Φάνης Μακρίδης
Το μεταναστευτικό είναι ένα πρόβλημα με ανθρωπιστικές διαστάσεις. Οικογένειες έχουν ξεριζωθεί από τον τόπο τους, με τα γυναικόπαιδα –κυρίως- να πληρώνουν τις ένοπλες συγκρούσεις στη Μέση Ανατολή, πίσω από τις οποίες κρύβονται παιχνίδια μεγάλων δυνάμεων.
Αυτή, όμως, είναι η μια όψη. Υπάρχει και η αθέατη πλευρά. Κι αυτή ακριβώς είναι που αναδεικνύει σήμερα ο «Φ» με στοιχεία. Φέρνουμε στο φως περιεχόμενο του απόρρητου ενιαίου καταλόγου ύποπτων αλλοδαπών προσώπων των κυπριακών Αρχών ασφαλείας.
Μαχητές στη Συρία
Πρόκειται για μια λίστα με εκατοντάδες ανθρώπους που αναζήτησαν καταφύγιο στο νησί μας κατά τα τελευταία χρόνια, αιτούμενοι άσυλο στην Κυπριακή Δημοκρατία. Μόνο που, όπως αποδεικνύεται, τα συγκεκριμένα άτομα έχουν ιδιαίτερο ιστορικό. Κάποιοι απ΄ αυτούς ήρθαν στο νησί μας με πλαστά έγγραφα και σε πολλές περιπτώσεις φέρουν εμφανή σημάδια τραυματισμών που προήλθαν από ένοπλες συγκρούσεις. Άλλοι πηγαινοέρχονται μεταξύ Κύπρου και Μέσης Ανατολής. Δεν είναι λίγοι ούτε αυτοί οι οποίοι σχετίζονται με οργανώσεις που έχουν χαρακτηριστεί διεθνώς ως τρομοκρατικές και έχουν επιδείξει την ακραία δράση τους στη Συρία με αποκεφαλισμούς αιχμαλώτων.
Το Ισλαμικό Κράτος, η Al Nusra, καθώς και άλλες παραστρατιωτικές ομάδες εμφανίζονται στη μακροσκελή λίστα, αφού αρκετοί αλλοδαποί που βρίσκονται στην Κύπρο φέρονται να τις υποστηρίζουν. Πολλοί εξ αυτών, είναι μέλη ομάδων σε Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης προβάλλοντας ακραίες θρησκευτικές και πολιτικές θέσεις.
Μέσα από τα στοιχεία που παραθέτουμε, φαίνεται ότι οι υπεραπλουστεύσεις δεν χωρούν σε ό,τι αφορά το προσφυγικό, αλλά ούτε ασφαλώς και οι γενικεύσεις. Οι συμπεριφορές και ενέργειες που βιώσαμε απ΄ όλες τις πλευρές με αφορμή τα γεγονότα της Χλώρακας και της Λεμεσού, καθώς και οι ισοπεδωτικές προσεγγίσεις, δεν έχουν καμία θέση στην ανάλυση του πολυσύνθετου αυτού προβλήματος.
Μηχανισμός
Ο κατάλογος, στοιχεία του οποίου αποκαλύπτουμε σήμερα, είναι στα χέρια όλων των υπηρεσιών της Δημοκρατίας με αντικείμενο την ασφάλεια και τον χειρισμό ζητημάτων αλλοδαπών προσώπων. Καταρτίστηκε και επικαιροποιείται ανά τακτά χρονικά διαστήματα στη βάση ενός μηχανισμού που έχει εγκαθιδρυθεί τα τελευταία χρόνια και στον οποίο συμμετέχουν υπηρεσίες/τμήματα της Δημοκρατίας. Η Κυπριακή Υπηρεσία Πληροφοριών, η Υπηρεσία Ασύλου, μονάδες της Αστυνομίας, όπως η Υπηρεσία Αλλοδαπών και Μετανάστευσης (ΥΑΜ), η Υπηρεσία Διαχείρισης και Ανάλυσης Πληροφοριών (ΥΔΑΠ) και το Γραφείο Καταπολέμησης Τρομοκρατίας έχουν στήσει ένα δίκτυο και ανταλλάσσουν πληροφορίες. Αυτές καταγράφονται, αξιολογούνται και, τέλος, αξιοποιούνται. Επίσης, γίνεται έλεγχος στοιχείων αλλοδαπών προσώπων στις διεθνείς βάσεις δεδομένων, όπως αυτή της Interpol, από τις οποίες αντλούνται στοιχεία. Ακόμη, οι διευθύνσεις διαμονής των εν λόγω αλλοδαπών, που διαμένουν σε διάφορες περιοχές της Δημοκρατίας, ελέγχονται για να διαπιστωθεί κατά πόσον ισχύουν. Αρκετά απ΄ αυτά τα ύποπτα πρόσωπα, καλούνται για ανακρίσεις από τα Τμήματα Ανιχνεύσεως Εγκλημάτων των επαρχιών. Ο μακροσκελής αυτός κατάλογος περιλαμβάνει κατατοπιστικές και ακριβείς λεπτομέρειες για το ποιόν εκάστου, ενώ, ανάλογα με την επικινδυνότητά της, η κάθε περίπτωση φέρει συγκεκριμένο χρωματισμό (κόκκινο, πορτοκαλί, πράσινο). Στον μακρύ κατάλογο άρχισαν να προστίθενται μαζικά περιπτώσεις ύποπτων αλλοδαπών από το 2020. Έκτοτε η λίστα ολοένα μακραίνει. Ενδεικτικά σημειώνουμε ότι το 2022 υπήρχαν στοιχεία για πέραν των 450 προσώπων. Στις ακόλουθες αράδες παραθέτουμε χαρακτηριστικές περιπτώσεις.
«Σε 24 ώρες οι Τούρκοι»
Ύποπτοι αλλοδαποί σε πολλές περιπτώσεις έχουν εκφράσει φιλοτουρκικά συναισθήματα. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση αλλοδαπού αραβικής καταγωγής, ο οποίος διανύει την τέταρτη δεκαετία της ηλικίας του. Σε ανάρτησή του σε Μέσο Κοινωνικής Δικτύωσης, όπως αναφέρεται στον κατάλογο, «εξυμνεί τη δράση Τσετσένου τρομοκράτη που αποκεφάλισε καθηγητή στην Γαλλία, ενώ χαρακτηρίζει τον τρομοκράτη ως θύμα και τον καθηγητή ως τρομοκράτη. Συνεχίζοντας, γράφει ότι όλοι όσοι υποστηρίζουν τον Μακρόν (πρόεδρος Γαλλίας) και οι ρατσιστές ακόλουθοι του, θα πληρώσουν το τίμημα, γιατί το Ισλάμ και ο προφήτης του αποτελεί κόκκινη γραμμή και όποιος την υπερβαίνει θα αποκεφαλίζεται. Περαιτέρω στις αναρτήσεις του, φαίνεται να καλεί τον Πρόεδρο της Κυπριακής Δημοκρατίας, να παραμείνει αμέτοχος, να μην προκαλεί τον Ερντογάν, καθότι οι Τούρκοι μπορούν να καταλάβουν το νησί σε 24 ώρες».
Το εν λόγω πρόσωπο μετά από συντονισμένη επιχείρηση περί τα τέλη του 2020 είχε συλληφθεί στην οικία του και τέθηκε υπό κράτηση στη βάση διαταγμάτων κράτησης και απέλασης.
Έστελνε αυτοκίνητα στη Συρία
Άνδρας αραβικής καταγωγής που διαμένει μόνιμα στη Δημοκρατία είχε δράση στη Συρία. Αρχικά, πληροφόρηση ανέφερε ότι υποστηρίζει την οργάνωση Al Nusra. Αργότερα προέκυψε ότι «επισκέφθηκε αρκετές φορές τη Συρία μετά την έναρξη του πολέμου και έχει μεταφέρει εκεί αυτοκίνητα από την Κύπρο». Εδώ να σημειωθεί ότι ισλαμιστικές δυνάμεις στη Συρία έκαναν μετατροπές σε μεγάλο αριθμό αγροτικών οχημάτων που εισήγαγαν, τοποθετώντας στο πήγμα πολυβόλα. Πέραν τούτου, συγγενικό του πρόσωπο την ίδια περίοδο κρατείτο στον Χώρο Κράτησης Χώρου Κράτησης Απαγορευμένων Μεταναστών στη βάση πληροφορίας ότι είχε ενταχθεί στον ISIS. Επιπλέον, όπως προέκυψε από έλεγχο από την Μονάδα Καταπολέμησης Αδικημάτων Συγκάλυψης, σε τραπεζικούς λογαριασμούς που έλεγχε, διακινούνταν ποσά με μεγάλη απόκλιση σε σχέση με τα δηλωμένα του ετήσια εισοδήματα. Σε μια περίπτωση μάλιστα άτομο που είχε συγγένεια πρώτου βαθμού μαζί του, μετέβη σε υποκατάστημα τράπεζας «προσκομίζοντας το ποσό των, €50.000, σε χαρτονομίσματα των 100 ευρώ» και ζητώντας τη μετατροπή τους σε χαρτονομίσματα διαφορετικής αξίας.
«Σε αποκεφαλισμό στρατιώτη»
Ένας άλλος αλλοδαπός, ο οποίος αναζήτησε καταφύγιο στην Κύπρο, σύμφωνα με πληροφορία, «είναι πρώην μαχητή της οργάνωσης ISIS, ενώ στο κινητό του τηλέφωνο υπάρχει βίντεο, με τον ίδιο να προβαίνει σε αποκεφαλισμό στρατιώτη του καθεστώτος Άσαντ». Ο εν λόγω μετανάστης ελέγχθηκε από το 2015 με τις υπηρεσίες της Δημοκρατίας να ασχολούνται με την περίπτωσή του και να καταλήγουν πως «δεν είναι φανατικός ισλαμιστής».
«Προμήθεια όπλων»
Στον κατάλογο καταγράφεται η περίπτωση αλλοδαπού, ο οποίος μεσολαβούσε για να προμηθευτεί όπλα τρομοκρατική οργάνωση. Το απόρρητο σημείωμα, αναφέρει μεταξύ άλλων: «Πληροφορία που λήφθηκε … το εν λόγω πρόσωπο να ήταν οικονομικό στέλεχος της τρομοκρατικής οργάνωσης Jabhat Fatah Al Sham (πρώην Al Nusra) και να μεσολαβούσε για την προμήθεια όπλων και πυρομαχικών». Προστίθεται ότι στο μαγαζί που διατηρεί, έχει διαμορφώσει ειδικό δωμάτιο στο οποίο συγκεντρώνονται ακραία στοιχεία για προσευχή. Αρχές ασφαλείας της Δημοκρατίας είχαν κάνει έλεγχο στα υποστατικά του, ενώ στην συνέχεια οδηγήθηκε στα γραφεία του ΤΑΕ Πάφου για ανάκριση.
Σύλληψη με πληροφορία FBI
Ακόμα και η Ομοσπονδιακή Αστυνομία των ΗΠΑ, το FBI, έδωσε πληροφορία για αλλοδαπό. Σημειώνεται χαρακτηριστικά: «…συνελήφθη βάσει δικαστικού εντάλματος σύλληψης, στα πλαίσια συντονισμένης επιχείρησης, η οποία πραγματοποιήθηκε από το … σε συνεργασία με το …, στις …, στο χωριό … Η διεξαγωγή της επιχείρησης βασίστηκε σε πληροφορία που λήφθηκε από τον Αξιωματικό Σύνδεσμο του FBI, σύμφωνα με την οποία λογαριασμός στο Facebook, στο όνομα …, με συγκεκριμένο κυπριακό IP Address, πιθανόν να σχετίζεται με τρομοκρατική οργάνωση».
Στη Δημοκρατία με διαβατήρια που είχε εκδώσει η οργάνωση ISIS
Μέσα από την διερεύνηση του όλου θέματος τεκμηριώνεται πως αρκετοί αλλοδαποί χρησιμοποιούν διαβατήρια που εμφανίζονται ως γνήσια, ωστόσο, έχουν εκδοθεί από αναρμόδια Αρχή. Πρόκειται για τα «Q Passports». Εκτυπώθηκαν από τα Κρατικά Τυπογραφεία της Συρίας κατά την περίοδο που αυτά είχαν καταληφθεί από την τρομοκρατική οργάνωση ISIS.
Στον ενιαίο κατάλογο ύποπτων αλλοδαπών σημειώνεται για συγκεκριμένο άτομο: «Σύρος κάτοχος συμπληρωματικής προστασίας. Κατέχει διαβατήριο Συρίας, ο αριθμός του οποίου συγκαταλέγεται στα πλαστά συριακά διαβατήρια τα οποία εντοπίστηκαν στην Γερμανία. Δηλαδή πρόκειται για γνήσια διαβατήρια, τα οποία εκδόθηκαν από μη αρμόδια Αρχή. Ανακρινόμενος ισχυρίστηκε ότι του απέστειλε ο πατέρας του από την Συρία, καθότι το δικό του είχε λήξει. {…} Έχει τουρκική άδεια διαμονής στο όνομα του η οποία λήγει στις …».
Το θέμα με τα «Q Passports» είχε απασχολήσει την Αστυνομία Κύπρου προ ετών. Σε εσωτερικό σημείωμα που έχουμε εξασφαλίσει και είχε σταλεί κατά το 2019, αρμόδιος αξιωματικός του αστυνομικού Σώματος, ενημέρωνε για την κατάσταση και κατέγραφε τις δυσκολίες που παρουσιάζει το όλο θέμα: «{…}κατά το έτος 2018, κατά το διαβατηριακό έλεγχο προσώπων για είσοδο στη Δημοκρατία παρουσιάσθηκαν συριακά διαβατήρια, τα οποία αποτελούν μέρος παρτίδας διαβατηρίων με αριθμούς … , που εκτυπώθηκαν από κρατικά συριακά τυπογραφεία, τα οποία καταλήφθηκαν από την τρομοκρατική οργάνωση ISIS και εκδίδονται σε μέλη της οργάνωσης ως νόμιμα. Τα εν λόγω διαβατήρια είναι γνήσια ως έντυπα και σύμφωνα με τις γερμανικές Αρχές αποκαλούνται ‘Q Passports’. Μέρος αυτής της παρτίδας εντοπίστηκαν στην κατοχή Σύρων μεταναστών, οι οποίοι αποτάθηκαν για άσυλο στην Πρεσβεία της Γερμανίας στην Τουρκία και στη Γερμανία. Κατόπιν οδηγιών της Νομικής Υπηρεσίας της Δημοκρατίας ζητήσαμε και λάβαμε ενημέρωση από άλλες ευρωπαϊκές χώρες ως προς τον τρόπο χειρισμού των διαβατηρίων ‘Q Passports’. Οι δεκαπέντε (15) από τις εικοσιδύο (22) χώρες που απάντησαν, δεν αποδέχονται τα διαβατήρια αυτά, ενώ οι υπόλοιπες επτά (7), Ηνωμένο Βασίλειο, Λετονία, Λιθουανία, Ολλανδία, Πορτογαλία, Ρουμανία και Φινλανδία, τα αποδέχονται».
Για πρωτόκολλο ενεργειών και σύσταση ειδικής ομάδας μίλησε ο Χρίστος Ανδρέου
Από πλευράς Αστυνομίας Κύπρου στέλνεται το μήνυμα ότι το όλο θέμα παρακολουθείται στενά. Αυτό προκύπτει από σχετικές απαντήσεις σε σειρά ερωτημάτων που έθεσε ο «Φ». Ο εκπρόσωπος Τύπου της αστυνομικής Δύναμης, Χρίστος Ανδρέου, καλούμενος να τοποθετηθεί για τους ύποπτους αλλοδαπούς, ανέφερε μεταξύ άλλων ότι «με βάση τις πρόνοιες Πρωτοκόλλου Ενεργειών που εκπονούνται το 2019, ακολουθούνται συγκεκριμένες διαδικασίες, έτσι ώστε συναρμόδιες υπηρεσίες του Κράτους να ενημερωθούν και να προβούν στις δικές τους ενέργειες για να διαφανεί η τυχόν εμπλοκή τους σε παράνομες δραστηριότητες». Σε σχέση με την αξιολόγηση των ύποπτων αλλοδαπών για θέματα τρομοκρατίας, είπε πως «τον Δεκέμβριο του 2019, συστάθηκε ‘Ομάδα Αξιολόγησης Ύποπτων Αλλοδαπών για θέματα Τρομοκρατίας’ που απαρτίζεται από εκπροσώπους των υπηρεσιών της Αστυνομίας, υπό την προεδρία του Βοηθού Αρχηγού Πρόληψης και Καταπολέμησης Εγκλήματος, η οποία συγκαλείται ανά τακτά χρονικά διαστήματα και αξιολογεί τις διαθέσιμες πληροφορίες που έχει ενώπιον της, για περιπτώσεις προσώπων που εντοπίστηκαν με ύποπτες ενδείξεις και απασχόλησαν τις εμπλεκόμενες Υπηρεσίες για θέματα τρομοκρατίας. Καταρτίστηκε κατάλογος με τα στοιχεία των ύποπτων προσώπων που συζητούνται και αξιολογούνται από την αναφερόμενη ομάδα και κάθε περίπτωση τυγχάνει της ανάλογης διαβάθμισης, π.χ. πρόσωπα με (1) σοβαρές ενδείξεις, (2) μέτριες ενδείξεις και (3) μειωμένες ενδείξεις, αναλόγως των πληροφοριών και των δεδομένων που παρατίθενται από κάθε υπηρεσία για τον κάθε ύποπτο».
ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΕΣ ΟΤΙ ΕΝΕΧΟΝΤΑΙ ΣΕ ΤΡΟΜΟΚΡΑΤΙΑ
Στον κατάλογο αρκετοί παρουσιάζονται να είναι ύποπτοι για τρομοκρατία στη βάση πληροφοριών. Παραθέτουμε χαρακτηριστικές αναφορές για διάφορα πρόσωπα:
>> «{…}{μεταβαίνει στην Συρία με σκοπό να μεταφέρει χρήματα για στήριξη της τρομοκρατικής οργάνωσης ISIS {…} μαζί με τον αδελφό του …, οι οποίοι διαμένουν στην Κύπρο, φαίνεται να μεταβαίνουν κατά καιρούς στην Συρία μέσω κατεχομένων με σκοπό να λαμβάνουν μέρος στις εμπόλεμες συγκρούσεις».
>> «Σε ελέγχους που έγιναν από τους GO της Europol, διαπιστώθηκε ότι έλαβε τηλ. κλήση στο κινητό του τηλ. απο τούρκικο τηλ. αριθμό, ο οποίος βρίσκεται καταχωρημένος στις Βάσεις Δεδομένων της Europol ώς αριθμός που συνδέεται με θέματα τρομοκρατίας».
>>> «{…}ενόσω διέμενε στην Κύπρο, μετέβηκε στην Συρία ώστε να πολεμήσει με τον Ελεύθερο Συριακό Στρατό ή/και με την al Nusra Front, ενώ στην συνέχεια κατέληξε με την Ahrar al Sham. Επίσης, διατηρεί λογαριασμό στο Facebook {…}, στο οποίο έχουν εντοπιστεί διάφορες αναρτήσεις, μεταξύ αυτών φωτογραφία, με τον ίδιο να κρατά σημαία του Ελεύθερου Συριακού Στρατού».
>>> «Σε απάντηση από το SOC – OPERATIONAL CENTRE της Europol {…} αναφέρεται ότι σύμφωνα με πληροφορία από τις αμερικάνικες Αρχές, το αναφερόμενο πρόσωπο δυνατό να εμπλέκεται με χρηματοδότηση τρομοκρατίας».
>>> «Πληροφορία για μέλος του ISIS που εμπλεκεται σε ανθρώπινες εκτελέσεις κατά την διάρκεια του πολέμου στη Συρία και κατέχει στο κινητό του τηλέφωνο βίντεο με τις εκτελέσεις».
>>> «Σε έλεγχο στο κινητό του τηλέφωνο, προέκυψαν HIT για 31 αριθμούς τηλεφώνων/επαφές στις βάσεις δεδομένων της Europol, για τρομοκρατία, 10 αριθμούς για το οργανωμένο έγκλημα, 1 αριθμός στη βάση Europol Information System και 9 αριθμοί εντοπίστηκαν καταχωρημένοι σε βάσεις δεδομένων με περιορισμούς».
ΟΙ ΕΠΙΣΤΡΟΦΕΣ ΚΑΙ ΟΙ ΑΠΕΛΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΣΥΡΙΑ
Η απέλαση στη Συρία τέτοιων προσώπων με σκιώδες παρελθόν κάθε άλλο παρά απλή υπόθεση είναι. Η Ευρωπαϊκή Ένωση θεωρεί τη Συρία ως «μη ασφαλή χώρα» από το 2011, οπότε ξέσπασε ο εμφύλιος. Σε πρόσφατες δημόσιες τοποθετήσεις του γενικότερα για το θέμα επιστροφών μεταναστών και απελάσεων, ο υπουργός Εσωτερικών, Κωνσταντίνος Ιωάννου, αναφέρθηκε στα δεδομένα, όπως και στις προσπάθειες που γίνονται από πλευράς Δημοκρατίας να ανατραπεί η κατάσταση. «Θεωρούμε ως Κύπρος και βρίσκουμε πρόσφορο έδαφος και με άλλα κράτη μέλη, ότι πρέπει να επαναξιολογηθεί το καθεστώς της Συρίας», είπε χαρακτηριστικά. Σε άλλο σημείο των δηλώσεών του ανέφερε ότι υπάρχουν ήδη αναγνωρισμένες από τον Οργανισμό της ΕΕ για το Άσυλο (EUAA) δύο περιοχές που είναι ασφαλείς. «Άρα πρέπει να αναγνωριστεί πλέον και σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης», ούτως ώστε αυτούς που κρίνουμε να μπορούμε να απελάσουμε ή να επιστρέψουμε κόσμο πίσω στη Συρία, «κάτι που αυτή τη στιγμή καμία χώρα δεν το έχει πετύχει».
Από τα στοιχεία της έρευνάς μας, πάντως, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι γίνονται προσπάθειες από αρμόδιες υπηρεσίες, ώστε τα πρόσωπα αυτά να παρακολουθούνται από την πρώτη στιγμή που εισέρχονται στη Δημοκρατία. Πέραν από τις βάσεις δεδομένων και τους τακτικούς ελέγχους, έχει συσταθεί Ομάδα Αξιολόγησης Ύποπτων Προσώπων, ενώ αρμόδια υπηρεσία του κράτους κάνει αναλυτική έκθεση κάθε τρεις μήνες για την τρομοκρατία, επανεξετάζοντας τα δεδομένα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου