Δευτέρα 7 Νοεμβρίου 2022

F-16 Block 50: Η Αεροπορία τώρα αμφιταλαντεύεται! Με ραντάρ AESA ή AN/APG-68(V)9;

Δεν είναι περιορισμένος ο εκσυγχρονισμός των F-16 Block 50. Λάθος είναι η εγκατάλειψη των 32 F-16 Block 30. To DP έχει ασχοληθεί κατ’ επανάληψη με το ζήτημα του εκσυγχρονισμού του στόλου των μαχητικών F-16 της Πολεμικής Αεροπορίας. Ο λόγος απλός. Τα μαχητικά αυτού του τύπου είναι η ραχοκοκαλιά της δύναμης του Κλάδου. Και θα είναι για πολλά ακόμα χρόνια. Το F-16 λοιπόν είναι η κρίσιμη μάζα ισχύος της Πολεμικής Αεροπορίας. Ένα μαχητικό στο οποίο η Ελλάδα έχει επενδύσει σημαντικούς πόρους τα τελευταία 30 χρόνια. Το ίδιο βέβαια ισχύει και για την Τουρκία, αλλά δεν θα ασχοληθούμε με το ζήτημα αυτό. Θα μείνουμε στα καθ’ ημάς.

Του Στέργιου Δ. Θεοφανίδη

Στο πλαίσιο του υγιούς διαλόγου, όπου αυτός μπορεί να γίνει, οφείλουμε να επισημάνουμε ότι μια

αξιόλογη απόπειρα, στοιχειοθετημένη δηλαδή με παράθεση επιχειρημάτων και δεδομένων, που συντάχθηκε σχετικά με τον εκσυγχρονισμό των 38 F-16C/D Block 50, ήταν αυτό του Δούρειου Ίππου και του αγαπητού και έμπειρου συναδέλφου, Σάββα Δ. Βλάσση.

Σε αυτό το δημοσίευμα θα “πατήσουμε” με σκοπό να καταδείξουμε τις -κατά τη δική μας γνώμη- πραγματικά κρίσιμες πτυχές του ζητήματος εκσυγχρονισμού των παλιών εκδόσεων του F-16 σε ελληνική υπηρεσία. Που ακόμα βρίσκεται σε εκκρεμότητα παρά το γεγονός ότι έχουν παρέλθει 4,5 χρόνια από την εποχή που υπογράφηκε ο εκσυγχρονισμός των νεότερων εκδόσεων του μαχητικού (Block 52+ και Block 52+ Advanced) στο επίπεδο Block 72 (V). Ας πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή απαντώντας στα επιχειρήματα του αφιερώματος του Δούρειου:

– “Οι τρεις Μοίρες με Mirage 2000-5Mk.2 και αναβαθμισμένα F-16 Block 50+ θα υστερούν τεχνολογικώς και επιχειρησιακώς, λόγω ελλείψεως AESA”. Τα ραντάρ σταθερής διάταξης είναι όντως σύγχρονα συστήματα με ιδιαίτερη επιχειρησιακή βαρύτητα, λόγω των χαρακτηριστικών και των δυνατοτήτων τους. Δεν είναι όμως το πάν, δεν αποτελούν πανάκεια. Το ραντάρ RDY-2 του Mirage 2000-5Mk.2, παρά την ηλικία του είναι ένα ισχυρότατο σύστημα μηχανικής σάρωσης με πολύ μεγάλες δυνατότητες εντοπισμού και εγκλωβισμού ιπτάμενων στόχων σε μεγάλες αποστάσεις αλλά και πλήρεις λειτουργικές διαμορφώσεις αέρος – εδάφους.

Αυτό που πραγματικά λείπει από τα μαχητικά του τύπου αυτού, είναι η δυνατότητα να επικοινωνεί με ασφάλεια και να στοχοποιεί σε συνεργασία με άλλες πλατφόρμες μέσω Link 16. Επιπρόσθετα λείπει ένα σύστημα στοχοποίησης επί κάσκας (HMD), όπως και η δυνατότητα να φέρει όπλα όπως το AASM και δύο αντιπλοϊκοί AM-39 Exocet.

Η Γαλλική Αεροπορία έχει καταφύγει σε αυτή τη λύση για τα παλιά βομβαρδιστικά Mirage 2000D προκειμένου να τα καταστήσει ικανά να συνεργάζονται με τα Rafale F3R, ενώ το ίδιο έχει κάνει και Αεροπορία των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων με τα δικά της Mirage 2000-9, μετά την απόφασή της να παρατείνει την επιχειρησιακή τους ζωή, ενσωματώνοντας στα μαχητικά αυτά ακόμα και ατρακτίδια στοχοποίησης SNIPER. H Ελλάδα απλά τα επαναφέρει στην ενέργεια μετά από μία δεκαετία πλήρους εγκατάλειψης, χωρίς να αναβαθμίσει τα συστήματα και τις δυνατότητές τους…

Σε ό,τι αφορά στα F-16C/D Block 50 που θα εκσυγχρονιστούν στο επίπεδο Block 50M (όχι Block 50+), ισχύει ακριβώς το ίδιο πράγμα. Η πρόταση που κατατέθηκε από την κατασκευάστρια εταιρεία είναι πλήρης, παρά το γεγονός ότι δεν περιλαμβάνει ραντάρ AESA, αλλά το πολύ καλό μηχανικής σάρωσης AN/APG-68(V)9 που προέρχεται από τα Block 52+ και Block 52+ Advanced που εκσυγχρονίζονται σε Viper στην ΕΑΒ. Κρίνεται ως πλήρης από τη στιγμή που τους αποδίδει δυνατότητες επιχειρήσεων με αξιώσεις σε όλους τους ρόλους και συνεργατικών αποστολών, για τα επόμενα 15 τουλάχιστον χρόνια.

Το ότι δεν υιοθετήθηκε ραντάρ ηλεκτρονικής σάρωσης APG-83 και για τα μαχητικά αυτά, αφορά αποκλειστικά τη σχέση κόστους – απόδοσης. Δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι άρχισαν να παραδίδονται στην Πολεμική Αεροπορία το καλοκαίρι του 1997. Είναι ήδη 25 ετών δηλαδή. Επομένως αυτό που ενδιαφέρει είναι να καταστούν ικανά για όλους τους ρόλους με το χαμηλότερο δυνατό κόστος, προκειμένου να παραταθεί με αξιώσεις η επιχειρησιακή τους ζωή. Το δημοσίευμα που χρησιμοποιούμε, το επιβεβαιώνει αυτό με την παρακάτω παράγραφο:

– “Το πρόγραμμα είναι προϋπολογισμού 700 εκατομμυρίων ευρώ, επειδή περιλαμβάνεται η προμήθεια όπλων και των SNIPER ATP. To κόστος αναβαθμίσεως των αεροπλάνων μόνο, ανέρχεται σε 420 εκατ. Ευρώ”. Αυτό που δεν αναφέρεται είναι ότι στο ποσό αυτό περιλαμβάνεται ΚΑΙ δομική αναβάθμιση για την εξασφάλιση ωφέλιμου δομικού ορίου ζωής 12.000 ωρών πτήσης. Το αντίστοιχο κόστος εκσυγχρονισμού των 38 Block 50 στο επίπεδο Viper (Block 70), ΧΩΡΙΣ δομική αναβάθμιση, είχε καθοριστεί σε 900 περίπου εκατομμύρια δολάρια, όπως προκύπτει από ανάλυση της αρχικής προσφοράς της αμερικανικής DSCA. Ποσό υπερδιπλάσιο δηλαδή.

– “Σημείο προσοχής είναι η πρόθεση αναβαθμίσεως των F-16 Block 50 όχι στην ΕΑΒ (λόγω και φόρτου απασχολήσεως με τα F-16V) αλλά σε δεύτερη γραμμή που θα στηθεί σε βάση της ΠΑ. Η συγκεκριμένη προσέγγιση επιβαρύνει το πρόγραμμα σε κόστος. Εάν τα 38 αυτά αεροπλάνα προστεθούν απλώς στη γραμμή της ΕΑΒ, το επιπλέον κόστος εξαλείφεται”.

Πολύ σωστά όλα αυτά, αλλά και εδώ δεν αναφέρεται καν ότι η εξάρτηση της Πολεμικής Αεροπορίας από την ΕΑΒ και άλλες εταιρείες, πρέπει σε αυτή τουλάχιστον τη φάση να περιοριστεί. Αυτό έχει αποδείξει η εμπειρία, αλλά και η διεθνής πρακτική. Όπως όλες οι πραγματικά σύγχρονες και αποτελεσματικές αεροπορικές δυνάμεις, πρέπει να ξαναγυρίσει στις εποχές του ΚΕΑ, καλύπτοντας η ίδια το 51% τουλάχιστον, των αναγκών συντήρησης, υποστήριξης και εκσυγχρονισμού των αεροσκαφών της.

Η Αεροπορία των ΗΠΑ (USAF) για λόγους περιορισμού του κόστους, υλοποιεί η ίδια ΟΛΑ τα προγράμματα εκσυγχρονισμού και δομικής αναβάθμισης των μαχητικών της, σε δικά της Depot, σε συνεργασία με τις κατασκευάστριες εταιρείες. Γιατί έχει χαμηλότερο κόστος εργατοώρας σε σχέση με αυτές. Κατά συνέπεια το πρόσθετο κόστος από το στήσιμο των υποδομών σε μονάδα της Πολεμικής Αεροπορίας για τον εκσυγχρονισμό των 38 F-16 Block 50 θα αποσβεστεί ΠΛΗΡΩΣ από το χαμηλότερο κόστος της εργατοώρας της ΠΑ σε σχέση με την ΕΑΒ. Χωρίς να αναφέρουμε την εν συνεχεία δυνατότητα εσωτερικής αξιοποίησης της υποδομής που θα δημιουργηθεί!

Σε ό,τι αφορά στο κόστος, θα το δούμε επίσης αναλυτικά, σε ξεχωριστή ανάλυση. Σύμφωνα με τις πληροφορίες μας η ελληνική πλευρά δεν εξετάζει σε αυτή τη φάση το ενδεχόμενο εκσυγχρονισμού των 32 F-16 Block 30, ενώ η Πολεμική Αεροπορία φέρεται να προσανατολίζεται με καθυστέρηση, δηλαδή μετά την αποστολή της LoR (Letter of Request) στις ΗΠΑ, στην ενσωμάτωση ραντάρ AESA και στα Block 50. Το θρίλερ του εκσυγχρονισμού των παλιότερων εκδόσεων του F-16 επομένως συνεχίζεται, παρά το γεγονός ότι πλησιάζουμε την συμπλήρωση πενταετίας από την υπογραφή της σύμβασης για τον εκσυγχρονισμό των νεότερων εκδόσεων.

Το ζητούμενο είναι πότε οι Κλάδοι θα αποκτήσουν ενιαία και μακροπρόθεσμη πολιτική, ανεξάρτητη από τις ηγεσίες που αλλάζουν. Σε αυτό το πλαίσιο, δεν νοείται το ΓΕΑ και το ΑΤΑ να είναι δυο διαφορετικοί “πυλώνες” χάραξης πολιτικής του Κλάδου. Διότι αποδεικνύεται εκ των πραγμάτων ότι αυτό κοστίζει. Οι διαδικασίες των διακρατικών συμβάσεων (FMS: Foreign Military Sales) με τις ΗΠΑ είναι ανελαστικές. Η απόλυτη συνεργασία και η σύνθεση θα έπρεπε να είναι εκ των ων ουκ άνευ…

ΠΗΓΗ defence-point

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου