Του Andreas Kluth
Το επόμενο βήμα στη σύγκρουση μεταξύ της Δύσης και του προέδρου της Ρωσίας Βλαντιμίρ Πούτιν υποτίθεται ότι θα ήταν ένα ευρωπαϊκό μποϊκοτάζ στον ρωσικό άνθρακα, το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο. Αντίθετα, μπορεί τελικά να είναι ένα εμπάργκο φυσικού αερίου από τον Πούτιν στην Ευρώπη. Στην πραγματικότητα, δεν έχει και τόσο μεγάλη διαφορά.
Οι χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης πρέπει να αποδεχθούν εκείνο που ορισμένες από αυτές - κυρίως η Γερμανία και η Αυστρία - αρνούνταν για χρόνια. Ότι δηλαδή στα μάτια ενός ανήθικου δεσποτικού ηγέτη όπως ο Πούτιν, τα πάντα αποτελούν όπλα πολεμικού χαρακτήρα. Αυτό το "όλα" περιλαμβάνει βεβαίως πυρηνικά και χημικά όπλα, αλλά και σιτάρι, παραπληροφόρηση και, κυρίως, ενέργεια.
Όπλα
Για δεκαετίες, ο Πούτιν έκανε ό,τι καλύτερο μπορούσε προκειμένου να εξαρτήσει όσο το δυνατόν τις ευρωπαϊκές χώρες από τους υδρογονάνθρακες της Σιβηρίας για να δημιουργήσει τρωτά σημεία στη Δύση. Τώρα εκμεταλλεύεται αυτές τις αδυναμίες.
Από τον Απρίλιο, το Κρεμλίνο έχει κλείσει τις ρωσικές ροές φυσικού αερίου σε έναν αυξανόμενο αριθμό χωρών της ΕΕ που ο Πούτιν θεωρεί εχθρικές - πρώτα την Πολωνία και τη Βουλγαρία, μετά τη Φινλανδία, την Ολλανδία και τη Δανία. Τώρα "στραγγίζει" το φυσικό αέριο το οποίο ρέει μέσω του Nord Stream, αγωγού ο οποίος συνδέει τη Ρωσία με τη Γερμανία. Οι μεταγενέστεροι αποδέκτες, όπως η Ιταλία, επηρεάζονται επίσης. Ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας (IEA), ο οποίος εδρεύει στο Παρίσι, προειδοποιεί ότι ο Πούτιν θα μπορούσε να κλείσει εντελώς τη στρόφιγγα αερίου εντός λίγων μηνών.
Μάλλον θα το κάνει, μόνο και μόνο επειδή μπορεί. Τις πρώτες 100 ημέρες του πολέμου, η Ρωσία κέρδισε όσο ποτέ άλλοτε από την πώληση ορυκτών καυσίμων, υπερπηδώντας τις δυτικές κυρώσεις. Ένας λόγος είναι ότι μη δυτικές χώρες όπως η Κίνα και η Ινδία παίρνουν τη θέση της ΕΕ ως αγοραστές. Ένας άλλος είναι ότι οι αυξανόμενες τιμές της ενέργειας αντισταθμίζουν τις μειωμένες ποσότητες προς την Ευρώπη.
Εθελούσια ομηρία
Όπως συνηθίζει, ο Πούτιν καλύπτει την επιθετικότητά του με διάφορα τεχνάσματα. Μερικές φορές κατηγορεί τους αγοραστές - για παράδειγμα, όταν δεν πληρώνουν σε ρούβλια, παρόλο που κάτι τέτοιο δεν προβλέπεται στα συμβόλαια - ή επικαλείται "τεχνικά" προβλήματα. Οι διακοπές ροής στο Nord Stream φέρονται να έχουν να κάνουν με εξαρτήματα τα οποία λείπουν.
Ο πρωθυπουργός της Ιταλίας Μάριο Ντράγκι αποκάλεσε αυτές τις ρωσικές δικαιολογίες ως "ψέματα". Ο στόχος του Πούτιν είναι ξεκάθαρος. Είναι να αναγκαστούν χώρες όπως η Γερμανία να εξαντλήσουν τις δεξαμενές αποθήκευσής τους, ώστε να είναι μόνον εν μέρει γεμάτες όταν φτάσει η ψυχρή περίοδος, το φθινόπωρο και τον χειμώνα. Ο Πούτιν λατρεύει τις αυξανόμενες τιμές της ενέργειας τις οποίες προκαλούν αυτές οι ελλείψεις, οι οποίες βλάπτουν τους δυτικούς καταναλωτές, προκαλούν κοινωνική ένταση και μπορεί ακόμη να θέσουν σε δοκιμασία την αποφασιστικότητα της ΕΕ.
Θα ήταν ιδιαίτερα ενθουσιασμένος εάν ο ενεργειακός αποκλεισμός του αναγκάσει τμήματα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας να κλείσουν. Αυτό μπορεί να συμβεί. Αρκετές γερμανικές βιομηχανικές εταιρείες, σε τομείς από τα χημικά προϊόντα έως τον χάλυβα και το γυαλί, έχουν ήδη προειδοποιήσει ότι μπορεί να χρειαστεί να περιορίσουν την παραγωγή εάν η ενέργεια γίνει πιο ακριβή ή σπανιότερη.
Η Αυστρία, η Ολλανδία, η Σουηδία και η Δανία έχουν ήδη ενεργοποιήσει σχέδια έκτακτης ανάγκης. Η Γερμανία αυτή την εβδομάδα κλιμάκωσε από το πρώτο από τα τρία στάδια ("έγκαιρη προειδοποίηση") στο δεύτερο ("συναγερμός"). Στο τρίτο στάδιο ("έκτακτης ανάγκης"), η κυβέρνηση αναλαμβάνει τον πλήρη έλεγχο της διάθεσης φυσικού αερίου στη χώρα. Η Γερμανία και άλλα μέρη της Ευρώπης οδεύουν προς την επιβολή δελτίου στην κατανάλωση - στην πραγματικότητα, μια πολεμική οικονομία.
Η Αυστρία χρειάστηκε ήδη να επανεκκινήσει ένα εργοστάσιο ηλεκτροπαραγωγής το οποίο λειτουργεί με άνθρακα (που είναι πολύ πιο βρώμικο ως καύσιμο από το φυσικό αέριο). Η Γερμανία ενεργοποιεί επίσης τις γεννήτριες άνθρακά της. Αυτό είναι πικρό για μια χώρα που, αντίθετα με όσα συμβαίνουν σήμερα, σχεδίαζε να εγκαταλείψει εντελώς την ενέργεια που παράγεται από την καύση άνθρακα. Είναι ιδιαίτερα θλιβερό για τους Πράσινους, οι οποίοι διοικούν το Υπουργείο Ενέργειας και Εμπορίου και πρέπει να εφαρμόσουν αυτήν την στροφή πολιτικής.
Η δυσάρεστη κατάσταση στην οποία βρίσκεται η Γερμανία είναι το τίμημα για τα σωρευτικά λάθη πολιτικής δεκαετιών. Όχι μόνο οι διαδοχικές κυβερνήσεις - με τη συμμετοχή και των τεσσάρων κυρίαρχων κομμάτων, σε διάφορες χρονικές στιγμές - εξαρτήθηκαν αφελώς από το ρωσικό αέριο μέσω αγωγών. Εγκατέλειψαν επίσης βιαστικά την πυρηνική παραγωγή ενέργειας - οι τρεις τελευταίες μονάδες που βασίζονται στην πυρηνική σχάση σχεδιάζεται να απενεργοποιηθούν τον Δεκέμβριο. Στην πραγματικότητα, οι προηγούμενες γερμανικές κυβερνήσεις προσφέρθηκαν εθελοντικά να γίνουν ενεργειακός όμηρος του Πούτιν.
Αυτό κάνει τη συζήτηση στη χώρα σήμερα όλο και πιο έντονη. Τα κεντροδεξιά κόμματα στην αντιπολίτευση - Χριστιανοδημοκράτες/Χριστιανοκοινωνιστές και την κυβέρνηση - Ελεύθεροι Δημοκράτες - θέλουν να διατηρήσουν σε λειτουργία τους τρεις εναπομείναντες πυρηνικούς σταθμούς. Οι κεντροαριστεροί Σοσιαλδημοκράτες και Πράσινοι - για τους οποίους η αντιπολίτευση στην πυρηνική ενέργεια ήταν ένα τοτέμ γενεών - εξακολουθούν να αντιστέκονται.
"Τζίτζικας και μέρμηγκας"
Τέτοιες συζητήσεις είναι απόδειξη ότι η πραγματικότητα δεν έχει ακόμη γίνει πλήρως κατανοητή. Η αείμνηστη ψυχίατρος Elisabeth Kuebler-Ross πίστευε ότι οι άνθρωποι πρέπει να περάσουν από πέντε στάδια θλίψης/πένθους - άρνηση, θυμός, διαπραγμάτευση, κατάθλιψη και αποδοχή. Ειδικά οι Γερμανοί εμφανίζονται κολλημένοι στην πρώτη τετράδα.
Αποδοχή σημαίνει προετοιμασία τώρα για τον οικονομικό πόλεμο εναντίον του Πούτιν που πλησιάζει γοργά. Σημαίνει λήψη ορυκτών καυσίμων από άλλες χώρες, εξόρυξη φυσικού αερίου από το έδαφος μέσω υδραυλικής ρωγμάτωσης (fracking) και εισαγωγή περισσότερων ποσοτήτων αερίου σε υγρή μορφή (LNG) μέσω πλοίων. Σημαίνει επίσης διάσπαση ατόμων (πυρηνική ενέργεια), τοποθέτηση ανεμογεννητριών και όλα τα υπόλοιπα μέσα που βρίσκονται στη διάθεσή μας.
Πάνω απ’ όλα, όμως αποδοχή σημαίνει περικοπές. Όλοι οι Ευρωπαίοι πρέπει να πάψουν να είναι ο τζίτζικας στον μύθο του Αισώπου, που πέρασε το καλοκαίρι συνθέτοντας μουσική και γλεντώντας, ωστόσο μετά βρέθηκε να μην έχει τίποτα για τον χειμώνα.
Αντίθετα, πρέπει να γίνουν τα μυρμήγκια του μύθου - ανεκτικοί, εγκρατείς, αποταμιευτές, οικονόμοι. Οι Δυτικοευρωπαίοι έχουν υπάρξει τυχεροί μέχρι στιγμής που δεν υφίστανται πόλεμο με πραγματικά πυρά όπως οι Ουκρανοί. Είναι όμως ήδη (είτε το θέλουν, είτε όχι) "στρατιώτες" στον οικονομικό πόλεμο εναντίον του Πούτιν. Είναι ώρα για θυσίες.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου