Το ενεργειακό πακέτο της Κομισιόν: Πλαφόν, νέος δείκτης, κοινές αγορές

 Χριστίνα Ζαφειρούλη

Τα νέα μέτρα για τη διαχείριση της ενεργειακής κρίσης που θα τεθούν υπόψη των ηγετών των 27 στη Σύνοδο Κορυφής στις 20 και 21 Οκτωβρίου παρουσιάζει σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Τι προβλέπεται.

Πακέτο μέτρων για την αντιμετώπιση της ενεργειακή κρίσης παρουσιάζει σήμερα η πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν προκειμένου να εγκριθεί στη συνέχεια από τη Σύνοδο Κορυφής των Ευρωπαίων ηγετών, στις 20-21 Οκτωβρίου. Στα μέτρα που θα ανακοινώσει σήμερα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εντάσσονται η θέσπιση ενός δυναμικού προσωρινού πλαφόν στην

τιμή του φυσικού αερίου μέχρι να διαμορφωθεί ένας νέος δείκτης τιμών για το υγροποιημένο φυσικό αέριο (LNG),  οι κοινές προμήθειες LNG για τον επόμενο χειμώνα καθώς και μέτρα αλληλεγγύης για τη διαχείριση των προμηθειών αλλά και των αυξημένων τιμών ρεύματος από νοικοκυριά και επιχειρήσεις.

Ειδικότερα, το δυναμικό πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου αναμένεται να τεθεί σε ισχύ για διάστημα 3 μηνών έως το τέλος του χρόνου και θα χρησιμοποιηθεί ως «ύστατη ανάγκη» για τον έλεγχο των τιμών στα συμβόλαια TTF που αποτελούν το βασικό σημείο αναφοράς για τις τιμές φυσικού αερίου στην Ευρώπη. Ο νέος μηχανισμός θα ενσωματώσει την πρόταση που είχε κατατεθεί από την Ελλάδα και ομάδα άλλων κρατών για δυναμική διαμόρφωση των ορίων διακύμανσης των τιμών, τα οποία θα αναπροσαρμόζονται συνεχώς με βάση τις διεθνείς τιμές του LNG, του πετρελαίου και του άνθρακα, ώστε να διασφαλίζεται ότι οι ευρωπαϊκές τιμές δε θα υποχωρούν σε επίπεδα που θα δυσχεραίνουν τον εφοδιασμό της αγοράς, απομακρύνοντας φορτία LNG από την Ευρώπη. Για παράδειγμα, θα μπορούσε να δημιουργηθεί ένας «διάδρομος τιμών», με μέγιστη επιτρεπόμενη διακύμανση 5%. Πιθανόν στον νέο μηχανισμό να περιληφθεί πρόσθετη ευελιξία για αγορές ακόμη και σε τιμές υψηλότερες του πλαφόν, ώστε να διευκολυνθούν η Γερμανία και άλλες χώρες να τον υποστηρίξουν, ενώ ως τώρα είχαν ανησυχίες για τον κίνδυνο ελλείψεων στον εφοδιασμό. Με τις πληροφορίες που έχουν έως τώρα διαρρεύσει φαίνεται πως η πρόταση για αξιοποίηση του ιβηρικού μοντέλου για την επιβολή πλαφόν μόνο στο φυσικό αέριο που προορίζεται για την παραγωγή ρεύματος έχει μείνει εκτός των προτάσεων που θα παρουσιάσει η Κομισιόν.

Το πλαφόν, ωστόσο, θα χρησιμοποιηθεί έως τη δημιουργία του νέου δείκτη αναφοράς για την τιμή του φυσικού αερίου στην Ευρώπη, που θα βασίζεται στις τιμές του LNG, το οποίο κατέχει πια τη «μερίδα του λέοντος» στην αγορά. Ο στόχος που θέτει η Κομισιόν είναι να είναι διαθέσιμος ο δείκτης αυτός έως το τέλος του έτους προκειμένου να χρησιμοποιηθεί για τον ανεφοδιασμό ενόψει του επόμενου χειμώνα.

Αυτό είναι και το τρίτο μέτρο που θα παρουσιαστεί και θα αφορά τις κοινές αγορές LNG  για τον χειμώνα του 2023. Η πρόταση προβλέπει τη δημιουργία μίας κοινής  πλατφόρμας αγορών που θα συντονίζει την πλήρωση των αποθεμάτων φυσικού αερίου. Τα κράτη μέλη προτείνεται να αγοράζουν μέσα από την κοινή πλατφόρμα αέριο που θα καλύπτει τουλάχιστον το 15% των αναγκών τους για αποθέματα, αλλά και να επιτραπεί στις εταιρείες εμπορίας να σχηματίσουν μια ευρωπαϊκή κοινοπραξία. Οι ρωσικές πηγές εφοδιασμού θα αποκλειστούν από τις κοινές προμήθειες. Ο κοινός μηχανισμός θα επιτρέψει στην Ευρώπη να χρησιμοποιήσει τη δύναμή της ως μεγάλος καταναλωτής φυσικού αερίου για να διαπραγματευθεί για τον επόμενο χειμώνα καλύτερες συμφωνίες προμήθειας, κυρίως σε ό,τι αφορά το LNG. Με τον τρόπο αυτό οι Βρυξέλλες ευελπιστούν πως θα βελτιωθεί η διαφάνεια και θα βοηθηθούν ιδιαίτερα τα μικρότερα κράτη μέλη, τα οποία βρίσκονται σε λιγότερο ευνοϊκή κατάσταση ως αγοραστές.

Επιπρόσθετα, η Κομισιόν θα παρουσιάσει και μέτρα αλληλεγγύης ανάμεσα σε μη συνδεδεμένα κράτη – μέλη με εγκαταστάσεις LNG προκειμένου να διασφαλίζεται η πρόσβαση όλων σε προμήθειες ενώ έχουν εξεταστεί, επίσης και προτάσεις μετατροπής της εθελοντικής μείωσης κατά 15% της κατανάλωσης φυσικού αερίου σε υποχρεωτικές.

Δημιουργία Ταμείου 40 δις ευρώ για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων

Παράλληλα, η Ευρωπαϊκή Ένωση σχεδιάζει να προτείνει τη χρήση 40 δις. ευρώ από τον προϋπολογισμό της Ένωσης για τη στήριξη νοικοκυριών και επιχειρήσεων που αγωνίζονται να αντιμετωπίσουν τις υψηλές τιμές που προκαλεί η ενεργειακή κρίση.

Σύμφωνα με το Bloomberg, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα προσφέρει στις κυβερνήσεις τη δυνατότητα να αξιοποιήσουν τα υφιστάμενα ταμεία συνοχής για να στηρίξουν τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις που πλήττονται από την αύξηση των τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας και να βοηθήσουν τα ευάλωτα νοικοκυριά να πληρώσουν τους λογαριασμούς ενέργειας μέσω εθνικών προγραμμάτων.

Τα κράτη μέλη της ΕΕ έχουν διαθέσει περισσότερα από 500 δισ. ευρώ για να αμβλύνουν τις επιπτώσεις της ενεργειακής κρίσης στους καταναλωτές και τις επιχειρήσεις. Επιπλέον, η Επιτροπή και οι κυβερνήσεις συζητούν νέα μέσα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής κρίσης, καθώς δεν υπάρχει κοινή συμφωνία για τον τρόπο χρηματοδότησης των νέων δαπανών.

Το σχέδιο για τη χρήση των υφιστάμενων ταμείων συνοχής θα περιλαμβάνει επίσης την παροχή στήριξης για την πρόσβαση στην αγορά εργασίας με την προστασία των θέσεων εργασίας των μισθωτών και των αυτοαπασχολούμενων μέσω της βραχυχρόνιας εργασίας και άλλων παρόμοιων καθεστώτων, σύμφωνα με το σχέδιο εγγράφου, το οποίο υπόκειται ακόμη σε αλλαγές. Το τελικό ποσό που θα είναι διαθέσιμο ανά κράτος μέλος θα εξαρτηθεί από τον όγκο των κονδυλίων συνοχής που παραμένουν μη δεσμευμένα από την εθνική κυβέρνηση.

ΠΗΓΗ businessdaily