331 Mοίρα “Θησέας” – Οι τελευταίοι (;) μαχητές των ελληνικών Mirage – Η επανενεργοποίηση και το μέλλον ενός πραγματικά κρίσιμου μαχητικού παράγοντα. Η ιστορία των τελευταίων 20 ετών ήταν για την 331 Μοίρα “Θησέας” της 114 Πτέρυγας Μάχης, μία ιδιαίτερα ταραγμένη περίοδος. Παρέλαβε και εισήγαγε το Mirage 2000-5Mk.2 σε υπηρεσία με καθυστέρηση δυόμιση περίπου ετών, λόγω προβλημάτων που είχαν καταγραφεί στη λειτουργία του αναβαθμισμένου από πλευράς δυνατοτήτων, συστήματος αυτοπροστασίας και ηλεκτρονικού πολέμου ICMS 2000Mk.3. Κατόπιν ήρθε η δεκαετία του 2010, με όλες τις αρνητικές εξελίξεις που έφερε…
Παρόλα αυτά οι άνθρωποι και οι μηχανές του σύγχρονου Θησέα, δεν έπαψαν ποτέ να βρίσκονται στην πρώτη γραμμή. Σήμερα η Μοίρα ανακτά τη θέση που της αρμόζει στον επιχειρησιακό σχεδιασμό της Πολεμικής Αεροπορίας και όπως θα δούμε ενδέχεται να διαδραματίσει ακόμη πιο κρίσιμο ρόλο και στα χρόνια που έρχονται. Στην πραγματικότητα, δεν επρόκειτο για προβλήματα στη λειτουργία και την αξιοπιστία του ICMS 2000Mk.3 που θεωρείται μέχρι σήμερα από τα κορυφαία του είδους ανά τον κόσμο, αλλά για ζητήματα απόκλισης από τις λειτουργικές του προδιαγραφές. Από τις επιδόσεις που είχαν υποσχεθεί (ή για τις οποίες είχαν δεσμευθεί…) οι Γάλλοι.
Οι αποκλείσεις αυτές αποκαταστάθηκαν πλήρως και μάλιστα για το σκοπό αυτό είχαν εκτελεστεί και εκτεταμένες πτητικές δοκιμές με την υλοποίηση πολλών και διαφορετικών σεναρίων το 2006, με τη συμμετοχή όλων των τύπων μαχητικών που διέθετε η Πολεμική Αεροπορία. Μάλιστα την Άνοιξη του 2006 όταν είχαν διεξαχθεί αυτές οι δοκιμές, συμμετείχαν στα σενάριά τους και κάποια F-4ESRA, παρά το γεγονός ότι ο τύπος είχε αποσυρθεί λίγους μόλις μήνες πριν! Επίσημα την 31η Δεκεμβρίου του 2005.
Η ζημιά βέβαια είχε ήδη γίνει για το στόλο των Mirage 2000. Και μέχρι σήμερα την πληρώνει η ελληνική άμυνα. Με βάση τη Σύμβαση 026Γ/00 που υπεγράφη μεταξύ της τότε ΓΔΕ (Γενική Διεύθυνση Εξοπλισμών) και των γαλλικών εταιρειών Dassault Aviation, SNECMA Moteurs (νυν SAFRAN) και Thomson-CSF Detexis (νυν Thales), η ελληνική πλευρά μπορούσε να ασκήσει δικαίωμα προαίρεσης για την αγορά τριών ακόμη νέας κατασκευής αεροσκαφών και εκσυγχρονισμού πέντε ακόμη εκ των 21 (τότε) εναπομεινάντων Mirage 2000EG/BG στο επίπεδο -5Mk.2 στην ίδια τιμή, μέχρι το τέλος του 2005.
Τα παλιά Mirage 2000EG/BG τελικά δεν εκσυγχρονίστηκαν με την πενταετία της προαίρεσης να περνά χωρίς καμία εξέλιξη (θυμίζει κάτι άραγε αυτό;) και τελικά τα μαχητικά αυτά πέρασαν στη δύναμη της 332 Μοίρας, που με τη σειρά της ανέλαβε πέρα από την αναχαίτιση και αντιπλοϊκό ρόλο (ΤΑΥΝΕ/Anti-ship) με τους πυραύλους ΑΜ-39 Exocet. Εδώ και αρκετό καιρό και παρά τις εξαγγελίες για την πώλησή τους στην κατασκευάστρια εταιρεία Dassault Aviation, βρίσκονται στην Τανάγρα και έχουν ήδη υποστεί σημαντική φθορά, όντας εκτεθειμένα στις καιρικές συνθήκες. Επανερχόμαστε όμως στην 331 Μοίρα… Πρώτη παρέλαβε και εισήγαγε σε υπηρεσία το Mirage 2000EG/BG αμέσως μετά την ίδρυσή της τον Απρίλιο του 1988, λίγες μόνο ημέρες πριν από την άφιξη των τεσσάρων πρώτων μαχητικών του τύπου στην 114 Πτέρυγα Μάχης.
Πρώτη εκπαίδευσε ιπτάμενους και προσωπικό στον αντιπλοϊκό ρόλο και κηρύχθηκε επιχειρησιακά έτοιμη να αξιοποιήσει τον ΑΜ-39 Exocet μία σχεδόν δεκαετία αργότερα, τον Ιανουάριο του 1999. Τέλος, άρχισε να παραλαμβάνει εντός του δεύτερου εξαμήνου του 2007 και εισήγαγε σε υπηρεσία το Νοέμβριο του ίδιου χρόνου το Mirage 2000-5Mk.2 και τα όπλα του σε ελάχιστο χρόνο. Η ταχύτητα και η ποιότητα με την οποία εξελίχθηκε η όλη διαδικασία, αποδεικνύεται από το γεγονός ότι ακριβώς δύο χρόνια αργότερα το φθινόπωρο του 2009, η 331 Μοίρα εντάχθηκε στις δυνάμεις ταχείας αντίδρασης του ΝΑΤΟ (NRF), μέσω εκτεταμένης αξιολόγησης σε όλα τα πεδία (FORCEVAL), αποσπώντας διθυραμβικά σχόλια και βαθμολογία “excellent”.
Στα χρόνια των μνημονίων και παρά την καθήλωση των περισσότερων αεροσκαφών της, η 331 Μοίρα πρώτευσε τρεις φορές σε εκπαιδευτικές Σειρές του TLP στο Albacette της Ισπανίας, ενώ παράλληλα εξακολουθούσε να περιλαμβάνεται στον καθημερινό προγραμματισμό των υπηρεσιών readiness της Πολεμικής Αεροπορίας! Τέλος, το Καλοκαίρι του 2020 ήταν έτοιμη να προσφέρει τις πολύτιμες υπηρεσίες της. Με όσα αεροσκάφη και όπλα είχε στη διάθεσή της. Η 331 Μοίρα συνεπώς, παρά το ότι είναι μία από τις νεότερες πολεμικές Μοίρες, κουβαλάει μία πολύ βαριά ιστορία. Αυτή η βαριά ιστορία είναι η βάση για την περαιτέρω εκμετάλλευση του εκπληκτικού, ακόμα και με βάση τα σημερινά δεδομένα, Mirage 2000-5Mk.2 και των όπλων του στο μέλλον.
Η κρισιμότητα του ρόλου που θα διαδραματίσει η 331 Μοίρα στα χρόνια που έρχονται αναλύεται ως εξής:
1. Αυτή την περίοδο, το Mirage 2000-5Mk.2 είναι πλήρως ετοιμοπόλεμο, με εξαιρετικό ραντάρ (ανώτερο του APG-68(V)9 τουλάχιστον σε ρόλους αέρος-αέρος και με πολύ καλές δυνατότητες ECCM), ικανότατο σύστημα αυτοπροστασίας (που “αδρανοποιεί” με άνεση τα αντίπαλα ραντάρ), και δύο είδη πυραύλων (MICA EM/IR),
από τον συνδυασμό των οποίων πολύ δύσκολα μπορεί να ξεφύγει στόχος. Σε
περίπτωση επιχειρήσεων συνεπώς, θα έχουν εξαιρετικά κρίσιμο ρόλο. Τα Rafale επίσης θα έχουν βαρύνοντα ρόλο, αλλά η δύναμή τους ακόμη δεν είναι πλήρης και το προσωπικό (ιπτάμενοι και τεχνικοί) δεν έχει – ακόμη – αποκτήσει την απαιτούμενη εμπειρία.
2. Η εμπειρία του προσωπικού, είναι ζωτικής σημασίας παράγοντας στις επιχειρήσεις. Και είναι κάτι που απαιτεί πολύ χρόνο και φυσικά χρήμα. Η επένδυση των τελευταίων 15 ετών στο -5Mk.2, παρά την αδρανοποίηση της προηγούμενης δεκαετίας, έχει παράξει εκπαιδευμένο προσωπικό, με δαπάνη σημαντικού χρόνου και χρήματος. Αυτή η επένδυση θα πεταχτεί στον κάλαθο των αχρήστων, αν δεν ενισχυθεί αριθμητικά ο τύπος.
3. Η επένδυση στα -5Mk.2 δεν περιορίζεται σε μία πολεμική Μοίρα με τους ιπτάμενους και τους τεχνικούς της. Περιλαμβάνει πολλά εξειδικευμένα Συνεργεία στην ΜΣΒ για τον 2ο Βαθμό Συντήρησης, το ΕΤΗΜ για την συντήρηση και τον προγραμματισμό του ICMS 2000 Μk.3, την ΥΠΗΔ για τη διακρίβωση των συσκευών, καθώς και την ΕΑΒ για την εργοστασιακή συντήρηση των κινητήρων και άλλων υποσυστημάτων. Επίσης, περιλαμβάνει πολύ μεγάλο στοκ ανταλλακτικών (υπενθυμίζεται ότι ήταν το μόνο μαχητικό με εγγυημένη διαθεσιμότητα >84% για τα πρώτα χρόνια). Όλα αυτά που ήδη υπάρχουν, θα χαθούν αν αντικατασταθούν τα -5Mk.2. Έστω και από το μεγαλύτερων δυνατοτήτων Rafale.
4. Σε σχέση με το Rafale, οφείλουμε να επισημάνουμε τα εξής: Το -5Mk.2 έχει κόστος υποστήριξης της τάξης των 10.000 έως 15.000 € ανά ώρα πτήσεως (χωρίς καύσιμο και κόστος προσωπικού), ενώ το Rafale, σχεδόν διπλάσιο. Τα στοιχεία αυτά προκύπτουν από το γαλλικό Κοινοβούλιο. Το -5Mk.2 είναι ένα οικονομικό μονοκινητήριο με κόστος υποστήριξης ανάλογο του F-16 και κύριο ρόλο την αναχαίτιση λόγω εξαιρετικών πτητικών χαρακτηριστικών, ιδίως σε μεσαία και μεγάλα ύψη. Το Rafale είναι ένα ακριβότερο δικινητήριο, με τεράστια δυνατότητα μεταφοράς εξωτερικού φορτίου (9,5 τόνοι καυσίμου και όπλων), πολλαπλών ρόλων. Η “ειδικότητά” του όμως είναι η κρούση σε μεγάλες αποστάσεις, “σερνόμενο” ελάχιστα πάνω από το έδαφος.
Έτσι, το Rafale είναι πιο οικονομικό σε αυτό το ρόλο, από τη στιγμή που φέρει φορτίο σχεδόν όσο δύο Mirage 2000 σε μεγαλύτερες αποστάσεις! Εν ολίγοις, για κάθε ώρα πτήσης του Rafale η δαπάνη είναι σχεδόν διπλάσια λεφτά σε σχέση με το -5Mk.2, ενώ για τις καθημερινές αποστολές αναχαίτισης (αν και δεν αναμένεται να αξιοποιηθεί το Rafale σε τέτοιες αποστολές) τα δύο μαχητικά είναι σε μεγάλο βαθμό ισοδύναμα.
5. Επομένως, η υπόθεση “αντικατάστασης των Mirage 2000-5Mk.2 από Rafale” δεν είναι απλή, διότι θα επιβαρύνει σημαντικά τους μελλοντικούς προϋπολογισμούς, ενώ απαιτείται χρόνος για να εξαχθούν ασφαλή συμπεράσματα από αυτά που έχουμε. Η πολυτυπία είναι κάτι που θα πρέπει να αποφεύγεται ως σχεδιασμός, για το μέλλον. Δεν έχει λογική να αντικατασταθεί ένας τύπος μαχητικού, αφού έχει γίνει όλη η επένδυση που προαναφέρθηκε, για να αντιμετωπιστεί η πολυτυπία. Αντιθέτως, η επένδυση που έχει γίνει στα -5Mk.2 (ξεκινώντας από το αρχικό Mirage 2000EG), μάλλον θα επέβαλλε την αριθμητική ενίσχυση του τύπου με την επένδυση χρόνου και (γεω)πολιτικού κεφαλαίου για την απόκτηση Mirage 2000-9 από τα ΗΑΕ.
ΠΗΓΗ defence-point
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου