Σάββατο 1 Ιουνίου 2024

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 20 Μαΐου/1 Ιουνίου 1825: Μανιάκι, η θυσία του Παπαφλέσσα και των λιγοστών μαχητών του


Μάχη Ελλήνων κατά της επανάσταση του 1821 που λανθασμένα μάλλον αποδίδεται ως μάχη στα Δερβενάκια, αν παρατηρήσουμε τον ευρωπαϊκό τρόπο ένδυσης των αντιπάλων.

Στάθης Βασιλείου

Σε μια πολύ κρίσιμη φάση της Ελληνικής Επανάστασης, το 1825, με τα αιγυπτιακά στρατεύματα να έχουν σαρώσει κάθε αντίσταση στο Μωριά, ο Παπαφλέσσας επικεφαλής λίγων εκατοντάδων ανδρών, πέφτει μαζί με τους συμπολεμιστές του σε μάχη ενάντια σε συντριπτικά περισσότερους Αιγυπτίους.

Ο κληρικός, Φιλικός, οπλαρχηγός και πολιτικός Γρηγόριος Δικαίος, γνωστός ως Παπαφλέσσας. Διατέλεσε ηγετικό μέλος της επανάστασης από την αρχή, ενεπλέκη στις ίντριγκες των Εμφυλίων πολέμων και τελικά διορίστηκε υπουργός εσωτερικών του Εκτελεστικού.

Έχοντας κατορθώσει να εκδιώξουν τους Τούρκους, τουλάχιστον από το μεγαλύτερο μέρος της Πελοποννήσου και από αρκετές περιοχές της Στερεάς, οι Έλληνες αναλώθηκαν σε διαμάχες που κλιμακώθηκαν σε αλληλοσκοτωμούς, δολοφονίες,μ συλλήψεις ηγετικών μορφών και ανοιχτό εμφύλιο. Μέχρι που ο σουλτάνος, αντιμετωπίζοντας προβλήματα με τους Ρώσους, ενέπλεξε τον Χεδίβη της Αιγύπτου, τάσσοντάς του την Κρήτη αν κατέβαλε την επανάσταση στον Μωριά, εξαφανίζοντας το αναιδές γένος των Ρωμιών.

«Ο Κεφάλας σηκώνει τη σημαία της ελευθερίας στα τείχη της Τριπολιτσάς», πίνακας του Peter von Hess. Ο οπλαρχηγός Παναγιώτης Κεφάλας θα σκοτωθεί στη μάχη στο Μανιάκι τέσσερα χρόνια μετά.

Η απόβαση του Αιγυπτιακού τακτικού στρατού, πειθαρχημένου και εκπαιδευμένου από Γάλλους αξιωματικούς, σάρωσε τους Έλληνες. Ο Παπαφλέσσας εκείνη την περίοδο είχε αρχικά στηρίξει τον Κολοκοτρώνη, αλλά ύστερα τον κατήγγειλε και τον φυλάκισε, γενόμενος ηγετικό μέλος της κυβέρνησης Κουντουριώτη, ως μινίστρος των Εσωτερικών. Αλλά πλέον η κατάληψη της Πύλου από τον Ιμπραήμ και η ταχεία προέλαση στο εσωτερικό της Πελοποννήσου έφερναν την ελληνική επανάσταση κοντά στη δύση της.

Μπροστά στην απειλή του Ιμπραήμ, ο Παπαφλέσσας επιχειρεί να τον σταματήσει. Γνωρίζοντας την αξία των τακτικών στρατευμάτων, σίγουρα κατάλαβε πως ο αγώνας με λίγα και άτακτα στρατεύματα χωρίς ηθικό ήταν καταδικασμένος. Παρόλα αυτά τέθηκε επικεφαλής του στρατού, είτε ως κίνηση πατριωτισμού είτε ως  εξιλέωση (ή και τα δύο) και μάλλον διαβλέποντας την επερχόμενη θυσία, έμεινε στη θέση του.

Καταφέροντας να συγκεντρώσει κάπου 1.300 άνδρες στο Μανιάκι, αναμένει την άφιξη ενισχύσεων αλλά ο Ιμπραήμ του επιτίθεται με 6.000 πεζούς, ιππικό και πυροβολικό. Οι μισοί από τους Έλληνες μπροστά στο πλήθος των εχθρών λιποψυχούν και εγκαταλείπουν τον Παπαφλέσσα.

Μετά από σκληρή αλλά άνιση 8ωρη μάχη, οι Έλληνες καταβάλλονται. Ενισχύσεις 2.000 ανδρών εμπλέκονται ελάχιστα, πληροφορούμενοι το πλήθος του εχθρού και την έκβαση της μάχης. Λέγεται ότι ο Ιμπραήμ, εντυπωσιασμένος από την μαχητικότητα του εχθρού του διέταξε να στήσουν το κατακρεουργημένο πτώμα του Παπαφλέσσα σε ένα δέντρο και το φίλησε, αλλά η ιστορία αυτή ανήκει μάλλον στη φαντασία, ως ένας ευγενής μύθος της επανάστασης.

Γεγονός είναι, ότι η θυσία του Παπαφλέσσα και των πολεμιστών του αφύπνισε τους Έλληνες, που θα απελευθερώσουν τον Κολοκοτρώνη και άλλους οπλαρχηγούς οργανώνοντας κίνημα αντίστασης στον Ιμπραήμ. Ο Κολοκοτρώνης θα ανανεώσει το κίνημα της κλεφτουριάς εξαπολύοντας έναν ανελέητο πόλεμο φθοράς αναβιώνοντας τον μεγαλύτερο εφιάλτη ενός τακτικού στρατού: τον ανταρτοπόλεμο, που τελικά θα γείρει την πλάστιγγα υπέρ των Ελλήνων.

ΠΗΓΗ https://military-history.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου