Η Σλοβενία προέτρεψε τα κράτη μέλη να στείλουν ένα ισχυρό πολιτικό μήνυμα στα Δυτικά Βαλκάνια, ενώ οι ηγέτες της ΕΕ είναι πιθανό να υπολείπονται σε σταθερές δεσμεύσεις.
Οι ηγέτες της ΕΕ πρόκειται να συναντηθούν στη σύνοδο κορυφής μεταξύ 23 και 24 Ιουνίου, όπου το θέμα της διεύρυνσης, ιδίως με την Ουκρανία και τα Δυτικά Βαλκάνια, αναμένεται να βρίσκεται ψηλά στην ημερήσια διάταξη.
«Δεν πρέπει να ξεχάσουμε τα Δυτικά Βαλκάνια και να παραμελήσουμε τη διαδικασία διεύρυνσης προς τα Δυτικά Βαλκάνια, η οποία έχει αφήσει πίσω τις χώρες αυτές», δήλωσε η υπουργός Εξωτερικών της Σλοβενίας Τάνια Φάγιον στη EURACTIV στο Λουξεμβούργο.
«Αν σκεφτείτε λίγο έξω από το κουτί, τα Δυτικά Βαλκάνια έχουν επίσης 20 ή 30 χρόνια αιματηρών πολέμων πίσω τους και θα ήθελα να στείλουμε κάποιο ισχυρό πολιτικό μήνυμα και στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, έχοντας επίγνωση ότι πρέπει να πληρούν πολλά κριτήρια», πρόσθεσε η ίδια.
Η Σλοβενία πιέζει σκληρά για να εξασφαλίσει το καθεστώς υποψηφιότητας της Βοσνίας-Ερζεγοβίνης στην ΕΕ. Πρόκειται να παρουσιάσει έγγραφο, το οποίο είδε η EURACTIV, με το οποίο ζητά την επείγουσα χορήγηση του καθεστώτος υποψήφιας χώρας στους υπουργούς Ευρωπαϊκών Υποθέσεων στο Λουξεμβούργο την Τρίτη (21 Ιουνίου).
Στόχος της πρότασης θα είναι «να σταλεί ένα άμεσο θετικό μήνυμα στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη και σε ολόκληρη την περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων», αναφέρεται στο έγγραφο.
«Ένα τέτοιο μήνυμα προς τη Β-Ε, η έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία, καθώς και η απελευθέρωση της βίζας για το Κοσσυφοπέδιο θα επιβεβαίωνε εκ νέου τη δέσμευση της ΕΕ στα Δυτικά Βαλκάνια», προστίθεται.
Η Βοσνία-Ερζεγοβίνη υπέβαλε αίτηση ένταξης στην ΕΕ τον Φεβρουάριο του 2016. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέδωσε τη γνώμη της (avis) σχετικά με την αίτηση προσχώρησης της χώρας στην ΕΕ τον Μάιο του 2019, προσδιορίζοντας 14 βασικές προτεραιότητες που πρέπει να εκπληρώσει η χώρα πριν από την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ.
Σύμφωνα με την πρόταση, μετά την απόκτηση της υποψηφιότητας και πριν από την έναρξη των ενταξιακών διαπραγματεύσεων με την ΕΕ, η Βοσνία-Ερζεγοβίνη θα πρέπει να εγκρίνει τρεις νόμους, σχετικά με το δικαστικό συμβούλιο, την πρόληψη της σύγκρουσης συμφερόντων και τις δημόσιες συμβάσεις.
Ερωτηθείσα από τη EURACTIV αν πιστεύει ότι η πρόταση θα βρει υποστήριξη μεταξύ των κρατών μελών της ΕΕ, η Φάγιον δήλωσε ότι γνωρίζει ότι πρόκειται για «μια πολύ φιλόδοξη πρόταση».
Ωστόσο, πρόσθεσε, ορισμένοι υπουργοί Εξωτερικών της ΕΕ τη Δευτέρα κατά τη διάρκεια μιας πρώτης συζήτησης «έδειξαν κατανόηση ότι πρέπει να έχουμε τη διεύρυνση των Δυτικών Βαλκανίων ψηλά στη λίστα προτεραιοτήτων».
«Εάν μπορέσουμε τουλάχιστον να διατηρήσουμε την πολιτική πίεση, να μιλήσουμε γι’ αυτό και να βρούμε ίσως κάποια εξωπραγματική φόρμουλα για τις επόμενες εβδομάδες και μήνες με φως στην άκρη του τούνελ, τότε θα είμαστε ευτυχείς», δήλωσε η Φάγιον.
«Αν είναι σε αυτή τη σύνοδο κορυφής της ΕΕ [τον Ιούνιο], που μπορούμε να έχουμε μια παράγραφο ή μια πρόταση που να αναφέρεται σε αυτό, θα είμαστε ακόμη πιο ευτυχείς», πρόσθεσε.
Σύμφωνα με την τελευταία σειρά σχεδίων συμπερασμάτων της ΕΕ, τα οποία είδε η EURACTIV, οι ηγέτες της ΕΕ πρόκειται να τονίσουν την «πλήρη και σαφή δέσμευσή τους στην προοπτική ένταξης των Δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ και να ζητήσουν την επιτάχυνση της ενταξιακής διαδικασίας».
Αλλά ενώ πρόκειται επίσης να τονίσουν ότι η ίδια η διαδικασία θα είναι «αναστρέψιμη και βασισμένη στην αξία της», είναι πιθανό να μην αναλάβουν περαιτέρω δεσμεύσεις έναντι της περιοχής.
Όσον αφορά τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη (Β-Ε), αναμένεται να χαιρετίσουν την πρόσφατη πολιτική συμφωνία της 12ης Ιουνίου, αλλά να τονίσουν ότι οι πολιτικοί ηγέτες της θα πρέπει πρώτα να εφαρμόσουν τις δεσμεύσεις της, «οι οποίες θα επιτρέψουν στη χώρα να προχωρήσει αποφασιστικά στην ευρωπαϊκή της πορεία, σύμφωνα με τις προτεραιότητες που καθορίζονται στη γνωμοδότηση της Επιτροπής, ώστε να αποκτήσει το καθεστώς υποψήφιας χώρας της ΕΕ».
Από τις έξι υποψήφιες χώρες, μόνο το Μαυροβούνιο και η Σερβία έχουν ξεκινήσει επίσημα ενταξιακές διαπραγματεύσεις, ενώ η Αλβανία και η Βόρεια Μακεδονία βρίσκονται στην αίθουσα αναμονής εδώ και αρκετά χρόνια.
Το σημερινό αδιέξοδο οφείλεται στο βέτο της Σόφιας για τους ισχυρισμούς ότι τα Σκόπια δεν αναγνωρίζουν και δεν παρέχουν επαρκή δικαιώματα στους Βούλγαρους στη χώρα και σε διάφορες άλλες ιστορικές και πολιτιστικές διαφορές.
«Για τη Βόρεια Μακεδονία και την Αλβανία, είναι ζωτικής σημασίας να βρούμε μια συμφωνία», δήλωσε η Φάγιον.
Ερωτηθείσα τι θα μπορούσε να συνεπάγεται αυτό, η Φάγιον είπε ότι καλεί τη γαλλική προεδρία της ΕΕ να καταβάλει μια ύστατη προσπάθεια και «να βρει μια “μαγική φόρμουλα” με τη Βουλγαρία για να αποσύρει το βέτο και να προχωρήσει».
Σε επιστολή του προς τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Σαρλ Μισέλ την περασμένη εβδομάδα, ο πρόεδρος της Σλοβενίας Μπορούτ Πάχορ δήλωσε ότι οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων φαίνονται όλο και πιο απομακρυσμένες παρά τις υποσχέσεις του παρελθόντος. Την ίδια στιγμή, η Ουκρανία και η Μολδαβία προωθούνται με ταχείς ρυθμούς από την έναρξη της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία στις 24 Φεβρουαρίου.
Ο Πάχορ χαρακτήρισε τη Βοσνία ως κίνδυνο εθνικισμού και αστάθειας, επικαλούμενος τον αυτονομισμό των Σέρβων της Βοσνίας με ισχυρή ρωσική υποστήριξη, και δήλωσε ότι είναι «απολύτως απαραίτητο να χορηγηθεί άνευ όρων στη Βοσνία-Ερζεγοβίνη το καθεστώς του υποψήφιου μέλους της ΕΕ».
«Ο στόχος της σλοβενικής πρότασης που προτείνει να χορηγηθεί χωρίς καθυστέρηση το καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη στην ΕΕ χώρας [της Βοσνίας] είναι να σταλεί ένα άμεσο θετικό μήνυμα στη [Βοσνία] και σε ολόκληρη την περιοχή των Δυτικών Βαλκανίων», ανέφερε η επιστολή του Πάχορ.
Από Alexandra Brzozowski | EURACTIV.com reporting from Luxembourg | Μεταφρασμένο από Σπύρος Σιδέρης
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου