ΑΝΑΛΥΣΗ ΕΙΔΙΚΟΥ: Οι Δυνάμεις Ειδικών Επιχειρήσεων το 2030 – Προκλήσεις, Προβληματισμοί και Ευκαιρίες

Γράφει ο Λοχαγός (ΠΖ) Χριστόφορος Ράπτης

H ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΩΝ ΗΠΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΔΕΕ «Για να προστατεύσουμε και να προάγουμε τα Εθνικά μας συμφέροντα, οι  ΔΕΕ πρέπει  να προσαρμόσουν τις Ικανότητες και Δυνατότητές τους, ενώ θα ενισχύουμε τις σχέσεις μας με συμμάχους και συνεργάτες. Οι ΔΕΕ θα συνεχίσουν το έργο τους, ενισχύοντας την Αποτροπή και την προετοιμασία τους, για μια πιθανή σύγκρουση υψηλού επιπέδου».
CHRISTOPHER P. MAIER ΥΦΕΘΑ για τις Ειδικές Επιχειρήσεις και τις Συγκρούσεις Χαμηλής Εντάσεως	RICHARD D. CLARKE Στρατηγός Διοικητής USSOCOM (29 Μαρ 2019 έως 30 Αυγ 2022)

Εισαγωγικό Σημείωμα

Η παρούσα μελέτη ξεκινά με ανασκόπηση της δράσης των Δυνάμεων Ειδικών Επιχειρήσεων (ΔΕΕ) και πως αυτές μεταμόρφωσαν και διαμόρφωσαν τον πόλεμο και τις Ειδικές Επιχειρήσεις συνολικά. Πώς από την αφάνεια και την παραμέληση της εποχής του Ψυχρού Πολέμου, βρέθηκαν με πρωταγωνιστικό ρόλο και αποτέλεσαν ρυθμιστή των επιχειρήσεων στον παγκόσμιο πόλεμο κατά της τρομοκρατίας την τελευταία εικοσαετία.

Οι προκλήσεις για τις ΔΕΕ αλλά και οι απαιτήσεις για τη συνεχή βελτίωσή τους, αποτελούν μονόδρομο για την επιβίωσή τους, στο μελλοντικό επιχειρησιακό περιβάλλον. Η τεχνολογία και οι αισθητήρες στο πεδίο της Μάχης ασκούν επίδραση που δεν αφήνει ανεπηρέαστο το Ελληνικό περιβάλλον και τις Ελληνικές ΔΕΕ.

Πιθανή Ελληνο – τουρκική σύγκρουση στο περιβάλλον Έβρος – Νησιά – Αιγαίο – Ανατ. Μεσόγειος – Κύπρος απαιτεί μεταρρυθμίσεις, αλλαγές, προσθήκες σε εξοπλισμό – υλικά αλλά και τι θα δώσει στις Ελληνικές ΔΕΕ, το απαιτούμενο ποιοτικό προβάδισμα. Οι διαπιστώσεις και τα συμπεράσματα από τις Ειδικές Επιχειρήσεις των ΗΠΑ, Γαλλίας και Ην. Βασιλείου τα τελευταία είκοσι χρόνια, συνιστούν εφαλτήριο για τις (ΔΕΕ) για επισήμανση, εντοπισμό και στη συνέχεια υλοποίηση των μεταρρυθμίσεων και αλλαγών όπου αυτές επιβάλλεται να πραγματοποιηθούν.

Η απαίτηση βρίσκεται στο πώς θα επαυξήσουμε την επιβιωσιμότητα και φονικότητα των ΔΕΕ, στο χαοτικό περιβάλλον που διαμορφώνουν οι Υβριδικές απειλές και οι μη κρατικοί δρώντες (non state actors). Να αντλήσουμε από τα επιτεύγματα της επιστήμης, βιομηχανίας και τεχνολογίας όσα μας ταιριάζουν, εφαρμόζουν στο Ελληνικό περιβάλλον για να φέρουμε τις ικανότητες και δεξιότητες των ΔΕΕ στο «Δύναμαι» του Μέλλοντος.

  Προσδιορισμός των ΔΕΕ:

Οι Ειδικές Δυνάμεις των τριών Κλάδων αποτέλεσαν μονάδες με ειδικό-ξεχωριστό οπλισμό και υλικά, συγκροτημένα σε τμήματα ολιγομελή, με  ειδική, εντατική και επίπονη εκπαίδευση του προσωπικού με σκοπό να εκτελέσουν αποστολές τις οποίες δεν δύναται να υλοποιήσουν συμβατικές μονάδες, των Κλάδων τους.

Τα Ειδικά αυτά τμήματα προορίζονται να εκτελέσουν επιχειρήσεις «Ειδικές» οι οποίες χαρακτηρίζονται από ειδικές – ιδιαίτερες συνθήκες, υψηλές απαιτήσεις και χαρακτηριστικά όπως:

α. Ο περιορισμένος χρόνος.

β. Τα δυσεύρετα μέσα, υλικά, πόροι και ο ειδικός εξοπλισμός.

γ. Η σύμπραξη – συνεργασία με τοπικά τμήματα φίλιων ενόπλων (άτακτοι, ένοπλοι, αντιφρονούντες, μειονότητες εθνο-φυλετικό-θρησκευτικές ομάδες).

δ. Η δράση σε εχθρικό, απαγορευμένο έδαφος, σε περιβάλλον πολιτικά ευαίσθητο ή ασταθές.

Ο Διακλαδικός κανονισμός Ειδικών Επιχειρήσεων JP3-05, “Special Operations”, προσδιορίζει τις Ειδικές Επιχειρήσεις με βάση τα ανωτέρω χαρακτηριστικά και τον αυξανόμενο βαθμό έκθεσης σε ρίσκο-κίνδυνο αλλά και τις αποστολές τις οποίες διεξάγουν εξ’ ολοκλήρου ή συμμετέχουν οι ΔΕΕ και διακρίνονται σε:

α. Άμεση Ενέργεια, Direct Action (DA).

β. Στρατηγική Αναγνώριση, Strategic Recognition (SR).

γ. Ανορθόδοξο Πόλεμο, (UW).

δ. Εξωτερική Άμυνα στο Εσωτερικό (Συνδρομή στην άμυνα φίλιας χώρας) Foreign Internal Defense (FID).

ε. Πολιτικές Υποθέσεις, Civil Affairs (CA).

στ. Πληροφοριακή Υποστήριξη  Επιχειρήσεων, Military Information Support of Operations (MISO).

ζ. Αντιτρομοκρατία, Counterterrorism (CT).

η. Ανθρωπιστική Βοήθεια, Humanitarian Assistance (ΗΑ).

θ. Έρευνα – Διάσωση Μάχης, Search And Rescue (SAR).

ι. Αντι-ανταρτικές Επιχειρήσεις, Counterinsurgency (COIN).

ια. Συνδρομή σε Δύναμη Ασφαλείας, Security Force Assistance (SFA).

ιβ. Διάσωση Ομήρων και Επανάκτηση, Hostage Rescue and Recovery (HRR).

 Ανασκόπηση της Δράσης των ΔΕΕ

Οι Ειδικές Δυνάμεις και ειδικότερα οι Δυνάμεις Ειδικών Επιχειρήσεων (ΔΕΕ), μετά το Β΄ ΠΠ συγκροτήθηκαν ως ξεχωριστά ολιγομελή τμήματα, απέκτησαν εξοπλισμό υλικά και εκπαίδευση ανάλογα με την αποστολή τους. Ωστόσο καθ’ όλη τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου μέχρι το 1991, τον Α΄ Πόλεμο του Κόλπου (Desert Shield/ Storm) ήταν σε δυσμένεια, με περιορισμένο ρόλο, υπέφεραν από μειωμένη χρηματοδότηση, λόγω των προτεραιοτήτων που επέβαλε ο Ψυχρός Πόλεμος.

Η Επιχείρηση Restore Hope το 1993 στη Σομαλία, η 11η Σεπ 2001 με τnν επίθεση της «Al Qaeda» στους δίδυμους πύργους (WTC) και το Πεντάγωνο, η επιχείρηση των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν (Enduring Freedom) και ο Β΄ Πόλεμος του Κόλπου (Iraqi Freedom) «έβγαλε» τις ΔΕΕ από την αφάνεια, έδειξαν την πραγματική τους αξία, εκτελώντας επιχειρήσεις συλλογής πληροφοριών βαθιά στην εχθρική ενδοχώρα, κατάδειξης στόχων για την Αεροπορία αλλά και σύνθετες επιχειρήσεις υψηλού ρίσκου, με διείσδυση από αέρος, ξηράς ή διά θαλάσσης, ημέρα και νύχτα.

Η μεταμόρφωση του πολέμου από τις ΔΕΕ 

Οι Ειδικές Δυνάμεις και οι ΔΕΕ, λόγω της υψηλής εκπαίδευσης – εξειδίκευσης, της αρτιότητας του εξοπλισμού και οπλισμού τους, εκτέλεσαν επιχειρήσεις που δεν είχαν δοκιμαστεί στο παρελθόν, επιβεβαιώνοντας τη φήμη τους, ότι αν και μικρότερες αριθμητικά από αντίστοιχα συμβατικά στρατιωτικά τμήματα, επέφεραν με το ελάχιστο απαιτούμενο προσωπικό δυσανάλογα μεγάλο αποτέλεσμα και πλήγματα στον αντίπαλο, αποτελώντας το νέο εργαλείο της Εθνικής Στρατηγικής των ΗΠΑ στην Μέση Ανατολή και όπου αλλού απαιτηθεί.

Οι Βιομηχανίες οπλισμού, εξοπλισμού τηλεπικοινωνιών, ένδυσης και ιματισμού αλλά και οι εταιρείες υψηλής τεχνολογίας, έθεσαν την τελειότητα των προϊόντων τους στην υπηρεσία των ΔΕΕ, δικαιώνοντας έτσι τη φήμη των ΔΕΕ αλλά και την αξιοπιστία των βιομηχανιών ως κατασκευαστές με προϊόντα υψηλής τεχνικής και ασύγκριτης ποιότητας. Οι ΔΕΕ με τα νέα υλικά και εξοπλισμό, είχαν όλα τα απαραίτητα εργαλεία για να ολοκληρώσουν κάθε αποστολή που θα τους ανατεθεί, μειώνοντας το ρίσκο, την έκθεση του προσωπικού σε εχθρικά πυρά και απειλές, καθώς το κράτος με μικρή σχετικά οικονομική επένδυση, κατόρθωσε οι ΔΕΕ να έχουν στη διάθεσή τους, όλα τα απαραίτητα «εργαλεία» για να εκτελέσουν τις αποστολές και το έργο που τους ανατέθηκε.

Ο Στρατηγικός Ρόλος των ΔΕΕ (από την Πολύπλευρη στην Ενοποιημένη και Διακλαδική Δράση)

Ο Πόλεμος των ΗΠΑ κατά της Τρομοκρατίας (GWOT) από το 2001, έδωσε στις ΔΕΕ ηγετικό ρόλο. Προέκυψαν όμως οι εξής θεμελιώδης και δογματικές αλλαγές:

α. Ο ρόλος των Ειδικών Δυνάμεων και των ΔΕΕ «μετακινήθηκε» από την ικανότητα ανταπόδοσης, στην προληπτική δράση έναντι των απειλών, δηλαδή στην αποτροπή διά της τιμωρίας.

β. Οι Ειδικές Δυνάμεις και οι ΔΕΕ ενοποίησαν τη δράση τους και υιοθέτησαν τη Διακλαδική Δράση μέσω ενιαίας Διακλαδικής Διοίκησης, λόγω της επιβεβλημένης συνεργασίας τους με την Αεροπορία, το Ναυτικό, την Αεροπορία Στρατού και Σχηματισμούς Μάχης Συνδυασμένων Όπλων, που επιχειρούσαν στο έδαφός.

γ.  Μέχρι τότε, οι επιχειρήσεις των Ειδικών Δυνάμεων και των ΔΕΕ είχαν υποστηρικτικό ρόλο στην επιχείρηση μιας Διοίκησης – Δύναμης. Με τον Πόλεμο κατά της Τρομοκρατίας, οι επιχειρήσεις των Ειδικών Δυνάμεων και ΔΕΕ άρχισαν να λαμβάνουν υποστήριξη από άλλες Δυνάμεις – Διοικήσεις και Όπλα όπως η Αεροπορία, το Ναυτικό, η Αεροπορία Στρατού κ.λπ.

Προκλήσεις για τις ΔΕΕ, στο Μελλοντικό Επιχειρησιακό Περιβάλλον

Οι ανταγωνιστές των ΗΠΑ, η Κίνα, η Ρωσία αλλά και άλλες ανερχόμενες ανταγωνιστικές χώρες και δυνάμεις, απεργάζονται νέες τεχνολογίες. Η αναθεωρητική Κίνα, πέραν της βιομηχανικής κατασκοπίας που διεξάγει σε παγκόσμια κλίμακα, βρίσκεται σε εξοπλιστική κούρσα, επεκτείνει την επιρροή της σε χώρες της Αφρικής και ΝΑ Ασίας. Οι προκλήσεις που θα αντιμετωπίσουν οι δυτικοί σύμμαχοι και οι χώρες του ΝΑΤΟ, ή θα κληθούν να αντιμετωπίσουν από τις χώρες δορυφόρους Κίνας και Ρωσίας, ως ενέργειά διά αντιπροσώπου (Proxy), πολλαπλασιάζονται διαρκώς. Τα εθνικά συμφέροντα και τα κυριαρχικά δικαιώματα των χωρών του δυτικού κόσμου θα δεχτούν απειλές, αμφισβήτηση και πλήγματα από:

α. Αποτυχημένα κράτη (failure-rogue states), όπου κυριαρχούν οι φυλετικές διαμάχες, η ένοπλη βία, ο θρησκευτικός ριζοσπαστισμός, ο τοπικός φατριανισμός (Σομαλία, Αφγανιστάν κ.λπ.).

β. Tο οργανωμένο έγκλημα, όπου οι συμμορίες και το διαρκώς αυξανόμενο εγκληματικό δίκτυο δραστηριοτήτων με τοπική ή διεθνή δράση, τα Ναρκωτικά (μεθαμφαταμίνη, φαινταλύνη), το λαθρεμπόριο όπλων, καπνού, αλκοόλ, αλλά και από τις νόμιμες πλέον δραστηριότητές τους, χρηματο-οικονομικές, επιχειρήσεις ακινήτων και real-estate, συνιστούν απειλή Εθνικής Ασφαλείας για τις ΗΠΑ. Oι τοπικές υπηρεσίες ασφαλείας και επιβολής του νόμου, έπειτα από τη διάβρωση και τις απώλειες στον αγώνα με τους παραπάνω μη κρατικούς δρώντες, ζητούν τη συνδρομή και συμμετοχή των Ειδικών Δυνάμεων και ΔΕΕ στον πόλεμο που διεξάγουν ενάντια στις τοπικές οργανώσεις βίας και εξτρεμισμού (Violent Extremism Organizations/ VEOs). Σε Μεξικό και Κολομβία οι ΔΕΕ, συμπράττουν μαζί με τις τοπικές Υπηρεσίες και δυνάμεις ασφαλείας, στον αντι-ναρκοπόλεμο ενάντια στα καρτέλ.

γ. Μη κρατικοί δρώντες, οργανώσεις φαντάσματα, τρομοκρατικές ομάδες – οργανώσεις και δρώντες που λειτουργούν για λογαριασμό τρίτων, διεξάγουν πόλεμο διά αντιπροσώπων (Proxy War) με πολιτικά θρησκευτικά ιδρύματα – αιρέσεις – μειονότητες/ κοινότητες π.χ. η Al-Qaeda στο Αφγανιστάν, η Χεζμπολαχ, οι Φρουροί της Επανάστασης στο Iράν (IRGC), η Φατάχ, η Χαμάς αλλά και οι εταιρείες ιδιωτικών στρατών π.χ. η WAGNER στη Ρωσία, η SADAT στη Τουρκία και πολλές άλλες που η δράση τους γνωρίζει άνθηση σε Αφρική, Ασία κ.λπ.

 Βελτιώνοντας τις ΔΕΕ για τις προκλήσεις και απαιτήσεις στο Μελλοντικό Επιχειρησιακό Περιβάλλον

Οι Ειδικές Δυνάμεις και οι ΔΕΕ, για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των Μελλοντικών επιχειρήσεων και στο νέο επιχειρησιακό περιβάλλον, θα προβούν σε δομικές αλλαγές ή μεταρρυθμίσεις, οι οποίες προτιμότερο είναι, να μην επιβληθούν εν μία νυκτί, υπό συνθήκες επείγουσας ανάγκης:

α.  Ο αποτρεπτικός σχεδιασμός και η προληπτική δράση των ΔΕΕ θα αποτελέσει πραγματικότητα εναντίον εθνικών ή μη δρώντων που επιβουλεύονται την πατρίδα μας και τώρα βρίσκονται εκτός, εγγύς και πιθανόν εντός των συνόρων.

β.  Η υπεροχή της ποιότητας, σε σχέση με την αριθμητική ποσότητα του αντιπάλου. Οι Ειδικές Δυνάμεις, δεν «παράγονται» μαζικά, ούτε συγκροτούνται μετά από ένα έκτακτο συμβάν. Ωστόσο απαιτείται να αυξηθεί ο αριθμός του προσωπικού των Ειδικών Δυνάμεων και ΔΕΕ για να καλυφθούν οι μελλοντικές απαιτήσεις σε Αιγαίο, Θράκη, Κύπρο, Ανατ. Μεσόγειο και όπου αλλού χρειαστεί. Θα απαιτηθεί να αυξηθεί το μάχιμο προσωπικό των Ειδικών Δυνάμεων και ΔΕΕ, και ιδιαίτερα οι ειδικότητες όπου δεν περισσεύουν, ενώ αντίστοιχα θα απαιτηθεί να αυξηθεί το προσωπικό που λειτουργεί υποστηρικτικά στις επιχειρήσεις των Ειδικών Δυνάμεων και ΔΕΕ και συγκεκριμένα:

(1)  Το προσωπικό επικοινωνιών.

(2)  Το προσωπικό Πολιτικών Υποθέσεων Πολιτικο-στρατιωτικής Συνεργασίας και (Cimic-Civil).

(3)  Το προσωπικό Ψυχολογικών Επιχειρήσεων (Psyop).

(4)  Το προσωπικό Πληροφοριών, HUMINT, Αναλυτές κ.λπ. (Intelligence).

(5)  Προσωπικό με γλωσσομάθεια για χώρες στόχους – ενδιαφέροντος.

(6) Προσωπικό και χειριστές για νέες ειδικότητες – καθήκοντα και «ειδικές αποστολές», που σήμερα δεν υφίσταται, αλλά θα επιβληθούν βίαια, από την εχθρική απειλή, π.χ. χειριστής Drone, mini UAV, χειριστής οργάνων Επιτήρησης Αναγνώρισης και Στοχοποίησης, χειριστής περιφερόμενων πυρομαχικών κ.λπ.

γ.  Η  αύξηση του προϋπολογισμού και της χρηματοδότησης των Ειδικών Δυνάμεων και ΔΕΕ και συγκεκριμένα:  σε ετήσια, τακτική αλλά και έκτακτη. Οι Ειδικές Δυνάμεις απαιτούν και μη ειδική συνδρομή – βοήθεια, διακριτική παροχή, δωρεά, προμήθεια υλικών από το εμπόριο σε μη στρατιωτικά υλικά, σε υλικά ανοιχτής αρχιτεκτονικής κ.λπ. Δράσεις και προγράμματα φορέων, γραμματειών και υπουργείων δύναται να περιλαμβάνουν και ένα μικρό ποσοστό επ΄ ωφελεία των Ειδικών Δυνάμεων και ΔΕΕ. Οι ΗΠΑ από το 2001, αύξησαν τη χρηματοδότηση των Ειδικών Δυνάμεων και ΔΕΕ κατά 81 % μέχρι σήμερα.

δ.  Αύξηση της πρόσβασης και της παροχής των Ειδικών Δυνάμεων και ΔΕΕ σε μέσα, εξοπλισμό, υλικά, πόρους και εξοπλισμό συλλογής πληροφοριών, επιτήρησης, αναγνώρισης και στοχοποίησης από Υπηρεσίες εθνικές, φίλιες, συμμαχικές ή εμπορικής προέλευσης από ιδιωτικές εταιρείες.

Προκλήσεις και Απαιτήσεις στο Μελλοντικό Επιχειρησιακό Περιβάλλον

Η ποικιλομορφία και οι διαφορές/ ιδιαιτερότητες των Στρατιωτικών Δρώντων. To έδαφος και ο εχθρός, ορίζουν τον τρόπο ενεργείας που θα ακολουθήσουμε. Από τη δεκαετία του 1990, όταν έληξε ο Ψυχρός Πόλεμος, ο εχθρός για τις ΗΠΑ δεν είναι πλέον συγκεκριμένος. Ο εχθρός μπορεί να είναι ένα κράτος, μια οργάνωση πολιτική, ακτιβιστές, μια θρησκευτική σέκτα, μια ριζοσπαστική οργάνωση με σχέσεις με το διεθνές οργανωμένο έγκλημα, το εμπόριο ναρκωτικών, όπλων κ.λπ. Ο εχθρός δεν βρίσκεται σε μία χώρα – στόχο. Μετακινείται κρύβει οπλισμό, μετρητά σε φίλιες σε αυτόν χώρες, εκμεταλλεύεται την κοινή θρησκεία με ομόδοξους πολίτες και εξασφαλίζει τις αποστολές του σε φίλιες, γειτονικές ή ουδέτερες χώρες. Ο εχθρός διακινεί πληροφορίες, μετρητά, υλικά, οπλισμό, λαθραία εμπορεύματα αλλά και μαχητές του, με δεκάδες μη συμβατούς τρόπους, εκμεταλλευόμενος τις ευκολίες των μέσων μετακίνησης αλλά και της τεχνολογίας, όπως εκατομμύρια πολίτες καθημερινά. Ο εχθρός ενεργεί και δρα σε βουνά, σε στέπες, στην αραβική έρημο, αλλά και σε μεγάλα αστικά κέντρα της Ευρώπης ή αλλού, εργαλειοποιείται και εργαλειοποιεί αδύναμους – ευπαθείς πληθυσμούς, μειονότητες, πρόσφυγες, πλημμυρο-σεισμοπαθής, συμμετέχει και συντηρεί έναν πόλεμο διά αντιπροσώπων (Proxy War) σε διαφιλονικούμενες περιοχές.

Ο Ανταγωνισμός Περιφερειακών και Ανερχόμενων Δυνάμεων. Οι υπερδυνάμεις Ρωσία, Κίνα και οι ανερχόμενες περιφερειακές δυνάμεις Πακιστάν, Ιράν, Ινδονησία, αμφισβητούν την κυριαρχία και αποτελούν ανταγωνιστές των ΗΠΑ ήδη, σε πολλά πεδία. Η πραγματική απειλή προκύπτει, από τη διασπορά της φθηνής σε κόστος και εύκολα προσβάσιμης τεχνολογίας από τις Περιφερειακές Δυνάμεις προς μη κρατικούς Δρώντες, όπως είναι τοπικές οργανώσεις, εθνοφυλετικές κοινότητες/ μειονότητες αλλά και εξτρεμιστικές οργανώσεις, ή τρομοκρατικές. Οι Ανσάρ Αλλάχ «Υποστηρικτές του Θεού», γνωστοί ως Χούθι, είναι σέκτα Ζαϊντίγια του Σιϊτικού Ισλάμ και κυρίαρχη πολιτική και ένοπλη δύναμη στην Υεμένη από το 2014. Το Βασίλειο (Σαουδική Αραβία) συνδράμει στρατιωτικά τη νόμιμη κυβέρνηση της Υεμένης για την καταστροφή τους, με πενιχρά όμως αποτελέσματα μέχρι στιγμής. Οι Χούθι, με βοήθεια από το Ιράν προσβάλλουν στρατιωτικές εγκαταστάσεις και υποδομές πετρελαίου στη Σαουδική Αραβία με δικής τους κατασκευής ή τροποποίησης βλήματα πλεύσης (cruise), βαλλιστικούς πυραύλους, αυτοσχέδια περιφερόμενα πυρομαχικά κ.λπ. Η μίμηση και η αντιγραφή του πετυχημένου τρόπου δράσης, συνιστά επικείμενο κίνδυνο για τη Διεθνή Ναυτιλία, τη Διακίνηση αγαθών, αλλά και την προσβολή παράκτιων εμπορικών κέντρων τα οποία συγκεντρώνουν  εμπορικο-οικονομικές δραστηριότητες και τουρισμό.

«Η τεχνολογία και οι αισθητήρες στο Πεδίο της Μάχης»

Η 4η Βιομηχανική Επανάσταση ή «ψηφιακή επανάσταση», γνωστή ως Βιομηχανία 4.0 σε συντομία διεθνώς 4IR (4th industrial Revolution) ξεκίνησε το 2011-2013. Αποτελεί την επόμενη φάση στην ψηφιοποίηση, όπου ανατρέπονται τελείως ή μεταβάλλονται ριζικά η σύνδεση ανθρώπου και μηχανής, η επεκτασιμότητα και οι εφαρμογές της ρομποτικής, η διαχείριση δεδομένων και η συνδεσιμότητα, η αυτοματοποίηση. Οι τεχνολογίες που πρωτοεμφανίζονται, βελτιώνονται ή εξελίσσονται, θα επηρεάσουν ριζικά την πολεμική βιομηχανία και κατά συνέπεια τον τρόπο του πολέμου. Αυτές οι τεχνολογίες, αναλύονται συνοπτικά παρακάτω:

Τα Μη επανδρωμένα Συστήματα, Αέρα, Ξηράς και Θαλάσσης (επιφανείας και υποβρύχιας πλεύσης): Τα μη επανδρωμένα συστήματα μετά από είκοσι χρόνια αρχικής χρήσης και δοκιμών, έχουν πλέον ωριμάσει τεχνικά και τεχνολογικά ενώ καθίστανται προσιτά από πλευράς κόστους και εν συνεχεία υποστήριξης. Οι εφαρμογές τους απεριόριστες, από την επιτήρηση, παρατήρηση, συλλογή πληροφοριών, στοχοποίηση, μέχρι τη μεταφορά εφοδίων, περιορίζοντας σημαντικά τις ανθρώπινες απώλειες στο πεδίο της μάχης.

Η Τεχνητή Νοημοσύνη (ΑΙ), η Μηχανική Μάθηση (ML) και η Βαθιά Μάθηση (DL): Η σημασία της Τεχνητής Νοημοσύνης εντοπίζεται στη δυνατότητα μιας συσκευής που λειτουργεί ασύρματα, με έλεγχο εξ αποστάσεως, «να αντιλαμβάνεται, να αξιολογεί και να ενεργεί» με μεγαλύτερη ταχύτητα και ακρίβεια απ’ ότι ένας άνθρωπος. Αυτό οδηγεί στην κατασκευή και χρήση drones τα οποία κινούνται σε σχηματισμό σμήνους (swarming), πραγματοποιούν συντονισμένες επιθέσεις, αποφεύγουν εμπόδια, διακρίνουν έναν ένοπλο από ένα άοπλο πολίτη ημέρα και νύχτα, εντοπίζουν την πλέον εγγύτερη και άμεση απειλή και την προσβάλλουν με τα όπλα που φέρουν.

Τα Μετα-υλικά (Meta–materials): Προκαλούν επανάσταση στα όργανα νυχτερινής παρατήρησης καθώς δεν χρησιμοποιείται καθόλου γυαλί. Τα Μετα-υλικά προσδίδουν νέες δυνατότητες στην αποθήκευση δεδομένων ενώ ειδική επίστρωση από Μετα-υλικά καλύπτει οχήματα, πλοία, αεροπλάνα και drones καθιστώντας τα αόρατα στα εχθρικά ραντάρ (τεχνολογία stealth).

Η Νανο-τεχνολογία (Nano–technology): Η νανοτεχνολογία είναι η επιστήμη, που ασχολείται με την ύλη, συγκεκριμένα ασχολείται με το χειρισμό σωματιδίων με μέγεθος που δεν ξεπερνά τα 100 νανόμετρα, δηλαδή το ένα εκατοστό μίας ανθρώπινης τρίχας, και αναμένεται να διαδραματίσει πρωταγωνιστικό ρόλο στην ανάπτυξη νέας γενιάς ατομικών εξαρτύσεων, υφασμάτων συνθετικών υλικών θωρακίσεως και εξοπλισμού. Ήδη αναπτύσσονται τα νανοσωματίδια σε χιλιάδες εφαρμογές όπως την επούλωση πληγών και πολεμικών τραυμάτων, μέχρι τη διαστημική τεχνολογία, τους δορυφόρους, τα νέα συνθετικά-μη μεταλλικά υλικά θωράκισης. Τέτοια δραστηριότητα έχει αναπτύξει το ΜΙΤ (Institute for Soldier Nanotechnologies) που λειτουργεί ως ινστιτούτο για την έρευνα και ανάπτυξη νανοτεχνολογίας στρατιωτικών εφαρμογών.

Οι Κβαντικοί Η/Υ (Quantum Computers): Οι κβαντικοί υπολογιστές αποτελούν, ως προς τη δομή και τη λειτουργία τους διαφορετικού τύπου υπολογιστικές μηχανές. Συντελείται ήδη μια «Κβαντικη Επανάσταση» ενώ οι εφαρμογές και η χρήση των κβαντικών υπολογιστών καθημερινά διευρύνονται. Η ασφάλεια ΗΥ, η κρυπτογραφία, το Λογιστικό σύστημα και η εφοδιαστική αλυσίδα, η ανάπτυξη νέων υλικών και φαρμάκων, οι κβαντικοί αισθητήρες, η κβαντική επικοινωνία, η μοντελοποίηση των πολύπλοκων γεωλογικών και πλανητικών φυσικοχημικών συστημάτων, αποτελούν μόνο μερικά πεδία χρήσης και εφαρμογής των κβαντικών υπολογιστών.

Η Ασύρματη αναμετάδοση δεδομένων Terahertz : Η εταιρεία LG, ολοκλήρωσε πρόσφατα δοκιμή επικοινωνίας δικτύου 6G με ταχύτητα 1 Terabit (TB) ανά δευτερόλεπτο. Το Πανεπιστήμιο της Χιροσίμα και η εταιρεία Panasonic, ανακοίνωσαν ότι δημιούργησαν πομπό terahertz (THz), οποίος μεταδίδει ασύρματα ψηφιακά δεδομένα με ταχύτητες που υπερβαίνουν τα 100 gigabits (0,1 terabit) ανά δευτερόλεπτο, από τη συχνότητα των 300Hz.

Η Εικονική Πραγματικότητα (Virtual Reality): Η Εικονική πραγματικότητα (Virtual Reality/ VR) είναι η προσομοίωση ενός πραγματικού ή φανταστικού περιβάλλοντος με τη χρήση υπολογιστή. Ο εξοπλισμός εικονικής πραγματικότητας περιλαμβάνει γυαλιά εικονικής πραγματικότητας, με τα οποία αυτός που τα φοράει «κοιτάζει γύρω» τον τεχνητό κόσμο, κινείται και αλληλεπιδρά με εικονικά χαρακτηριστικά, αντικείμενα ή υποθετικά σενάρια. Η Εικονική Πραγματικότητα έχει βρει εφαρμογή στην προσομοίωση εκπαίδευσης πληρωμάτων αρμάτων, πλοίων, αεροσκαφών, ελικοπτέρων, χειρισμού UAVs, δίνοντας την δυνατότητα ρεαλιστικής εκπαίδευσης, χωρίς να εμπλέκονται σε πραγματικό κίνδυνο.

Η Κατασκευή απαρτίων και υλικών από εκτυπωτή 3-D: Προσθετική κατασκευή αποκαλείται στη Βιομηχανία, ενώ ο όρος «τρισδιάστατη εκτύπωση» (3-D Printing) αποτελεί την προσθετική κατασκευή όπου «χτίζουμε» στρώση-στρώση ένα αντικείμενο, μέχρις ότου αυτό φτάσει στο επιθυμητό επίπεδο. Η κατασκευή με «τρισδιάστατη εκτύπωση» (3d Printing) έχει πλέον τεχνολογικά ωριμάσει καθώς απάρτια οπλισμού, εξαρτήματα αεροσκαφών, πτερύγια UAVs, ανταλλακτικά μηχανών, κατασκευάζονται με τρισδιάστατους εκτυπωτές ακόμη και στο πεδίο της μάχης, μειώνοντας το κόστος, το χρόνο επισκευών σε κρίσιμα υλικά και οπλομηχανήματα.

 Οι Ψευδοδορυφόροι HAPS (High Altitude Pseudo Satellites): Οι Ψευδοδορυφόροι είναι ελαφράς κατασκευής μη επανδρωμένα ιπτάμενα συστήματα που ίπτανται σε μεγάλο ύψος, ξεπερνώντας τον περιορισμό των καυσίμων που αντιμετωπίζουν τα UAVs, παραμένουν στον αέρα για ημέρες ή εβδομάδες. Η χρήση των Ψευδο-δορυφόρων αποτελεί επανάσταση για τις επιχειρήσεις ISR (intelligence, Surveillance, Recon) και ISTAR (Intelligence, Surveillance, Target Acquisition, Recon). Οι επιχειρήσεις ISR και ISTAR (24 ώρες την ημέρα/ 7 ημέρες την εβδομάδα) απαιτούν μεγάλο αριθμό αεροσκαφών. Για μια επιχείρηση – αποστολή 8ωρών σε απόσταση 1.000 ναυτικών μιλίων (1.852 χιλιόμετρα) από τη βάση εξόρμησης ενός UAV, απαιτούνται τουλάχιστον 3 πλατφόρμες για κάλυψη 24 ωρών. Οι Ψευδοδορυφόροι αποτελούν μοναδική περίπτωση για την Ελλάδα, σε επιχειρησιακό και τεχνολογικό επίπεδο συγκρίνοντας το κόστος αγοράς – χρήσης και την απόδοσή τους, ενώ είναι αδύνατη η προσβολή και κατάρριψή τους.

Το Εξωσκελετικό πλαίσιο επαυξημένης κινητικότητας και δυνατοτήτων (Exoskeleton frame augmented mobility and capabilities): Ο Αμερικανικός Στρατός «τρέχει» διάφορα προγράμματα εξωσκελετών σε συνεργασία με εταιρίες όπως η Lockheed Martin και το εργαστήριο της Διοίκησης Ανάπτυξης Πολεμικών Δυνατοτήτων (Army Combat Capabilities Development Command). Πρόκειται για ένα πλαίσιο το οποίο περιβάλει τα πόδια, τον κορμό, τα χέρια, με σκοπό ο μαχητής του μέλλοντος να δύναται να μεταφέρει εξοπλισμό και φορτίο μέχρι 90 κιλά, να διανύει ένα μίλι σε χρόνο 4 λεπτών και απόσταση 20 χλμ., σε λιγότερο από μία ώρα.

 To Υπολογιστικό Νέφος (Computing Cloud): To Υπολογιστικό Νέφος είναι μία τεχνολογία που επιτρέπει σε χρήστες που δεν διαθέτουν υπολογιστική ισχύ και αποθηκευτικές ικανότητες να χρησιμοποιούν υπολογιστικούς πόρους μέσω διαδικτύου από κεντρικά συστήματα που βρίσκονται σε διαφορετική τοποθεσία από τους ίδιους. Οι δυνατότητες που προκύπτουν είναι τεράστιες και αξίζει να αναφέρουμε εφαρμογές του Υπολογιστικού Νέφους στο Λογιστικό Σύστημα – την εφοδιαστική αλυσίδα, στο σύστημα πληρωμών, στη διαχείριση προμηθειών, στον υπολογισμό του κόστους κύκλου ζωής κ.λπ.

Οι Υπερφασματικοί Αισθητήρες (Hyperspectral Sensors): Οι Υπερφασματικοί Αισθητήρες, είναι όργανα τα οποία λαμβάνουν φασματικές εικόνες σε πολλά, μικρού εύρους και συνεχόμενα κανάλια της ορατής, εγγύς υπέρυθρης, και μέσης υπέρυθρης φασματικής περιοχής. Εφαρμογή των υπερφασματικών αισθητήρων είναι η τηλεπισκόπιση, η επιτήρηση του εδάφους, η μελέτη του ανάγλυφου, των έργων και υποδομών, των φυσικών καταστροφών κ.λπ. 

Οι Βάσεις Δεδομένων Αλυσίδας (Blockchain): Οι Βάσεις Δεδομένων Αλυσίδας είναι βάσεις δεδομένων όπου τα αρχεία αποθηκεύονται στους υπολογιστές των χρηστών σε όλο τον κόσμο και δεν αποθηκεύονται σε έναν μόνο κεντρικό διακομιστή στον οποίο έχουν πρόσβαση όλοι οι χρήστες. Τα δεδομένα αποθηκεύονται σε πολλές τοποθεσίες και δεν υπάρχει κεντρική αρχή που να κατέχει ένα πρωτότυπο αντίγραφο των δεδομένων. Το Blockchain είναι ασφαλές για την αποθήκευση δεδομένων γιατί χρησιμοποιεί κρυπτογράφηση.

Το Διαδίκτυο των Πραγμάτων (Internet of Things): Περιλαμβάνει συνδεδεμένες συσκευές που είναι εξοπλισμένες με αισθητήρες, λογισμικό και άλλες τεχνολογίες που τους επιτρέπουν να μεταδίδουν και να λαμβάνουν δεδομένα – με σκοπό την ενημέρωση των χρηστών ή την αυτοματοποίηση μιας ενέργειας. Χρησιμοποιεί Μηχανική Μάθηση (ΜL) και Τεχνητή Νοημοσύνη (AI) για να αναλύσει τα δεδομένα και να λάβει τη σωστή απόφαση. Οι εφαρμογές πολλές, όπως οι ενοποιημένοι αισθητήρες πολεμικών πλοίων ή αεροσκαφών σε κοινή εικόνα, η κοινή εικόνα πολλών ραντάρ ή καμερών θερμικής απεικονίσεως που αλληλο-καλύπτουν την ίδια περιοχή, τα έξυπνα στρατόπεδα από πλευράς κατανάλωσης νερού, ρεύματος – φυσικού αερίου, οι λοιπές εγκαταστάσεις και υποδομές, τα συνεργεία επισκευών, οι αποθήκες, οχήματα σε κίνηση συνδεδεμένα με δίκτυα 5G, αλλά και στο  Λογιστικό Σύστημα – εφοδιαστική Αλυσίδα.

Προτάσεις

Βελτιώνοντας τις Ελληνικές ΔΕΕ 

Οι Ελληνικές ΔΕΕ έχουν καθήκον να βρίσκονται σε συνεχή βελτίωση και να υπερτερούν τεχνολογικά και ποιοτικά. Η Πολιτεία αντίστοιχα, να παρέχει στις ΔΕΕ τα μέσα, τον εξοπλισμό και τα υλικά για να ανταποκριθούν αποτελεσματικά και επιτυχώς στο έργο τους. Η επένδυση στις ΔΕΕ αποτελεί εγγύηση για την άμυνα της χώρας και την εθνική αποτροπή συνολικά. Οι προμήθειες οφείλουν να ακολουθήσουν τυποποίηση και να ενοποιηθούν για την Ελλάδα συνδυαστικά με την Εθνική Φρουρά της Κύπρου, επιτυγχάνοντας μέγιστες οικονομίες κλίμακας και τις διευκολύνσεις λογιστικής υποστήριξης και εν συνεχεία υποστήριξης, όπου αυτό απαιτείται και είναι πρακτικά και οικονομικά εφικτό. Ακόμη η συνεργατική προμήθεια υλικών και μέσων με χώρες της ΕΕ ή του ΝΑΤΟ, θα επιφέρει αντίστοιχες οικονομίες κλίμακας.

Η συμμετοχή της Υπηρεσίας ως επίσημο ΥΠΕΘΑ, ή μέσω του ΓΕΕΘΑ-ΔΕΠ σε πρωτοβουλίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής Άμυνας (EDA), της Μόνιμης Διαρθρωμένης Συνεργασίας (PESCO), ή με τη συν-χρηματοδότηση ερευνητικών κέντρων σε Ελληνικά Πανεπιστήμια σε τομείς που αναφέρθηκαν παραπάνω. Να αναζητηθούν δωρεές και προσφορές για την συμβολική έστω συμμετοχή της Υπηρεσίας, μέσω δωρητών και χορηγιών ιδιωτών και ιδρυμάτων. Ένα ποσό 50.000 € ως και 100.000 €, εύκολα θα εξασφαλιστεί για τη συμμετοχή της Υπηρεσίας σε κάποιο από τα παραπάνω τεχνολογικά έργα. Αντίστοιχα, η συμβατική βιομηχανία παρουσιάζει αξιόπιστες προτάσεις και λύσεις για τις ΔΕΕ και συγκεκριμένα:

α.  Ταχύπλοα σκάφη με θωράκιση, και κυρίως δυνατότητα συνδρομής στην άμυνα των νήσων, αποτελούν καθοριστικό στοιχείο για το φυσικό περιβάλλον του Αιγαίου, για την αντιμετώπιση της απειλής. Τα ταχύπλοα σκάφη πρέπει να έχουν τη δυνατότητα εκπομπής και ανάκτησης συστημάτων μη επανδρωμένων για επιτήρηση, παρατήρηση και συλλογή πληροφοριών, στον αέρα και στην επιφάνεια της θαλάσσης. Να μπορούν να επηρεάζουν την περιοχή επιχειρήσεων με κατευθυνόμενα βλήματα/ πυρομαχικά, αλλά και ως φορείς περιφερόμενων πυρομαχικών.

β. Ο Εξοπλισμός επικοινωνιών πολλαπλών συχνοτήτων (multi band) και ευρέως φάσματος (wide band) θα εξασφαλίσει στις ΔΕΕ ασφάλεια επικοινωνιών στις επιχειρήσεις, συνεχή ροή επικοινωνιών και λήψη/ διαβίβαση της πληροφορίας.

γ. Οι ΔΕΕ πρέπει να εξοπλιστούν με φορητό σύστημα C4I για ταχύτερη και ασφαλή μετάδοση πληροφοριών στο πεδίο, δεδομένων στοχοποίησης, αποστολών, και προϊόντων IMINT. Το ίδιο φορητό σύστημα C4I λειτουργεί από όχημα, με ανεξάρτητη παροχή ενέργειας στο έδαφος από χειριστή σε ένα παρατηρητήριο αλλά και μέσα από ταχύπλοο σκάφος. Πρέπει να είναι δηλαδή σπονδυλωτής κατασκευής (modular), συμβατό (compatible), εύκολο στη χρήση. H Γαλλία με την οποία υπάρχει Σύμφωνο Αμυντικής Συνδρομής όπως και το Ισραήλ με το οποίο έχει αμυντική συνεργασία η χώρα μας, διαθέτουν εξαιρετικά συστήματα C4I, ώστε οι ΔΕΕ να υπερέχουν και να κυριαρχήσουν, ενώ οι ΗΠΑ δεν παρέχουν αντίστοιχες δυνατότητες και πλήρη προσβασιμότητα, με τα αντίστοιχα προϊόντα τους.

δ. Οι ΔΕΕ πρέπει να λάβουν εξ ολοκλήρου καινούργιο τροχαίο υλικό, είτε για τη μεταφορά υλικών, είτε για τη μετακίνηση του προσωπικού. Τα οχήματα χωρίς θωράκιση από πυρά ελαφρών όπλων πεζικού και από θραύσματα πυροβολικού, δεν έχουν θέση στο πεδίο της μάχης. Οι ΔΕΕ πρέπει να έχουν υψηλό βαθμό επιβιωσιμότητας καθώς δεν αναπληρώνονται σε περίοδο επιχειρήσεων, όπως τα συμβατικά στρατιωτικά τμήματα.

ε. Νέοι τρόποι και μέσα διείσδυσης από ξηράς θαλάσσης και αέρος. Να μελετήσουμε και να πειραματιστούμε με νέες μεθόδους διείσδυσης διά ξηράς, θαλάσσης και αέρος. Το νησιώτικο σύμπλεγμα του Αρχιπελάγους, προκαλεί αβεβαιότητα και ρευστότητα στον αντίπαλο και τον φόβο της ενέδρας. Γι’ αυτό πρέπει να πειραματιστούμε με άλλα μέσα, υποβρύχια οχήματα, αερόπτερο με κινητήρα, αετοσανίδα (kitesurfing), σκούτερ θαλάσσης, σκάφη καταμαράν, τριμαράν, κανό/ καγιάκ, βυθιζόμενα ή ημι-βυθιζόμενα σκάφη ειδικών αποστολών για μεταφορά προσωπικού, αλλά και σε υποβοηθητικό ρόλο συλλογής πληροφοριών, παρατήρησης και επιτήρησης. Ομοίως στην ξηρά, να πειραματιστούμε με τη χρήση δικύκλων, ηλεκτρικών ποδηλάτων, μη επανδρωμένων οχημάτων ξηράς (UGV), οχημάτων ATVs (όπως Polaris) κ.λπ.

στ. Τα UAVs να τύχουν πλήρους και καθολικής εφαρμογής στις ΔΕΕ, συμπληρώνοντας τα όποια κενά ή αδυναμίες προκύπτουν στην επιτήρηση, συλλογή πληροφοριών και παρατήρηση ημέρα και νύχτα. Η τεράστια συνδρομή τους στην στοχοποίηση του Πυροβολικού και των Τεθωρακισμένων στον πρόσφατο και σε εξέλιξη πόλεμο στην Ουκρανία, το επιβεβαιώνει.

ζ. Τα μη επανδρωμένα χερσαία συστήματα (UGV) ελέγχονται από το μαχητή εξ’  αποστάσεως, φέρουν αισθητήρες για επιτήρηση, αναγνώριση του πεδίου της μάχης ημέρα και νύχτα και οπλισμό πάνω σε τηλεχειριζόμενες εξέδρες, πολυβόλα αλλά και εκτοξευτές αντιαρματικών ρουκετών, Α-Τ πυραύλων, μέχρι ΑΑ πυραύλων μικρού βεληνεκούς. Τα μη επανδρωμένα χερσαία συστήματα εντοπίζουν εχθρικές θέσεις, τις προσβάλλουν με τα όπλα που φέρουν ή μεταβιβάζουν εικόνα και πληροφορία στα φίλια τμήματα για την καταστροφή του εχθρού από το φίλιο Πυροβολικό, την Αεροπορία Στρατού, την Αεροπορία και τα φίλια UAVs. Επιπλέον, τα UGV συνοδεύουν το μαχητή σε επίπεδο Ομάδας και Διμοιρίας μεταφέροντας υλικά, εφόδια, πυρομαχικά, τροφή, νερό ημέρα και νύχτα, ανεξάρτητα των καιρικών συνθηκών, μειώνοντας το βάρος του φόρτου του μαχητή, ενώ ήδη δοκιμάζονται στη μεταφορά και εκκένωση τραυματιών .

η. Τα Περιφερόμενα Πυρομαχικά (Loitering Munition) είναι πλέον κατασκευαστικά και τεχνολογικά ώριμα για να τα αποκτήσουν οι ΔΕΕ. Έχουν μεγάλη δυνατότητα εγκατάστασης/ τοποθέτησης καθώς φέρονται σε οχήματα τροχοφόρα, ερπυστριοφόρα, σε τρέιλερ, σε δίκυκλα (ATV), σε ταχύπλοα σκάφη κ.λπ. Με εμβέλεια – ακτίνα δράσης – προσβολής από 10 ως και 200 χλμ., διαπιστώνουμε ότι ο νησιωτικός χώρος με ταχυκίνητες ΔΕΕ, εξοπλισμένες με περιφερόμενα πυρομαχικά, θέτουν τα εχθρικά τμήματα σε φονικά πυρά, από απόσταση ασφαλείας, μετατρέποντας το νησιωτικό σύμπλεγμα του Αρχιπελάγους, σε φυσαλίδα Αντι-Πρόσβασης/ Περιοχή Άρνησης (A2/AD). Η Ιαπωνία, μελετώντας τα πλήγματα που υπέστησαν τα επιθετικά και εξοπλισμένα ελικόπτερα Ρώσων και Ουκρανών στον πόλεμο στην Ουκρανία, προσανατολίζεται εξ ολοκλήρου, στα εξοπλισμένα UCAVs και στα Περιφερόμενα Πυρομαχικά, αποσύροντας τα επιθετικά και εξοπλισμένα ελικόπτερα.

Προβάδισμα για τις ΔΕΕ

Για να ανταποκριθούν οι ΔΕΕ στις απαιτήσεις της νέας εποχής, πρέπει να προκύψουν αλλαγές και μεταρρυθμίσεις, όπου:

α. Οι υπηρεσιακά αρμόδιοι και προϊστάμενοι να αναπτύξουν τη συνεργασία με φίλους και συμμάχους αλλά και την δια-υπηρεσιακή συνεργασία σε θέματα τακτικής, και εκπαίδευσης που ξεφεύγει πλέον από τον όρο της αντι-τρομοκρατίας. Να αντληθούν διδάγματα και συμπεράσματα υιοθετώντας τεχνικές μεθόδους και διαδικασίες από τις ΔΕΕ συμμάχων και φιλικών χωρών. Χρυσό κανόνα αποτελεί η συνεργασία με χώρες μέλη του ΝΑΤΟ αλλά και με μη στρατιωτικούς φορείς – υπηρεσίες, ιδιώτες και εταιρείες.

β. Η κοινότητα των ΔΕΕ, να εστιάσει τις προσπάθειές της στην ενδυνάμωση τμημάτων, μονάδων, συνεργατών και συμμάχων που αντιμετωπίζουν ακόμη επιχειρησιακές αδυναμίες. Η ενδυνάμωση όλων επιδρά αθροιστικά στη συνολική προσπάθεια. Να ετοιμάσουμε τις ΔΕΕ ώστε να δύναται να εμπλακούν προληπτικά μαζί με φίλους και συμμάχους, εναντίον αναθεωρητικών δυνάμεων, μοιράζοντας το βάρος όπου απαιτείται και συμπληρώνοντας ο ένας τον άλλο.

γ.  Να καταστήσουμε τις ΔΕΕ περισσότερο ενεργές και εξοικειωμένες με τις απαιτήσεις του υβριδικού, του ακανόνιστου και μη συμβατικού πολέμου. Ο Παγκόσμιος Πόλεμος κατά της Τρομοκρατίας, «έδωσε» στις ΔΕΕ όλα τα εργαλεία που απαιτούνται για να ανταποκριθούν στις απαιτήσεις των αντι-τρομοκρατικών επιχειρήσεων. Αυτά όμως τα «εργαλεία» δεν έχουν εφαρμογή εναντίον κρατών και δυνάμεων ανταγωνιστικών, εχθρικών και αναθεωρητικών, οι οποίες ενεργούν προληπτικά, με σκοπό να αποδυναμώσουν την ημέτερη προσπάθεια ανάσχεσης και αποτροπής.

Διαπιστώσεις – Συμπεράσματα

«Δεν είναι τα πιο δυνατά είδη τα οποία θα επιβιώσουν, ούτε τα πιο έξυπνα, αλλά αυτά που ανταποκρίνονται στις αλλαγές» Κάρολος Δαρβίνος

Ο ιστορικός Sir Michael Howard υποστήριζε ότι: «Δεν μπορούμε να προβλέψουμε το χαρακτήρα της μελλοντικής σύγκρουσης, ανεξάρτητα του πόσο καθαρά βλέπουμε». Η αποτυχία πρόβλεψης μιας σύγκρουσης υψηλής έντασης μεταξύ ίσων ή ανταγωνιστικών δυνάμεων, πιθανόν να οδηγήσει σε ολέθριες συνέπειες για τον αμυνόμενο. Οι Αμερικανικές ΔΕΕ διεξήγαγαν επιχειρήσεις εναντίον ανταρτών (COIN) και αντιτρομοκρατίας (CT) για δύο δεκαετίες στον Παγκόσμιο Πόλεμο κατά της Τρομοκρατίας. Ο ρόλος και οι αποστολές των ΔΕΕ απαιτούν πρόβλεψη για μελλοντική δράση, προσαρμοστικότητα στα επιχειρησιακά δεδομένα, τις προκλήσεις και απαιτήσεις. Η Δύναμη που θα επικρατήσει στις επιχειρήσεις, είναι αυτή που θα διαθέτει ΔΕΕ και τμήματα Ειδικών Δυνάμεων με ευκινησία στην περιοχή επιχειρήσεων, ικανότητα ελιγμού σε βάθος, επαρκή υποστήριξη Διοικητικής Μέριμνας στην περιοχή επιχειρήσεων, βελτιωμένη ικανότητα εκπομπής πυρών και αυξημένη επιβιωσιμότητα.

Διανύουμε την 4η γενιά (εποχή) των ΔΕΕ και οι προκλήσεις απαιτούν οι ΔΕΕ να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή της αποτροπής στην περιοχή ανταγωνισμού ή αντιπαράθεσης με εχθρικές και ανταγωνιστικές δυνάμεις. Στο μελλοντικό επιχειρησιακό περιβάλλον, οι ΔΕΕ πρέπει να είναι ικανές, αποτελεσματικές στην αντιμετώπιση των προκλήσεων ασφαλείας, και να συμπληρώνουν την «ΑΠΟΤΡΟΠΗ», να συμμετέχουν σε μια επιχείρηση ως μέρος μιας συνδυασμένης δύναμης όπου απαιτείται, αλλά και ως κύρια δύναμη όπου κρίνεται απαραίτητο.

Οι Δυνάμεις Ειδικών Επιχειρήσεων (ΔEE) έχουν κρίσιμο ρόλο, τον οποίο και θα διατηρήσουν στις στρατιωτικές επιχειρήσεις μελλοντικά. Πρέπει να προετοιμαστούν για ένα ευρύ φάσμα επιχειρήσεων και αποστολών. Είναι λάθος αν πιστεύουμε ότι τίποτα δεν θα αλλάξει τα επόμενα 10-20 χρόνια. Η φύση του πολέμου, η εμβέλεια, η φονικότητα των πυρομαχικών και όπλων και τα αυτόνομα μη επανδρωμένα συστήματα, θα συνεχίσουν να εξελίσσονται. Οι υβριδικές απειλές, ο κυβερνοπόλεμος, η επίθεση με οικονομικά μέσα (πχ. νομισματική υποτίμηση, εμπάργκο) και με τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, επιτρέπουν σε κρατικούς και μη δρώντες να προσβάλλουν μια χώρα χωρίς να διακινδυνεύσουν μια ένοπλη αναμέτρηση. Πρέπει όμως να μελετήσουμε και να εξετάσουμε πως θα μεταμορφωθούν και θα εξελιχθούν οι ΔΕΕ.

Να εντοπίσουμε τί είναι περιττό, τί είναι ξεπερασμένο, να εντοπίσουμε τα κενά και να δημιουργήσουμε πλεονέκτημα και προβάδισμα για τις ΔΕΕ. Οι ΔΕΕ στο μέλλον θα μετακινηθούν από την εικόνα της ομάδας εισόδου – εφόδου σε κατοικημένους τόπους όπου κλωτσάει κάποιος την πόρτα, ή από την εικόνα του επιδρομέα που επιτίθεται σαν αρπακτικό – κυνηγός. Η αρχή θα γίνει μόλις οι ΔΕΕ κατανοήσουν και αποδεχτούν ότι η αποστολή εξελίσσεται και ότι όλοι πρέπει να εργαστούν για την αποστολή και τις απαιτήσεις της. Να αναθεωρήσουμε τους τρόπους ενεργείας που είχαμε ακόμη και για συνήθεις απειλές και καταστάσεις και να μετασχηματίσουμε τις ΔΕΕ, εφαρμόζοντας καινοτομία σε προτάσεις και λύσεις.

Να ενδυναμώσουμε τις δυνατότητες των ΔΕΕ με σκοπό να επιβάλλουμε υψηλό κόστος δημιουργώντας μειονεκτήματα και αδυναμίες για τον αντίπαλο, διασφαλίζοντας τα συμφέροντά μας και όχι ως απάντηση στις εχθρικές ενέργειες και προκλήσεις. Οι ΔΕΕ να αποκτήσουν ικανότητες και δυνατότητες με κύριο ρόλο στην Εθνική Αμυντική Στρατηγική του ΥΠΕΘΑ και στην συνολική ικανότητα αποτροπής, όχι μόνο σε υβριδικές απειλές, σε περίοδο κρίσης – έντασης, ή σε σύγκρουση υψηλής εντάσεως.

Τα επιτεύγματα της 4ης Βιομηχανικής Επανάστασης στην μετα-πυρηνική εποχή, έχουν διαμορφώσει και εξελίξει τα μη επανδρωμένα συστήματα σε αέρα, ξηρά και θάλασσα ώστε να λειτουργούν σε δομές σμήνωσης, (swarming), ενώ σύντομα θα ενεργούν σε δομές υπερ-σμήνωσης (mega swarming), τα περιφερόμενα πυρομαχικά, οι βαλλιστικοί πύραυλοι και τα βλήματα πλεύσης με αλγόριθμους Τεχνητής Νοημοσύνης (ΑΙ) αυτοματοποιούν τη στοχοποίηση και την προσβολή των στόχων, ελαχιστοποιώντας την ανθρώπινη παρέμβαση. Η απαίτηση κατευθύνεται σε καινούργια, ευέλικτα, μικρά σε διαστάσεις – όγκο με χαμηλό κόστος χρήσης συντήρησης συστήματα, σε ευρεία χρήση. Οι υβριδικές απειλές που θέτουν εχθρικές και επιθετικές χώρες, αλλά και μη στρατιωτικοί δρώντες, πρέπει να αντιμετωπιστούν από τις ΔΕΕ, με Υβριδικές αντίστοιχα λύσεις και προτάσεις.

Πηγές – Βιβλιογραφία

1. https://nap.nationalacademies.org/catalog/1888/star-21-strategic-technologies-for-the-army -of-the-twenty
2. A Perilous Future: High-intensity conflict and the implications for sof, editor Lieutenant-Colonel Andrew L. Brown, PhD, Canadian Special Operations Forces Command (CANSOFCOM).
3. A Precarious Balance: Preserving the right mix of Conventional and Special Operations forces, Phillip Lohaus, American Enterprise Institute
4. Army Futures Command Concept for Special Operations 2028, AFC Pamphlet 71-20-4, 18 September 2020 https://smallwarsjournal.com/index.php/
5. CONCEPTUALIZING THE FUTURE OF US SPECIAL OPERATIONS, 11/04/2020, Colonel (Retired) Robert C. Jones
6. More Odysseus, Less Achilles: developing special operations forces for the challenges ahead, Peter Roberts and Sandor Fabian , Modern War Institute, West Point, 01.13.22
7. National Defense Strategy (NDS), DoD, October 27 2022.
8. Rediscovering the Value of Special Operations By Isaiah Wilson III April 14, 2022, Joint Force Quarterly 105, NDU Press
9. Sharpening the Dagger Optimizing Special Forces for Future Conflict, Whitehall Report 1-21, Jack Watling,  (RUSI) Royal United Services Institute for Defence and Security Studies
10. SHARPENING THE SPEAR: MOVING SOF’S OPERATING CONCEPT BEYOND THE GWOT Gordon Richmond Modern War Institute, West Point, 02.23.22
11. SPECIAL OPERATIONS FORCES VISION AND STRATEGY,Office of Assistant Secretary of Defense for (SO/LIC) Special Operations and Low-Intensity Conflicts
12. Special Forces Keep ‘Eyes On’ New Technology, by Andrew White – May 8, 2020
13. Special Operations Forces Operating Concept A Whitepaper to Guide Future Special Operations Force Development, Directorate of Force Management and Development , Concept Development and Integration Office Version 1.0 ,1 February 2016
14. Special Operations Forces Transformation in the Future Operating Environment Edited by Dr. Peter McCabe, JSOU Report 22-2
15. SPECIAL REPORT: Special Operations Technology Review • National Defense Magazine
16. Precise Warriors: The Evolution of Special Operations Forces in U.S. Security Strategy Jason Albino Mangone, Boston College University Libraries
17. The Fourth Age of SOF: The Use and Utility of Special Operations Forces in a New Age, Will Irwin and Dr. Isaiah “Ike” Wilson III , JSOU Report 22-1
18. Council Special Report No. 66 April 2013, The Future of U.S. Special Operations Forces Linda Robinson
19. THE HERITAGE FOUNDATION, The Importance of Special Operations Forces Today and Going Forward, Steven P. Bucci, PhD
20. Summary of the Irregular Warfare Annex to the National Defense Strategy, DoD 2020
21. Isaiah Wilson III, Becoming SOF’s Advantage: Future Utility of CJSOF in an Age of “Compound Security”
22. Department of Defense, Deterrence Operations Joint Operating Concept, version2.0 (2006) https://www.jcs.mil/Portals/36/Documents/Doctrine/concepts/joc_deterrence.pdf?ver=2017-12-28-162015-337

23. Seth Jones, “The Future of Competition: U.S. Adversaries and the Growth of Irregular Warfare, Center for Strategic and International Studies, 4 February 2021, https://www.csis.org/analysis/ future-competition-us-adversaries-and-growthirregular-warfare.
24. Special Operations Forces Operating Concept (Tampa: United States Special Operations Command, 2016),https://nsiteam.com/social/wp-content/uploads/2017/01/SOF-Operating-Concept-v1-0_020116-Final.pdf.
25. Taft, Gormisky, and Mariani, Special Operations Forces and Great Power Competition,
26. “SOF Employment of Artificial Intelligence,” SOF Use and Utility in the 4th Age:Vignettes, Joint Special Operations University.
27. Department of Defense, Summary of the 2018 National Defense Strategy of the United States of America (Washington, D.C.: Department of Defense, 2018), https://dod.defense.gov/Portals/1 /Documents/pubs/2018-National-Defense-Strategy-Summary.pdf.
28. Abigail Watson, “Golden Age of Special Operations Forces,” E-International Relations, 28 November 2017 https://www.e-ir.info/2017/11/28/the-golden-ageof-special-operations-forces/
29. Tim Kaine, “A New Truman Doctrine: Grand Strategy in a Hyper Connected World,” Foreign Affairs 96, no. 4 (July/August 2017): 41, https://www.foreignaffairs.com/articles/2017-06-13/new-truman-doctrine.

30. Joe Miller and Monte Erfourth, “SOF in Competition: Establishing the Foundation of Strategy,”Small Wars Journal, 7 June 2019, https://smallwarsjournal.com/jrnl/art/sof-competition-establishing-foundation-strategy-v13.
31. Alice Friend and Shannon Culbertson, Special Obfuscations: The Strategic Uses of Special Operations Forces (Washington, D.C.: Center for Strategic & International Studies, 2020), https://www.csis.org/analysis/special-obfuscations-strategic-usesspecial-operations-forces.

32. Matthew Cox, “Pentagon to Decide if it Still Needs Green Beret Crisis Response Forces,” Military.com, 11 March 2020, https://www.military.com/daily-news/2020/03/11/pentagon-decide-if-it-still-needs-green-beret-crisis-response-forces.html.

ΠΗΓΗ https://doureios.com