Κρίση στο Αιγαίο: Η Αθήνα προετοιμάζεται για όλα τα ενδεχόμενα

Του Δημήτρη Γκάτσιου

"Εμείς δεν έχουμε λόγο να ανοίξουμε διάλογο με το παράνομο, με το ανιστόρητο και τελικά με το αδιέξοδο. Αντίθετα, μένουμε πάντα ανοιχτοί σε κάθε προσέγγιση που εδράζεται στη διεθνή νομιμότητα, αλλά και στις σχέσεις καλής γειτονίας. Αυτό, όμως, δε σημαίνει σε καμία περίπτωση ότι δε θα υπερασπιζόμαστε τα δικαιώματά μας και προφανώς δε σημαίνει κιόλας ότι δεν θα δημοσιοποιούμε διεθνώς, σε όλα τα fora, όσα απαράδεκτα συμβαίνουν τους τελευταίους μήνες στην περιοχή μας".

Με το σκηνικό να θυμίζει έντονα εποχές Άνοιξης και Καλοκαιριού 2020, όταν η Τουρκία ιόνιζε προκλητικά τις σχέσεις της με την Ελλάδα στον Έβρο και την Ανατολική Μεσόγειο, φτάνοντας στο σημείο να εργαλειοποιήσει τον πόνο χιλιάδων μεταναστών, προκειμένου να εκβιάσει την Αθήνα, αλλά και ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση, η κυβέρνηση προετοιμάζεται για όλα τα ενδεχόμενα μπροστά στους νέους κυματισμούς της παραβατικότητας της γείτονος. 

Η ελληνική στρατηγική 

Από το βήμα του χθεσινού υπουργικού συμβουλίου, ο πρωθυπουργός έσπευσε, με τις παραπάνω 73 λέξεις, να εκπέμψει τα δικά του ηχηρά μηνύματα προς τον πρόεδρο Ερντογάν. Η Άγκυρα οδηγείται, αργά αλλά σταθερά, στην όχθη της ρητορικής αποχαλίνωσης, η ηγεσία της βάζει... μπουρλότο στα όποια θετικά είχαν αποφασιστεί στο τετ-α-τετ κορυφής Μητσοτάκη-Ερντογάν στην Κωνσταντινούπολη, με την Αθήνα να χαράσσει (όπως πάντα σε αυτές τις περιπτώσεις) στρατηγική ψυχραιμίας, ενημερώνοντας άπαντα τα διεθνή fora για τις νέες τουρκικές ακρότητες, που, όπως επισημαίνουν συχνά-πυκνά κυβερνητικά στελέχη, δεν προκαλούν μόνο εντάσεις στην περιοχή, αλλά... γρατζουνίζουν βαθιά και την ενότητα της Συμμαχίας, σε μία περίοδο εύθραυστων ισορροπιών, λόγω της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία. 

Μαραθώνιος διεθνοποίησης

Αυτό που γίνεται ξεκάθαρο, βαδίζοντας προς την έκτακτη Σύνοδο Κορυφής των "27" της Ευρωπαϊκής Ένωσης (οι εργασίες σηκώνουν αυλαία τη Δευτέρα στις Βρυξέλλες), είναι ότι ο κ. Μητσοτάκης θα αδράξει την ευκαιρία, για να ενημερώσει τους ομολόγους του για το νέο ντελίριο δηλώσεων του προέδρου Ερντογάν και κορυφαίων αξιωματούχων της Τουρκίας, που παίζουν το επικίνδυνο παιχνίδι της όξυνσης. Με την ελληνική πρωτεύουσα να προτάσσει τις έννοιες του διεθνούς δικαίου, του δικαίου της θάλασσας και των κανόνων καλής γειτονίας, έχοντας αναγνωριστεί ως πηγή ασφάλειας και σταθερότητας στον χάρτη της Μεσογείου, η "γαλάζια" διπλωματία που ξεδιπλώνεται με την ενημέρωση Ευρωπαϊκής Ένωσης, ΝΑΤΟ και Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, εδράζεται:

-Στην ψυχραιμία και την αποφασιστικότητα. 

-Στην επισήμανση ότι η χώρα δεν θα κάνει βήμα πίσω από τα κυριαρχικά της δικαιώματα. 

-Στη διεθνοποίηση των ρωγμών που προκαλεί η τουρκική παραβατικότητα στη συνοχή του ΝΑΤΟ, με την ταυτόχρονη αποσταθεροποίηση της Ανατολικής Μεσογείου. 

"Η δυνατή Ελλάδα ενοχλεί κάποιους…Όσο μας προκαλούν, εκτίθενται…Επιλέγουν να σταθούν απέναντι στο διεθνές δίκαιο, την Ευρώπη και το ΝΑΤΟ…", ανέφερε ο κ. Μητσοτάκης, στο υπουργικό συμβούλιο. 

"Με αποφασιστικότητα αντιμετωπίσαμε και θα αντιμετωπίζουμε όλες τις προκλήσεις που στρέφονται απέναντι στα κυριαρχικά μας δικαιώματα, στην εθνική κυριαρχία και στο διεθνές δίκαιο... Και εμείς γνωρίζουμε ότι μπορούμε να είμαστε πολύ αποτελεσματικοί σε όλα τα πεδία και σε όλα τα επίπεδα... Η Ελλάδα είναι ένας παράγοντας ειρήνης, σταθερότητας, ασφάλειας και ψυχραιμίας σε αυτήν την περιοχή της Ευρώπης, κάτι που είναι εξαιρετικά σημαντικό και για το ΝΑΤΟ και για την περιοχή μας, ιδιαίτερα στο διεθνές περιβάλλον αστάθειας που βιώνουμε τώρα, εξαιτίας του πολέμου στην Ουκρανία", διαμηνύουν από την κυβέρνηση. Η Αθήνα κάνει κοινωνό της τουρκικής προκλητικότητας τη διεθνή κοινότητα, όλα τα σενάρια, ακόμα και αυτό μίας ενδεχόμενης κίνησης υψηλού ρίσκου από την πλευρά της Άγκυρας, καταμεσής του θέρους, εξετάζονται για να έχουν άμεσες απαντήσεις, ενώ στην πρώτη γραμμή έρχονται και τα αίτια που οδήγησαν Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και Τουρκία πάλι στην όχθη της παραβατικότητας, μετά από μία περίοδο νηνεμίας. Και εδώ, οι απαντήσεις είναι πολλές…

Αιτίες εξωτερικές και εσωτερικές 

Τα αίτια που οδήγησαν την ηγεσία της γείτονος στο, εκ νέου, δέσιμο στο άρμα των λόγω και έργω προκλήσεων δομούν από μόνα τους έναν κατάλογο, με εξωτερικές και εσωτερικές απολήξεις. 

-Η επιτυχία που κατέγραψε το πρωθυπουργικό ταξίδι στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής σε γεωπολιτικό, εθνικό, ενεργειακό και αμυντικό επίπεδο "στρίμωξε" τον πρόεδρο της Τουρκίας που βλέπει την πρόσβασή του στην Ουάσινγκτον να είναι περιορισμένη και λόγω του γεγονότος ότι η Άγκυρα προσπαθεί να επαναφέρει το επίπεδο των σχέσεών της με την αμερικανική πρωτεύουσα, πατώντας, ωστόσο, σε... δύο βάρκες. Της Δύσης και της Ρωσίας.

-Η πορεία απόκτησης από τη χώρα μας των F-35 (με βάση και τον δημοσιονομικό σχεδιασμό, τα πρώτα F-35 θα προσγειωθούν στην Ελλάδα μετά το 2028).

-Η δυναμική είσοδος στο "χάρτη" της ενέργειας και της Συμμαχίας της Αλεξανδρούπολης και η ταυτόχρονη στρατηγική της Αθήνας για τη μετατροπή της χώρας σε κόμβο μεταφοράς ενέργειας από τη Μέση Ανατολή και την Ανατολική Μεσόγειο. 

-Η περιδίνηση τη τουρκικής οικονομίας και η πιθανότητα μίας ήττας του προέδρου Ερντογάν στις επερχόμενες εκλογές. 

"Στην Τουρκία επικρατεί εκνευρισμός. Ο κ. Ερντογάν αντιδρά επί προσωπικού κάθε φορά που αισθάνεται ότι ο κ. Μητσοτάκης είναι ένα βήμα μπροστά. Το ταξίδι στην Αμερική προκάλεσε ανασφάλεια στη γειτονική χώρα. Η ομιλία στο Κογκρέσο και η σχεδιαζόμενη αγορά F-35 αναστάτωσε την Άγκυρα. Το πρόβλημα είναι ότι οι Τούρκοι στήνουν πια σκηνικό έντασης. Εμείς επιθυμούμε ανοιχτούς διαύλους επικοινωνίας. Άλλωστε δεν έχουμε τίποτα να φοβηθούμε", σημειώνει, στο "Κ", ο βουλευτής της Νέας Δημοκρατίας, Τάσος Χατζηβασιλείου. "Όμως, υπό τις παρούσες συνθήκες, οι σχέσεις επιβαρύνονται σημαντικά με ευθύνη της Τουρκίας. Στο μεταξύ, ορθώς το υπουργείο Εξωτερικών έστειλε επιστολή στον ΟΗΕ αποδομώντας ένα προς ένα τα έωλα τουρκικά επιχειρήματα. Στην ουσία, η κίνηση αυτή ενέχεται ως συνέχεια της παρουσίασης των ελληνικών θέσεων από τον πρωθυπουργό στο Κογκρέσο. Με την επιστολή δίνουμε ισχυρή νομική επεξήγηση και υπόσταση στις εθνικές μας θέσεις", προσθέτει.  

ΠΗΓΗ capital