Κυριακή 28 Απριλίου 2024

Ιράν-Ισραήλ: Ο απόηχος της επίθεσης και η πυρηνική απειλή


Δρ. Αθανάσιος Ε. Δρούγος

Η άνευ προηγουμένου επίθεση του Ιράν στις 14 Απριλίου στο Ισραήλ, που περιελάμβανε περισσότερα από 200 οπλισμένα μη επανδρωμένα αεροσκάφη, 30-40 πυραύλους Κρουζ και 120 βαλλιστικούς πυραύλους, φαινόταν να αποσκοπεί στην επίδειξη της στρατιωτικής τεχνολογίας του Ιράν και, φυσικά, να πλήξει τον παραδοσιακό του αντίπαλο.

Οι Ιρανοί ηγέτες, προφανώς, αποφάσισαν ότι δεν γινόταν να μην «απαντήσουν» στις ισραηλινές αεροπορικές επιδρομές εναντίον του Σώματος των Φρουρών της Ισλαμικής Επανάστασης – Δύναμης Quds (IRGC-QF) στη Συρία και στο θανατηφόρο χτύπημα της 1ης Απριλίου στην ιρανική «διπλωματική βάση» στη Δαμασκό. Από τη συγκεκριμένη επίθεση επτά διοικητές της IRGC-QF σκοτώθηκαν.

ΗΠΑ, ευρωπαϊκές δυνάμεις και δυο-τρία αραβικά κράτη βοήθησαν το Ισραήλ να αναχαιτίσει περίπου το 99% των ιρανικών βλημάτων. Σχεδόν οι μισοί από τους βαλλιστικούς πυραύλους απέτυχαν κατά την εκτόξευση ή κατά την πτήση, ενώ 9 πύραυλοι προσγειώθηκαν σε ισραηλινή αεροπορική βάση στην έρημο Νεγκέβ προκαλώντας μικρή ζημιά.

Προειδοποίηση

Το Ιράν υποστήριξε ότι παρείχε άφθονη χρονική προειδοποίηση σχετικά με την επίθεση (δίνοντας χρόνο στο Ισραήλ να αμυνθεί) υπονοώντας ότι μια μελλοντική επίθεση χωρίς προειδοποίηση θα προκαλούσε μεγάλες ζημιές και θύματα. Αν και πολλοί ειδικοί απορρίπτουν τους ισχυρισμούς Ιρανών αξιωματούχων ότι απέκρυψαν την πιο προηγμένη τεχνολογία πυραύλων και drones από το επιθετικό μπαράζ της 14ης Απριλίου, τα οπλικά προγράμματα του Ιράν συνεχίζουν να εξελίσσονται.

Η προσπάθεια των ΗΠΑ να αποτρέψουν την αντεπίθεση του Ισραήλ κατέδειξε την ικανότητα του Ιράν να αποσταθεροποιεί την περιοχή σε χρόνο και τόπο της επιλογής του. Από την άλλη, το Ισραήλ είναι ικανό να φτάσει ακόμη και σε «ευαίσθητες» περιοχές στο Ιράν (π.χ. κοντά σε πυρηνικές εγκαταστάσεις).

Το πρόγραμμα εμπλουτισμού ουρανίου του Ιράν αξιολογείται από τη Διεθνή Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας (ΔΥΑΕ) ικανό να παραγάγει αρκετό σχάσιμο υλικό για ένα πυρηνικό όπλο μέσα σε λίγες εβδομάδες από τη στιγμή που θα το αποφασίσουν. Ωστόσο, σύμφωνα με τις ΗΠΑ και άλλες υπηρεσίες πληροφοριών, το Ιράν απαιτεί πρόσθετη έρευνα και πειραματισμό για να αναπτύξει τον μηχανισμό πυροδότησης που απαιτείται για μια πυρηνική βόμβα.

Στις 7 Οκτωβρίου, η Χαμάς έδειξε την ικανότητά της να διεισδύει στην άμυνα του Ισραήλ στο έδαφος, ενώ το κίνημα των Χούτι στην Υεμένη έχει προκαλέσει αναταραχή στο παγκόσμιο εμπόριο μέσω των επιθέσεων πυραύλων και drones στην εμπορική ναυτιλία στην Ερυθρά Θάλασσα. Οι σύμμαχοι των πολιτοφυλακών του Ιράν στη Συρία και το Ιράκ έχουν, σε ορισμένες περιπτώσεις, πλήξει με επιτυχία τις δυνάμεις των ΗΠΑ που αναπτύσσονται στην περιοχή. Η επίθεση με πυραύλους και μη επανδρωμένα αεροσκάφη του Ιράν στις ενεργειακές εγκαταστάσεις της ARAMCO στη Σαουδική Αραβία το 2019 προκάλεσε σημαντική ζημιά, σε μεγάλο βαθμό επειδή αυτοί οι στόχοι ήταν κοντά στο Ιράν και, επομένως, ήταν πιο δύσκολο να αναχαιτιστούν. Οι επιτυχίες του Ιράν, σε αντίθεση με την αποτυχία της 14ης Απριλίου εναντίον του Ισραήλ, ενδέχεται να συνηγορούν κατά της πρόσθετης εστίασης σε χτύπημα του Ισραήλ από το ιρανικό έδαφος.

Αποτυχία

Από την άλλη πλευρά, η συμμετοχή τόσο της Ιορδανίας όσο και της Σαουδικής Αραβίας στην υπεράσπιση του εναέριου χώρου του Ισραήλ καταδεικνύει ότι το Ιράν απέτυχε να κεφαλαιοποιήσει την οργή που υπάρχει στον μουσουλμανικό κόσμο για την επίθεση του Ισραήλ στη Γάζα. Επίσης, η επίθεση του Ιράν επιβεβαίωσε τον φόβο ότι το καθεστώς των Αγιατολάχ είναι θεμελιωδώς επιθετικό και επιδιώκει να εκφοβίσει τους συμμάχους των ΗΠΑ. Σε αυτόν τον βαθμό, το Ιράν αναίρεσε την πρόοδο που σημείωσε με την ανοικοδόμηση των δεσμών με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ) και τη Σαουδική Αραβία τα τελευταία χρόνια, με αποκορύφωμα την αποκατάσταση των διπλωματικών σχέσεων Ιράν-Σαουδικής Αραβίας με τη μεσολάβηση της Κίνας τον Μάρτιο του 2023. Η επίθεση διεύρυνε, επίσης, περαιτέρω τη ρήξη της όχι μόνο με τις ΗΠΑ αλλά και με τις κυβερνήσεις της Δυτικής Ευρώπης που συμμετείχαν στην υπεράσπιση του Ισραήλ.

Νέες κυρώσεις

Στον απόηχο της ιρανικής επίθεσης, το Κογκρέσο των ΗΠΑ προώθησε μια σειρά νέων κυρώσεων για την Τεχεράνη με σκοπό να περιορίσει την ικανότητα των ΗΠΑ να απελευθερώσουν δεσμευμένα περιουσιακά στοιχεία του Ιράν και να εξουσιοδοτήσει περαιτέρω τις ενέργειες των ΗΠΑ για τον περιορισμό των πωλήσεων ιρανικού πετρελαίου στην Κίνα.

«ΤΡΥΠΗΣΕ» ΤΗΝ ΙΡΑΝΙΚΗ ΑΕΡΑΜΥΝΑ

Μυστήριο με πύραυλο υψηλής τεχνολογίας

Το ισραηλινό χτύπημα τη νύχτα της περασμένης Πέμπτης προς την Παρασκευή στην ιρανική αεράμυνα κοντά στην πυρηνική βάση Nατάνζ (περιοχή Ισφαχάν) φέρεται να έγινε από έναν πύραυλο πολύ υψηλής τεχνολογίας που κατάφερε να αποφύγει διαδοχικά τα συστήματα ραντάρ του Ιράν και χαρακτηρίστηκε ως μια κίνηση-μήνυμα «για να κάνει το Ιράν να σκεφτεί δύο φορές» πριν εξαπολύσει άλλη μία άμεση επίθεση στο Ισραήλ.

Δύο Δυτικοί αξιωματούχοι (Βρετανός και Γερμανός) είπαν ότι ο πύραυλος είχε σκοπό να δείξει εμφανέστατα στην Τεχεράνη ότι το Ισραήλ είναι σε θέση να αποφύγει και να εξουδετερώσει την αμυντική διάταξη των συστημάτων προστασίας του ιρανικού πυρηνικού προγράμματος εμπλουτισμού του ουρανίου. Ιρανοί αξιωματούχοι υποστήριξαν (σε αρκετά χαμηλούς τόνους) ότι το χτύπημα έπληξε οριακά ένα ρωσικής κατασκευής σύστημα αεράμυνας S-300PMU2 (χωρίς να παραδέχονται κάτι παραπάνω).

Πληροφορίες

Από την πλευρά της, η εφημερίδα «New York Times» ανέφερε ότι πύραυλος εκτοξεύτηκε από πολεμικό αεροσκάφος που πετούσε «μακριά από τον εναέριο χώρο του Ισραήλ ή του Ιράν». Επίσης, τονίζει ότι ούτε το αεροσκάφος ούτε ο πύραυλος εισήλθαν στον ιορδανικό εναέριο χώρο. Μια υπολογισμένη κίνηση για να κρατήσει το Αμμάν μακριά από ενδεχόμενο χτύπημα αντιποίνων, αφού βοήθησε τους Αμερικανοβρετανούς να καταρρίψουν δεκάδες drones και πυραύλους που εκτοξεύθηκαν από το Ιράν στο Ισραήλ.

Μετά το χτύπημα, το οποίο υποβάθμισε η Τεχεράνη, υψηλόβαθμα στελέχη της Επαναστατικής Φρουράς του Ιράν έχουν επικεντρωθεί (με επιτόπου επισκέψεις τους το τελευταίο διήμερο) στην αξιολόγηση και την ενίσχυση της αεράμυνας των πυρηνικών εγκαταστάσεων σε Νατάνζ, Ισφαχάν, Αράκ και Φόρντο. Ενας αναλυτής της εμπορικής δορυφορικής εταιρίας HawkEye 360 δημοσίευσε δορυφορικές εικόνες που δείχνουν μια θέση συστοιχίας πυραύλων εδάφους-αέρος S-300PMU2 στο Ισφαχάν. Η Ρωσία παρείχε τους S-300PMU2 στο Ιράν το 2016.

Η Διεθνής Υπηρεσία Ατομικής Ενέργειας στη Βιέννη μαζί με δυτικά και ιρανικά Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης ανέφεραν ότι το Ισραήλ δεν προκάλεσε ζημιά σε καμία από τις πυρηνικές εγκαταστάσεις του Ιράν, ενώ ανέφεραν ξεχωριστά κάποια δραστηριότητα αεράμυνας πάνω από την Ταμπρίζ, στην ιρανική επαρχία του Ανατολικού Αζερμπαϊτζάν, στις 18 Απριλίου. Επιπλέον, το Ισραήλ το ίδιο βράδυ (πριν από το φερόμενο χτύπημα στο Ισφαχάν) φέρεται να πραγματοποίησε αεροπορικές επιδρομές με στόχο την αεράμυνα της Συρίας.

ΠΗΓΗ https://eleftherostypos.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου