Δρ. Αθανάσιος Ε. Δρούγος
Η κατάσταση στη Μέση Ανατολή είναι για άλλη μία φορά εκρηκτική, ενώ στο μέτωπο Ουκρανίας-Ρωσίας παρατηρείται, προς το παρόν, μια σχετική στασιμότητα.
Οι εξελίξεις και στις δύο «καυτές» περιοχές είναι ανεξέλεγκτες, ενώ ειδικά στη Μέση Ανατολή είναι πάρα πολύ εύκολο να υπάρξουν υποτροπή, γενίκευση συγκρούσεων, μαζική μετακίνηση πληθυσμών, νέες μορφές πολεμικών εμπλοκών, μετατοπίσεις συνόρων, ανθρωπιστική καταστροφή, οικολογική καθίζηση, ενδυνάμωση τρομοκρατικών πυρήνων με απρόβλεπτες προεκτάσεις και πολυδιάστατα δραματικές επιπτώσεις. Η Ελλάδα βρίσκεται γεωγραφικά στο «τόξο της κρίσης» από τη Βαλτική μέσω Μαύρης Θάλασσας μέχρι τον κόλπο των πετρελαίων και αναμένονται καθοριστικής σημασίας εξελίξεις.
Η γειτονική μας Τουρκία σε περιφερειακή βάση για μία ακόμα φορά διά στόματος Ερντογάν χαρακτηρίζεται από έντονες λεκτικές εξάρσεις αντιδυτικισμού, αντιαμερικανισμού και λόγω των δραματικών γεγονότων στη Γάζα επανήλθε στις σκληρές επιθέσεις κατά του Ισραήλ. Εχει συνταχθεί με το ριζοσπαστικό Ιράν και τον άξονα της αντίστασης (Χεζμπολάχ, Χαμάς), ενώ εξακολουθεί να φλυαρεί ότι θα υπερασπιστεί τα ιερά τεμένη του Ισλάμ. Πάντως, παρά τη ρευστότητα των μεσανατολικών σχέσεων, έχει αυτήν τη φορά επικεντρώσει τα βέλη της στο Ισραήλ. Παραμένει εμπλεκόμενη και παρούσα στον Νότιο Καύκασο, ενώ επιμένει στο να διεκδικεί ενεργό ρόλο από την Κασπία μέχρι την Καμπούλ και έως το Χαρτούμ.
Σουηδικό αίτημα
Παρά τις γνωστές, ακραίες, μονότονες και επιθετικές αντιδράσεις και λεξιλόγιο κατά της Δύσης και ειδικά των ΗΠΑ, ο Ερντογάν εμφανίζεται ότι μάλλον θα αποδεχθεί το σουηδικό αίτημα για την πλήρη ένταξη της Στοκχόλμης στο ΝΑΤΟ, εμμένει στην αγορά των αμερικανικών μαχητικών αεροσκαφών, ενώ προ ημερών δύο βαρέα βομβαρδιστικά πυρηνικά αεροσκάφη B1B LANCET των ΗΠΑ προσγειώθηκαν και ανεφοδιάστηκαν στην αεροπορική βάση Ιντσιρλίκ/Αδάνων (για πρώτη φορά), με τους Ερντογάν και Φιντάν να μην αναφέρονται καν στο συμβάν. Οι επικεφαλής της διπλωματίας και της άμυνας των ΗΠΑ, Αντονι Μπλίνκεν και Λόιντ Οστιν, εξακολουθούν να ισχυρίζονται ότι η Αγκυρα είναι ισχυρός και πολύτιμος σύμμαχος για τη Δύση!
Η Τουρκία συμμετέχει, πάντως, κανονικά στις πολυεθνικές ναυτικές δυνάμεις του ΝΑΤΟ και του ΟΗΕ στη Μεσόγειο και ανοιχτά των ακτών του Λιβάνου.
Η ενδεχόμενη διεύρυνση του πολεμικού μετώπου της Γάζας είναι βέβαιο ότι θα εμπλέξει το Ιράν, αραβικές χώρες, τον εύθραυστο και χαοτικό Λίβανο και, προφανώς, την Τουρκία σε γεωπολιτικά και άλλα ζητήματα. Εκτιμώ ότι η στρατιωτική της εμπλοκή θα είναι σε πολύ ακραία περίπτωση, αλλά δεν αποκλείω αεροναυτικές κινήσεις της στην Ανατολική Μεσόγειο. Πάντως, αυτόν τον καιρό οι σχέσεις της Αγκυρας με τα πλείστα αραβικά κράτη είναι σε αρκετά ικανοποιητικό επίπεδο, συγκριτικά με 2-3 χρόνια πριν. Αν υπάρξει περιφερειακή κλιμάκωση, η Αγκυρα θα ενδυναμώσει το αντιδυτικό ρεύμα για να δείξει ότι έχει πρωταγωνιστικό ρόλο σε υπεράσπιση των παλαιστινιακών, αραβικών και μουσουλμανικών δικαιωμάτων.
«Χαλαρή ατζέντα»
Οι διμερείς μας σχέσεις εδώ και μερικούς μήνες με την Αγκυρα κινούνται σε χαμηλούς τόνους και κάποιας μορφής «χαλαρή ατζέντα». Επί του παρόντος, η εμπρηστική ρητορική Ερντογάν δεν μας έχει αγγίξει, αλλά η πολυπλοκότητα των περιφερειακών πολεμικών εντάσεων και ειδικά η εμμονή του Ερντογάν σε ορισμένα ζητήματα δεν αποκλείουν την υποτροπή στις σχέσεις Αθήνας-Αγκυρας. Στις 7 Δεκεμβρίου έχουμε στη Θεσσαλονίκη τη σύγκληση του Ανώτατου Συμβουλίου των δύο χωρών. Δεν αναμένονται κάποια εντυπωσιακά αποτελέσματα των εργασιών σε σοβαρά θέματα (αν δεν εμφανιστούν και επιπλοκές).
Η κατάσταση είναι απρόβλεπτη και ομιχλώδης. Τίποτα δεν αποκλείεται. Από το να προχωρήσουν βήμα βήμα κάποιες διμερείς μας επαφές μέχρι νέες εντάσεις. Ολα εξαρτώνται από την έκβαση του πολέμου στη Γάζα, την εμπλοκή ή μη του Ιράν, τα αμερικανικά σχέδια για την περιοχή, ως και από επιμέρους κινήσεις κρατικών ως και μη κρατικών οντοτήτων. Εχουμε μπροστά μας δραματικές εξελίξεις που δύσκολα θα αποτρέψουν τα χειρότερα.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου