Γράφει ο Γιώργος Καπόπουλος
H πρόσφατη εγκατάλειψη του Φιδονησίου από τις ρωσικές δυνάμεις έφερε ξανά στο προσκήνιο της επικαιρότητας τον ανταγωνισμό ΗΠΑ -Ρωσίας για τον έλεγχο του Ευξείνου Πόντου.
Μια διένεξη που καταγράφηκε την επόμενη μέρα της διάλυσης της ΕΣΣΔ στα τέλη του 1991 όταν η μεγαλύτερη βάση του πολεμικού ναυτικού της Ρωσίας η Σεβαστούπολη βρέθηκε να είναι στρατιωτική βάση στην Κριμαία η οποία μέχρι το 2014 ανήκε στην Ουκρανία.
Το κλείσιμο των Στενών σε πολεμικά πλοία από την Τουρκία κατ εφαρμογή της Συνθήκης του Μοντρέ του 1936 και ειδικότερα των άρθρων που αναφέρονται σε εμπόλεμη κατάσταση πάγωσε προς το παρόν μια συζήτηση για τις ισορροπίες και του συσχετισμούς στον Εύξεινο Πόντο που σε κάποια στιγμή θα ξαναρχίσει.
Μπορεί με τα σημερινά δεδομένα η Ρωσία να αποδεχθεί μια οποιαδήποτε συμβιβαστική λύση στην Ουκρανία που θα διασφαλίζει μια έστω συρρικνωμένη σε μήκος πρόσβαση του Ευξείνου Πόντου;
Στην περίπτωση που η Ρωσία στερήσει την Ουκρανία από την πρόσβαση στη θάλασσα είναι σε θέση να επιβάλλει περιορισμούς στις δραστηριότητες του ΝΑΤΟ στον Εύξεινο Πόντο που να περιλαμβάνουν παράκτιες υποδομές της Ρουμανίας και της Βουλγαρίας και κατά μείζονα λόγο της Γεωργίας;
Η Μόσχα σε ότι αφορά τους συσχετισμούς και τις ισορροπίες στην Μαύρη Θάλασσα έχει διευρυμένο περιθώριο ελιγμών απέναντι στην Ρουμανία και την Βουλγαρία ενώ σε ότι αφορά την Γεωργία υπάρχει πάντοτε η αποτρεπτική δύναμη μιας νέας ρωσικής εις βολής σαν αυτή του 2008.
Το Κρεμλίνο μπορεί να επηρεάσει συνολικά την συμμετοχή της Ρουμανίας στην ανασύνταξη του ΝΑΤΟ και πιο συγκεκριμένα της διασφάλισης ρόλου για το Βουκουρέστι στη Μαύρη Θάλασσα με την στάση του απέναντι στην Μολδαβία πρώην Σοβιετική Δημοκρατία με ρουμανόφωνη την συντριπτική πλειοψηφία του πληθυσμού.
Για την Βουλγαρία χώρα με διαχρονική επιρροή της Ρωσίας είναι βέβαιο ότι η αναζωπύρωση του «μακεδονικού» μεταξύ Σόφιας και Σκοπίων αυξάνει τα περιθώρια ελιγμών του Κρεμλίνου.
Τούτων λεχθέντων είναι σαφές ότι ένα από τα σημαντικότερα ζητούμενα του πολέμου στην Ουκρανία είναι η ανάκτηση του ηγεμονικού ρόλου που είχε η Μόσχα ,μέχρι το 1989-91 στην Μαύρη Θάλασσα.
Με δεδομένη την απομόνωση της Ρωσίας στην Βαλτική με την ένταξη στο ΝΑΤΟ της Σουηδίας και Φιλανδίας, η ενίσχυση της θέσης της Ρωσίας στον Εύξεινο Πόντο αναδεικνύεται εκ των πραγμάτων σε υψηλή στρατηγική προτεραιότητα της Μόσχας.
Τέλος είναι αυτονόητο ότι αθροιστικά όλα τα παραπάνω ενισχύουν την θέση της Τουρκίας στις περιφερειακές ισορροπίες, καθώς η Άγκυρα θα πιεσθεί από τις ΗΠΑ να ερμηνεύσει ελαστικά την Συνθήκη του Μοντρέ με την Ρωσία να απαιτεί περιοριστική κατά γράμμα ερμηνεία.
(Ο Γιώργος Καπόπουλος είναι δημοσιογράφος-διεθνολόγος)
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου