Του Κώστα Ράπτη
Κατά την ιδιαίτερη συνάντησή του με τον Ουκρανό πρόεδρο Βολοντίμιρ Ζελένσκι στο περιθώριο της Ατλαντικής Συνόδου στην Ουάσιγκτον ο Τούρκος ηγέτης Ταγίπ Ερντογάν ανέφερε στον συνομιλητή του ότι η Τουρκία συνεχίζει τις προσπάθειες της για τον τερματισμό του πολέμου Ουκρανίας-Ρωσίας με μια δίκαιη ειρήνη.
Ο ισχυρός άνδρας της Άγκυρας έχει τα κατάλληλα διαπιστευτήρια για αυτόν τον ρόλο, καθώς ήταν η χώρα του αυτή που φιλοξένησε τις συναντήσεις ρωσικών και ουκρανικών αντιπροσωπειών οι οποίες την άνοιξη του 2022 είχαν βρεθεί στα πρόθυρα συμφωνίας τερματισμού των εχθροπραξιών. Και ήταν η Τουρκία αυτή που μεσολάβησε για την επίτευξη και εγγυήθηκε την υλοποίηση της διεθνούς συμφωνίας για την εξαγωγή ουκρανικών σιτηρών από τη Μαύρη Θάλασσα. Αυτήν την πρωτοβουλία, γνωστοποίησε ο Ερντογάν, άρχισε να αναβιώνει η τουρκική πλευρά, με την προσδοκία ότι θα τη μετατρέψει σε "βατήρα" για μια ευρύτερη ειρηνευτική συμφωνία.
Όμως ο Ταγίπ Ερντογάν μοιάζει να έχει "χάσει το τρένο". Όχι μόνο διότι οι σύμμαχοί του στο ΝΑΤΟ, με τους οποίους πλέον αποφεύγει τις περιττές συγκρούσεις, δεν δείχνουν κανένα ενδιαφέρον για την ειρήνευση της Ουκρανίας, ακολουθώντας την οδό της κλιμάκωσης των πληγμάτων εντός ρωσικής επικράτειας, αλλά και γιατί ένας νέος, αυτόκλητος "ειρηνοποιός" έχει προβάλλει στον ορίζοντα.
Αφότου η χώρα του ανέλαβε για το τρέχον εξάμηνο την εκ περιτροπής προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε., ο Ούγγρος πρωθυπουργός Βίκτορ Όρμπαν έχει αποδυθεί σε μία προσωπική διπλωματική προσπάθεια, που τον έφερε να συναντάται με τον Ζελένσκι, με τον Ρώσο πρόεδρο Βλαντίμιρ Πούτιν, αιφνιδιαστικά με τον Κινέζο ηγέτη Σι Τζινπινγκ και πλέον και με τον τέως (και ίσως μέλλοντα) πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ.
Το ότι οι κινήσεις του ξεδιπλώνονται ερήμην των λοιπών Ευρωπαίων ηγετών και συναντούν την αποδοκιμασία τους δεν δείχνει να σταματά τον Όρμπαν. Άλλωστε, ένας από τους λόγους για τους οποίους ο Ούγγρος πρωθυπουργός αναπτύσσει όλη αυτή την κινητικότητα (πέρα από ό,τι αφορά τα άμεσα συμφέροντα της Βουδαπέστης, ήτοι την διαφύλαξη των οικονομικών σχέσεων με Ρωσία και Ουκρανία και την αποκατάσταση των δικαιωμάτων της ουγγρικής μειονότητας στην Υπερκαρπαθία) έχει να κάνει ακριβώς με την προσπάθειά του να "σηκώσει ανάστημα" διεθνώς, ώστε να διαφύγει από τον ρόλο του "μαύρου προβάτου" μεταξύ των "27" και του αντικειμένου κυρώσεων από μέρους των Βρυξελλών.
Επιπλέον, έχοντας μόλις παίξει καταλυτικό ρόλο στην ανασύνθεση του χώρου δεξιότερα του ΕΛΚ, με τη δημιουργία (από κοινού με τη Μαρίν Λεπέν και άλλους) της νέας ευρωομάδας των "Πατριωτών για την Ευρώπη", ο Όρμπαν δείχνει να διαβάζει προσεκτικά την αντιπολεμική πτυχή της λαϊκής ψήφου στις πρόσφατες εκλογές και να επενδύει στην πολιτική της εκμετάλλευση.
Προφανώς στην πρωτοβουλία Όρμπαν υπάρχει περισσότερη "επικοινωνία", παρά "ουσία". Αλλά τουλάχιστον η Ουγγαρία είναι μία χώρα με την οποία οι μεγάλοι διεθνείς παίκτες δεν έχουν τριβές και ανταγωνισμούς, σε αντίθεση με την Τουρκία που θα αντιμετωπίζεται πάντοτε με μιαν ορισμένη καχυποψία.
Το ότι ο Όρμπαν δέχεται μύδρους από τους εταίρους και συμμάχους του, δεν σημαίνει ότι έχει κερδίσει την εμπιστοσύνη της Μόσχας ή του Πεκίνου. Η ρωσική πλευρά δεν είναι θετική απέναντι σε κινήσεις "παγώματος" της ουκρανικής σύγκρουσης, διότι επιδιώκει την οριστική της διευθέτηση. Η δε Κίνα επιφυλάσσει στον εαυτό της τον ρόλο του μεγάλου μεσολαβητή που θα δράσει όταν έρθει η ώρα.
Άλλωστε στο Κρεμλίνο ο Όρμπαν αντιμετωπίζεται, περισσότερο από οτιδήποτε άλλο, ως απεσταλμένος του (απρόβλεπτου και αναξιόπιστου) Ντόναλντ Τραμπ - και πιθανότατα αυτό είναι. Οι διαχύσεις κατά τη συνάντηση Όρμπαν-Τραμπ στο Μαρ-α-Λάγκο το δείχνουν χαρακτηριστικά. Το ότι ο Ούγγρος πρωθυπουργός δεν αξιοποίησε την παρουσία του στη Ουάσιγκτον για μία συνάντηση με τον Τζο Μπάιντεν είναι και αυτό εύγλωττο.
Ενδεχομένως ο Ρεπουμπλικανός υποψήφιος ελπίζει σε μία October Surprise, κατά τις αμερικανικές εκλογικές παραδόσεις. Ο δε Όρμπαν διαμηνύει με τον τρόπο του ότι είναι ο άνθρωπος "αυτού που έρχεται" στην άλλη άκρη του Ατλαντικού, την ώρα που οι λοιποί Ευρωπαίοι σπεύδουν συγκαταβατικά να καλύψουν τις νέες γκάφες του Μπάιντεν στη σύνοδο.
Αλλά το ότι ο ηγέτης μιας μικρής συμμάχου χώρας διεξάγει με τον τρόπο του διεθνή προεκλογική εκστρατεία για έναν διεκδικητή της αμερικανικής προεδρίας είναι ενδεικτικό του πόσα έχουν αλλάξει ως προς την ισχύ και το κύρος των ΗΠΑ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου