Tο παλαιστινιακό είναι ένα ζήτημα του οποίου ο ιστορικός συμβολισμός θα μπορούσε να φέρει ένα νέο κύμα αμφισβήτησης των πολιτικών ελίτ της περιοχής.
Δρ. Μιχάλης Σαρλής, Αρθρογράφος
Ο ανελέητος βομβαρδισμός της Γάζας από το Ισραήλ διαμορφώνει ήδη νέες συνθήκες στη Μέση Ανατολή. Η αντανάκλαση της διαρκούς ισραηλινής επίθεσης σε αυτήν τη στενή λωρίδα γης στη Μεσόγειο φθάνει έως τον Λίβανο, το Ιράν, την Τουρκία, τη Σαουδική Αραβία και την Αίγυπτο. Η Γάζα είχε και εξακολουθεί να έχει αντιστρόφως ανάλογη πολιτική σημασία με την έκτασή της.
Εξάλλου, το παλαιστινιακό ήταν πάντοτε ένα ζήτημα του οποίου η σημασία ξεπερνούσε τα στενά όρια των παλαιστινιακών εδαφών και στο παρελθόν έχει προκαλέσει πολλές αλυσιδωτές εκρήξεις στην περιοχή. Η κρίση στην Ιορδανία το 1970 και ο λιβανέζικος εμφύλιος πόλεμος το 1975, η ισραηλινή εισβολή έως τη Βηρυτό το 1982 και η ανάδυση της Χεζμπολά με την καθοριστική ανάμιξη του Ιράν στον Λίβανο, υπενθυμίζουν τη διαρκή σημασία του άλυτου παλαιστινιακού ζητήματος, αλλά και τους τρόπους με τους οποίους αυτό έχει αλλάξει, εδώ και δεκαετίες, τη Μέση Ανατολή. Η νέα ανάφλεξη του παλαιστινιακού με τη φονική τρομοκρατική επίθεση της Χαμάς και την απόφαση του Ισραήλ να διεξάγει μια επίθεση διαρκείας, με τρομακτικές επιπτώσεις στον άμαχο πληθυσμό και κυρίως στα παιδιά της Γάζας, αλλάζουν και πάλι την περιοχή.
Η βίαιη αντανάκλαση της Γάζας έχει ήδη φθάσει στον Λίβανο, μια ακόμη χώρα με πολιτική σημασία αντιστρόφως ανάλογη με την έκτασή της, αλλά και μια χώρα που αισθάνεται σχεδόν αμέσως τους πολιτικούς κραδασμούς που εκλύονται από το Ισραήλ και τα παλαιστινιακά εδάφη. Ο διαρκής μετεωρισμός του πολυθρησκευτικού Λιβάνου ανάμεσα στην ιρανική επιρροή και τις δυτικές βλέψεις τον καθιστούν ευάλωτο σε κάθε βίαιο τριγμό που ξεσπά στη γειτονιά του. Η σιιτική Χεζμπολά, στενά συνδεδεμένη με τους Ιρανούς Φρουρούς της Επανάστασης, έχει ήδη συγκρουστεί δύο σημαντικές φορές με το Ισραήλ. Η πρώτη ήταν από το 1982 έως το 1985, κατά τη διάρκεια του λιβανικού εμφυλίου, και η δεύτερη το 2006, μια σύντομη αλλά σφοδρότατη πολεμική σύγκρουση 34 ημερών. Η διαρκής ισραηλινή επίθεση στη Γάζα φέρνει ακόμη πιο κοντά μια τρίτη σύγκρουση ανάμεσα στη Χεζμπολά και το Ισραήλ, και ταυτόχρονα προκαλεί ρίγος τρόμου στην ταλαιπωρημένη κοινωνία του Λιβάνου, που τις τελευταίες δύο δεκαετίες προσπαθεί να επιβιώσει ανάμεσα στις συνεχόμενες γεωπολιτικές εκρήξεις και την οικονομική κατάρρευση.
Η βίαιη αντανάκλαση της Γάζας φθάνει στο Ιράν σε μια περίοδο κατά την οποία όλα έχουν αλλάξει για το ισλαμικό καθεστώς. Η σχεδόν ολοκληρωτική εξάντληση του επαναστατικού αφηγήματος του Χομεϊνί και τα συχνά αντικαθεστωτικά ξεσπάσματα αναδεικνύουν, τα τελευταία χρόνια, την πολύ χαμηλή λαϊκή αποδοχή της θεοκρατικής εξουσίας. Ταυτοχρόνως, η βαθιά εμπλοκή του Ιράν και των Φρουρών της Επανάστασης στους εμφυλίους πολέμους του Ιράκ και της Συρίας κατά τις τελευταίες δύο δεκαετίες, αλλά και η διαρκής στήριξη προς τη Χεζμπολά στον Λίβανο, έχουν προκαλέσει έντονη δυσαρέσκεια σε όλο και περισσότερα στρώματα της ιρανικής κοινωνίας τα οποία συνθλίβονται ανάμεσα στην οικονομική εξαθλίωση και την πολιτική καταπίεση. Για το ισλαμικό καθεστώς της Τεχεράνης, ο νέος πόλεμος στη Γάζα φαίνεται με μια ακόμη σύγκρουση στην οποία μπορεί να εμπλακεί μέσω των παραστρατιωτικών συμμάχων του στον Λίβανο, τη Συρία και το Ιράκ. Όμως αυτή η εικόνα μοιάζει πλέον περισσότερο με έναν αντικατοπτρισμό ενός καθεστώτος που στέκεται σε κινούμενη άμμο και που ελπίζει να μην βυθιστεί με τη βοήθεια ενός ή πολλών αντιπερισπασμών στις ακτές της Μεσογείου.
Η αντανάκλαση της Γάζας φθάνει έως την Τουρκία, την Αίγυπτο και τη Σαουδική Αραβία, εκτρέποντας μέσα σε τρεις εβδομάδες τις διπλωματικές επιδιώξεις ετών. Η επιστροφή του παλαιστινιακού ζητήματος στο μεσανατολικό προσκήνιο έχει ανατρέψει τους προσεκτικούς χειρισμούς της Άγκυρας για την ολοκλήρωση των επαφών με την κυβέρνηση Νετανιάχου, την προετοιμασία μηνών του Ριάντ για τη βαθύτερη οικονομική και στρατηγική σύνδεση με το Ισραήλ, αλλά και την προσπάθεια του στρατιωτικού καθεστώτος στο Κάιρο να διατηρήσει χαμηλά την ένταση στους κόλπους της καταπιεσμένης και απογοητευμένης αιγυπτιακής κοινωνίας. Οι αραβικές εξεγέρσεις, πριν από δέκα και πλέον έτη, εξακολουθούν να αποτελούν ένα παράδειγμα που προκαλεί μεγάλη ανησυχία στα αυταρχικά καθεστώτα της περιοχής και το παλαιστινιακό είναι ένα ζήτημα του οποίου ο ιστορικός συμβολισμός θα μπορούσε να φέρει ένα νέο κύμα αμφισβήτησης των πολιτικών ελίτ της περιοχής.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου