Τρίτη 1 Φεβρουαρίου 2022

Δύση-Ρωσία: Τα “τυφλά σημεία” μίας ιστορικής σχέσης

Ανδρονόπουλος Μάκης

Διαβάζοντας την ανάλυση του καθηγητή Κώστα Γρίβα “Το Ουκρανικό μικραίνει την Ευρώπη και δημιουργεί ‘ΥπερΑσία’” δεν μπορεί παρά να σκεφτεί κανείς την αβάσταχτη ελαφρότητα των Αμερικανών, αλλά και των Ευρωπαίων πολιτικών απέναντι στη Ρωσία στον μετα-κομμουνιστικό κόσμο, η οποία δεν μπορεί να εξηγηθεί παρά μόνο μέσα από τρεις παραμέτρους: την δυτική βούληση για λεηλασία, την υποκρισία και το ψυχαναλυτικό πλέγμα έναντι αυτής.

Πρόκειται για τρεις παράγοντες που οδηγούν την Δύση σε μια γεωπολιτική γκάφα ολκής. Δεν γνωρίζουμε τι περιλάμβανε η περιβόητη μυστική Συμφωνία της Μάλτας που συνομολογήθηκε ερήμην της Ευρώπης μεταξύ Μπους (του πρεσβύτερου) και Γκορμπατσόφ το 1989. Γνωρίζουμε όμως ότι η Δύση προσπάθησε να λεηλατήσει και να ποδηγετήσει τη Ρωσία μετά την πτώση του σοβιετικού καθεστώτος.

Γνωρίζουμε επίσης ότι Πολωνία, Λετονία, Λιθουανία, Εσθονία, Τσεχία, Βουλγαρία, Ρουμανία, Ουγγαρία και Σλοβακία πέρασαν στο ΝΑΤΟ και δημιούργησαν μια θηλιά στη Ρωσία που έχει και επιθετικό χαρακτήρα, ιδιαίτερα στη Βαλτική και τελευταία και στη Μαύρη Θάλασσα. Σήμερα, είναι ξεκάθαρο πως η Ρωσία δεν μπορεί να αντέξει μια νατοϊκή Ουκρανία παρά μόνο μια εμφανώς ουδέτερη Ουκρανία.

Γνωρίζουμε ακόμα ότι η Δύση έχει να αντιμετωπίσει δύο βασικούς αντιπάλους, την Κίνα και το Ισλάμ. Επίσης, τη νεοοθωμανική φιλοδοξία (μεταξύ άλλων και το πυρηνικό φλερτ Τουρκίας-Πακιστάν). Αυτές οι δύο συν μία απειλές που έχουν πολιτισμική, γεωπολιτική και γεωοικονομική διάσταση είναι κοινές για Ρωσία και Δύση. Πολιτισμικά και γεωπολιτικά Δύση και Ρωσία θα έπρεπε να έχουν μια βαθιά, ειλικρινή, συμπαγή και πολλαπλώς επωφελή συμμαχία έναντι αυτών των απειλών. Ποιο είναι το πρόβλημα; Απάντηση: η αυταρχική διάσταση του ρωσικού καθεστώτος! Υποκρισία! Λες και η Δύση άφησε χώρο και χρόνο στη Ρωσία να ανοίξει προς μια ουσιαστική δημοκρατία. Την στρίμωξε με την συμπεριφορά της σε ένα σχεδόν αυτονόητο εθνικιστικό αυταρχισμό ως έσχατο τρόπο αποτροπής.

Το ιστορικο-ψυχαναλυτικό πλέγμα


Τούτων δεδομένων, είναι σκόπιμο να σταθούμε στο ιστορικο-ψυχαναλυτικό πλέγμα της Ευρώπης έναντι της Ρωσίας που λαμβάνει αυτοκαταστροφικές διαστάσεις. Αυτό έχει ιστορικό βάθος. Ας το σκιαγραφήσουμε, ξεκινώντας από τη νίκη του Μεγάλου Πέτρου έναντι της Σουηδικής Αυτοκρατορίας, που άνοιξε για τη Ρωσία το εμπόριο προς την Ευρώπη μέσω της Βαλτικής.

Να σημειώσουμε ότι τον 16ο αιώνα κατέλαβε τη Σιβηρία (heartland) και είναι η μόνη πρώην αυτοκρατορία που διατήρησε και ενσωμάτωσε τις κτίσεις της. Επί Μεγάλης Αικατερίνης (ρωσικός Διαφωτισμός) η Ρωσία βρέθηκε στο απόγειο της δύναμής της. Ενσωμάτωσε το μεγαλύτερο μέρος της πολωνο-λιθουανικής Κοινοπολιτείας, έφτασε στη Μαύρη Θάλασσα και υποκατέστησε το Χανάτο στην Κριμαία. Οι Ρώσοι νίκησαν το Ναπολέοντα και κατατρόπωσαν τον Χίτλερ διασώζοντας την Ευρώπη.

Η Ρωσία αποδείχθηκε ιστορικά και πολιτικο-κοινωνικά προοδευτική χώρα. Στη ρωσική αυλή μιλούσαν γαλλικά, όπως και στις γερμανικές αυλές. Η βιβλιοθήκη του Ντενί Ντιντερό αγοράστηκε από τη Μεγάλη Αικατερίνη και βρίσκεται στο Ερμιτάζ. Το 1825 έγινε η επανάσταση των Δεκεμβριστών και γενικά τον 19ο αιώνα στη Ρωσία αναπτύχθηκαν πολλά σοσιαλιστικά κινήματα, που απαιτούσαν μεταρρυθμίσεις. Το 1905 έγινε η Ρωσική Επανάσταση και το 1917 η Οκτωβριανή που αποτέλεσε μείζονα κοινωνική και γεωπολιτική αλλαγή, άσχετα εάν τελικά απέτυχε.

Η Ρωσία είναι Δύση


Η αυτοκρατορική Ρωσία ήταν μεγάλη δύναμη τον 19ο αιώνα και η πνευματική κληρονομιά της είναι κλασική για τον δυτικό πολιτισμό, στον οποίο συνεισέφερε ως προστιθέμενη αξία ένα βαθύ νατουραλιστικό ανθρωπισμό που ούτε ο Ρουσώ δεν κατάφερε να δώσει. Η Ρωσία παραμένει μεγάλη δύναμη. Δεν ανήκει στη Δύση, είναι Δύση. Είναι μια ρωμαλέα διαφορετική εκδοχή της. Ανήκει στην οικολογία της, ιστορικά, ιδεολογικά, θρησκευτικά, ακόμη και φυλετικά.

Η δαιμονοποίηση της Ρωσίας μετά την Οκτωβριανή Επανάσταση από τις δυτικές χώρες ήταν εύλογη, αλλά δεν πρέπει να μας διαφεύγει ότι ο σοβιετισμός-κομμουνισμός είναι γνήσια τέκνα του δυτικού πολιτισμού. Η δαιμονοποίηση είχε ιδεολογική αφορμή, αλλά στην ουσία ήταν ένας ωμός γεωπολιτικός ανταγωνισμός που δυστυχώς, εξ αιτίας της βουλιμίας για επικυριαρχία της Δύσης, συνεχίστηκε και μετά την πτώση της Σοβιετίας. Τότε και πάλι η Δύση απέτυχε να λεηλατήσει τη Ρωσία.

Η απόσταση Δύσης-Ρωσίας είναι κυρίως ιδεοληπτική και απόρροια της αμερικανικής στενοκεφαλιάς που σε συνδυασμό με την αυτοκρατορική αλαζονεία της Ουάσιγκτον δημιουργεί “μαύρες τρύπες” στην Ιστορία. Ο βομβαρδισμός της Ιαπωνίας με ατομικές βόμβες εκλήφθηκε από τον Στάλιν ως “εκβιασμός” με αποτέλεσμα να κάνει την πρώτη ατομική δοκιμή το 1949 με ρωσικό know how και όχι γερμανικό, όπως οι Αμερικάνοι, οι οποίοι έκαναν το 1952 την πρώτη δοκιμή βόμβας υδρογόνου, ενώ οι Ρώσοι το 1961.

Η διανοητική και επιστημονική αυτάρκεια της Ρωσίας ενοχλεί τους Δυτικούς. Αυτό φάνηκε και με το ρωσικό εμβόλιο για τον Covid-19. O Λαβρόφ έχει πει πως η Ρωσία δεν στράφηκε στην εσωτερίκευση ούτε απέκλεισε κανέναν στις διπλωματικές της σχέσεις, προσθέτοντας: «οφείλουμε να συνειδητοποιήσουμε ότι απλά δεν τους αρέσουμε». Έχει κατ’ επανάληψη τονίσει πως από τα κείμενα των Συνόδων Κορυφής του ΝΑΤΟ και της ΕE η Ρωσία θεωρείται εχθρός και πρέπει να υπάρξει ενιαία και αρραγής αντιμετώπισή της.

Η Μόσχα υπερασπίζεται τα συμφέροντά της, όπως τα κατανοεί και τα ορίζει η ίδια, αλλά ταυτόχρονα αφήνει την πόρτα ανοιχτή για συνεργασία. Σε μεγάλο βαθμό, πέρα από την απουσία ουσιαστικής ιστορικής εμπειρίας, το αργό άνοιγμα της Ρωσίας στο δημοκρατικό κεκτημένο και στα ανθρώπινα δικαιώματα, οφείλεται κυρίως στην δυτική επιθετικότητα και είναι αμυντικού χαρακτήρα. Η περίπτωση της Ουκρανίας είναι χαρακτηριστική. Με όχημα τις “δημοκρατικές ΜΚΟ” και τις φασιστικές συμμορίες, η Δύση επιχείρησε να αλώσει τη χώρα που βρίσκεται στο μαλακό υπογάστριο της Ρωσίας.

Το γερμανικό ευρασιατικό όραμα

Υπάρχει και μια αόρατη εξήγηση για τον αντι-ρωσισμό που καλλιεργούν οι Αμερικάνοι, επειδή προφανώς φοβούνται τη Ρωσία ως ανταγωνιστή. Δοβούνται δικαίως και το πλέγμα των Γερμανών έναντι των Ρώσων, ένα μίσος που απορρέει από μια μεγάλη ήττα κι έναν ανομολόγητο θαυμασμό. Αυτός ο ιστορικός γερμανικός θαυμασμός προς τη Ρωσία είχε μεταλλαχθεί ήδη από τα πρώτα χρόνια της πτώσης του “Σιδηρούν Παραπετάσματος”.

Ο θαυμασμός είχε μεταλλαχθεί σε γεωοικονομική βουλιμία των Γερμανών να καταλάβουν τη Ρωσία οικονομικά και να ενώσουν τη γερμανική ηγεσία-μάνατζμεντ με τις αστείρευτες πλουτοπαραγωγικές πηγές της Ρωσίας και το ρωσικό εργατικό δυναμικό. Αυτό το κατάλαβαν εγκαίρως οι Αμερικάνοι μετά την ενοποίηση της Γερμανίας που την κοιτούσαν με το στόμα ανοιχτό. Γι’ αυτό και μοχλεύουν τον γερμανικό αντιρωσισμό, ενώ καλλιεργούν ρωσοφοβία στην υπόλοιπη Ευρώπη.

Βέβαια, η Γερμανία, πέρα από τα ψυχολογικά της, όπως φαίνεται στην τρέχουσα ουκρανική κρίση δεν ακολουθούν την αμερικανική ρητορική, δεν βοηθούν με όπλα την Ουκρανία όσο θέλουν οι Αμερικάνοι και γενικά κρατούν απόσταση ασφαλείας με τη Ρωσία. Όχι μόνο γιατί οι γερμανικές επενδύσεις και εξαγωγές στη Ρωσία είναι τεραστίου βάρους, όχι μόνο γιατί εξαρτώνται σε σημαντικό βαθμό από το ρωσικό φυσικό αέριο, αλλά και γιατί εξακολουθούν να διατηρούν –και ορθά κάνουν με ευρωπαϊκούς όρους– ένα ευρασιατικό γεωπολιτικό δόγμα.

Η Δύση έχει εσωτερικό πρόβλημα

Η δυτική στρατηγική είναι κοντόφθαλμη και επικίνδυνη. Η αγγλοσαξωνική φοβία απέναντι στους Σλάβους είναι ιδεοληπτική. Είναι στάση ηλιθιωδώς ανταγωνιστική, ενώ θα μπορούσε να είναι εκρηκτικά δημιουργική και να παραγάγει νέο πλούτο που τόσο ανάγκη έχει η στείρα πλέον Δύση. Η ενσωμάτωση της Ρωσίας στους δυτικούς θεσμούς με όρους απόλυτης ισονομίας και ισοτιμίας, με σεβασμό των ιδιαιτεροτήτων της, είναι η μόνη λύση επιβίωσης για την βυθιζόμενη στην απελπισία Δύση.

Είναι και η μόνη στρατηγική ισορροπίας ανάμεσα σε Δύση, Ισλάμ και Ασία. Είναι και ο μόνος τρόπος να διασφαλιστεί ο δυτικός έλεγχος επί της heartland πριν την απορροφήσουν οι ασιάτες νέο-έποικοι. Η εικόνα είναι ξεκάθαρη. Οι ΗΠΑ δεν πρόκειται να πολεμήσουν για την Ουκρανία.
Πρώτον, γιατί δεν μπορούν να ξεκινήσουν ένα πόλεμο με το εσωτερικό μέτωπο σε κατάσταση διχασμού που θα μπορούσε να εκτραπεί σε εμφύλιο (πρόσφατη δήλωση Τζίμι Κάρτερ).
Δεύτερον, γιατί δεν είναι σίγουροι ότι θα τον κερδίσουν, ειδικά μετά τον 20ετή πόλεμο και την ήττα στο Αφγανιστάν, την ήττα στη Συρία (πόλεμο που αυτοί μόχλευσαν), τον μάταιο πόλεμο στο Ιράκ και την ήττα στο Βιετνάμ.
Τρίτον, γιατί το ΝΑΤΟ δεν μπορεί γιατί δεν υπάρχουν πρόθυμοι. Ούτε καν η Γερμανία.
Τέταρτον, γιατί η ΕΕ δεν έχει διάθεση να κρυώσει άλλο, ούτε οι λαοί της είναι διατεθειμένοι να υποστούν ξανά αυτά που έπαθε ο Ναπολέων και ο Χίτλερ.
Πέμπτον, γιατί οι Δυτικοί γνωρίζουν ότι η Ρωσία δεν θέλει να εισβάλει στην Ουκρανία, αλλά θα το κάνει αν προσπαθήσουν να την εντάξουν στο ΝΑΤΟ. Θέλει την Ουκρανία buffer zone με το Ντονέσκ-Λουχάνσκ σε κατάσταση ενισχυμένης αυτονομίας. Αυτό προκύπτει από τις πρόσφατες συνομιλίες της Ρωσίας με τους Δυτικούς, που ξεκαθάρισαν πλήρως το σκηνικό παρά τις διαφορές.

Τα βήματα για την προσέγγιση σωτηρίας

Έτσι, οι ΗΠΑ και το ΝΑΤΟ θα εξακολουθούν να μιλάνε για το δικαίωμα της Ουκρανίας να ενταχθεί στο ΝΑΤΟ αν το θέλει. Από την πλευρά του, ο Πούτιν ξέρει να διαμορφώνει καταστάσεις, αλλά απέναντί του δεν έχει τη λογική, αλλά την εγωιστική στενοκεφαλιά της Δύσης. Πώς μπορεί να γίνει μια προσέγγιση σωτηρίας; Τα βασικά βήματα δεν μπορεί παρά να είναι:
Η αναγνώριση από τη Δύση της ενσωμάτωσης της Κριμαίας στη Ρωσία και της ανεξαρτησίας των φιλορωσικών ανατολικών περιοχών της Ουκρανίας, με ταυτόχρονη παροχή ενός ευρωενωσιακού καθεστώτος στη Ρωσία ανάλογου με αυτό που εξασφάλισε η Βρετανία με το Brexit.
Η οριστική μετατροπή του G7 σε G8.
Η δημιουργία μιας θεσμικής και λειτουργικής σχέσης του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία.
Η Ουκρανία και το Ντονέσκ-Λουχάνσκ πρέπει να παραμείνουν ενδιάμεση ζώνη μέχρι να δέσουν μέσα στο χρόνο τα παραπάνω και να γίνει λειτουργική η σύμπραξη Δύσης-Ρωσίας.
Παράλληλα, πρέπει να ολοκληρωθεί τάχιστα η ενσωμάτωση των δυτικών Βαλκανίων στην ΕΕ.

Ποιος μπορεί να τα κάνει αυτά; Βασικά η Ουάσιγκτον με την στήριξη της Ευρώπης. Αλλά αν δεν θέλει η Ουάσιγκτον, τότε η Ευρώπη μπορεί να χρησιμοποιήσει τη Ρωσία για την χειραφέτησή της, βρίσκοντας ένα modus vivendi με τη Μόσχα.

Πηγή: https://slpress.gr/

ΠΗΓΗ elisme

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου