Νίκος Μελέτης
Το μήνυμα ότι οι Ελληνοϊσραηλινές σχέσεις βρίσκονται σε τέτοιο επίπεδο που δεν επηρεάζονται από εξωγενείς παράγοντες ούτε από τη συνεχιζόμενη προσπάθεια ομαλοποίησης των σχέσεων Τουρκίας – Ισραήλ, έστειλαν από την Αθήνα οι υπουργοί εξωτερικών των δυο χωρών Γ. Γεραπετρίτης και Ε. Κοέν ο οποίος μάλιστα ήταν ο πρώτος ξένος υπουργός εξωτερικών που επισκέπτεται την Αθήνα μετά τις εκλογές.
Αθήνα και Τελ Αβίβ έχουν οικοδομήσει μια ιδιαίτερα στενή σχέση τα τελευταία χρόνια με τις δυο χώρες να αναδεικνύονται σε πυλώνα σταθερότητας στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου μέσα από ένα ευρύτατο πλέγμα συνεργασιών σε όλους τους τομείς. Αμυντικό, πολιτικό, οικονομικό, ασφάλειας και πληροφοριών αλλά και πολιτιστικό-τουριστικό, με τον τομέα της ενέργειας να αποτελεί τη μεγάλη πρόκληση.
Μετά και την ολοκλήρωση του εκλογικού κύκλου στην Ελλάδα η κυβέρνηση ήθελε να επαναβεβαιώσει αυτό το υψηλό επίπεδο των σχέσεων, ενόψει και της Τριμερούς Συνόδου Κορυφής (Ελλάδα-Κύπρος-Ισραήλ) που προγραμματίζεται να συγκληθεί πιθανότατα εντός του Ιουλίου στη Λευκωσία.
Και η δήλωση του Ισραηλινού ΥΠΕΞ ότι η χώρα του υποστηρίζει τα «εδαφικά και κυριαρχικά δικαιώματα της Ελλάδας» είναι βαρύνουσας σημασίας και αποτυπώνει το βάθος που έχει αποκτήσει η στρατηγική σχέση μεταξύ των δυο χωρών. Ο κ. Γεραπετρίτης πάντως είχε φροντίσει την παραμονή της επίσκεψης Κοέν να επικοινωνήσει τηλεφωνικώς και με τον ΥΠΕΞ της Παλαιστινιακής Αρχής κ. Μαλίκι σε μια προσπάθεια τήρησης ισορροπιών στο ευαίσθητο περιβάλλον της Μ. Ανατολής.
Οι τριμερείς συνεργασίες αλλά κυρίως η συνεργασία 3+ΗΠΑ, έχει εξαιρετική σημασία σε ένα ρευστό σκηνικό που έχει δημιουργήσει ο πόλεμος στην Ουκρανία καθώς εκτός από πάροχος ασφάλειας, μπορεί να θέσει τις βάσεις για την ανάπτυξη των εναλλακτικών πηγών και οδών μεταφοράς ενέργειας προς την Ευρώπη.
Παρά το γεγονός ότι οι Αμερικανοί είχαν σπεύσει να αποσύρουν το ενδιαφέρον τους για τον αγωγό East Med τα νέα δεδομένα με τον πόλεμο στην Ουκρανία διατηρούν στο τραπέζι το σχέδιο του αγωγού αυτού, αν και η ανάγκη για πιο άμεσες και οικονομικές λύσεις οδηγεί σε συμφωνίες όπως αυτή που υπέγραψε το Ισραήλ με την Κύπρο, για μεταφορά φυσικού αερίου στο νησί για την κάλυψη εσωτερικών αναγκών αλλά και για κατασκευή μονάδας LNG για εξαγωγή του φυσικού αερίου.
Ιδιαίτερα σημαντικό όμως είναι και το σχέδιο για την ηλεκτρική διασύνδεση Ασίας -Ευρώπης με το Eurasia Interconnector που σε συνδυασμό με την σχεδιαζόμενη ηλεκτρική διασύνδεση Αιγύπτου Ελλάδας μπορεί να προσφέρουν εναλλακτική πηγή καθαρής ενέργειας για την Ευρώπη.
Στις 4 Ιουνίου το Ισραηλινό υπουργείο Ενέργειας ανακοίνωσε ότι ξεκινά τις εργασίες για τοποθέτηση υποθαλάσσιου ηλεκτρικού καλωδίου μήκους 150 χιλιομέτρων κατά μήκος των ακτών του Ισραήλ από την Ασελόν έως την Χάιφα για τις ανάγκες του Ισραήλ, με καθαρή ενέργεια που θα παράγεται στο νότο. Στο σχέδιο αυτό προβλέπεται η μελλοντική λεκτική διασύνδεση με τις χώρες του Κόλπου, μέσω Ιορδανίας και Αιγύπτου αλλά και η διασύνδεση σε πρώτη φάση με την Κύπρο με τελικό στόχο την τροφοδοσία της Ευρώπης με καθαρή ενέργεια.
Ο Υπουργός Ενέργειας και Υποδομών του Ισραήλ, Ίσραελ Κάτζ δήλωσε ότι το έργο αυτό είναι μέρος του ευρύτερου οράματος για μετατροπή του Ισραήλ σε ενεργειακή δύναμη και ενεργειακή γέφυρα που θα συνδέει την Ανατολή και τη Δύση και θα συμβάλει στην περιφερειακή σταθερότητα…
Η ανάγκη να κινηθεί γρήγορα η Αθήνα προς το Ισραήλ αφορά βεβαίως και τις πληροφορίες που έχουν δει το φως της δημοσιότητας ότι ένας από τους όρους που έχουν τεθεί από τον Τ. Ερντογάν προκειμένου να υποδεχθεί στην Άγκυρα τον Μ. Νετανιάχου είναι να μπει πρώτο στην ατζέντα το θέμα της ενεργειακής συνεργασίας μεταξύ των δυο χωρών. Η Τουρκία κάθε άλλο παρά έχει εγκαταλείψει την προσπάθεια να δελεάσει το Ισραήλ ώστε το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου να κατευθυνθεί με αγωγό προς το τουρκικό έδαφος και από εκεί να μεταφέρεται στην Ευρώπη.
Η πρόταση αυτή που παλαιότερα είχε τύχει και της υποστήριξης των Αμερικανών όχι μόνο για λόγους οικονομικούς αλλά και με την προσδοκία ότι έτσι θα καθησυχάζονταν οι φόβοι της Τουρκίας ότι αποκλείεται από το ενεργειακό παιγνίδι της Αν. Μεσογείου, αντιμετωπίζεται με ιδιαίτερη επιφυλακτικότητα από το κατεστημένο του Ισραήλ καθώς παραμένει η βαθιά καχυποψία προς το καθεστώς Ερντογάν.
Μόνο τις τελευταίες εβδομάδες και ενώ στο διπλωματικό παρασκήνιο προετοιμάζεται μια επίσκεψη Νετανιάχου στην Άγκυρα, η Τουρκία επέλεξε να αντιδράσει με ιδιαίτερα σκληρές ανακοινώσεις στις επιθέσεις του Ισραηλινού Στρατού στην Γάζα και στην Τζενίν, ενώ για δεύτερη φορά μέσα σε λίγους μήνες έσπευσε να ανακοινώσει ότι η ΜΙΤ εξάρθρωσε ένα πολυμελές δίκτυο κατασκόπων της Μοσάντ που δρούσαν σε Τουρκικό έδαφος υπονομεύοντας έτσι τις προσπάθειες για ανέφελη επαναπροσέγγιση των δυο χωρών.
Οι σχέσεις με το Ισραήλ είναι πολύτιμες και υπάρχουν γερές βάσεις για να αντέξουν τις όποιες «αναταράξεις» αλλά είναι και μεγάλη η ευθύνη ώστε να δοθεί βάθος, συγκεκριμενοποίηση και συνέχεια στο πολύπλευρο πλαίσιο που έχει διαμορφωθεί στις διμερείς σχέσεις ώστε να μην εξαντληθούν στις ανούσιες επαναλήψεις διακηρύξεων…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου