Μαρία Ζαχαράκη
Ανταποκρίτρια στην Τουρκία
Το όραμα της Γαλάζιας Πατρίδας ήταν καθοριστικό για την εμπλοκή της Τουρκίας στη Λιβύη
Τούρκοι ειδικοί αναλυτές εξηγούν γιατί ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν δέχτηκε τον όρο να μην πετούν τα F-16 της Τουρκίας πάνω από τα νησιά του Αιγαίου και ποιος ήταν ο σκοπός της επίσκεψης Φιντάν στη Λιβύη.
Οι Γκιονούλ Τολ και Ομέρ Τασπινάρ σε ειδική εκπομπή στον ιστότοπο Medyascope καταγράφουν μία νέα στροφή Ερντογάν όσον αφορά τη Λιβύη και την ανατολική Μεσόγειο, βασικά συστατικά της οποίας αποτελούν τα F-16 και η εξομάλυνση με την Ελλάδα και την Αίγυπτο.
Η Λιβύη εκπληρώνει τους στρατηγικούς στόχους της Τουρκίας
«Γιατί είναι σημαντική η Λιβύη; Η εξωτερική πολιτική της Τουρκίας την έβλεπε ως πύλη προς την Αφρική. Η Λιβύη είναι σημαντικός τόπος γεωγραφικά για την Τουρκία όσον αφορά τις εξελίξεις στην Ανατολική Μεσόγειο», αναφέρουν οι δύο Τούρκοι αναλυτές, προσθέτοντας ότι «προκειμένου να αναζητήσει συμμάχους στην ανατολική Μεσόγειο, ήθελε να επιδείξει μεγαλύτερη στρατιωτική παρουσία στη Λιβύη».
Επομένως, «το όραμα της Γαλάζιας Πατρίδας ήταν καθοριστικό για την εμπλοκή της Τουρκίας στη Λιβύη. Δηλαδή, το μνημόνιο για τις θαλάσσιες ζώνες με τη Λιβύη, ήταν ο τρόπος της Τουρκίας να πει "είμαι εδώ" μακροπρόθεσμα και ήταν ένας τρόπος να βάλει πόδι στη Λιβύη, η οποία βρίσκεται στον πάτο της Κρήτης. Από αυτή την άποψη, η Λιβύη εκπλήρωνε τους γεω-στρατηγικούς στόχους της Τουρκίας».
Τουρκία και ΗΠΑ «εταίροι» στη Λιβύη
Παράλληλα, όμως, η Λιβύη μπορεί να ανοίξει ένα παράθυρο σε θέματα, όπως το πώς η Τουρκία μπορεί να συνεχίσει τις οικονομικές επενδύσεις της στην Αφρική μαζί με την Αμερική ενάντια στην Κίνα, υποστηρίζουν οι Τούρκοι αναλυτές.
«Γι’ αυτό τελευταία, οι πολιτικές των ΗΠΑ και της Τουρκίας για τη Λιβύη έχουν έρθει πολύ πιο κοντά η μία στην άλλη. Διότι υπάρχει η προσδοκία ότι η Τουρκία θα διαδραματίσει πολύ πιο εποικοδομητικό ρόλο στη Λιβύη ως αποτέλεσμα της εξομάλυνσης της με την Αίγυπτο και της θετικής στροφής της στην ανατολική Μεσόγειο. Επομένως, η Λιβύη μπορεί να θεωρηθεί ο τόπος όπου Τουρκία και ΗΠΑ συνεργάζονται».
Στην ανατολική Μεσόγειο, η Τουρκία εισέρχεται τώρα σε μια νέα εποχή
Οι Γκιονούλ Τολ και Ομέρ Τσασπινάρ θεωρούν δεδομένο ότι οι ΗΠΑ έβαλαν στον Ερντογάν όρο να μην πετά τα F-16 που πρόκειται να πάρει πάνω στο Αιγαίο. «Αυτή η επιστολή ωστόσο είναι εις γνώση μόνο μεταξύ του Κογκρέσου και του Στέιτ Ντιπάρτμεντ. Ο Ερντογάν ενημερώθηκε ότι θα επιβληθούν αυτοί οι όροι. Αυτά τα πράγματα συζητήθηκαν με τον Ερντογάν, αλλά ο Ερντογάν θα βρισκόταν σε δύσκολη θέση αν αποκαλύπτονταν ότι δεν θα χρησιμοποιούσαμε τα F-16 που θα αγοράσουμε εναντίον της Ελλάδας. Γι’ αυτό δεν συζητήθηκε πολύ (στην Τουρκία)», υπογραμμίζουν οι Τούρκοι αναλυτές.
Γιατί;
«Καταλαβαίνουμε ότι η Τουρκία έχει υποχωρήσει σε αυτό το θέμα και έχει αποδεχτεί αυτούς τους όρους. Τώρα γιατί αυτό είναι σημαντικό για τη Λιβύη. Επειδή ήδη προσπαθεί να μειώσει τις εντάσεις με την Ελλάδα εδώ και αρκετό καιρό. Επειδή θέλει να πάρει τα F-16. Η Τουρκία δεν θα πρέπει να συγκρούεται με την Ελλάδα στην ανατολική Μεσόγειο. Θα πρέπει να διατηρεί μια πολύ στενή συνεργασία πλέον.
Με άλλα λόγια, σε αυτή την ευρεία περιοχή, δηλαδή στη βόρεια Αφρική, στη Μεσόγειο και στο Αιγαίο, ξεκινά μια περίοδος μη σύγκρουσης και όλα αυτά τα ανοίγματα, η εξομάλυνση με την Αίγυπτο, το ταξίδι στη Λιβύη, η μείωση της έντασης με την Ελλάδα, που υπαγορεύονται όλα από την Αμερική, όλα αυτά είναι στην πραγματικότητα μια αναγκαιότητα, προκειμένου να αρπάξει η Τουρκία την αναδυόμενη συγκυρία. Επομένως, νομίζω ότι η Τουρκία κάνει κάτι έξυπνο.
Έτσι ομαλοποιεί τις σχέσεις με την Αίγυπτο, λέει ότι μπορούμε να κάνουμε κοινά βήματα στη Λιβύη... Κι όλα αυτά θα εξυπηρετήσουν και την πολιτική της Τουρκίας στη Μεσόγειο και το Αιγαίο», εκτιμούν στην Τουρκία. Δεν είναι τυχαίο εξάλλου σήμερα που όλοι οι φιλοκυβερνητικοί αλλά και αντιπολιτευόμενοι σχολιαστές και αναλυτές υπογραμμίζουν πως η αιτία της επίσκεψης Φιντάν στη Λιβύη θα πρέπει να αναζητηθεί κυρίως στην επικείμενη επίσκεψη του Τούρκο προέδρου Ερντογάν στο Κάιρο στις 14η Φεβρουαρίου και στα νέα εν γένει στα τουρκικά συμφέροντα στην ανατολική Μεσόγειο.
«Ιμπεριαλιστικό» το δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας
Βέβαια, όπως εύλογα επισημαίνεται στη συζήτηση, αυτή η νέα στροφή της Τουρκίας να τα έχει καλά με όσο το δυνατόν περισσότερους, μειώνοντας τις εντάσεις, δεν φαίνεται να συνάδει με το δόγμα της Γαλάζιας Πατρίδας.
Όπως παραδέχονται για πρώτη φορά Τούρκοι αναλυτές, «το σχέδιο της Γαλάζιας Πατρίδας είναι ένα κάπως μαξιμαλιστικό όραμα που γράφτηκε από αντι-Αμερικανούς, αντι-ΝΑΤΟικούς αξιωματικούς και ναυάρχους, γνωστούς ως υπερεθνικιστές-Ευρασιατιστές, και προωθήθηκε σε μια εποχή που οι σχέσεις της Τουρκίας με την Αίγυπτο, το Ισραήλ και την Ελλάδα ήταν στο χειρότερο σημείο τους το 2020. Όταν ερχόμαστε στο σήμερα, η κυβέρνηση Ερντογάν επιστρέφει στην εποχή των πιο ρεαλιστικών ειρηνικών πολιτικών και των μηδενικών προβλημάτων και η Αμερική είναι ευχαριστημένη με αυτό».
Αμερικανική χορογραφία
Οι Τούρκοι αναλυτές καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι οι ΗΠΑ κατάφεραν να παίξουν ένα επιτυχημένο παιχνίδι με την Άγκυρα και να την φέρουν τελικά στα… νερά τους. «Μπορούμε να πούμε ότι η Αμερική με αφορμή τη χρονική συγκυρία της ένταξης της Σουηδίας εφάρμοσε μια πολύ επιτυχημένη χορογραφία».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου