμμισε ότι δεν νομίζει ότι ένα σύστημα στο οποίο θα παρέμενε το δικαίωμα επέμβασης θα ήταν βιώσιμο. Είπε ότι θέματα τα οποία βρίσκονται κάτω από τη συνθήκη εγγυήσεων θα μπορούσε να αντικατασταθούν από ικανοποιητικούς μηχανισμούς ελέγχου και παρακολούθησης σε πολλά από τα θέματα στα οποία οι δύο πλευρές θα μπορούσαν να συμφωνήσουν από κοινού. Σε κάποια από αυτά τα θέματα θα μπορούσαν να αναμειχθούν οι εγγυήτριες δυνάμεις. Ένα σύστημα ασφαλείας θα πρέπει να διασφαλίζει ότι και οι δύο κοινότητες στην Κύπρο θα αισθάνονται ασφαλείς σε μια επανενωμένη Κύπρο, όπου η ασφάλεια της μιας κοινότητας δεν θα δημιουργεί ανασφάλεια στην άλλη κοινότητα.
Το θέμα των στρατευμάτων είναι διαφορετικό σε σχέση με τη συνθήκη εγγυήσεων και θα πρέπει να αντιμετωπιστεί σε διαφορετικό πλαίσιο. Τα θέματα που σχετίζονται με τα στρατεύματα (αριθμοί αποχώρησης, εάν και όταν θα χρειαστεί να φύγουν, καθώς και τα χρονοδιαγράμματα, θα αντιμετωπιστούν στο υψηλότερο επίπεδο όταν φθάσει αυτή η στιγμή).
Ακολουθεί μία σύγκριση των δύο πλαισίων:
- Του παραποιημένου πλαισίου του Γ.Γ. του ΟΗΕ όπως το έδωσε γραπτώς ο Άιντε στις δύο πλευρές με ηλεκτρονικό μήνυμα στις 2 Ιουνίου του 2017 και στο δημόσιο διάλογο αναφέρεται ως πλαίσιο της 30ης Ιουνίου 2017.
- Του διευκρινισμένου πλαισίου που υπαγόρευσε ο Άιντε κατά τη συνάντηση των ηγετών το πρωινό της 4ης Ιουλίου 2017, και αφού είχε μιλήσει δύο φορές, όπως είπε, με τον Γ.Γ. και κατέγραψε και με πρακτικό η ελληνοκυπριακή πλευρά και το επιβεβαιώνει το πρακτικό των Ηνωμένων Εθνών που αποκαλύπτουμε σήμερα.
ΣΥΓΚΡΙΣΗ ΤΩΝ ΔΥΟ ΠΛΑΙΣΙΩΝ
- Εδαφικό
Άτυπο έγγραφο 30ης Ιουνίου: Υπάρχει ανάγκη να προσαρμόσουμε τον χάρτη που κατατέθηκε από την Τ/Κ πλευρά για να αντιμετωπίσουμε τις ανησυχίες που εκφράστηκαν από τους Ε/Κ σε σχέση με κάποιες τοποθεσίες.
Διευκρινίσεις 4ης Ιουλίου: Ο τουρκοκυπριακός χάρτης που παρουσιάστηκε στο Μοντ Πελεράν 1 θα πρέπει να τροποποιηθεί κατά τέτοιο τρόπο ώστε να ικανοποιήσει κάποιες ελληνοκυπριακές ανησυχίες. Η Μόρφου θα πρέπει να βρεθεί στο υπό Ε/Κ διοίκηση συνιστών κρατίδιο.
- Πολιτική ισότητα
Άτυπο έγγραφο 30ής Ιουνίου: Εκ περιτροπής προεδρία με αναλογία 2:1. Λήψη αποφάσεων (αποτελεσματική συμμετοχή), απλή πλειοψηφία με μια μόνο θετική ψήφο με έναν μηχανισμό επίλυσης διαφορών σε περιπτώσεις όπου τα θέματα άπτονται ζωτικών συμφερόντων των δύο πλευρών.
Διευκρινίσεις 4ης Ιουλίου: Το θέμα αυτό πρέπει να συζητηθεί περαιτέρω σε ό,τι αφορά τη μια αναγκαία Τ/Κ ψήφο (πότε και σε ποια σώματα, σε συνδυασμό με τον μηχανισμό επίλυσης διαφορών). Την ίδια στιγμή πρέπει να συζητηθούν κάποια εναπομείναντα θέματα σε ό,τι αφορά τον διαμοιρασμό εξουσίας, συμπεριλαμβανομένης και της απαίτησης της Τ/Κ πλευράς για εκ περιτροπής προεδρία.
- Περιουσιακό
Άτυπο έγγραφο 30ής Ιουνίου: Δύο βασικές αρχές σε ό,τι αφορά τις περιουσίες. Για περιοχές που θα τεθούν υπό εδαφική αναπροσαρμογή, να δοθεί προτεραιότητα σε εκτοπισθέντες ιδιοκτήτες, ενώ για τις υπόλοιπες περιουσίες (υπό τ/κ διοίκηση δηλαδή) να δοθεί προτεραιότητα στους σημερινούς χρήστες. Συγκεκριμένες ρυθμίσεις θα ανακοινωθούν σύντομα.
Διευκρινίσεις 4ης Ιουλίου: Θα πρέπει να επιλυθεί με βάση δύο βασικές αρχές. Πρώτον, οι περιουσίες θα πρέπει να διαχωριστούν σε αυτές που θα επιστραφούν υπό ε/κ διοίκηση και σε αυτές που θα παραμείνουν υπό τ/κ διοίκηση, στο πλαίσιο της ομοσπονδίας. Στις περιοχές που θα επιστραφούν υπό ε/κ διοίκηση θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στους εκτοπισμένους Ε/Κ ιδιοκτήτες, όχι όμως σε ποσοστό 100%. Στις περιοχές που θα παραμείνουν υπό τ/κ διοίκηση θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στους σημερινές χρήστες, όχι όμως σε ποσοστό 100%. Το θέμα που αφορά μεγάλες εκτάσεις γης που ανήκουν σε Ε/Κ στον βορρά και παραμένουν αναξιοποίητες θα πρέπει να συζητηθεί περαιτέρω.
- Ίση αντιμετώπιση Ελλήνων και Τούρκων υπηκόων
Άτυπο έγγραφο 30ής Ιουνίου: Ελεύθερη διακίνηση αγαθών: (=τελωνειακή ένωση +ένα ποσοστό πρέπει να συμφωνηθεί για πρωτογενή αγροτικά προϊόντα). Υπηρεσίες και διακίνηση κεφαλαίων ok.
Ελεύθερη διακίνηση προσώπων: Οι αρχές θα δίνουν άδειες σε τουρίστες, φοιτητές, και εποχιακούς εργάτες. Γι’ αυτούς που θα ζητούν καθεστώς μόνιμης διανομής, θα υπάρξει ακριβοδίκαιο (equitable) καθεστώς μεταξύ Τούρκων και Ελλήνων υπηκόων στην Κύπρο.
Διευκρινίσεις 4ης Ιουλίου: Οι Τούρκοι υπήκοοι μπορούν να αιτούνται μόνιμης διαμονής στην Κύπρο σε μια δίκαιη ποσόστωση σε σχέση με τους Έλληνες υπηκόους που αποκτούν καθεστώς μόνιμης διαμονής στην Κύπρο. Η ποσόστωση αυτή δεν θα αφορά φοιτητές, τουρίστες και εποχιακούς εργάτες. Για το θέμα αυτό απαιτείται περαιτέρω συζήτηση.
- Ασφάλεια και Εγγυήσεις
Άτυπο έγγραφο 30ής Ιουνίου: Ο γενικός γραμματέας υπογράμμισε ότι δεν νομίζει ότι ένα σύστημα στο οποίο θα παρέμενε το δικαίωμα επέμβασης θα ήταν βιώσιμο. Είπε ότι θέματα τα οποία βρίσκονται κάτω από τη συνθήκη εγγυήσεων θα μπορούσε να αντικατασταθούν από ικανοποιητικούς μηχανισμούς ελέγχου και παρακολούθησης σε πολλά από τα θέματα στα οποία οι δύο πλευρές θα μπορούσαν να συμφωνήσουν από κοινού. Σε κάποια από αυτά τα θέματα οι εγγυήτριες δυνάμεις θα μπορούσαν να αναμιχθούν. Ένα σύστημα ασφαλείας θα πρέπει να διασφαλίζει ότι και οι δύο κοινότητες στην Κύπρο θα αισθάνονται ασφαλείς σε μια επανενωμένη Κύπρο, όπου η ασφάλεια της μιας κοινότητας δεν θα δημιουργεί ανασφάλεια στην άλλη κοινότητα.
Το θέμα των στρατευμάτων είναι διαφορετικό σε σχέση με τη συνθήκη εγγυήσεων και θα πρέπει να αντιμετωπιστεί σε διαφορετικό πλαίσιο. Τα θέματα που σχετίζονται με τα στρατεύματα (αριθμοί αποχωρήσεις, εάν και όταν θα χρειαστεί να φύγουν, καθώς και τα χρονοδιαγράμματα, θα αντιμετωπιστούν στο υψηλότερο επίπεδο όταν φθάσει αυτή η στιγμή.
Διευκρινίσεις 4ης Ιουλίου: Είναι αναγκαίο να αναγνωρίσουμε ότι χρειαζόμαστε ένα νέο σύστημα ασφαλείας για ολόκληρη την Κύπρο το οποίο δεν θα είναι συνέχεια του παλιού. Αυτό σημαίνει τερματισμό του μονομερούς δικαιώματος επέμβασης των εγγυητριών δυνάμεων και εν γένει της Συνθήκης Εγγυήσεως του 1960. Το νέο σύστημα θα στηρίζεται σε ένα σταθερό σύστημα διασφαλίσεων, μέσω των οποίων η Κύπρος και όλοι οι Κύπριοι και των δύο κοινοτήτων θα αισθάνονται ασφαλείς μέσω ισχυρών μηχανισμών εφαρμογής και επιτήρησης της λύσης. Αυτοί οι μηχανισμοί θα περιλαμβάνουν και εξωτερικούς παράγοντες, όπως είναι τα Ηνωμένα Έθνη, φιλικές χώρες και άλλους διεθνείς και πολυμερείς οργανισμούς. Οι εγγυήτριες δυνάμεις του 1960 δεν μπορούν από μόνες τους να εφαρμόζουν και να επιτηρούν τη λύση. Τα υφιστάμενα στρατεύματα θα πρέπει να μειωθούν δραστικά από την πρώτη μέρα της εφαρμογής της λύσης και σταδιακά να φτάσουν στον αριθμό των αγημάτων ΕΛΔΥΚ (950) και ΤΟΥΡΔΥΚ (650) όπως προνοούσε η Συνθήκη Συμμαχίας Ελλάδος-Τουρκίας –Κύπρου του 1960. Θα συσταθεί ένας μηχανισμός επιτήρησης της μείωσης των στρατευμάτων. Σε ό,τι αφορά τη τελική ρύθμιση της παρουσίας στρατού στην Κύπρο, κατά πόσον δηλαδή θα έχει καταληκτική ημερομηνία αποχώρησης ή θα υπάρξει μια ημερομηνία κατά την οποία θα επανεξετασθεί η ανανέωση της παραμονής τους ή όχι, αυτό πρέπει να συζητηθεί σε επίπεδο των πρωθυπουργών της Ελλάδας και της Τουρκίας.
*Επικεφαλής της ερευνητικής ομάδας είναι ο Μιχάλης Ιγνατίου, ανταποκριτής του Φιλελεύθερου και της Hellas Journal στο Λευκό Οίκο
ΠΗΓΗ hellasjournal
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου