Τρίτη 20 Αυγούστου 2024

Ανάλυση: Κουρσκ, Ντονμπάς & διδάγματα


Από τις 6 Αυγούστου 2024, η Ουκρανία έχει εξαπολύσει μια τολμηρή επίθεση στην περιοχή του Κουρσκ, στο ρωσικό έδαφος, σηματοδοτώντας μια νέα φάση στον πόλεμο μεταξύ Κιέβου και Μόσχας που βρίσκεται σε εξέλιξη από το 2022.

ΠΗΓΗ armyrecognition.com

Αρχικά θεωρήθηκε ως μια τοπική προσπάθεια αποσταθεροποίησης, αυτή η εισβολή γρήγορα απέκτησε δυναμική, αναγκάζοντας τη Ρωσία να αναδιατάξει μέρος των δυνάμεών της από το Ντονμπάς για να εξασφαλίσει το δικό της έδαφος. Αυτό το άρθρο διερευνά τις συνέπειες αυτής της επίθεσης, τις ρωσικές απαντήσεις και τις προοπτικές για τη συνέχιση της σύγκρουσης.

Ουκρανική επίθεση, ένας τολμηρός, υπολογισμένος ελιγμός
Η ουκρανική επίθεση στην περιοχή του Κουρσκ αντιπροσωπεύει έναν τολμηρό ελιγμό μέσα σε ένα στρατηγικά ευαίσθητο πλαίσιο για το Κίεβο. Μετά από περισσότερα από δύο χρόνια πολέμου, οι ουκρανικές δυνάμεις αντιμετώπισαν κρίσιμες καταστάσεις σε πολλαπλά μέτωπα, ιδιαίτερα στο Ντονμπάς, όπου ο ρωσικός στρατός συνέχισε να προελαύνει αργά αλλά σταθερά. Ο στρατηγός Oleksandr Syrsky, ο οποίος διορίστηκε πρόσφατα ως Α/ΓΕΕΘΑ της Ουκρανίας, σχεδίασε αυτή την επίθεση όχι μόνο για να αντιμετωπίσει τη στρατιωτική πίεση από τη Ρωσία αλλά και για να αναζωογονήσει τον ουκρανικό στρατό που είχε φθαρεί από μήνες έντονων μαχών.

Αυτή η επίθεση στην περιοχή του Κουρσκ σχεδιάστηκε σχολαστικά, με αρκετούς βραχυπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους. Ο πρωταρχικός στόχος ήταν να αιφνιδιαστεί ο ρωσικός στρατός με την επίθεση σε μια περιοχή που η Μόσχα θεωρούσε σχετικά ασφαλή. Ο αιφνιδιασμός κατέστη δυνατός μέσω μυστικού σχεδιασμού, με λίγους μόνο στρατηγούς και αξιωματούχους ασφαλείας να γνωρίζουν τις λεπτομέρειες της επιχείρησης. Ο στρατηγός Syrsky χρησιμοποίησε τακτικές παραπλάνησης για να κρύψει τις πραγματικές προθέσεις του ουκρανικού στρατού, όπως η κινητοποίηση στρατευμάτων κοντά στα σύνορα με το πρόσχημα της άμυνας έναντι μιας υποτιθέμενης ρωσικής επίθεσης στην ουκρανική πόλη Sumy.

Η επίθεση χαρακτηρίστηκε επίσης από την καινοτόμο χρήση drones και ελαφρών δυνάμεων για τη διεξαγωγή επιθέσεων ταχέων ελιγμών και την αποσταθεροποίηση των ρωσικών αμυντικών γραμμών. Τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη FPV (First Person View), τα οποία είχαν διαδραματίσει κρίσιμο ρόλο στην άμυνα έναντι των ρωσικών επιθέσεων, χρησιμοποιήθηκαν εκτενώς για την παρακολούθηση και το χτύπημα των ρωσικών θέσεων με  ακρίβεια. Αυτά τα μη επανδρωμένα αεροσκάφη επέτρεψαν στην Ουκρανία να μην χρειαστεί προπαρασκευή πυροβολικού στην αρχική φάση, η οποίο θα αποκάλυπτε τις προετοιμασίες της επίθεσης στους Ρώσους και δυνητικά θα έθετε σε κίνδυνο το στοιχείο του αιφνιδιασμού.

Στο έδαφος, η Ουκρανία ανέπτυξε δυνάμεις υψηλής κινητικότητας εξοπλισμένες με τροχοφόρα τεθωρακισμένα οχήματα, όπως τα αμερικανικά Strykers, για να διεισδύσουν γρήγορα στο ρωσικό έδαφος. Αυτή η κινητικότητα επέτρεψε στις ουκρανικές δυνάμεις να παρακάμψουν σημεία αντίστασης και να προχωρήσουν βαθιά στην περιοχή του Κουρσκ προτού η Ρωσία μπορέσει να απαντήσει με συνοχή. Ο αρχικός ελιγμός, που χαρακτηρίστηκε από γρήγορες προόδους και σημαντικά εδαφικά κέρδη, έδειξε την αποτελεσματικότητα των ουκρανικών ομάδων συνδυασμένων όπλων, που είχαν μάθει από προηγούμενες ρωσικές επιθέσεις.

Ωστόσο, αυτή η επίθεση δεν ήταν απλώς ένα τακτικό χτύπημα. είχε βαθιές στρατηγικές επιπτώσεις. Εκτός από την εκτροπή των ρωσικών δυνάμεων από το Ντονμπάς, στόχος ήταν να δημιουργηθεί μια «ζώνη ανάσχεσης» στο ρωσικό έδαφος για τον περιορισμό των διασυνοριακών επιθέσεων που έπληξαν τακτικά τις ουκρανικές συνοριακές περιοχές από την έναρξη της σύγκρουσης. Η κατάληψη βασικών σημείων, όπως η υλικοτεχνική υποδομή και οι σιδηροδρομικές γραμμές, είχε στόχο να διαταράξει το ρωσικό σύστημα εφοδιασμού, το οποίο βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στις σιδηροδρομικές μεταφορές. Η καταστροφή γεφυρών πάνω από τον ποταμό Seim περιέπλεξε περαιτέρω τη ρωσική επιμελητεία, επιβραδύνοντας τις μετακινήσεις στρατευμάτων και εξοπλισμού προς το μέτωπο.

Μια άλλη κρίσιμη πτυχή αυτής της επίθεσης είναι ο ψυχολογικός αντίκτυπός της. Για την Ουκρανία, το χτύπημα του ρωσικού εδάφους, έστω και συμβολικά, αντιπροσωπεύει μια ηθική νίκη και μια επίδειξη ανθεκτικότητας απέναντι σε έναν αριθμητικά και τεχνολογικά ανώτερο εχθρό. Αυτό επέτρεψε στο Κίεβο να αναδιαμορφώσει το αφήγημα του πολέμου, μεταβαίνοντας από μια αμυντική στάση σε μια τολμηρή επίθεση που αμφισβητεί άμεσα την εδαφική ακεραιότητα της Ρωσίας. Αυτή η προσέγγιση ενίσχυσε επίσης την εμπιστοσύνη των ουκρανικών στρατευμάτων και του πληθυσμού, δείχνοντας ότι η νίκη είναι ακόμα δυνατή παρά τις πολλές αποτυχίες τους τελευταίους μήνες.

Είναι επίσης σημαντικό να σημειωθεί ότι αυτή η επίθεση σχεδιάστηκε σε ένα πλαίσιο εσωτερικών εντάσεων στην Ουκρανία. Ο στρατηγός Syrsky αντιμετώπισε τεράστια πίεση για να επιτύχει αποτελέσματα αφού κληρονόμησε μια δύσκολη κατάσταση από τον προκάτοχό του, Valery Zaluzhny. Οι διαφωνίες εντός της ουκρανικής στρατιωτικής ηγεσίας, ιδιαίτερα σχετικά με τις πολιτικές κινητοποίησης, είχαν οδηγήσει σε ελλείψεις ανθρώπινου δυναμικού, περιπλέκοντας περαιτέρω την πολεμική προσπάθεια. Έτσι, η επίθεση στο Κουρσκ δεν ήταν μόνο μια στρατιωτική απάντηση στις ρωσικές προόδους, αλλά και μια προσπάθεια ενίσχυσης της εξουσίας του Syrsky και αποκατάστασης της ενότητας στην ηγεσία της Ουκρανίας.

Τέλος, η πολιτική διάσταση αυτής της επίθεσης δεν μπορεί να αγνοηθεί. Φέρνοντας τον πόλεμο στο ρωσικό έδαφος, το Κίεβο έστειλε ένα ισχυρό μήνυμα στη Μόσχα και στη διεθνή κοινότητα δείχνοντας  ότι η Ουκρανία δεν ήταν απλώς θύμα της ρωσικής επιθετικότητας, αλλά ένα έθνος ικανό να αντεπιτεθεί και να αναλάβει την πρωτοβουλία. Αυτό έχει επίσης συνέπειες για τις μελλοντικές διαπραγματεύσεις, καθώς η κατάληψη ρωσικών εδαφών παρέχει στην Ουκρανία πιθανή μόχλευση σε οποιεσδήποτε συζητήσεις για κατάπαυση του πυρός ή ειρηνευτική συμφωνία. Συνοψίζοντας, αυτός ο τολμηρός ελιγμός δεν είναι απλώς μια στρατιωτική επιχείρηση, αλλά μια ολοκληρωμένη στρατηγική που στοχεύει στην αλλαγή της δυναμικής της σύγκρουσης σε όλα τα επίπεδα – τακτικό, στρατηγικό και πολιτικό.

Έτσι, η ουκρανική επίθεση στην περιοχή του Κουρσκ ενσαρκώνει μια υπολογισμένη προσπάθεια να αντιστραφεί η ροή του πολέμου εκμεταλλευόμενοι τα ρωσικά τρωτά σημεία, διασφαλίζοντας παράλληλα μια ανανεωμένη ορμή για την ουκρανική αντίσταση. Ωστόσο, η μακροπρόθεσμη επιτυχία αυτής της επιχείρησης θα εξαρτηθεί όχι μόνο από την ικανότητα της Ουκρανίας να διατηρήσει την πίεση στις ρωσικές δυνάμεις στο ρωσικό έδαφος αλλά και από την ικανότητά της να αντιμετωπίσει τις ρωσικές αντεπιθέσεις στο Ντονμπάς, όπου μπορεί να αποφασιστεί τελικά η έκβαση της σύγκρουσης.

Ρωσική απάντηση: Μια στρατηγική αναπροσαρμογή
Σε απάντηση αυτής της απροσδόκητης επίθεσης, η Ρωσία έπρεπε να αναδιατάξει μέρος των δυνάμεών της από το Ντονμπάς στο Κουρσκ για να αντιμετωπίσει την ουκρανική απειλή. Αυτή η αναδιάταξη υπογραμμίζει την επείγουσα ανάγκη για τη Μόσχα να εξασφαλίσει το έδαφός της ενώ συνεχίζει την επίθεσή της στην ανατολική Ουκρανία. Ωστόσο, παρά την ουκρανική πίεση, οι ρωσικές δυνάμεις συνεχίζουν να προελαύνουν στο Ντινμπάς, ιδιαίτερα γύρω από το Pokrovsk και το Toretsk, όπου στοχεύουν να επιτύχουν μια αποφασιστική επιτυχία.

Η απάντηση της Ρωσίας στην ουκρανική εισβολή περιελάμβανε την εντατικοποίηση των βομβαρδισμών σε ουκρανικές θέσεις στην περιοχή του Κουρσκ και την ενίσχυση των στρατευμάτων της με επίλεκτες μονάδες, όπως ειδικές δυνάμεις και πεζοναύτες. Αυτή η διπλή στρατηγική -η υπεράσπιση του εδάφους του ενώ διατηρεί την επίθεση στο Ντονμπάς- καταδεικνύει την αποφασιστικότητα του Κρεμλίνου να συνεχίσει την πίεση στο Κίεβο παρά τις υλικοτεχνικές και τακτικές προκλήσεις που θέτει η ουκρανική επίθεση.

Αντίκτυπος στη σύγκρουση: Ποιες είναι οι προοπτικές για το μέλλον;
Η ουκρανική επίθεση στο Κουρσκ έχει αναμφίβολα δημιουργήσει μια νέα δυναμική στο μέτωπο, αλλά δεν έχει καταφέρει ακόμη να σταματήσει την πρόοδο της Ρωσίας στο Ντονμπάς. Οι ρωσικές δυνάμεις, αν και αναγκάστηκαν να αναδιοργανωθούν, συνεχίζουν να κερδίζουν έδαφος σε αυτή την κρίσιμη περιοχή και για τις δύο πλευρές. Η κατάσταση παραμένει περίπλοκη, με τις ουκρανικές δυνάμεις να αγωνίζονται να διατηρήσουν την προέλασή τους στη Ρωσία ενάντια στην αυξανόμενη αντίσταση, ενώ οι Ρώσοι συνεχίζουν να πιέζουν προς τα εμπρός στο Ντονμπάς.

Οι επόμενες εβδομάδες θα είναι κρίσιμες για να καθοριστεί εάν η Ουκρανία μπορεί να σταθεροποιήσει τα εδαφικά της κέρδη στη Ρωσία ή θα πρέπει να υποχωρήσει μπροστά σε μια ολοένα και πιο οργανωμένη ρωσική αντεπίθεση. Η Μόσχα, από την άλλη πλευρά, πρέπει να αποφασίσει εάν θα ενισχύσει περαιτέρω την αμυντική της στάση στο Κουρσκ με κίνδυνο να αποδυναμώσει τις προσπάθειές της στο Ντονμπάς ή να διατηρήσει το status quo ενώ θα συνεχίσει να προελαύνει στην ανατολική Ουκρανία.

Πολλά σενάρια είναι πιθανά για το μέλλον της σύγκρουσης. Για την Ουκρανία, το δίλημμα είναι αν θα σταθεροποιήσει τα κέρδη της στη Ρωσία για να δημιουργήσει μια «ζώνη ανάσχεσης» με στόχο τον περιορισμό των διασυνοριακών ρωσικών επιθέσεων ή να ξεκινήσει εκ νέου την επίθεση για να διαταραχθεί περαιτέρω ο ρωσικός στρατιωτικός μηχανισμός. Η σταθεροποίηση των θέσεων στη Ρωσία θα επέτρεπε στο Κίεβο να ενισχύσει τις αμυντικές του γραμμές και να εδραιώσει τα επιτεύγματά του, αλλά θα μπορούσε να κινδυνεύσει να βαλτώσει σε έναν πόλεμο φθοράς που θα ήταν δύσκολο να συνεχιστεί μακροπρόθεσμα.

Για τη Ρωσία, η κύρια πρόκληση είναι να βρει μια ισορροπία μεταξύ της υπεράσπισης του εδάφους της και της συνέχισης της επίθεσής της στο Ντονμπάς. Η αναδιάταξη των δυνάμεων στο Κουρσκ δείχνει ότι η Μόσχα παίρνει στα σοβαρά την ουκρανική απειλή, αλλά αυτό θα μπορούσε να αποδυναμώσει τις προσπάθειές της στο Ντονμπάς, όπου οι Ρώσοι επιδιώκουν να κάνουν μια αποφασιστική πρόοδο. Εάν η Ρωσία μπορέσει να διατηρήσει την πίεση στο Ντονμπάς ενώ συγκρατεί την ουκρανική επίθεση στη Ρωσία, θα μπορούσε να βγει ισχυρότερη από αυτή τη φάση της σύγκρουσης.

Συμπερασματικά, η κατάσταση παραμένει ρευστή και απρόβλεπτη. Η ουκρανική επίθεση στο Κουρσκ άλλαξε τη δυναμική αλλά δεν έχει καταφέρει ακόμα να ανατρέψει την ορμή στο κύριο μέτωπο στο Ντονμπάς. Και οι δύο πλευρές αντιμετωπίζουν τώρα σημαντικά στρατηγικά διλήμματα: για την Ουκρανία, εάν θα σταθεροποιήσει ή θα επανεκκινήσει την επίθεση. για τη Ρωσία, είτε θα ενισχύσει την εδαφική άμυνα είτε θα συνεχίσει να προελαύνει στο Ντονμπάς. Οι απαντήσεις σε αυτά τα ερωτήματα θα καθορίσουν την εξέλιξη της σύγκρουσης τις επόμενες εβδομάδες.

ΠΗΓΗ https://www.defence-point.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου