Σάββατο 10 Δεκεμβρίου 2022

UH-60M Blackhawk: Αρκεί… να μην επαναλάβουμε τα τραγικά λάθη του παρελθόντος

Ελικόπτερα μέσης μεταφορικής ικανότητας – Η λύση άλλου ενός “γόρδιου δεσμού” οφείλει να περιλάβει ως απαράβατο όρο το βιομηχανικό έργο και την πλήρη υποστήριξη. Όψιμοι πανηγυρισμοί (;) για την επιλογή του UH-60M Blackhawk για την κάλυψη των αναγκών της Αεροπορίας Στρατού, αλλά και της Πολεμικής Αεροπορίας (!), θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν πρόσφατα δημοσιεύματα που κάνουν λόγο για ελληνικό ενδιαφέρον αγοράς του συγκεκριμένου τύπου ελικοπτέρου.

Του Στέργιου Δ. Θεοφανίδη

Κι ενώ δεν υπάρχει τίποτα το μεμπτό σε όλη αυτή την υπόθεση, δεδομένου ότι το Blackhawk

παραμένει σε παραγωγή επί μισό σχεδόν αιώνα (45 περίπου χρόνια), υπό τη μορφή νέων, σημαντικά αναβαθμισμένων εκδόσεων, το παρελθόν μας υποχρεώνει σε πολλά ερωτηματικά-επιφυλάξεις και προβληματισμούς σχετικά με το πώς θα αντιμετωπίσει αυτή την επί δεκαετίες υφιστάμενη ανάγκη η ελληνική Πολιτεία, αυτή τη φορά. Εάν υπάρχει κεντρικός σχεδιασμός…

Στο παρελθόν και συγκεκριμένα κατά τη διάρκεια της δεκαετίας του ‘90 και του 2000, οι επιλογές που έγιναν από τις τότε πολιτικές ηγεσίες για τον εξοπλισμό όχι μόνο των Ενόπλων Δυνάμεων αλλά και των Σωμάτων Ασφαλείας με δεκάδες διαφορετικούς τύπους ελικοπτέρων που αγοράστηκαν μέσω μεμονωμένων και αποσπασματικών προγραμμάτων, χωρίς καμία πρόνοια εν συνεχεία υποστήριξης, προκάλεσαν μία πραγματικά χαοτική κατάσταση. Ως αποτέλεσμα, το υλικό που αγοράστηκε ουδέποτε αξιοποιήθηκε και το ελληνικό Δημόσιο (άρα ο Έλληνας φορολογούμενος) ζημιώθηκε και σε επιχειρησιακό (παροχή υπηρεσιών από τα μέσα αυτά), αλλά και σε οικονομικό επίπεδο.

Το ίδιο λάθος επομένως, εφόσον δεχόμαστε ότι πρόκειται περί λάθους, επιβάλλεται να μην επαναληφθεί. Για να μην διαιωνιστεί η τραγική κατάσταση κατά την οποία ενώ οι Ένοπλες Δυνάμεις και τα Σώματα Ασφαλείας διαθέτουν δεκάδες ελικόπτερα, αυτά να μην επαρκούν για την κάλυψη των επιχειρησιακών αναγκών και να μην είναι διαθέσιμα όταν πραγματικά χρειάζονται για την αντιμετώπιση καταστάσεων ανάγκης και φυσικών καταστροφών.

Υπενθυμίζουμε, ότι στις καταστροφικές πυρκαγιές του καλοκαιριού του 2021, το πρόβλημα της χαμηλής διαθεσιμότητας των ελικοπτέρων των Ενόπλων Δυνάμεων, είχε για άλλη μία φορά “ανακαλυφθεί”, χωρίς φυσικά από τότε να έχει γίνει κάποια ουσιαστική ενέργεια (βλέπε συνολικός σχεδιασμός…) για την αντιμετώπιση του προβλήματος.

Και ερχόμαστε στο προκείμενο. Υπάρχει μεγάλος αριθμός ελικοπτέρων διαφορετικών τύπων στην Ελλάδα ο οποίος δεν μπορεί να υποστηριχθεί επαρκώς. Το πρόβλημα φυσικά ήρθε να επιδεινώσει η οικονομική κρίση της περιόδου 2010-2020, αλλά όσοι έχουν ασχοληθεί με αυτό, γνωρίζουν ότι είναι βαθύτερο. Είναι δομικό. Η Αεροπορία Στρατού για να αναφέρουμε συγκεκριμένα πράγματα, χρειάζεται όντως νέα μεταφορικά ελικόπτερα. Μόνο η Αεροπορία Στρατού όμως. Σε αυτή τουλάχιστον τη φάση. Ούτε η Πολεμική Αεροπορία, ούτε το Πολεμικό Ναυτικό…

Ο αριθμός δε των ελικοπτέρων που είναι αναγκαίος, είναι αρκετά μεγάλος για να δικαιολογήσει τη διεκδίκηση σοβαρών βιομηχανικών επιστροφών από την ελληνική πλευρά. Δεν έχει λογική η διαμαρτυρία για την μη διεκδίκηση και εξασφάλιση βιομηχανικού έργου από το πρόγραμμα Rafale (12 μόλις καινούρια μαχητικά διαμόρφωσης F3R) και από την άλλη πλευρά, όταν αγοράστηκαν σε δόσεις (βλέπε “σαλαμοποίηση”) εφτά μόλις MH-60R για το Πολεμικό Ναυτικό, με άλλη μία για τρία ακόμη να σχεδιάζεται, ενώ κατά τον ίδιο τρόπο μελετάται και η “κατ’ αρχήν” προμήθεια 30 μέσων μεταφορικών ελικοπτέρων ή 32, ενώ η Αεροπορία Στρατού χρειάζεται τουλάχιστον 60!

Παρά την υψηλότερη τιμή του σε σχέση με το απλό UH-60M, το εικονιζόμενο Armed Blackhawk είναι μία πραγματικά άξια λόγου επένδυση, γιατί θα μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως αντιαρματική και αντιποβατική πλατφόρμα από μεγάλες-ασφαλείς αποστάσεις, οπλισμένη με πυραύλους SPIKE NLOS 6ης γενιάς (50 χιλιόμετρα ακτίνα). Πρόκειται για λύση στην οποία καταφεύγουν όλο και περισσότερες δυνάμεις, από τη στιγμή που η αγορά επαρκούς αριθμού επιθετικών ελικοπτέρων ΑH-64E Guardian, είναι πλέον πρακτικά αδύνατη. Το κόστος της τελευταίας έκδοσης του Apache, είτε νέας παραγωγής, είτε εκσυγχρονισμένων -D, είναι απλά απαγορευτικό.

Το ζήτημα των μέσων μεταφορικών ελικοπτέρων επομένως, είτε αυτά είναι UH-60M Blackhawk, είτε οτιδήποτε άλλο, έχει και επιχειρησιακή και οικονομική και βιομηχανική διάσταση για την Ελλάδα. Και μπορεί κάλλιστα να αξιοποιηθεί και ως μέσο για την διόρθωση των μεγάλων “λαθών” του παρελθόντος. Επειδή λοιπόν το έργο το έχουμε ξαναδεί, αυτή τη φορά δεν υπάρχει καμία δικαιολογία και κανένα απολύτως πρόσχημα για να αποφευχθεί η κάλυψη και των τριών αυτών διαστάσεων-κρίσιμων παραμέτρων.

Αρκεί να σκεφτεί κανείς ότι ακόμα και μέσω του “άτυπου διαγωνισμού” που έγινε για την αγορά νέων φρεγατών και κορβετών για το Πολεμικό Ναυτικό, οι προσφορές που κατατέθηκαν από τους κατασκευαστές ήταν και πολλές και ανταγωνιστικές και συρρικνωμένες ως προς τις τιμές σε συνδυασμό με ευνοϊκά χρονοδιαγράμματα παραδόσεων και αποπληρωμών. Μπορεί εύκολα να φανταστεί κανείς τι θα γινόταν αν επρόκειτο για κανονικό διεθνή διαγωνισμό… Γιατί δεν μπορεί να γίνει το ίδιο και για ένα πρόγραμμα προμήθειας 50 ή 60 νέων ελικοπτέρων μέσης μεταφορικής ικανότητας;

Αεροπορία Στρατού – Δεν υπάρχουν φθηνές λύσεις. Μόνο ολοκληρωμένες και μακροπρόθεσμες
Οι αρνητικές εξελίξεις στο πρόγραμμα ΝΗ-90 τόσο στην Αυστραλία, όσο και στην Ευρώπη, οδήγησαν την πρώτη στην ανακοίνωση της πρόωρης απόσυρσης του τύπου και της αντικατάστασής του από το αμερικανικό UH-60M. Ενός ελικοπτέρου με μικρότερο διαθέσιμο χώρο στην καμπίνα σε σχέση με το NH-90 αλλά με συγκρίσιμες επιδόσεις και δυνατότητες και προπαντός χωρίς τα προβλήματα υποστήριξης του ευρωπαϊκού ελικοπτέρου.

Αυτά τα προβλήματα είναι που οδήγησαν την Αυστραλία στην απόφαση πρόωρης αντικατάστασης του ευρωπαϊκού ελικοπτέρου από 40 UH-60M, το κόστος της αγοράς των οποίων θα ανέλθει σύμφωνα με την DSCA σε 1,95 δισεκατομμύρια δολάρια ΗΠΑ.

Το Blackhawk επομένως δεν είναι φτηνή λύση. Παρά το γεγονός ότι στο πλαίσιο της δημιουργίας της συμμαχίας AUKUS, ουσιαστικά οι ένοπλες δυνάμεις της Αυστραλίας αντικαθιστούν οτιδήποτε ευρωπαϊκό, με αμερικανικής προέλευσης υλικό και παρά το γεγονός ότι τα βιομηχανικά ανταλλάγματα που έχει αποσπάσει η χώρα – Ήπειρος, είναι τεράστια, το κόστος της απόφασης αντικατάστασης των επιθετικών ελικοπτέρων Tiger από AH-64E Guardian και των NH-90 από UH-60M Blackhawk, είναι βαρύ.

Αυτό το κόστος επιδιώκουν να αποφύγουν Σουηδία και Νορβηγία. Οι δύο ευρωπαϊκές χώρες επίσης, αντιμετωπίζουν σοβαρά προβλήματα στην υποστήριξη του ΝΗ-90 που με τη σειρά τους έχουν οδηγήσει σε χαμηλές διαθεσιμότητες. Ζητούν τα χρήματα που διέθεσαν για την αγορά τους πίσω, προκειμένου να τα αποσύρουν και να τα επιστρέψουν!

Αυτό μας οδηγεί στο συμπέρασμα ότι οι συμβάσεις που υπογράφηκαν από τις δύο αυτές χώρες με την κοινοπραξία NHI, μεγαλύτερος μέτοχος της οποίας είναι η γαλλογερμανική Eurocopter (παλιότερα) και σήμερα Airbus Helicopters, περιλαμβάνουν προβλέψεις και ρήτρες που προφανώς δεν περιλάμβανε η ελληνική σύμβαση!

Το ζητούμενο για την Αεροπορία Στρατού παραμένει επομένως η εδώ και δεκαετίες κάλυψη της ανάγκης αντικατάστασης των απαρχαιωμένων και περιορισμένων επιχειρησιακών δυνατοτήτων UH-1/AB-205 Huey και εκεί θα πρέπει βέβαια να εστιαστεί η ελληνική προσπάθεια. Με δεδομένο το ότι ο αριθμός αυτών των ελικοπτέρων που παραμένει σε υπηρεσία υπερβαίνει τις 80 μονάδες, ο σχεδιασμός που πρέπει να γίνει, οφείλει να περιλάβει την αγορά 50 έως 60 τουλάχιστον σύγχρονων μέσων μεταφορικών ελικοπτέρων.

Αν κατά την προσφιλή ελληνική τακτική και πρακτική, επιλεγεί η αγορά 20 ή 30 μονάδων τώρα, με την αόριστη προοπτική της μελλοντικής αγοράς συν 10 ή 20 αργότερα, εννοείται ότι και πάλι δεν πρόκειται να υπάρξουν βιομηχανικές επιστροφές, εννοείται ότι δεν πρόκειται να διασφαλιστεί πλήρης υποστήριξη και τέλος εννοείται ότι η Αεροπορία Στρατού θα συνεχίσει να ταλαιπωρείται από το πρόβλημα της πολυτυπίας και της χρήσης απαρχαιωμένου υλικού, από τη στιγμή που θα υποχρεωθεί να διατηρήσει κάποια Huey σε υπηρεσία.

ΠΗΓΗ defence-point

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου