Του Marc Champion
Οι Χούθι της Υεμένης πιστεύουν ότι βρίσκονται σε πόλεμο με τη Δύση. Με την είδηση ότι τρία υποθαλάσσια καλώδια οπτικών ινών αποκόπηκαν στα ανοικτά των ακτών της Υεμένης και ότι ένας από τους βαλλιστικούς πυραύλους που εκτοξεύουν κόστισε ζωές για πρώτη φορά όταν χτύπησε ένα πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων, ήρθε η ώρα να αναγνωρίσουμε ότι βρισκόμαστε σε πόλεμο μαζί τους. Το πολύ πιο δύσκολο ερώτημα είναι πώς να πολεμήσει κανείς ένα τέτοιο είδος ασύμμετρου εχθρού.
Προκλήσεις
Εκείνο που αποδεικνύουν οι Χούθι είναι ότι η ανεπτυγμένη Δύση αντιμετωπίζει αυξανόμενες προκλήσεις σε δύο μέτωπα, από ασθενέστερους εχθρούς, που κυμαίνονται από μη κρατικούς παράγοντες μέχρι περιπτώσεις όπως το Ιράν και η Ρωσία. Και παρ’ όλη την εξαιρετική ισχύ των αμερικανικών αεροπλανοφόρων και ελικοπτεροφόρων, η απάντηση σε αυτές τις προκλήσεις δεν μπορεί πάντα να συνοψίζεται απλώς σε μια σκληρή απάντηση, σε χάραξη "κόκκινων” γραμμών και σε εδραίωση αποτροπής – δηλαδή στην τυπική στρατηγική της Ουάσιγκτον.
Η πρώτη πρόκληση είναι ότι η πρόοδος στην παραγωγή πυραύλων και drones έχει "εκδημοκρατίσει", δηλαδή έχει διευρύνει τη διαθεσιμότητα εξαιρετικά ισχυρών όπλων τα οποία μέχρι πρόσφατα ήταν διαθέσιμα μόνο στα πλουσιότερα κράτη. Το γιλέκο αυτοκτονίας και ο αυτοσχέδιος εκρηκτικός μηχανισμός αντικαθίστανται από το drone αυτοκτονίας και τον πύραυλο ακριβείας.
Το δεύτερο είναι μια αυξανόμενη ασυμμετρία τρωτών σημείων. Οι Χούθι αποδεικνύουν σε πραγματικό χρόνο πόσο πλούσιες σε στόχους είναι οι αναπτυγμένες χώρες. Πλούσιες, πολύπλοκες κοινωνίες όπως οι ΗΠΑ, που είχαν κατά κεφαλήν Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν πάνω από 76.000 δολάρια στο τέλος του περασμένου έτους, έχουν πολύ περισσότερα σημεία για να τους επιτεθεί κανείς (και πολύ περισσότερα να χάσουν) από μια χώρα όπως η Υεμένη, με κατά κεφαλήν ΑΕΠ 650 δολάρια. Σε μια παγκοσμιοποιημένη οικονομία, μεγάλο μέρος της υποδομής η οποία υποστηρίζει όλη αυτή τη δημιουργία πλούτου είναι υπεράκτιο.
Έτσι, όταν οι Χούθι διαταράσσουν περίπου το 12% της παγκόσμιας ναυτιλίας, το οποίο διέρχεται από το στενό Bab al-Mandab μεταξύ της Αραβικής χερσονήσου και του Κέρατος της Αφρικής, επηρεάζουν τους καταναλωτές στην Ευρώπη και τους κατασκευαστές στην Ασία, αλλά όχι την Υεμένη. Εάν τα πετρελαιοφόρα πρέπει να στραφούν σε μεγαλύτερες, ακριβότερες διαδρομές από τη Διώρυγα του Σουέζ, ωθώντας υψηλότερα την τιμή της βενζίνης στις αμερικανικές αντλίες, οι Χούθι θα επηρεαστούν πολύ λιγότερο. Το ίδιο ισχύει και για την επίθεση σε δεκάδες ή περισσότερα διεθνή υποβρύχια καλώδια δεδομένων που περνούν από το ίδιο στενό. Εν τω μεταξύ, εάν οι Χούθι σκοτώσουν στρατιωτικούς ή πολίτες των ΗΠΑ, αυτό αποτελεί πολιτικό πρόβλημα για την κυβέρνηση Μπάιντεν. Εάν οι ΗΠΑ σκοτώνουν αμάχους των Χούθι, αυτό είναι ένα πολιτικό όφελος για τους τελευταίους - όπως έχει αποδείξει πρόσφατα η Χαμάς στη Γάζα.
Η σημασία των καλωδίων
Δεν είναι ακόμη σαφές πώς υπέστησαν ζημιές τα τρία καλώδια της Ερυθράς Θάλασσας. Το Υπουργείο Τηλεπικοινωνιών στην πρωτεύουσα της Υεμένης, Σαναά, αρνήθηκε την ανάμειξη των Χούθι. Οι ΗΠΑ εκτίμησαν ότι η πιο πιθανή εξήγηση είναι ότι το Rubymar, ένα πλοίο μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων βρετανικής ιδιοκτησίας, το οποίο επέπλεε ακυβέρνητο μετά από χτύπημα από πύραυλο των Χούθι, πιθανόν να έσυρε την άγκυρά του στα καλώδια την περασμένη εβδομάδα, πριν τελικά βυθιστεί.
Είτε έτσι είτε αλλιώς, αυτή είναι μια διδακτική στιγμή. Τα υποβρύχια καλώδια συχνά καταστρέφονται από μηχανότρατες ή καιρικά φαινόμενα και επισκευάζονται γρήγορα. Εκείνο που είναι χαρακτηριστικό σε αυτή την περίπτωση είναι η δυσκολία που αντιμετωπίζουν οι διαχειριστές να βγάλουν στη θάλασσα επισκευαστικά πλοία αξίας 60 εκατομμυρίων δολαρίων για να αποκαταστήσουν τις συνδέσεις σε μια εμπόλεμη ζώνη.
Ενώ οι κίνδυνοι μπορούν να παραβλεφθούν – υπάρχει μεγάλος πλεονασμός στο σύστημα – τα διηπειρωτικά καλώδια δεδομένων είναι κρίσιμης σημασίας υποδομή. Τρισεκατομμύρια δολάρια περνούν από αυτούς τους μικρούς "αυτοκινητόδρομους” οπτικών ινών καθημερινά, για να μην αναφέρουμε τις επικοινωνίες και τα δεδομένα στα οποία βασίζονται οι πλέον εξελιγμένοι στρατοί για να λειτουργήσουν. Το περιστατικό στην Ερυθρά Θάλασσα έδωσε απλώς μια γεύση για το τι θα μπορούσε να συμβεί αν τους εξαφανίσει ένας αποφασισμένος εχθρός σε ένα πλαίσιο πολέμου, όπως ακριβώς η Βρετανία όταν επιτέθηκε στα υποθαλάσσια τηλεγραφικά καλώδια της Γερμανίας στην αρχή του Α' Παγκοσμίου Πολέμου.
"Σε αυτό το σημείο βλέπει κανείς πώς τα συμφέροντα της βιομηχανίας και των ανθρώπων που έχουν να ασχοληθούν με την ασφάλεια διαφέρουν", λέει ο Justin Sherman, συνεργάτης στο think tank Atlantic Council και διευθύνων σύμβουλος της Global Cyber Strategies, συμβουλευτικής εταιρείας με έδρα την Ουάσινγκτον. Σχεδόν όλα τα υποβρύχια καλώδια τοποθετούνται και λειτουργούν από ιδιωτικές εταιρείες οι οποίες επικεντρώνονται λιγότερο στη μεγιστοποίηση της ασφάλειας και περισσότερο στην ελαχιστοποίηση του κόστους. Δεν υπάρχει τίποτα κακό σε αυτό - είναι το εμπορικό κίνητρο που οδήγησε στη δημιουργία των καλωδίων.
...και της αρχιτεκτονικής ασφάλειάς τους
Το αποτέλεσμα, όμως, είναι ότι τα καλώδια τείνουν να τοποθετούνται σε δέσμες. Τα μέρη όπου επιστρέφουν στη στεριά είναι δημόσια και συχνά είναι επίσης εξαιρετικά συγκεντρωμένα για να μειώνουν το κόστος. Η ασφάλεια είναι συνήθως ελάχιστη. Όλα αυτά είναι ιδανικά για όποιον σκέφτεται να προκαλέσει μια καταστροφική αναστάτωση. Μπορεί να μην έχει επιβεβαιωθεί η περίπτωση εχθρικού κράτους να κόβει τις καλωδιακές συνδέσεις κάποιου άλλου τα τελευταία χρόνια –αυτά τα πράγματα είναι δύσκολο να αποδειχθούν– αλλά εφόσον χώρες πιστεύουν ότι βρίσκονται σε πόλεμο, θα συμβεί.
Εκείνο που είναι εντυπωσιακό με τους χάρτες υποθαλάσσιων καλωδίων μήκους περίπου 1,6 εκατ. χιλιομέτρων στον κόσμο είναι αυτό που σημαίνουν για τις σχετικές εξαρτήσεις. Ως μεγάλη ηπειρωτική δύναμη που εκτείνεται από την Ευρώπη έως την Άπω Ανατολή, η Ρωσία έχει μόνο μια χούφτα μάλλον μικρού μήκους υποθαλάσσιων καλωδιακών συνδέσεων. Ωστόσο, εδώ και χρόνια αναπτύσσει μία από τις μεγαλύτερες επιφανειακές και υπόγειες ναυτικές ικανότητες στον κόσμο για να τις προσεγγίζει και να τις παρακολουθεί - ή ενδεχομένως να τις χτυπά και να τις καταστρέφει. Η Ρωσία έχει, φυσικά, πολλά δικά της καλώδια οπτικών ινών, αλλά αυτά βρίσκονται στη στεριά.
Μια έξυπνη κίνηση είναι να μειώσουμε τα τρωτά σημεία μας. Στην περίπτωση των υποθαλάσσιων καλωδίων, αυτό σημαίνει αύξηση της ανθεκτικότητας μέσω αύξησης του αριθμού τους. Ενίσχυση της ασφάλειας στους σταθμούς όπου τα καλώδια φτάνουν στη στεριά, καθώς και στα προγράμματα παρακολούθησης που βασίζονται στον ιστό – και επομένως υπόκεινται στον κίνδυνο hacking – που χρησιμοποιούνται από εμπορικούς - ιδιώτες διαχειριστές τους. Οι κυβερνήσεις θα πρέπει επίσης να αναπτύξουν νομικά πλαίσια για να ωθήσουν τις εταιρείες να εντάξουν περισσότερο τον παράγοντα "ασφάλεια” σε νέα καλωδιακά συστήματα. Όλα αυτά είναι γνωστά εδώ και χρόνια – ο Βρετανός πρωθυπουργός Rishi Sunak έγραψε μια εργασία για το θέμα το 2017, όταν ήταν απλός βουλευτής.
Κόστος
Εν τω μεταξύ, οι ΗΠΑ θα πρέπει να αντισταθούν στον πειρασμό να κλιμακώσουν τη μάχη τους με τους Χούθι. Η προσωρινή απώλεια της ναυτιλιακής διαδρομής της Διώρυγας του Σουέζ μέχρι να τελειώσει ο πόλεμος στη Γάζα είναι ένα κόστος από το οποίο μπορεί να επιβιώσει η παγκόσμια οικονομία. Η στόχευση κινητών εκτοξευτήρων πυραύλων ήταν πάντα ένα δύσκολο παιχνίδι, απίθανο μάλιστα να λειτουργήσει αποτρεπτικά προς τους Χούθι, καθώς η επίθεση από τον "Μεγάλο Σατανά" λειτουργεί θετικά γι’ αυτούς πολιτικά. Ισχυρίζονται μάλιστα ότι, από την έναρξη των δυτικών επιθέσεων εναντίον τους, έχουν πλημμυρίσει με δεκάδες χιλιάδες νεοσύλλεκτους.
Για να έχει μια πραγματική ευκαιρία να τερματίσει την απειλή των Χούθι για τη διεθνή ναυτιλία – ή ακόμη και για τα καλώδια – το Πολεμικό Ναυτικό των ΗΠΑ θα πρέπει να στοχεύσει κέντρα διοίκησης και ελέγχου των Χούθι στη Σαναά και σε άλλες αστικές περιοχές, προκαλώντας αναπόφευκτα απώλειες αμάχων που μονάχα θα πρόσθεταν προβλήματα στα ήδη υπάρχοντα των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή. Για να επιτύχει κανείς, δε, αξιόπιστη αποτροπή, θα απαιτείτο μια πλήρης εισβολή. Καμία από τις δύο επιλογές δε θα άξιζε ούτε κατά διάνοια το κόστος το οποίο θα συνεπαγόταν.
Απόδοση - Επιμέλεια - Επιλογή Κειμένων (2019-2024): Γ.Δ. Παυλόπουλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου