Νίκος Μελέτης
Η επίσκεψη του τούρκου υπουργού εξωτερικών Χ. Φιντάν στην Λιβύη, σε μια στιγμή που η Τουρκία έχει ανοικτά μεγάλα μέτωπα από τη Μαύρη Θάλασσα και τον Καύκασο μέχρι τη Γάζα και τις δύσκολες σχέσεις της με τις ΗΠΑ, αναδεικνύει τη σημασία που αποδίδει η Τουρκία στη χώρα αυτή της Β.Αφρικής.
Οι λόγοι δεν είναι μόνο η εξασφάλιση παρουσίας και επιρροής στην Β.Αφρική αλλά η Λιβύη από το 2019 αποτελεί την αιχμή του δόρατος για την υλοποίηση του μεγαλόπνοου σχεδίου του Τ. Ερντογάν για τη «Γαλάζια Πατρίδα» και εξασφάλιση των τετελεσμένων που θέλει να επιβάλει η Τουρκία στη Μεσόγειο.
Η Τουρκία έχει κατορθώσει από το 2019 και μετά, να εκμεταλλευθεί την ανώμαλη πολιτική κατάσταση στη Λιβύη και με τα δυο Μνημόνια που υπέγραψε τότε με την κυβέρνηση Σάρατζ να εξασφαλίσει μια ισχυρή στρατιωτική παρουσία στη Δυτική Λιβύη η οποία εδραίωσε την παρουσία της και την επιρροή της στην Τρίπολη.
Η πίεση που ασκείται από όλες τις πλευρές για να υπάρξει άρση του αδιεξόδου και να δρομολογηθεί πολιτική λύση, με την διεξαγωγή εκλογών που θα οδηγήσει και στην αποκατάσταση της ενότητας της χώρας μεταξύ Δυτικής και Ανατολικής Λιβύης είναι κάτι που προκαλεί ανησυχία στην Τουρκία, καθώς οι δυνάμεις της Ανατολικής Λιβύης συνεχίζουν να αντιτίθενται στην συνέχιση παρουσίας των τουρκικών δυνάμεων στο Λιβυκό έδαφος.
Παρά το γεγονός ότι στο διάστημα αυτό έχουν αναπτυχθεί και άλλου είδους δεσμοί με την Τρίπολη και υπάρχει έντονη οικονομική παρουσία στη Λιβύη, η ομαλοποίηση της κατάστασης στη χώρα θα αποδυναμώσει τον τουρκικό ρόλο και επιρροή πολύ περισσότερο όταν οι δυνάμεις της Ανατολικής Λιβύης αν και έχουν αποκαταστήσει σχέσεις με την Άγκυρα, δεν έχουν εμπιστοσύνη στον Τ. Ερντογάν. Πάντως, η άμεση ανταπόκριση της Τουρκίας με την αποστολή σημαντικής ανθρωπιστικής βοήθειας στη διάρκεια των καταστροφικών πλημμυρών στην Ντέρνα με τους 11.000 νεκρούς, συνέβαλλε σημαντικά στον εξωραϊσμό της εικόνας της στη Λιβύη.
Έτσι, η τουρκική κυβέρνηση επιχειρεί να γεφυρώσει διαφορές και να κάνει περαιτέρω ανοίγματα στην Ανατολική Λιβύη ώστε να είναι έτοιμη για κάθε ενδεχόμενο και να προκαταλάβει τις εξελίξεις. Μετά την αποκατάσταση των σχέσεων των χωρών του Κόλπου και της Αιγύπτου με το Κατάρ και τις κινήσεις εξομάλυνσης των σχέσεων της Τουρκίας με την Αίγυπτο, έχει επιχειρηθεί νέα «συνεννόηση» για την Λιβύη, όπου ο ρόλος της Αιγύπτου πλέον είναι καθοριστικός. Η Τουρκία δε θέλει να μείνει έξω από το παιγνίδι αυτό και ετσι δικαιολογούνται και οι κινήσεις προς την Ανατολική Λιβύη με την πρόσκληση του προέδρου του Κοινοβουλίου Α. Σάλεχ στην Τουρκία αλλά και η προαναγγελία του Χ. Φιντάν για άνοιγμα τουρκικού προξενείου στη Βεγγάζη.
Η προ μερικών εβδομάδων επίσκεψη στην Τρίπολη του υπουργού ενέργειας της Τουρκίας και η αναγγελία για υλοποίηση του τρίτου Μνημονίου που έχει υπογραφεί και προβλέπει την ανάθεση στην τουρκική κρατική εταιρία πετρελαίου ΤΡΑΟ έρευνες για υδρογονάνθρακες στις «θαλάσσιες περιοχές» της Λιβύης, αναδεικνύει επίσης της αγωνία της Τουρκίας να διασωθεί αυτό το Μνημόνιο ανεξαρτήτως των πολιτικών εξελίξεων στη χώρα.
Τις τελευταίες εβδομάδες όχι μόνο μεγάλες ευρωπαϊκές εταιρίες αλλά και η ινδική κρατική εταιρεία έχουν εκδηλώσει ενδιαφέρον για συμμετοχή στα σχέδια εκμετάλλευσης των φυσικών πόρων της Λιβύης, ενώ η Ιταλία συζητά την ηλεκτρική διασύνδεση με τη Λιβύη, αλλά και ο Έλληνας πρεσβευτής Ν. Γαριλίδης έχει επαφές με την κυβέρνηση για ενδεχόμενη ηλεκτρική διασύνδεση με την Κρήτη.
Η Τουρκία δεν είναι διατεθειμένη να αφήσει στην τύχη της τη μεγάλη στρατηγική «επένδυση» που έχει κάνει στη Λιβύη και την αποστολή αυτή έχει αναλάβει ο άριστος γνώστης της περιοχής και από τους ανθρώπους που προώθησαν το σχέδιο των δυο Μνημονίων το 2019, ο ΥΠΕΞ Χ. Φινταν που είχε αναλάβει τους λεπτούς χειρισμούς ως διοικητής της ΜΙΤ. Έξαλλου, δεν είναι τυχαίο ότι ο Χ. Φιντάν συναντήθηκε και με τον κεντρικό τραπεζίτη της Λιβύης, καθώς όπως έχει γίνει γνωστό η Τρίπολη έχει μεταφέρει ένα τεράστιο ποσό των συναλλαγματικών αποθεμάτων της χώρας που φθάνει σύμφωνα με δημοσιεύματα τα 6 δις δολάρια στην Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας ενισχύοντας σημαντικά την προσπάθεια της τουρκικής κυβέρνησης να αντιμετωπίσει τη συναλλαγματική κρίση.
Τους τελευταίους μήνες η Τουρκία και η κρατική εταιρία ΤΡΑΟ έχουν ρίξει όλο το βάρος τους στην αναζήτηση και εκμετάλλευση υδρογονανθράκων στη Μαύρη Θάλασσα που θα έχουν άμεσα αποτελέσματα και θα βελτιώσουν την οικονομική κατάσταση χιλιάδων νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
Επίσης, το γεωτρύπανο Abdulhamid Han συνεχίζει με ανανεωμένη NAVTEX τις έρευνες του στη δυνητική υφαλοκρηπιδα της Τουρκίας εκτός όμως οριοθετημένης περιοχής στην Ανατολική Μεσόγειο, που φαίνεται ότι έχει εντοπισθεί κοίτασμα φυσικού αερίου. Αυτός όμως ο προσανατολισμός της ΤΡΑΟ, δεν πρέπει να οδηγεί σε εφησυχασμό, καθώς η Τουρκία εκτιμάται ότι όταν αισθανθεί ότι διακυβεύονται τα συμφέροντα της στη Λιβύη, τότε δε θα διστάσει να επιβάλει τετελεσμένα με έρευνες νοτίως της Κρήτης για «λογαριασμό» της προσωρινής κυβέρνησης Ντμπεϊμπά…
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου