Οι ΗΠΑ μπαίνουν στο παιχνίδι

Νέος δρόμος φαίνεται να διανοίγεται στους σχεδιασμούς για επίλυση του κυπριακού, καθώς τις τελευταίες μέρες παρατηρείται έντονη κινητικότητα από τον διεθνή παράγοντα με πρωτοστάτη τις Ηνωμένες Πολιτείες Αμερικής. Στην όλη διαδικασία κυρίαρχο θέμα που θα απασχολήσει τις όλες διαβουλεύσεις των εμπλεκομένων μερών είναι το οικονομικό με προέκταση εφαρμογής σχεδίου εκμετάλλευσης του φυσικού αερίου της κυπριακής ΑΟΖ. Οι εξελίξεις φαίνεται να σημειώνονται από μέρους της Άγκυρας η οποία επιχειρεί με προτροπές προφανώς των Ηνωμένων Πολιτειών να δημιουργηθεί ευνοϊκό κλίμα, για οικονομική συνεργασία στο φυσικό αέριο, Τουρκίας-Κύπρου-Ισραήλ-Αιγύπτου και Λιβάνου, η οποία να προεκτείνεται και σε πολιτική συνεργασία επίλυσης των διαφορών που υπάρχουν στην ευρύτερη περιοχή της νοτιοανατολικής Μεσογείου.
Ενδεικτικό του κλίματος που επιχειρείται από την Τουρκία είναι και οι χθεσινές δηλώσεις τόσο του Τούρκου προέδρου Αμπντουλλάχ Γκιουλ όσο και του Τούρκου υπουργού Ενέργειας Τανέρ Γιλντίζ, οι οποίοι μιλούσαν στο 4ο Ενεργειακό Φόρουμ που διοργάνωσε το Διεθνές Κέντρο Ενέργειας και Κλίματος (IICEC) του τουρκικού ιδιωτικού Πανεπιστημίου Σαμπαντζί, κάνοντας λόγο για σχέδιο συνεργασίας στον τομέα της ενέργειας. Στο συγκεκριμένο σχέδιο αναφέρθηκε και ο Τούρκος πρόεδρος Αμπντουλλάχ Γκιουλ, ο οποίος ανέφερε ότι τα σχέδια της «Ελληνοκυπριακής πλευράς», όπως αποκάλεσε την Κυπριακή Δημοκρατία σε σχέση με τα ενεργειακά, δεν είναι λογικά. Ο Τούρκος πρόεδρος, έκανε λόγο για ενδείξεις ύπαρξης κοιτασμάτων φυσικού αερίου τριών τρισεκ. κυβικών μέτρων στην Ανατολική Μεσόγειο, σημειώνοντας ότι αυτό θα καταστήσει ακόμα πιο σημαντική τη θέση της Τουρκίας στην ενεργειακή γεωγραφία αφού έχει τις μεγαλύτερες ακτές στην Ανατολική Μεσόγειο και μία ευρεία Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη». Ο κ. Γκιουλ είπε πως με δεδομένα τα κοιτάσματα φυσικού αερίου στην Ανατολική Μεσόγειο, «η οικονομική συνεργασία που θα οικοδομηθεί στην περιοχή αφενός θα υπηρετήσει την κοινή ευημερία και αφετέρου θα συμβάλει στην επίλυση των πολιτικών προβλημάτων». Σύμφωνα με τον Τούρκο πρόεδρο «στα σχέδια σχετικά με τις πηγές της περιοχής, η Ανατολική Μεσόγειος πρέπει να λαμβάνεται υπόψη ως περιοχή που περιλαμβάνει την Αίγυπτο, το Λίβανο, το Ισραήλ, την Κύπρο και την Τουρκία».
Ο κ. Γκιούλ είπε ότι «προκειμένου να επικρατήσει γαλήνη στην Ανατολική Μεσόγειο, θα πρέπει από τώρα να διαμορφωθεί ένας χώρος οικονομικής συνεργασίας, έτσι ώστε να λυθούν τα προβλήματα της περιοχής, με πρώτο το Κυπριακό» και τόνισε: «Αλλιώς τα προβλήματα αυτά θα εξελιχθούν σε αιτία μεγάλων προβλημάτων στο μέλλον. Και γι αυτό θα πρέπει να καταβάλουν όλες οι πλευρές προσπάθεια προς αυτή την κατεύθυνση. Πιστεύω ότι οι προσπάθειες αυτές πρέπει να καταβληθούν ιδιαίτερα στο Κυπριακό».
Ο Τούρκος πρόεδρος είπε πως «τα σχέδια της ελληνοκυπριακής πλευράς να ιδιοποιηθεί μόνη της τις φυσικές πηγές γύρω από το νησί δεν είναι λογικά και περιλαμβάνουν ρίσκο. Διότι επί των πηγών αυτών έχουν δικαιώματα και όσοι ζουν στην ΤΔΒΚ». Ο Γκιουλ τόνισε ότι «το βήμα που θα συμβάλει στην επίλυση των υφιστάμενων πολιτικών προβλημάτων μπορεί να ξεκινήσει με την οικονομία και να δημιουργηθεί στην Ανατολική Μεσόγειο ένα νέο πλαίσιο οικονομικής συνεργασίας. Πράγμα που μπορεί να γίνει μάλιστα στο πλαίσιο της ΕΕ, έτσι ώστε να προκύψει ένας νέος πυλώνας της ΕΕ στην Ανατολική Μεσόγειο». Ο υπουργός Ενέργειας της Τουρκίας ερωτηθείς για τα περί συνεργασίας που ανέφερε ο πρόεδρος Γκιούλ, είπε πως η Τουρκία κάνει προετοιμασίες για «ενδεχόμενα σχέδια τόσο με τη Νότια Κύπρο, όσο και με το Ισραήλ» και τόνισε πως «είναι πολύ δύσκολο να πραγματοποιηθούν τα σχέδια αυτά αν τα έσοδα, οι πηγές, το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο δεν μοιραστούν σε ολόκληρη τη Κύπρο».
Πληροφορίες από την Άγκυρα αναφέρουν ότι την πρόταση αυτή θα συζητήσει ο κ. Ερντογάν με τον Αμερικανό πρόεδρο Μπαράκ Ομπάμα όπως και άλλα θέματα που ενδιαφέρουν άμεσα την Ελλάδα και την Κύπρο, ο οποίος τον προσκάλεσε στο Λευκό Οίκο για τις 16 Μαΐου, στο πλαίσιο μιας σειράς επαφών με ηγέτες από την περιοχή με τους οποίους επιθυμεί να λάβει αποφάσεις για την αντιμετώπιση της κρίσης της Συρίας. Παρότι δεν είναι στην ατζέντα του προέδρου Ομπάμα, ο πρωθυπουργός της Τουρκίας θα θέσει τα θέματα της ενέργειας, άρα και της ΑΟΖ και του Κυπριακού, τα οποία αντιμετωπίζει ως "πακέτο". Σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, η Άγκυρα κατέγραψε τις προθέσεις της σε επιστολή του υπουργού Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου προς τον Αμερικανό ομόλογό του Τζον Κέρι. Οι τουρκικές προτάσεις φαίνεται να είναι και ο κύριος λόγος για τον οποίο ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών προσκάλεσε τον υπουργό Εξωτερικών της Κυπριακής Δημοκρατίας Ιωάννη Κασουλίδη στην Ουάσινγκτον, κάτι που γίνεται για πρώτη φορά Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών να προσκαλεί Κύπριο υπουργό εξωτερικών στις ΗΠΑ.
Εξάλλου ο Αλεξάντερ Ντάουνερ έχει πρόσφατα πολλαπλασιάσει τις επαφές του με μέλη και των δύο κοινοτήτων που έχουν επιρροή, καθώς και διεθνείς ενδιαφερόμενους, σε μιαν προσπάθεια για επανέναρξη των διαπραγματεύσεων για την επανένωση του νησιού, και προσβλέπει στο επικείμενο δείπνο των ηγετών των δύο κοινοτήτων στις 29 Μαΐου, ανέφερε σε χθεσινή γραπτή δήλωση του εκπροσώπου της αποστολής καλών υπηρεσιών του ΓΓ του ΟΗΕ στην Κύπρο. Στη δήλωση αναφέρεται ότι ο κ. Ντάουνερ "είναι αποφασισμένος να εμπλέξει όσους ενδιαφερόμενους είναι δυνατό, τόσο Κύπριους όσο και ξένους, ώστε να εκπληρώσει την αποστολή που του έχει αναθέσει το Σ.Α". Ο κ. Ντάουνερ θα φθάσει στην Κύπρο στις 27 Μαΐου.
Τζον Κέρι προς Κασουλίδη
Οι ΗΠΑ θα βοηθήσουν στην επίλυση
Οι εξελίξεις στο Κυπριακό μέσα από το πρίσμα των εξελίξεων στην περιοχή και οι τρόποι με τους οποίους θα μπορούσαν οι ΗΠΑ να βοηθήσουν στη διαδικασία επίλυσής του συζητήθηκαν στη συνάντηση που είχαν στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ ο υπουργός Εξωτερικών Ιωάννης Κασουλίδης με τον Αμερικανό ομόλογό του Τζον Κέρι.
Σύμφωνα με διπλωματική πηγή, έγινε κατανοητό από τον κ. Κέρι ότι η διαδικασία λύσης του Κυπριακού, η οικονομική κρίση και η αξιοποίηση των ενεργειακών πόρων της Κύπρου είναι διαφορετικά ζητήματα, ενώ παράλληλα άκουσε με ενδιαφέρον τις προτάσεις του κ. Κασουλίδη για την επιστροφή της Αμμοχώστου ως μέτρο Οικοδόμησης Εμπιστοσύνης για τις οποίες θα έχει την ευκαιρία να βολιδοσκοπήσει την προσεχή εβδομάδα τον Τούρκο πρωθυπουργό Ταγίπ Ερντογάν και τον υπουργό Εξωτερικών Αχμέτ Νταβούτογλου, που επισκέπτονται την Ουάσιγκτον.
Ο κ. Κέρι προθυμοποιήθηκε να διευκολύνουν οι ΗΠΑ την Κύπρο σε ζητήματα που σχετίζονται με την κρίση και ο κ. Κασουλίδης ανέφερε ως παράδειγμα τη νομοθεσία αποφυγής διπλής φορολογίας, η οποία είναι απαρχαιωμένη.
«Ηταν μια πάρα πολύ ενδιαφέρουσα συζήτηση», είπε μετά την ολοκλήρωση της διάρκειας 50 λεπτών συνάντησής του με τον κ. Κέρι, ο κ. Κασουλίδης, επισημαίνοντας τη βαθιά γνώση που έδειξε ο Αμερικανός ομόλογός του «για το τι συμβαίνει στην Κύπρο, αλλά και γενικότερα στην περιοχή και αυτά μπορούν να συνδεθούν, όπως ήταν κι η δική μου επιθυμία».
«Εχει κάποιες ιδέες», συνέχισε, «για το πώς οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να βοηθήσουν στις προσπάθειες. Απεδέχθη τις εισηγήσεις μας, τις οποίες ευχαρίστως θα διερευνήσει και θα κρατήσουμε επαφή για να δούμε πώς θα μπορέσει να συνεχιστεί η κατάσταση, με στόχο ασφαλώς πάντοτε να επέλθει και η λύση του κυπριακού προβλήματος, κατά τρόπον δίκαιο και σωστό απέναντι στην Κύπρο και τους Κυπρίους».
Απαντώντας σε ερώτηση αν ο κ. Κέρι συνέδεσε την κρίση με τη λύση του Κυπριακού, ο κ. Κασουλίδης είπε, «όπως τον ακούσατε, έχει παραθέσει τρία θέματα. Από την ώρα που έχουμε εξηγηθεί ότι τα τρία αυτά θέματα δεν εξαρτώνται το ένα με το άλλο, αλλά μπορούν να ενισχύουν αυτούς τους τρεις διαφορετικούς δρόμους, τα πράγματα νομίζω βρίσκονται στη σωστή τους διάσταση».
Σε ερώτηση αν ετέθη από τον κ. Κέρι θέμα διακοπής των ερευνών στην κυπριακή ΑΟΖ, ο κ. Κασουλίδης απάντησε αρνητικά.
Πριν τη συνάντηση, οι δύο υπουργοί παρουσιάστηκαν ενώπιον των δημοσιογράφων όπου προέβησαν σε δηλώσεις.
Αναφερόμενος στο Κυπριακό, ο κ. Κέρι είπε πως προσβλέπει να εργαστεί με τον Ιωάννη Κασουλίδη και τον πρόεδρο Αναστασιάδη και άλλους, «προσπαθώντας να προχωρήσουμε προς τα εμπρός» σε μία από τις πιο τελματωμένες συγκρούσεις στον κόσμο.
Πρόσθεσε ότι συνομίλησε προσωπικά αρκετές φορές με τον πρωθυπουργό και τον υπουργό Εξωτερικών της Τουρκίας, αλλά και τον Ελληνα υπουργό Εξωτερικών και τον πρόεδρο της Κύπρου. Ο κ. Κέρι είπε ότι υπάρχουν σημαντικές ευκαιρίες εκμετάλλευσης εντός της ΑΟΖ παρά των ακτών της Κύπρου κι αυτό μπορεί ακόμη να είναι μέρος μιας λύσης.
Απαντώντας, ο κ. Κασουλίδης επισήμανε ότι Κυπριακό, ενέργεια και η οικονομική κρίση είναι χωριστά ζητήματα.

ΠΗΓΗ alithia