Στάθης Βασιλείου
Ο συνταγματάρχης Τιμολέων Βάσσος με μικτό απόσπασμα δύο ταγμάτων πεζικού, έναν λόχο ευζώνων, τάγμα μηχανικού και μια ορειβατική πυροβολαρχία αποβιβάζεται στην Κρήτη με σκοπό την υποστήριξη των τοπικών επαναστατών κατά της Οθωμανικής εξουσίας. Ελπίδα ήταν ότι μια νέα κρητική επανάσταση θα εξυπηρετούσε την κυβέρνηση Δεληγιάννη στην αξίωση ένωσης του νησιού με την Ελλάδα.
Η ενέργεια, ωστόσο έγινε με ελάχιστη προετοιμασία, στρατιωτικά και κυρίως πολιτικά και διπλωματικά και υπό την πίεση της κοινής γνώμης. Η τελευταία βρισκόταν σε διαρκή αναβρασμό με τα νέα από τις τουρκικές ακρότητες κατά του πληθυσμού της Κρήτης, που συνεχίζονταν, ενώ πρόσφυγες και ορφανά έφταναν διαρκώς στον Πειραιά.
Ο ερεθισμός της κοινής γνώμης και η δράση της αντιπολίτευσης στην Ελλάδα οδήγησαν στη συγκρότηση αρκετών σωμάτων εθελοντών, που όμως πλημμελώς εξοπλισμένοι, ουσιαστικά ανεκπαίδευτοι και χωρίς υποστήριξη δεν ξεκινούσαν ποτέ για την Κρήτη ή σταματούσαν από τον ναυτικό αποκλεισμό των Δυνάμεων, ενώ, όποτε έφταναν, είχαν μηδαμινή σχεδόν συμβολή. Η αποστολή του συνταγματάρχη Βάσσου ήταν ένα τολμηρό και μεγάλο βήμα από την ελληνική κυβέρνηση αλλά χωρίς την απαραίτητη πολιτική ισχύ για να το υποστηρίξει. Η μικρή δε δύναμη της αποστολής -βασισμένη στην σκέψη πως θα αποτελούσε έναν πυρήνα γύρω από τον οποίο θα προσέτρεχαν οι πολυπληθείς επαναστάτες- είχε μέσα της το στοιχείο της αποτυχίας από την αρχή.
Παρόλα αυτά, το μικρό εκστρατευτικό σώμα αποβιβάστηκε στον όρμο Κολυμπάρι, 24 χλμ. από τα Χανιά και αφού κατέλαβε τη Μονή Γωνιές για να την χρησιμοποιήσει ως ορμητήριο, εξέδωσε μια διακοίνωση “εν ονόματι του Βασιλεώς των Ελλήνων” καλώντας του Κρητικούς να ξεσηκωθούν και να βοηθήσουν τον Ελληνικό Στρατό να απελευθερώσει την Κρήτη. Οι εξελίξεις, όμως, έτρεχαν. Οι Μεγάλες Δυνάμεις είχαν ήδη αποβιβάσει κι αυτές αγήματα στο νησί για να σταματήσουν τις εχθροπραξίες και να πάψουν τη δράση εθνοκάθαρσης που εφάρμοζαν οι Οθωμανοί. Η αποβίβαση του σώματος του Βάσσου προκάλεσε την αντίδρασή τους, που κάλεσαν όλες τις ένοπλες ομάδες να σταματήσουν και να απέχουν από κάθε πολεμική ενέργεια.
Ο συνταγματάρχης Βάσσος αγνόησε τις εντολές των ξένων και μια εβδομάδα μετά (6 και 7 Φεβρουαρίου με το Παλιό Ημερολόγιο) θα συγκρουστεί με τους Οθωμανούς στις μάχες των Βουκολίων και των Λειβαδιών. Η παρουσία και δράση ελληνικών στρατευμάτων θα εξάψει περισσότερο τα πνεύματα δίνοντας λαβή για νέο κύκλο σφαγών από τους Τούρκους στην Κρήτη αλλά και στη Θεσσαλία και Μακεδονία. Το σώμα του Βάσσου θα ανακληθεί αλλά η εκπεφρασμένη αντίθεση των Δυνάμεων και η αντίδραση των Τούρκων θα οδηγήσουν τελικά τις δύο χώρες σε πόλεμο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου