Νίκος Μελέτης
Την πρώτη συνάντηση τους μετά από 15 μήνες θα έχουν στο περιθώριο της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βίλνιους (11-12 Ιουλίου) ο Ταγιπ Ερντογάν με τον Κυριάκο Μητσοτάκη όπως συμφώνησαν οι δυο ηγέτες στην διάρκεια της τηλεφωνικής επικοινωνίας που είχαν όπου ο τούρκος πρόεδρος συνεχάρη τον έλληνα πρωθυπουργό για την επανεκλογή του.
Από τους σεισμούς στην Τουρκία όταν άρχισε η περίοδος αποκλιμάκωσης στις ελληνοτουρκικές σχέσεις δια της διπλωματικής οδού είχε υπάρξει συνεννόηση μεταξύ των δύο πλευρών ώστε να επιδιωχθεί συνάντηση κορυφής μετά την ολοκλήρωση του εκλογικού κύκλου στις δυο χώρες, ώστε να υπάρξει μια συνολική επανατοποθέτηση βάσει και των νέων δεδομένων στις ελληνοτουρκικές σχέσεις.
Η συνάντηση αυτή θα γίνει μετά από μια μακρά περίοδο εντάσεων που τροφοδότησε ο αναθεωρητισμός της Τουρκίας και διακόπηκε μετά τους σεισμούς στην Ανατολία, που η Άγκυρα επέλεξε να ρίξει τους τόνους και συγχρόνως συμφώνησε για ένα μορατόριουμ στο Αιγαίο, προσφέροντας την ευκαιρία μετά από πολλά χρόνια για μια περίοδο μηδενικής έντασης στο Αιγαίο.
Η συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν θα πραγματοποιηθεί σε ένα εξαιρετικά «ευαίσθητο» περιβάλλον καθώς ο κ.Ερντογάν μεχρι στιγμής έχει αρνηθεί να άρει το βέτο για την ένταξη της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, και δεν αποκλείεται να κρατάει το τελικό παζάρι για το Βίλνιους ώστε μια θετική απόφαση για την Σουηδία να προβληθεί ως η μεγάλη παραχώρηση του τούρκου ηγέτη και έτσι να εμφανισθεί ως ο «σταρ» της Συνόδου Κορυφής. Και τότε θα προσέλθει στην συνάντηση με τον Κ.Μητσοτάκη με τον «αέρα» που θα του έχει δώσει αυτή η εξέλιξη.
Βεβαίως, σε περίπτωση που ο κ.Ερντογάν επιμείνει στους σχεδόν ιταμούς όρους στην Σουηδία και υπάρξει αδιέξοδο ,τότε ακόμη και οι υποστηρικτές της Τουρκίας δεν θα μπορούν να δικαιολογήσουν την τουρκική στάση που θα μπλοκάρει την πιο σημαντική απόφαση της Συμμαχίας και μάλιστα την στιγμή μιας κρίσιμης αναμέτρησης με την Ρωσία.
Η συνάντηση Μητσοτάκη-Ερντογάν δεν θα είναι καθόλου εύκολη, καθώς οι 15 μήνες που μεσολάβησαν από την συνάντηση τους στον Βόσπορο φόρτωσαν με πολύ καχυποψία και δυσπιστία και σε προσωπικό επίπεδο τις διμερείς σχέσεις, που δεν θα είναι εύκολο να εξαφανιστεί.
Η προσπάθεια της Αθήνας θα είναι να διερευνηθούν οι προθέσεις της τουρκικής πλευράς για το εάν αυτή η περίοδος μη έντασης στα ελληνοτουρκικά είναι επιλογή «καλής θέλησης» ώστε να ανοίξει ο δρόμος για αναζήτηση συνεννόησης η απλώς πρόκειται περί τακτικής της Άγκυρας προκειμένου να εξωραΐσει την εικόνα της στην Ε.Ε. και στην Δύση και να πάρει «ανάσα» από την δύσκολη κατάσταση στην οποία βρέθηκε μετά τους σεισμούς .
Οι θέσεις της Τουρκίας που τροφοδοτούν την επεκτατική και αναθεωρητική πολιτική της δεν έχουν αλλάξει και το μήνυμα αυτό έχει σταλεί τόσο από τον πρόεδρο Ερντογάν όσο και από την προηγούμενη ηγεσία του ΥΠΕΞ και του ΥΕΘΑ και παρά την σιωπή μέχρι τώρα του νέου Υπουργού Εξωτερικών Χ.Φιντάν για τα ελληνοτουρκικά.
Είναι δεδομένο ότι ακόμη και αν οι κ.Μητσοτάκης και Ερντογάν συμφωνήσουν στην επανεκκίνηση των διπλωματικών επαφών αρχικά σε υπηρεσιακό επίπεδο και κατόπιν σε επίπεδο διερευνητικών, όσο παραμένουν στο τραπέζι έστω και ως διαπραγματευτικά χαρτιά οι «γκρίζες ζώνες» και το casus belli δεν υπάρχει κανένα απολύτως περιθώριο άρσης του αδιεξόδου. Όμως ο Έλληνας πρωθυπουργός έχει την υποχρέωση να διερευνήσει τις προθέσεις αυτές και για το εάν υπάρχει δυνατότητα τουλάχιστον ,ακόμη κι αν οι διαφορές και τα προβλήματα παραμένουν, να βρεθεί ένα modus operandi ώστε να αποφεύγεται ο «ακήρυχτος πόλεμος» στο Αιγαίο.
Υψηλού ρίσκου θα είναι όμως η έγερση εκ μέρους του Έλληνα πρωθυπουργού θέματος Θράκης και δράσης του Τουρκικού Προξενείου στην συνάντηση του με τον Τ.Ερντογάν, καθώς υπάρχει ο κίνδυνος να αποδεχθεί η Αθήνα το μειονοτικό ως θέμα της ελληνοτουρκικής ατζέντας, ενώ ο αντίλογος θα είναι ότι κάποιες ελληνικές πολιτικές δυνάμεις είναι αυτές που επιτρέπουν την συναλλαγή με το Προξενείο.
Θα πρέπει να αποφευχθεί πάντως το να δοθεί στην συνάντηση αυτή ο χαρακτήρας του «make or break» γιατί τότε πιθανόν μια δύσκολη και αδιέξοδη συνάντηση με τον Ερντογάν θα μας επιστρέψει στην τυφλή ένταση.
Η συνάντηση Ερντογάν - Μητσοτάκη στο Βίλνιους θα είναι κομβικό σημείο στις ελληνοτουρκικές σχέσεις και γι αυτό θα πρέπει η ελληνική πλευρά να προσέλθει σε αυτό το παζάρι χωρίς ψευδαισθήσεις και χωρίς αυταπάτες..
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου