Δικηγόρος Κέρκυρας, μεταπτυχιακός φοιτητής Εμπορικού & Οικονομικού Δικαίου,
Νομικής Α.Π.Θ., δημιουργός του νομικού site analuseto.gr
Η Τεχνητή Νοημοσύνη πλέον αναπτύσσεται με ταχύτατους ρυθμούς (πλατφόρμες αυτόματης παραγωγής περιεχομένου πχ GhatGpt και Dalle), εφαρμόζεται σε πολλούς τομείς της αγοράς και της εργασίας και αποτελεί ένα από τα πιο επίκαιρα θέματα της εποχής μας. Ωστόσο, με την επέκταση της χρήσης της τεχνητής νοημοσύνης, προκύπτουν πολλά ερωτήματα και ανησυχίες σχετικά με τις επιπτώσεις της στην κοινωνία μας.
Ένα από τα βασικά ζητήματα είναι η επίδραση της τεχνητής νοημοσύνης στην απασχόληση.
Η αυτοματοποίηση, έχει τη δυνατότητα να αντικαταστήσει εργαζόμενους σε πολλούς επαγγελματικούς τομείς και να δημιουργήσει μια νέα πραγματικότητα στον κόσμο της εργασίας. Αυτή η αλλαγή έχει ήδη αρχίσει να επηρεάζει τις εργασιακές σχέσεις και τις επιλογές των ανθρώπων για την εργασία τους, και θα οδηγήσει σε αύξηση της ανεργίας σε ορισμένες χώρες και τομείς της οικονομίας, με μεγάλες συνέπειες στην κοινωνική δομή, ειδικά σε χώρες που δεν έχουν πρόσβαση σε αυτή την αναδυόμενη τεχνολογία.Παράλληλα, η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης μπορεί θα επηρεάσει την συλλογή, επεξεργασία και ασφάλεια των προσωπικών δεδομένων των πολιτών. Τα μοντέλα της τεχνητής νοημοσύνης εκμεταλλεύονται και θα εκμεταλλευτούν το μεγαλύτερο δυνατό εύρος των δεδομένων και έργων από καλλιτέχνες, πολίτες και επαγγελματίες στην ψηφιακή εποχή που είναι διαθέσιμο για την εκπαίδευση του αλγορίθμου και για την παραγωγή νέου υλικού. Με την αύξηση της διαδικτυακής παρουσίας και των ψηφιακών πλατφορμών, οι δημιουργοί περιεχομένου βρίσκονται σε νέες προκλήσεις όσον αφορά την παρακολούθηση και την προστασία των πνευματικών δικαιωμάτων τους.
Επιπλέον, η εκτεταμένη και τυφλή χρήση της τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να έχει σημαντικές επιπτώσεις στην κοινωνική δικαιοσύνη. Η χρήση αλγορίθμων μάθησης μπορεί να οδηγήσει σε διακρίσεις και αδικίες, λόγω των ήδη υπαρχουσών και καταγεγραμμένων προκαταλήψεων και διακρίσεων στις ευκαιρίες εισόδου στην αγορά, στην πληροφορία ή σε άλλους κοινωνικούς τομείς. Επιπλέον, η αυτονομία των συστημάτων τεχνητής νοημοσύνης μπορεί να οδηγήσει σε αποφάσεις που δεν λαμβάνουν υπόψη τις ανθρώπινες αξίες, την κοινωνική δικαιοσύνη αλλά και τον ανθρώπινο παράγοντα γενικά. Θα μπορεί ο αλγόριθμος να απολύσει έναν εργαζόμενο; Να τερματίσει ένα άλλο διαδικτυακό υποσύστημα (bot) ;
Οι προκλήσεις αυτές δεν πρέπει να αγνοηθούν.
Απαιτείται η ανάπτυξη νομοθεσίας και δεοντολογικών κανονισμών για την χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, προκειμένου να διασφαλιστεί η ασφάλεια και η προστασία των πολιτών. Μπορεί να υιοθετηθεί μια βήμα-βήμα προσέγγιση, ώστε και χρονικά να υπάρχει η απαραίτητη απόσταση για την μελέτη του αντικτύπου της ανάπτυξης της αναδυόμενης αυτής τεχνολογίας. Η παύση εκπαίδευσης των μοντέλων τεχνητής νοημοσύνης θα συμβάλει σε περισσότερο ψύχραιμες αποφάσεις και όχι αποσπασματικές κινήσεις, αίτημα που έχουν ήδη κάνει οι ειδικοί προς τους προγραμματιστές τεχνητής νοημοσύνης. Αυτό θα δώσει τον απαραίτητο χρόνο να αναπτυχθούν κανονισμοί και νομοθεσία που θα διασφαλίζουν την ασφάλεια, την ιδιωτικότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη, ενώ ταυτόχρονα πρέπει θα αναζητούνται λύσεις για την αντιμετώπιση των αναδυόμενων προβλημάτων, αλλά και θα βοηθήσει το ευρύ κοινό να εξοικειωθεί με την νέα αυτή τεχνολογία. Ήδη στην ελληνική έννομη τάξη υπάρχει κάποια σχετική νομοθετική ρύθμιση για τις αναδυόμενες τεχνολογίες πληροφορικής και επικοινωνιών που έγινε δυνάμει του ν.4961/2022, χρειάζεται όμως πολύ περαιτέρω εξειδίκευση, έρευνα και προσοχή για να αποσοβηθούν οι κίνδυνοι που ενδέχεται να προκύψουν για τα δικαιώματα, τις ελευθερίες και τα έννομα συμφέροντα των πολιτών.
Πρόσφατη εξέλιξη αποτελεί το γεγονός ότι η ιταλική Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων δήλωσε ότι ανησυχεί ότι το ChatGPT παραβιάζει τον Γενικό Κανονισμό Προστασίας Δεδομένων (GDPR) της Ευρωπαϊκής Ένωσης και ξεκινά σχετική έρευνα, εκδίδοντας εντολή αποκλεισμού του ChatGPT λόγω ανησυχιών ότι το OpenAI επεξεργάστηκε παράνομα δεδομένα ατόμων καθώς και για την έλλειψη οποιουδήποτε συστήματος για την αποτροπή πρόσβασης ανηλίκων στην τεχνολογία.
Επίσης, απαιτείται η εκπαίδευση των ανθρώπων σε αυτές τις τεχνολογίες, προκειμένου να μπορούν να ανταποκριθούν στις νέες απαιτήσεις της αγοράς εργασίας και να χρησιμοποιούν την τεχνολογία αυτή με ασφάλεια και αποτελεσματικότητα.
Παράλληλα, πρέπει να αναζητηθούν λύσεις για την αντιμετώπιση του προβλήματος της ανεργίας που προκύπτει από την αντικατάσταση των εργαζομένων σε τομείς εργασίας. Εκτός από τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας σε τομείς που απαιτούν τη συνεργασία με την τεχνητή νοημοσύνη, όπως η ρομποτική, η ιατρική, η χρηματοπιστωτική αγορά και η παραγωγή, μπορεί να υιοθετηθεί και η σύνδεση εργατοωρών που θα επιτελούταν από ανθρώπινους πόρους για την εκτέλεση μιας εργασίας και εν συνεχεία την ανάθεση τους σε ανθρώπους, όχι προς εκτέλεση αλλά προς επίβλεψη, ώστε οι εργαζόμενοι να μην μένουν εκτός εργασιακής πραγματικότητας, αλλά να συνεχίσουν να εκπαιδεύονται.
Επιπλέον, θα πρέπει να τεθούν περαιτέρω ηθικά διλήμματα σχετικά με την εφαρμογή της τεχνητής νοημοσύνης στην καθημερινότητα, στο πανεπιστήμιο, στην οικογένεια, στους εργαζόμενους, στην δουλειά των καλλιτεχνών και των επαγγελματιών, ώστε να μην καταπατηθούν δικαιώματα που με τόσο κόπο έχουν κατακτηθεί ανά τις δεκαετίες και τους αιώνες, όχι μόνο από τους δημιουργούς της τεχνητής νοημοσύνης, αλλά και από τους κρατικούς φορείς.
Οι πολίτες δεν είναι μόνο καταναλωτές, ούτε η παραγωγικότητα θα πρέπει να επισυμβαίνει για χάριν και μόνο της παραγωγικότητας. Είναι σημαντικό να υπογραμμιστεί ότι η τεχνητή νοημοσύνη είναι μία τεχνολογία που βασίζεται στην αλληλεπίδραση των ανθρώπων και των μηχανών. Η τεχνητή νοημοσύνη δεν θα πρέπει να είναι εδώ μόνο και μόνο για την περαιτέρω συγκεντροποίηση των πλουτοπαραγωγικών μονάδων στους ήδη φορείς-κολοσσούς, ούτε μόνο για να βελτιώσει την παραγωγική διαδικασία, να εκμεταλλευτεί τους παραγωγούς πνευματικής για την περαιτέρω εκπαίδευση του αλγορίθμου της και για την παραγωγή αντίστοιχου υλικού, και την καταπάτηση των δικαιωμάτων τους.
Συνολικά, η τεχνητή νοημοσύνη είναι ένα ισχυρό εργαλείο για ανάπτυξη, αλλά πρέπει να χρησιμοποιείται με σύνεση, λαμβάνοντας υπόψη τις επιπτώσεις της στους ανθρώπους και στην κοινωνία μας γενικότερα. Ορισμένα εργαλεία για την διαχείριση της υπάρχουν ήδη, ωστόσο ορισμένα εργαλεία θα πρέπει να αναδυθούν παράλληλα με αυτές τις τεχνολογίες. Στόχος είναι η βελτίωση της ανθρώπινης ζωής και όχι αποκλειστικά η κερδοφορία.
ΠΗΓΗ huffingtonpost
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου