Εν μέσω εικασιών για μειωμένη δέσμευση του αμερικανικού στρατού για την ασφάλεια στη Μέση Ανατολή, η Τουρκία έχει επισημάνει την ικανότητα της περιοχής να λειτουργεί ως ανατρεπτική δύναμη εάν παραμεληθούν τα συμφέροντά της, γράφει ο James M. Dorsey, βραβευμένος δημοσιογράφος και μελετητής, ανώτερος συνεργάτης στο Ινστιτούτο Μέσης Ανατολής του Εθνικού Πανεπιστημίου της Σιγκαπούρης και Ανώτερος Συνεργάτης στη Σχολή Διεθνών Σπουδών S. Rajaratnam του Τεχνολογικού Πανεπιστημίου Nanyang, σε άρθρο του στο Algemeiner.
Ο Τούρκος πρόεδρος Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν έκρουσε τον κώδωνα του κινδύνου αυτόν τον μήνα, δηλώνοντας ότι δεν διέκειτο "θετικά" στις αιτήσεις της Φινλανδίας και της Σουηδίας για ένταξη στο ΝΑΤΟ, στον απόηχο της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία.
Η ένταξη στο ΝΑΤΟ εξαρτάται από την ομόφωνη ψήφο υπέρ των 30 μελών του οργανισμού. Η Τουρκία έχει τον δεύτερο μεγαλύτερο μόνιμο στρατό του ΝΑΤΟ. Η συντριπτική πλειοψηφία των μελών του ΝΑΤΟ φαίνεται να υποστηρίζει την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας. Τα μέλη του ΝΑΤΟ ελπίζουν να εγκρίνουν τις αιτήσεις σε μια σύνοδο κορυφής τον επόμενο μήνα.
Ωστόσο, ένα πιθανό τουρκικό βέτο θα περιέπλεκε τις προσπάθειες διατήρησης της διατλαντικής ενότητας εν μέσω της ρωσικής εισβολής. Η τακτική πίεσης του Ερντογάν αντικατοπτρίζει τους ελιγμούς του Ούγγρου πρωθυπουργού Βίκτορ Όρμπαν. Ο Όρμπαν απειλεί την ενότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης αντιστεκόμενος σε ένα μποϊκοτάζ της ρωσικής ενέργειας σε ολόκληρο το μπλοκ. Ο Ερντογάν συνέδεσε την αντίρρησή του στο ΝΑΤΟ με την υποτιθέμενη υποστήριξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο Κουρδικό Εργατικό Κόμμα (PKK), το οποίο έχει χαρακτηριστεί τρομοκρατική οργάνωση από την Τουρκία, τις Ηνωμένες Πολιτείες και την ΕΕ. Το PKK έχει εξαπολύσει μια εξέγερση εδώ και δεκαετίες στη νοτιοανατολική Τουρκία. Οι Κούρδοι αντιπροσωπεύουν έως και το 20% του πληθυσμού των 84 εκατομμυρίων της Τουρκίας.
Η Τουρκία βρίσκεται σε αντίθεση με τις Ηνωμένες Πολιτείες σχετικά με την αμερικανική υποστήριξη στους Κούρδους της Συρίας στον αγώνα κατά του Ισλαμικού Κράτους. Η Τουρκία ισχυρίζεται ότι οι Σύροι Κούρδοι, σύμμαχοι της Αμερικής, είναι ευθυγραμμισμένοι με το PKK.
Αναφερόμενος στις αιτήσεις ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ, ο Ερντογάν κατηγόρησε ότι "οι Σκανδιναβικές χώρες είναι ένα είδους ξενώνας για τρομοκρατικές οργανώσεις. Είναι ακόμη και στο κοινοβούλιο".
Οι αντιρρήσεις του Ερντογάν αφορούν κυρίως τη Σουηδία, με τη Φινλανδία να κινδυνεύει να αντιμετωπιστεί σαν παράπλευρη απώλεια. Η Σουηδία φιλοξενεί μια σημαντική κουρδική κοινότητα και φιλοξενεί την κορυφαία κουρδική ποδοσφαιρική ομάδα της Ευρώπης, η οποία φέρεται να συντάσσεται με το PKK και τις φιλοδοξίες των Κούρδων. Επιπλέον, έξι Σουηδοί βουλευτές είναι Κούρδοι.
Ο μελετητής Howard Eissenstat ισχυρίστηκε ότι η αντίρρηση της Τουρκίας στο ΝΑΤΟ μπορεί να είναι ένα σημείο καμπής. "Μεγάλο μέρος της στρατηγικής ευελιξίας της Τουρκίας προέρχεται από το γεγονός ότι οι προτεραιότητές της θεωρούνται περιφερειακά ζητήματα για τους σημαντικότερους δυτικούς συμμάχους της. Η είσοδος της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ, στο τρέχον πλαίσιο, δεν είναι απολύτως περιφερειακή", έγραψε ο Eissenstat στο Twitter.
Η τουρκική αντίρρηση καταδεικνύει τη δυνατότητα της Μέσης Ανατολής να εκτροχιάσει την αμερικανική και ευρωπαϊκή πολιτική σε άλλα μέρη του κόσμου.
Επιπλέον, η Τουρκία κινδυνεύει να θέσει σε κίνδυνο σημαντικές βελτιώσεις στις επί μακρόν τεταμένες σχέσεις της με τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Η τουρκική μεσολάβηση στην κρίση της Ουκρανίας και η στρατιωτική υποστήριξη προς την Ουκρανία ώθησαν τον πρόεδρο των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν να προχωρήσει με σχέδια για την αναβάθμιση του τουρκικού στόλου μαχητικών αεροσκαφών F-16 και να συζητήσει την πώληση νεότερων, προηγμένων μοντέλων F-16, παρόλο που η Τουρκία δεν έχει καταδικάσει Ρωσία ούτε επέβαλε κυρώσεις.
Ορισμένοι αναλυτές είναι της άποψης ότι η Τουρκία ίσως χρησιμοποιήσει την αντίρρησή της στο ΝΑΤΟ για να αποκτήσει ξανά πρόσβαση στο πρόγραμμα μαχητικών F-35 των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι ΗΠΑ ακύρωσαν την πώληση του τζετ στην Τουρκία το 2019, μετά την απόκτηση των S-400 από τη Ρωσία.
Ο Ερντογάν έχει "χρησιμοποιήσει αυτού του είδους την τακτική στο παρελθόν. Θα το χρησιμοποιήσει ως μοχλό για να πετύχει μια καλή συμφωνία για την Τουρκία", δήλωσε ο απόστρατος ναύαρχος του Πολεμικού Ναυτικού των ΗΠΑ Τζέιμς Φόγκο, πρύτανης του Κέντρου Ναυτιλιακής Στρατηγικής. Ένας κορυφαίος συνεργάτης του Ερντογάν, ο Ιμπραήμ Καλίν, φάνηκε να επιβεβαιώνει την ανάλυση του Φόγκο: "Δεν κλείνουμε την πόρτα. Αλλά βασικά θίγουμε αυτό το ζήτημα ως ζήτημα εθνικής ασφάλειας για την Τουρκία", είπε ο Καλίν, αναφερόμενος στις δηλώσεις Ερντογάν για την ένταξη της Φινλανδίας και της Σουηδίας στο ΝΑΤΟ. "Φυσικά, θέλουμε να έχουμε μια συζήτηση, μια διαπραγμάτευση με τους Σουηδούς ομολόγους μας". Διατυπώνοντας τα τουρκικά αιτήματα, ο Καλίν συνέχισε λέγοντας ότι "αυτό που πρέπει να γίνει είναι σαφές: πρέπει να σταματήσουν να επιτρέπουν σε καταστήματα, δραστηριότητες, οργανώσεις, άτομα και άλλους τύπους παρουσίας του PKK να υπάρχουν σε αυτές τις χώρες".
Η επιθετική συμπεριφορά του Ερντογάν μπορεί να έχει τα όριά της, αλλά δείχνει ότι οι παγκόσμιοι ηγέτες αγνοούν τη Μέση Ανατολή με δυνητικώς επικίνδυνο κόστος.
Για τις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ευρώπη, το κόλπο θα είναι η ανάπτυξη μιας πολιτικής που θα εξισορροπεί τις αποδιοργανωτικές απαιτήσεις των αυταρχικών, που συχνά στοχεύουν στη διασφάλιση της επιβίωσης του καθεστώτος, με την ανάγκη να παραμείνουν πιστοί στις δημοκρατικές αξίες, εν μέσω μιας μάχης για το ποια η κοσμοθεωρία θα διασφαλίσει την παγκόσμια τάξη του 21ου αιώνα.
Πέτρος Κράνιας
ΠΗΓΗ capital
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου