Σάββας Ιακωβίδης
Επικράτηση της ακροδεξιάς στη Γαλλία, θα αποδυναμώσει την εικόνα της χώρας αλλά θα χαροποιήσει τη Μελόνι της Ιταλίας. Θα αποτελέσει ακόμα ένα πλήγμα στην ΕΕ, υποχείριο των ΗΠΑ, η οποία ενεπλάκη σε έναν πόλεμο (Ουκρανία), που δεν είναι δικός της. Ο γαλλογερμανικός άξονας θα υποβαθμιστεί. Ογδόντα σχεδόν χρόνια από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Γαλλία και η Ευρώπη βρίσκονται ξανά ενώπιον οδυνηρού διλήμματος: Δημοκρατία ή ακραίος λαϊκισμός
Ο στρατηγός Ντε Γκωλλ, ιδρυτής της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας (1958), ήταν ο ιθύνων νους για την ενίσχυση και αύξηση της ισχύος της γαλλικής Προεδρίας. Ταυτόχρονα, εμφύσησε στους Γάλλους μια ιδέα για τη Γαλλία: «Toute ma vie, je me suis fait une certaine idée de la France» («σε όλη μου τη ζωή είχα μια συγκεκριμένη ιδέα της Γαλλίας»). Οι Γάλλοι είναι ένας βαθιά ρεπουμπλικανικός αλλά ατίθασος, πολλαπλώς διαμαρτυρόμενος λαός. Και συχνά σκληρός. Μετά από κάθε προεδρική εκλογή ακούγονται «ωσαννά» και σε λίγο κατηγορίες για ανεπάρκεια, ανικανότητα και κατακόρυφη πτώση της δημοτικότητας του νέου Προέδρου. Αυτό συνέβη και με τον σημερινό Πρόεδρο, Εμμανουέλ Μακρόν.
Η αιφνίδια απόφασή του να διαλύσει τη Γαλλική Εθνοσυνέλευση και να προκηρύξει πρόωρες εκλογές για τις 30 Ιουνίου και σήμερα, 7 Ιουλίου, μετά τη βαριά ήττα του κόμματός του στις ευρωεκλογές της 9ης Ιουνίου 2024, θεωρήθηκε, πρώτα από τους υποστηρικτές του, ακατανόητη, περίπου ως προδοσία. Από τους αντιπάλους του κρίθηκε ως μια «κίνηση πόκερ», με την έννοια του απονενοημένου πολιτικού διαβήματος. Και από Ευρωπαίους αναλυτές αντιμετωπίστηκε ως «πολιτική αυτοκτονία». Ο Alain Duhamel, δημοσιογράφος και πολιτικός δοκιμιογράφος, σε δηλώσεις του στο Euronews (28/6/2024), επισήμανε πως η απόρριψη του Μακρόν από τους Γάλλους πολίτες δεν ήταν ποτέ τόσο μεγάλη. Και το χειρότερο: «Ειδικό μίσος για τον Εμμανουέλ Μακρόν»! Τον χαρακτηρίζουν «αιθεροβάμονα, νάρκισσο, αποσυνδεδεμένο από την πραγματικότητα». Γιατί;
Αυτή η απαξίωση επιβεβαιώθηκε με το χαμηλό ποσοστό του κόμματός του, στις ευρωεκλογές, 14,6%, σε σύγκριση με το 31% της ακροδεξιάς «Εθνικής Συσπείρωσης» (Rassemblement National) της Μαρίν Λεπέν. Μετά τον πρώτο γύρο των εκλογών, ο Μακρόν κάλεσε τους Γάλλους να μη δώσουν ούτε μία ψήφο στην ακροδεξιά, αλλά κλότσησε την μπάλα στους πολίτες. Ο Γάλλος Πρόεδρος δήλωσε: «Δεν θα είναι το λάθος κανενός το βράδυ του δεύτερου γύρου. Θα είναι ευθύνη των Γάλλων».
Αυτή η πρωτοφανής απέκδυση ευθύνης από τον Μακρόν ενθυμίζει τη στάση του μ. Τάσσου, λίγο πριν από το δημοψήφισμα του 2004 για το σχέδιο Ανάν. Η αρχική απόφαση και πρόθεσή του ήταν να επισημάνει τα θετικά και τα αρνητικά του σχεδίου και να αποφασίσουν οι πολίτες. Όπως αποκαλύπτει ο Κ. Ν. Χατζηκωστής στο γνωστό βιβλίο του, «Εφτά προεδρικά πορτραίτα», παρενέβησαν οι Χατζηκωστής, Παττίχης και Πεύκιος Γεωργιάδης για να πείσουν τον Τάσσο να καλέσει τους Έλληνες σε ένα βροντερό και σωτήριο ΟΧΙ στο τερατούργημα Ανάν.
Αυτή ακριβώς η συμπεριφορά του Μακρόν έχει εξοργίσει περισσότερο τους Γάλλους και ειδικά τους υποστηρικτές του. Θεωρούν ότι η διάλυση της Εθνοσυνέλευσης και η διεξαγωγή πρόωρων εκλογών ήταν μια έκφραση πληγωμένου εγωισμού του Προέδρου που, τρόπον τινά, ήθελε να εκδικηθεί το εκλογικό σώμα για το χαμηλό ποσοστό του κόμματός του. Αυτά αντανακλούν αρνητικά στο πρόσωπο του Μακρόν, που κατηγορείται ως αλαζόνας, απαξιωτικός, αυταρχικός, που επέβαλε την αύξηση του ορίου συνταξιοδότησης και αποφεύγει τη διαβούλευση.
Κατηγορείται ότι είναι Πρόεδρος «των πλουσίων» και ότι βρίσκεται μακριά από τα προβλήματα των πολιτών. Αλλά, τι; Οι Γάλλοι τον εξέλεξαν θριαμβευτικά το 2017 ως εκσυγχρονιστή (ούτε Δεξιά ούτε Αριστερά), για να τον κατηγορούν σήμερα ως αλαζόνα και υπερφίαλο. Ιταλός συνάδελφος του il Foglio επισημαίνει ορθά: «Το μίσος των Γάλλων προς τον Μακρόν απαιτεί ψυχανάλυση, επειδή εξέλεξαν έναν εκσυγχρονιστή ενώ απεχθάνονται την αλλαγή».
Τι θα συμβεί, λοιπόν, σήμερα; Ήδη πάνω από 210 υποψήφιοι για τον δεύτερο γύρο αποποιήθηκαν τη θέση τους για να μειώσουν την πιθανότητα νίκης της ακροδεξιάς. Το κόμμα Μακρόν και η Αριστερά καλούν τους Γάλλους να μη δώσουν καμία ψήφο στην «Εθνική Συσπείρωση». Μπορεί να λειτουργήσουν τρία σενάρια.
Πρώτον, το κόμμα της Λεπέν, με επικεφαλής τον 28χρονο τικ-τόκερ, Ζιορντάν Μπαρντελά, κερδίζει τις εκλογές έστω και χωρίς άνετη πλειοψηφία. Ενώ μέχρι πρόσφατα ο Μπαρντελά δήλωνε ότι δεν θα σχηματίσει κυβέρνηση αν δεν έχει απόλυτη πλειοψηφία (289 έδρες), φαίνεται πως θα είναι ικανοποιημένος και με σχετική πλειοψηφία. Παρόμοιες δηλώσεις έκανε και η Μαρίν Λεπέν.
Δεύτερο σενάριο: Αφού δεν παραιτείται, ο Μακρόν θα υποχρεωθεί να «συγκατοικήσει» με έναν ακροδεξιό πρωθυπουργό, αντιευρωπαϊστή, με ακραίες θέσεις στα Οικονομικά, στο Μεταναστευτικό, στην Παιδεία, στο Ουκρανικό, στην Ενέργεια , κλπ. Το πολιτικό σύστημα στη Γαλλία είναι προεδρικό. Ο Πρόεδρος έχει διευρυμένες εξουσίες, ειδικά σε θέματα εξωτερικής πολιτικής και Διεθνών Σχέσεων. Ο Πρόεδρος ελέγχει το Κοινοβούλιο, την κυβέρνηση, το Συνταγματικό Δικαστήριο. Ήδη από καιρό, Γάλλοι πολιτικοί ζητούν αναθεώρηση των προεδρικών εξουσιών, που είναι οι ισχυρότερες στην Ευρώπη, και λειτουργία μιας ισορροπίας μεταξύ Προεδρίας και Κοινοβουλίου.
Ο ηγέτης της Αριστεράς, Jean-Luc Melenchon, ζητά κατάργηση της «προεδρικής μοναρχίας», όπως την χαρακτηρίζει. Είναι αναμενόμενο ότι σύντομα θα υπάρξουν εντάσεις μεταξύ Μακρόν και Μπαρντελά, με εντεύθεν πολιτικές και κοινωνικές αναταράξεις. Σε τρεις περιπτώσεις υπήρξε «συγκατοίκηση» στη Γαλλία: Το 1986, το 1993 και το 1997. Την τελευταία φορά, ο δεξιός Jacques Chirac αναγκάστηκε να «συγκατοικήσει» με τον σοσιαλιστή Lionel Jospin, ως Πρωθυπουργό.
Τρίτο σενάριο, ο φόβος επικράτησης της «Εθνικής Συσπείρωσης» και διακυβέρνησης της Γαλλίας από ένα ακροδεξιό κόμμα ενώνει, άτυπα, το Κέντρο και την Αριστερά, που επιχειρούν να μειώσουν το ποσοστό του. Η Μαρίν Λεπέν και ο Μπαρντελά αξιοποίησαν ξενοφοβικά αισθήματα των Γάλλων, αστοχίες της κυβερνητικής πολιτικής, την οικονομική κρίση, την κοινωνική κατακραυγή, την αλαζονική και αυταρχική πολιτική και συμπεριφορά του Μακρόν, ο οποίος το 2017 καυχιόταν ότι θα περιόριζε την «Εθνική Συσπείρωση». Απέτυχε, διότι συμπεριφέρθηκε ως… Δίας, σε έναν λαό που δεν διστάζει να αποκαθηλώσει ακόμα και τους καλύτερους των ηγετών του. Και η αντίφαση: Πρόσφατη δημοσκόπηση μεταξύ 16 ευρωπαϊκών χωρών καταγράφει υψηλή δημοτικότητα του Μακρόν, μετά από εκείνην του Ζελένσκι!
Επικράτηση της ακροδεξιάς στη Γαλλία, θα αποδυναμώσει την εικόνα της χώρας αλλά θα χαροποιήσει τη Μελόνι της Ιταλίας. Θα αποτελέσει ακόμα ένα πλήγμα στην ΕΕ, υποχείριο των ΗΠΑ, η οποία ενεπλάκη σε έναν πόλεμο (Ουκρανία), που δεν είναι δικός της. Και παρακολουθεί ανήμπορη τον πόλεμο στη Μέση Ανατολή χωρίς να έχει σημαντικό ρόλο στο διεθνές άναρχο σύστημα. Ο γαλλογερμανικός άξονας θα υποβαθμιστεί. Πιθανή επανεκλογή Τραμπ στην Προεδρία των ΗΠΑ θα υπονομεύσει τις σχέσεις με την ΕΕ και το ΝΑΤΟ. Ογδόντα σχεδόν χρόνια από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, η Γαλλία και η Ευρώπη βρίσκονται ξανά ενώπιον οδυνηρού διλήμματος: Δημοκρατία ή ακραίος λαϊκισμός.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου