Σάββατο 3 Φεβρουαρίου 2024

Γιατί τα F-35 θυμίζουν το Αβέρωφ


Του Κώστα Στούπα

Παρακολουθώ στα τουρκικά μέσα ενημέρωσης μια προσπάθεια απαξίωσης των F-35 επειδή, όπως λένε, δεν είναι τόσο ευέλικτα όπως τα F-16 και άρα υστερούν σε ικανότητα ανάσχεσης και αερομαχίες.

Τα ίδια επιχειρήματα αναπαράγουν και κάποια εγχώρια μέσα ενημέρωσης και μια θορυβώδης ομήγυρη αμυντικών αναλυτών και δημοσιογράφων στα κοινωνικά δίκτυα.  Πιστεύω πως οι περισσότερες από τις  απόψεις αυτές κρύβουν πολιτικές και επιχειρηματικές σκοπιμότητες. Κάποιες εντάσσονται στη θολή αντισυστημικότητα της εποχής μας.

Βέβαια, η αλήθεια είναι πως το F-35 δεν χαρακτηρίζεται σαν αεροσκάφος για αερομαχίες, με τον ίδιο τρόπο που ένα ημιφορτηγό δεν μπορεί να συγκριθεί με μια Μαζεράτι.

Αν όμως χρειάζεται να μετακομίσει κάποιος μια οικοσκευή (ψυγεία, πλυντήρια κλπ.) ένα ημιφορτηγό ή ακόμη και ένα αγροτικό θα κάνει σίγουρα καλύτερη δουλειά από ένα πανάκριβο αυτοκίνητο που πιάνει τα 100 χλμ σε 5-6 δευτερόλεπτα.

Αν και ο ίδιος δεν έχω κάποια εξειδίκευση στα εξοπλιστικά ζητήματα, παρακολουθώ αναλύσεις ειδικών στην Ελλάδα και το εξωτερικό για να σχηματίσω μια γενική άποψη.

Προκειμένου να καταλάβουμε τι συμβαίνει πρέπει να κατανοήσουμε τι σημαίνει F-35.

Η διαφορά του F-35 δεν έγκειται απλά στη διαπίστωση πως είναι "αόρατο" και "βλέπει" το F-16V πριν αυτό καταφέρει να το "δει" οπότε δεν χρειάζεται να γίνει καμιά αερομαχία γιατί έχει εκτοξεύσει έναν πύραυλο πριν το άλλο μπορέσει να ανταποδώσει.

Το F-35, λένε οι ειδικοί, είναι μια ολόκληρη κατηγορία αεροσκαφών και συστημάτων ανίχνευσης μαζί σε μια ιπτάμενη πλατφόρμα. Κάποιοι το παρομοιάζουν με ένα ρομπότ που μπορεί να αντλεί πλήθος πληροφοριών, να τις μοιράζεται ή  να τις επεξεργάζεται ταχύτερα απ΄ ό,τι οι πιλότοι και το προσωπικό εδάφους που παρακολουθεί και καθοδηγεί μια επιχείρηση.

Το αεροσκάφος αυτό διαθέτει πολλούς αισθητήρες ιδιαίτερα εξελιγμένους και ευαίσθητους, ικανούς να κάνουν ό,τι κάνουν τα ειδικά αεροσκάφη ραντάρ ή οι δορυφόροι.

Το F-35 θεωρείται στοιχείο και βάση ενός δικτύου όπου οι πληροφορίες  που συλλέγει μεταδίδονται και σε άλλες βάσεις δεδομένων όπου μεταδίδονται και πληροφορίες  από άλλα  σκάφη θαλάσσης ή επίγειες μονάδες.

Πρόκειται για μια μονάδα συλλογής, επεξεργασίας και μετάδοσης ψηφιακών δεδομένων.  Όλα αυτά τα δεδομένα αξιολογούνται από επεξεργαστές και ανθρώπους  και ως αποτέλεσμα  προκρίνονται οι βέλτιστες πράξεις και τακτικές.

Το ίδιο κάνουν σε χαμηλότερο βαθμό τα Rafale και οι νέες φρεγάτες Belhara. Tα οπλικά αυτά συστήματα συνδυάζουν δυνατότητες ηλεκτρονικού πολέμου, που σημαίνει μετάδοση ψευδών πληροφοριών στα ραντάρ του εχθρού και δημιουργία προβλημάτων στη μετάδοση πληροφοριών και εντολών του.

Το αεροσκάφος αυτό (το F-35) διαθέτει τη δυνατότητα να έχει επίγνωση της κατάστασης 360 μοιρών και μπορεί εύκολα να ανιχνεύει εστίες θερμότητες, εκτοξεύσεις πυραύλων ή  απογειώσεις αεροπλάνων σε μεγάλη απόσταση.

Υπάρχει επίσης η δυνατότητα χρήσης του ως αεροσκάφος διοίκησης και ελέγχου (AWACS) για μια δικτυοκεντρική προσέγγιση του πολέμου.

Οι στρατιωτικοί αναλυτές υποστηρίζουν λοιπόν πως ένα F-35 είναι πολλά πράγματα ταυτόχρονα. Μπορεί να κάνει τη δουλειά που κάνει ένα F-16 αλλά και τη δουλειά που κάνει ένα ιπτάμενο ραντάρ που συλλέγει πληροφορίες, επιτηρεί ή τη δουλειά που κάνει ένα βομβαρδιστικό. Επιπλέον, μπορεί να πλησιάσει ένα στόχο χωρίς όμως να γίνει αντιληπτό γιατί διαθέτει και χαρακτηριστικά Stealth.

Όλα αυτά τα χαρακτηριστικά κάνουν το F-35 ένα ιδιαίτερα επικίνδυνο όπλο, το οποίο πλάι σε ένα στόλο εκσυγχρονισμένων F-16V και των ευέλικτων Rafale με τους φονικούς Meteor και Scalp εξασφαλίζει αναμφισβήτητη υπεροχή, ανάλογη με αυτή που εξασφάλισε κάποτε το θωρηκτό Αβέρωφ στις θάλασσες.

Η Τουρκία από συμπαραγωγός του F-35 βρίσκεται εκτός του προγράμματος και χωρίς F-35. Η Ελλάδα από την άλλη πλευρά θα βρεθεί με F-35 και συμπαραγωγός των φρεγατών Constellation.

Επίσης, είναι πολύ πιθανό η Τουρκία να μην καταφέρει τελικά να αναβαθμίσει ούτε τα F-16 αφού η ηγεσία της με τα ανοίγματα στη Ρωσία και τον Ισλαμικό κόσμο έχει καταστεί αναξιόπιστη στις ΗΠΑ. Επιπλέον, η στροφή της τουρκικής κοινωνίας προς το ισλάμ πιέζει την πολιτική ηγεσία να πηγαίνει κόντρα στη Δύση.

Οι εξελίξεις αυτές μοιάζουν να είναι ιστορικής σημασίας.

2) F-35 και Αβέρωφ ιστορίες καρμπόν

Η ιστορία των F-35 για την Ελλάδα θυμίζει την ιστορία του θωρηκτού "Γ. Αβέρωφ" στο οποίο οφείλουμε τα νησιά του Αν. Αιγαίου και την υπεροχή στη θάλασσα.

Το "Αβέρωφ" επειδή διέθετε κανόνια με μεγαλύτερο βεληνεκές από τα τουρκικά πλοία είχε αναγκάσει τα τελευταία να μην τολμούν να βγουν από τα στενά του Βοσπόρου. Το αποτέλεσμα ήταν ο ελληνικός στόλος να "αλωνίζει" κυριολεκτικά στο Αιγαίο.

Η Τουρκία είχε την ευκαιρία να αποκτήσει πρώτη ένα θωρηκτό του τύπου του Αβέρωφ, αλλά από λάθος αποφάσεις απέτυχε.

Σύμφωνα με τη Wikipedia το φθινόπωρο του 1909 ο  αντιναύαρχος Γκέιμπλ, αρχηγός της βρετανικής ναυτικής αποστολής στην Τουρκία, κατάρτισε ένα πρόγραμμα ναυπήγησης νέων θωρηκτών εκτοπίσματος περίπου 10.000 τόνων για το ναυτικό των Οθωμανών. Στη συνέχεια πήγε στη Βρετανία για να προετοιμάσει συμφωνία ανάμεσα στα αγγλικά ναυπηγεία και στην τουρκική κυβέρνηση.

Η τουρκική ηγεσία όμως προτιμούσε πλοία τύπου ντρέντνοτ κι όχι θωρηκτά 10.000 τόνων. Επικαλέστηκε μάλιστα ένα ερώτημα της ρωσικής κυβέρνησης για ποιο λόγο ετοιμάζεται τέτοιας έκτασης εξοπλιστικό πρόγραμμα, για να απορρίψει τις εισηγήσεις του Γκέιμπλ.

Την περίοδο που ο οίκος Ορλάντο διαπραγματευόταν στην Αθήνα με την ελληνική κυβέρνηση για  την πώληση του πλοίου (Αβέρωφ), αφίχθησαν στο Λιβόρνο Τούρκοι αξιωματικοί για να το εξετάσουν.

Οι Τούρκοι δεν πίστευαν ότι η Ελλάδα υπήρχε περίπτωση να αγοράσει το πλοίο αυτό και γι' αυτό κινήθηκαν κάπως νωθρά.

Οι απεσταλμένοι τους βρήκαν το πλοίο καλό αλλά με μικρές γαιανθρακαποθήκες, άρα ακατάλληλο για μακρούς πλόες, για τους οποίους το ήθελαν.

Αναχώρησαν για το Παρίσι, αλλά καθ' οδόν πήραν ένα τηλεγράφημα που έλεγε ότι η Ελλάδα επρόκειτο να αγοράσει το πλοίο.

Επέστρεψαν άρον άρον στο Λιβόρνο και, χωρίς να ρωτήσουν πόσα προσφέρει η Ελλάδα, είπαν ότι δίνουν 250.000 στερλίνες παραπάνω προκειμένου να το πάρουν. Η απάντηση των Ιταλών ήταν ότι το πλοίο ήδη αγοράστηκε και πληρώθηκε.

Η ελληνική κυβέρνηση πέτυχε τελική τιμή κατά 2.000.000 χρυσές δρχ. μικρότερη από το ποσό που πρόσφερε το Ιταλικό Βασιλικό Ναυτικό για το αδελφό πλοίο "Pisa".

Η οριστική σύμβαση της αγοράς του επικυρώθηκε στις 30 Νοεμβρίου του 1909.

Στη συνέχεια το "Αβέρωφ" όπως είπαμε έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη ναυτική υπεροχή της Ελλάδας στο Αιγαίο.

kostas.stoupas@capital.gr

ΠΗΓΗ https://www.capital.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου