A handout photo made available by the Israeli Government Press Office shows Israeli Prime Minister Benjamin Netanyahu (L) during a situation assessment meeting in Tel Aviv, Israel, 08 October 2023. EPA, AMOS BEN-GERSHOM, GPO
Το πολιτικό μέλλον του Ισραηλινού πρωθυπουργού Benjamin Netanyahu όταν καταλαγιάσει η σκόνη από τον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς, εξετάζουν σε ανάλυσή τους οι Financial Times.
Όπως σημειώνουν οι James Shotter και Neri Zilber σε άρθρο με τίτλο ‘Mr Security’: Hamas war tarnishes Netanyahu’s image as Israel’s defender
Κατά τη διάρκεια της εκστρατείας το 2009, ο Ισραηλινός πρωθυπουργός είχε επισκεφτεί την πόλη Ασκελόν, η οποία είχε πληγεί από ρουκέτες από Παλαιστίνιους μαχητές στην κοντινή Γάζα, και ορκίστηκε «να επιστρέψει την ασφάλεια στους πολίτες του Ισραήλ» εξαλείφοντας τη Χαμάς.
Τέτοιες σκληρές κουβέντες βοήθησαν τον Netanyahu να κερδίσει τις εκλογές και έκτοτε έχει αναγορευτεί ως ο «Κύριος Ασφάλεια» – ο μόνος ηγέτης που θα μπορούσε να διασφαλίσει την ασφάλεια του Ισραήλ σε μια εχθρική γειτονιά, χωρίς να κάνει οδυνηρές παραχωρήσεις στους Παλαιστίνιους.
Όμως, παρόλο που ο Netanyahu έζησε πολλές συγκρούσεις τα τελευταία χρόνια, δεν επιδίωξε ποτέ να συντρίψει τη Χαμάς ή τις άλλες μαχητικές ομάδες στη Γάζα. Το περασμένο Σαββατοκύριακο, αυτές οι δυνάμεις εξαπέλυσαν τη χειρότερη επίθεση στην επικράτεια της χώρας του – μια καταστροφική πολυδιάστατη επίθεση που έχει αναστατώσει τους Ισραηλινούς, έχει αμαυρώσει τα διαπιστευτήρια ασφαλείας του και έχει ρίξει βαθιά σκιά στο πολιτικό του μέλλον.
«Ο Netanyahu πάντα έλεγε ότι θα ήθελε να τον θυμούνται ως υπερασπιστή του Ισραήλ. Όλα όσα συμβαίνουν τώρα συνθλίβουν αυτήν την κληρονομιά», υπογραμμίζει ο Mazal Mualem, συγγραφέας μιας βιογραφίας του Benny Gantz και ανώτερος πολιτικός αναλυτής στο Al-Monitor. «Πρόκειται για το πιο θλιβερό γεγονός για τον εβραϊκό λαό από το Ολοκαύτωμα, το οποίο όμως έλαβε χώρα κατά τη διάρκεια της δεξιάς κυβέρνησής του», προσθέτει.
Είναι τόσο μεγάλο το σοκ στο Ισραήλ από τις αποτυχίες του στρατού και των υπηρεσιών πληροφοριών, που οι αναλυτές το συνέκριναν με τη μεγαλύτερη καταστροφή ασφαλείας στην ιστορία της χώρας: τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ το 1973, όταν η Αίγυπτος και η Συρία συγκλόνισαν το εβραϊκό κράτος με μια συντονισμένη επίθεση.
Από την Πέμπτη άρχισαν οι αντεγκλήσεις, με το γραφείο του Netanyahu να επιμένει ότι δεν είχε λάβει εκ των προτέρων προειδοποιήσεις για την επίθεση, μετά από αναφορές στον ισραηλινό Τύπο ότι είχαν ληφθεί πληροφορίες το προηγούμενο βράδυ για ασυνήθιστες κινήσεις της Χαμάς στη Γάζα. Ωστόσο, οι επικριτές υποστηρίζουν ότι η επίθεση της Χαμάς δεν προκλήθηκε μόνο από βραχυπρόθεσμες αποτυχίες, αλλά και από τη στρατηγική του Netanyahu να προσπαθεί να αναχαιτίσει τους μαχητές με ένα μείγμα στρατιωτικής αποτροπής και οικονομικών κινήτρων.
Αυτή η προσέγγιση προϋπέθετε ότι η περιορισμένη οικονομική βοήθεια προς τους πολίτες της Γάζας – που υπόκεινται σε ισραηλινοαιγυπτιακό αποκλεισμό από τότε που η Χαμάς κατέλαβε το έδαφος το 2007 – θα μπορούσε να βοηθήσει να δαμάσει μια ομάδα που έχει ορκιστεί την καταστροφή του Ισραήλ.
«Κάθε λίγους μήνες ή χρόνια γίνεται ένας γύρος μαχών, χρησιμοποιείται μια τεράστια δύναμη και μετά από κάθε γύρο η Χαμάς βγαίνει από αυτήν κατεστραμμένη και εξουθενωμένη. Τουλάχιστον αυτό μας πούλησαν [ο Netanyahu ] και οι στρατηγοί», είπε ο Amos Harel, συγγραφέας ενός βιβλίου για την ισραηλινοπαλαιστινιακή σύγκρουση. «Αγνόησαν εντελώς τη δύναμη και το στρατιωτικό δυναμικό της Χαμάς, και η φονταμενταλιστική ιδεολογία της επίσης δεν άλλαξε».
Οι στρατιωτικές αποτυχίες έχουν συχνά συμβάλει στην πτώση των Ισραηλινών ηγετών κατά τη διάρκεια της 75χρονης ιστορίας της χώρας, από την Golda Meir μετά τον πόλεμο του Γιομ Κιπούρ μέχρι τον Ehud Olmert. Ορισμένοι παρατηρητές πιστεύουν ότι το μέγεθος της αποτυχίας της ασφάλειας του περασμένου Σαββατοκύριακου θα αναγκάσει τελικά και τον μακροβιότερο πρωθυπουργό του Ισραήλ να παραιτηθεί.
Μια δημοσκόπηση αυτή την εβδομάδα έδειξε ότι το 94% των Εβραίων Ισραηλινών βλέπουν την κυβέρνηση ως υπεύθυνη για τις αποτυχίες των μυστικών υπηρεσιών πριν από τις επιθέσεις και ότι το 56% πιστεύει ότι ο Netanyahu πρέπει να παραιτηθεί μόλις τελειώσει ο πόλεμος. «Αυτό είναι το τέλος . . . αν ο Netanyahu δεν το αναγνωρίσει, ο λαός του Ισραήλ θα του δείξει την πόρτα», είπε ο Aviv Bushinsky, σύμβουλος του Netanyahu που έγινε πολιτικός αναλυτής, αν και προειδοποίησε ότι αυτό δεν θα συμβεί πριν τελειώσει ο πόλεμος.
«Ας πούμε ότι πετυχαίνει όλους τους στόχους του πολέμου: το Ισραήλ να διαλύσει τη Χαμάς και να [κτυπήσει] τη Χεζμπολάχ. Οι άνθρωποι θα θυμούνται ακόμα αυτή τη φρικτή μέρα. Αυτό είναι κάτι από το οποίο ο Netanyahu δεν μπορεί να ξεφύγει. Συνέβη στη βάρδια του και η αμέλεια που επιδείχθηκε ήταν επίσης στη βάρδια του», εξηγεί.
Άλλοι είναι λιγότερο σίγουροι, ειδικά δεδομένου του τρόπου με τον οποίο ο Netanyahu έχει ξεγελάσει επανειλημμένα τους αντιπάλους του καθώς κυριαρχεί στην ισραηλινή πολιτική τα τελευταία 25 χρόνια, αποκτώντας τη φήμη ενός αδίστακτου τακτικιστή, απογοητεύοντας τους επικριτές που τον θεωρούσαν τελειωμένο.
Κατά τη διάρκεια των έξι θητειών του, έγινε επίσης ένας από τους πιο διχαστικούς πολιτικούς του Ισραήλ. Ωστόσο, παρά τη διαμάχη με πολλούς πρώην συμμάχους και τη δίκη του για κατηγορίες διαφθοράς, τις οποίες αρνείται, κέρδισε την επανεκλογή του σχηματίζοντας μια συμμαχία με ακροδεξιά και υπερθρησκευτικά κόμματα πέρυσι.
Η Dahlia Scheindlin, ερευνήτρια δημοσκοπήσεων, εκτιμά ως πιθανό, όπως η δίκη του Netanyahu παγίωσε τις απόψεις των υποστηρικτών και των αντιπάλων αντί να τις μετατοπίσει, η στρατιωτική καταστροφή του Ισραήλ να μην μπορέσει επίσης να πείσει ένα βαθιά πολωμένο εκλογικό σώμα να αλλάξει γνώμη για αυτόν.
«Εξακολουθώ να πιστεύω ότι ένα πιθανό σενάριο είναι αυτό: οι δεξιοί υποστηρικτές του Netanyahu να λένε ότι αυτά που συνέβησαν αποδεικνύουν αυτό που λέγανε από παλιά, ότι δηλαδή το Ισραήλ πρέπει να είναι σκληρό και να μην κάνει καμία παραχώρηση. Στον αντίποδα, οι αντίπαλοί του υποστηρίζουν ότι αυτά που συνέβησαν αποδεικνύουν περίτρανα πόσο κούφια ήταν η ηγεσία του», εξηγεί.
Ο Netanyahu κέρδισε λίγο ακόμα χρόνο την Τετάρτη, όταν το κόμμα Εθνικής Ενότητας του Benny Gantz συμφώνησε να συμμετάσχει στον συνασπισμό του κατά τη διάρκεια του πολέμου. Η συμφωνία θα βοηθήσει να καταλαγιάσει ο σκληρός αγώνας για μια δικαστική αναθεώρηση που προωθήθηκε από τον Netanyahu και τους ακροδεξιούς συμμάχους του, οι οποίοι είχαν διχάσει το έθνος τους τελευταίους εννέα μήνες.
Ορισμένοι αναλυτές είπαν ότι, εκτός από την προβολή ενός αισθήματος ενότητας, η συμμαχία – που επισφραγίστηκε λίγο πριν το Ισραήλ αναμένεται να ξεκινήσει μια περίπλοκη και αιματηρή χερσαία επιχείρηση στη Γάζα – θα επέτρεπε στον Netanyahu να μοιραστεί το πολιτικό κόστος ορισμένων από τις οδυνηρές στρατιωτικές αποφάσεις που είναι πιθανό να φέρει η εκστρατεία. Άλλοι όμως εκφράζουν την άποψη ότι η κυβέρνηση ενότητας δεν θα βοηθήσει τον Netanyahu σε τίποτα περισσότερο από το να κερδίσει λίγο χρόνο. «Δεν υπόσχεται ακόμη κάποια ευρύτερη ενότητα πέρα από [τον πόλεμο]», δήλωσε ο Natan Sachs από το Ινστιτούτο Brookings.
«Η λογική λέει ότι δεν είναι τίποτα περισσότερο από μια νέα Golda Meir, ένας πρώην πρωθυπουργός δηλαδή που ακόμα περπατά. Φυσικά, ο Netanyahu μπορεί να προσπαθήσει να κολλήσει στην εξουσία για λίγο ακόμα, αλλά αυτό δεν μπορεί να διαρκέσει», σημειώνει.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου