ΕΙΡΗΝΗ ΧΑΤΖΟΓΛΟΥ
Την επόμενη μέρα μετά την πτώση του καθεστώτος Άσαντ στη Συρία, αλλά και τις εξελίξεις που αναμένονται στην ευρύτερη περιοχή, αναλύει στο iefimerida.gr o καθηγητής Κωνσταντίνος Φίλης, διευθυντής του Ινστιτούτου Διεθνών Υποθέσεων στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος.
«Μετά τις εξελίξεις, δύσκολα θα ακολουθήσει μια ενιαία Συρία. Έτσι κι αλλιώς, μέχρι την πτώση του Άσαντ η χώρα ήταν ντε φάκτο τριχοτομημένη ανάμεσα στο καθεστώς που ήλεγχε περίπου το 65% της επικράτειας, τους Κούρδους που κατοικοεδρεύουν στα βόρεια και ανατολικά της χώρας και ήλεγχαν και αυτοί ένα σημαντικό ποσοστό και τις δυνάμεις των τζιχαντιστών μαζί με τη συριακή αντιπολίτευση, με την τελευταία να υποστηρίζεται από την Τουρκία. Ενώ, κάποιοι πυρήνες, κάποια απομεινάρια του αυτοαποκαλούμενου Ισλαμικού Κράτους, βρίσκονται ακόμη στα νότια σύνορα της Συρίας με το Ιράκ και μάλιστα ενδέχεται να εκμεταλλευτούν την αναστάτωση και να επιτεθούν στους Κούρδους», εξηγεί.
Το καθεστώς Άσαντ απογυμνώθηκε από τους συμμάχους του
Η πτώση του καθεστώτος, σύμφωνα με τον κ. Φίλη, τις τελευταίες μέρες ήταν περισσότερο από ποτέ ορατή. Ωστόσο, έγινε νωρίτερα απ' ό,τι αναμενόταν. Κρίσιμο ρόλο στις πρόσφατες εξελίξεις διαδραμάτισε το ότι η Ρωσία, το Ιράν και η Χεζμπολάχ, οι τρεις δυνάμεις που είχαν ουσιαστικά διατηρήσει τον Άσαντ στην εξουσία και χωρίς αυτές το καθεστώς ήταν «γυμνό», αποδείχθηκε πως δεν ήταν παρούσες.
«Η Ρωσία έχει ως προτεραιότητα την Ουκρανία, το Ιράν τη σύγκρουση με το Ισραήλ και η Χεζμπολάχ την ίδια της την επιβίωση. Από την 7η Οκτωβρίου του 2023 και μετά οι δύο τελευταίες δυνάμεις άρχισαν να αποσύρονται από τη Συρία, με αποτέλεσμα ο Άσαντ να μην έχει τους συμμάχους και τους εταίρους που επιθυμούσε. Οι Ιρανοί και οι Ρώσοι σίγουρα "πιάστηκαν στον ύπνο", αλλά στη συνέχεια δεν έκαναν ό,τι περνούσε από το χέρι τους για να κρατήσουν τον Άσαντ στην εξουσία», σχολιάζει ο Κωνσταντίνος Φίλης.
Στους χαμένους του πολέμου Ιράν και Ρωσία
Σήμερα, όπως υπογραμμίζει, οι δύο μεγάλοι χαμένοι αυτού του πολέμου, πέραν του ίδιου του Άσαντ, είναι το Ιράν και η Ρωσία. Καθώς η μεν Ρωσία, αν δεν έχασε ήδη, θα πρέπει να διαπραγματευτεί υπό δυσμενείς όρους για τη διατήρηση των δύο βάσεών της - μιας αεροπορικής και μιας ναυτικής που διατηρεί στη Μεσόγειο. Επειδή έχει ταυτιστεί με το καθεστώς Άσαντ, εκ των πραγμάτων είναι ιδιαίτερα αντιπαθής σε όσους τον ανέτρεψαν. Το δε Ιράν έχασε την πρόσβασή του στη Μεσόγειο Θάλασσα και τον σημαντικότερο εταίρο του στη Μέση Ανατολή, άρα και μεγάλο μέρος της επιρροής που ασκούσε εδώ και πολλά χρόνια στην ευρύτερη περιοχή.
Ο ρόλος του Αλ Τζολάνι και το ενδεχόμενο στη Συρία να εγκαθιδρυθεί ένα Χαλιφάτο
«Στη Συρία, σήμερα, από τα 24 εκατομμύρια πληθυσμού, αρκετοί εκ των οποίων βρίσκονται εκτός χώρας και άλλοι εκτοπισμένοι εντός αυτής, 16 εκατομμύρια ζουν πολύ κάτω από τα όρια της φτώχειας και χρήζουν άμεσης ανθρωπιστικής βοήθειας. Προφανώς, αυτό συνετέλεσε σε ό,τι συνέβη και κυρίως στην ταχύτητα με την οποία συνέβη. Η πλειονότητα των Σύρων ήταν απογοητευμένη και θυμωμένη με τον Άσαντ.
Η συριακή αντιπολίτευση χωρίζεται σε δύο ομάδες, η μία υπό τον Αλ Τζολάνι, που είναι η ισχυρότερη, έχει ιεραρχία και οργάνωση και δεν ακούει κανέναν, και η άλλη του ελεύθερου συριακού στρατού που ελέγχεται και χρηματοδοτείται από την Τουρκία. Και, προφανώς, η Τουρκία έχει παίξει σημαίνοντα ρόλο. Όμως, ο Αλ Τζολάνι, που ελέγχει σήμερα τις εξελίξεις, δεν ακούει απαραίτητα τους Τούρκους. Πρώην μέλος της Αλ Κάιντα ο ίδιος, θέλει -πολέμησε στο πλευρό του Ισλαμικού Κράτους- να αποτινάξει τη ρετσινιά του ακραίου, δείχνοντας ανεκτικότητα απέναντι στις θρησκευτικές μειονότητες και ένα ευρύτερα συμφιλιωτικό πρόσωπο. Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι σήμερα παραμένει επικηρυγμένος με 10 εκατομμύρια δολάρια από τις Ηνωμένες Πολιτείες και η οργάνωσή του κατατάσσεται στη λίστα των τρομοκρατικών. Όμως, και οι Ταλιμπάν έδειχναν άλλο πρόσωπο όταν ανέλαβαν το Αφγανιστάν το 2021 και έκτοτε είδαμε πως απ’ αυτά που ισχυρίζονταν τίποτα δεν ίσχυσε.
Αν στη Συρία εγκαθιδρυθεί ένα χαλιφάτο, τότε το μέλλον της ευρύτερης περιοχής δεν μπορεί παρά να είναι δυσοίωνο», καταλήγει ο κ. Φίλης.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου