Του Κώστα Ράπτη
Στα δύσκολα, υπάρχει πάντα ο Μαρκ Τουέιν. Στην καθιερωμένη για το τέλος του έτους μαραθώνια συνέντευξη Τύπου που έδωσε χθες Πέμπτη, ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δέχθηκε ερώτηση από τον δημοσιογράφο Keir Simmons του NBC σχετικά με τις πρόσφατες ανατροπές στη Συρία και το αν αυτές σηματοδοτούν αποδυνάμωση της Ρωσίας. "Οι ειδήσεις περί του θανάτου μου υπήρξαν κάπως υπερβολικές" απάντησε ο Πούτιν ανακαλώντας το γνωστό ευφυολόγημα του μεγάλου Αμερικανού πεζογράφου.
Βέβαια στην ίδια συνέντευξη Τύπου, ο ένοικος του Κρεμλίνου επανέλαβε τρεις φορές σχετικά με τις μεσανατολικές εξελίξεις την παρατήρηση ότι "αυτό είναι θέμα για μια συζήτηση που πρέπει να γίνει άλλη στιγμή". Όσο και αν επιχείρησε να προβάλλει την εικόνα ότι όλα βρίσκονται υπό έλεγχο, τα ερωτήματα για το μέλλον της Μέσης Ανατολής και τον ρόλο της Ρωσίας σε αυτήν παραμένουν τεράστια.
Σχετικά με την πτώση του Άσαντ, ο Ρώσος πρόεδρος υποστήριξε αφενός ότι η ρωσική στρατιωτική αποστολή που αναπτύχθηκε στη Συρία από το 2015 είχε εκπληρώσει τον προορισμό της, εφόσον απέτρεψε την ανάδυση ενός τζιχαντιστικού μορφώματος, και αφετέρου ότι είχε εξαιρετικά περιορισμένο αποτύπωμα: μία ναυτική και μία αεροπορική βάση, δίχως χερσαίες δυνάμεις, καθώς οι Ρώσοι πεζοναύτες είχαν ήδη αποσυρθεί.
Μάλιστα ο Πούτιν δεν δίστασε να επικαλεσθεί τις επαφές που καλλιεργούν οι δυτικές ηγεσίες με τους νέους κυρίαρχους της Δαμασκού για να υποστηρίξει ότι αυτοί έχουν πλέον αναμορφωθεί και δεν συνιστούν τρομοκρατική απειλή, ενώ για την κατάληψη του Χαλεπίου, που υπήρξε και η καθοριστική στιγμή, ανέφερε με νόημα ότι 350 αντάρτες υπερίσχυσαν περίπου 30.000 κυβερνητικών στρατιωτών και φιλο-ιρανών πολιτοφυλάκων χωρίς μάχη. Μάλιστα από τους τελευταίους 4.000 επαναπατρίσθηκαν στο Ιράν μέσω της ρωσικής αεροπορικής βάσης στο Χμέιμιμ.
"Σήμερα" συνέχισε "η κατάσταση στην Αραβική Δημοκρατία της Συρίας δεν είναι εύκολη, φυσικά. Ελπίζουμε πολύ ότι θα υπάρξει ειρήνη, ηρεμία. Υποστηρίζουμε τις σχέσεις με όλες τις ομάδες που ελέγχουν την κατάσταση εκεί, με όλες τις χώρες της περιοχής. Η συντριπτική τους πλειοψηφία μας λέει ότι θα ήθελαν οι στρατιωτικές μας βάσεις να παραμείνουν στη Συρία. Δεν ξέρω: θα πρέπει να το σκεφτούμε, γιατί πρέπει να αποφασίσουμε μόνοι μας πώς θα σχετιζόμαστε με τις πολιτικές δυνάμεις που τώρα ελέγχουν και θα ελέγχουν την κατάσταση σε αυτή τη χώρα στο μέλλον. Τα συμφέροντά μας πρέπει να συμπίπτουν. Αν μείνουμε εκεί, τότε πρέπει να κάνουμε κάτι προς το συμφέρον της χώρας όπου βρισκόμαστε. Ποια θα είναι τα συμφέροντά μας εκεί; Τι μπορούμε να κάνουμε για αυτούς; Αυτό είναι ένα ερώτημα που περιμένει επίπονη έρευνα και από τις δύο πλευρές".
Το ερώτημα αυτό δοκιμαστικά το απάντησε ο ίδιος προτείνοντας την μεταφορά διεθνούς ανθρωπιστικής βοήθειας μέσω της βάσης του Χμέιμιμ. Με άλλα λόγια, το μέλλον των δύο ρωσικών βάσεων θα αποτελέσει αντικείμενο σκληρού παζαριού, χωρίς να είναι βέβαιο ότι η Μόσχα ενδιαφέρεται να παρατείνει την παρουσία της υπό οποιουσδήποτε όρους.
Ο Πούτιν δέχθηκε ερώτηση και από τον Αλί Τζούρα του τουρκικού κρατικού πρακτορείου ειδήσεων Anadolu, σχετική με τις παράνομες ενέργειες του Ισραήλ στη Γάζα, τον Λίβανο και πλέον τη Συρία.
Η απάντηση του Ρώσου προέδρου ήταν ότι η θέση της χώρας του στο μεσανατολικό ζήτημα δεν αλλάζει λόγω των συγκυριών και ότι πηγή του προβλήματος είναι πάντα η μη υλοποίηση των αποφάσεων του ΟΗΕ για ίδρυση παλαιστινιακού κράτους.
"Δεν ξέρω" τόνισε "ποιοι είναι οι απώτεροι στόχοι του Ισραήλ στη Λωρίδα της Γάζας, αλλά αξίζει μόνο καταδίκη. Το έχουμε κάνει επανειλημμένα σε όλα σχεδόν τα επίπεδα, από το δημόσιο επίπεδο και τη θέση μας στο Συμβούλιο Ασφαλείας των Ηνωμένων Εθνών. Δεν υπάρχει τίποτα να προσθέσω εδώ. Το ίδιο ισχύει και για τον Λίβανο. Αλλά και πάλι ο κύριος ωφελούμενος από όσα συμβαίνουν στη Συρία είναι, κατά τη γνώμη μου, το Ισραήλ".
Ο Πούτιν εξέφρασε ανησυχία για το γεγονός ότι το Ισραήλ διευρύνει γεωγραφικά και ενισχύει αριθμητικά την στρατιωτική παρουσία του στη νότια Συρία, χωρίς να είναι σαφές αν σκοπεύει κάποτε να εγκαταλείψει αυτά τα εδάφη. Ανέφερε μάλιστα ότι τοπικοί πληθυσμοί (εννοώντας τους Δρούζους) έχουν ζητήσει να τεθούν υπό την ισραηλινή εξουσία, για να προσθέσει με νόημα: "Εάν όλα όσα συμβαίνουν οδηγήσουν στη διάλυση της Συρίας, τότε αυτά είναι ζητήματα που θα πρέπει να αποφασίζονται από τον τοπικό πληθυσμό σύμφωνα με τον Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών και με το δικαίωμα των εθνών στην αυτοδιάθεση. Αυτή είναι μια δύσκολη ερώτηση".
Αμέσως μετά ο ένοικος του Κρεμλίνου έστρεψε τη συζήτηση στο κουρδικό πρόβλημα και στο γεγονός ότι τουλάχιστον 30 εκατομμύρια Κούρδοι έχουν μείνει χωρίς κράτος, παρά τις υποσχέσεις που είχαν λάβει σχετικά από τους Ευρωπαίους την επαύριο του Α' Παγκοσμίου Πολέμου.
Μολονότι λοιπόν ο Πούτιν αναγνωρίζει ότι τόσο το Ισραήλ όσο και η Τουρκία έχουν εύλογες ανησυχίες ασφαλείας μετά τις ανατροπές στη Συρία, η αναφορά του στις συχνές επαφές του με τον Ταγίπ Ερντογάν δείχνει ότι αντιμετωπίζει με μεγαλύτερη συμπάθεια την τουρκική περίπτωση. Ωστόσο, η υπενθύμιση των ιστορικών ριζών του κουρδικού προβλήματος ακούγεται αμφίσημη και ενδεχομένως υποκρύπτει πρόθεση προσεταιρισμού των Κούρδων της Συρίας που πλέον είναι περικυκλωμένοι.
Έχοντας δε αρκούντως παρασυρθεί στον προβληματισμό περί του δικαιώματος των λαών στην αυτοδιάθεση, ο Ρώσος πρόεδρος έκλεισε την απάντησή του ομνύοντας στην ακειραιότητα των κρατών της περιοχής. "Θα υπάρξουν" είπε "πολλά προβλήματα, αλλά είμαστε στο πλευρό του διεθνούς δικαίου και υπέρ της κυριαρχίας όλων των κρατών, όσον αφορά την εδαφική τους ακεραιότητα, λαμβάνοντας υπόψη τη Συρία, συμπεριλαμβανομένης της θέσης σε αυτά τα θέματα οι αρχές που ελέγχουν πλέον το έδαφος της Αραβικής Δημοκρατίας της Συρίας. Υπό αυτή την έννοια, είμαστε στο πλευρό τους. Παρεμπιπτόντως, είμαστε σε επαφή μαζί τους, είμαστε σε επαφή με όλες τις ομάδες, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που έχουν τώρα υπό έλεγχο τη Συρία".
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου