Οι ισχνές επιδόσεις της τουρκικής κυβέρνησης στις δημοτικές εκλογές θα δυσκολέψουν την Αγκυρα στην επιδίωξή της για συνταγματικές μεταρρυθμίσεις, αυξάνοντας την πιθανότητα επιστροφής σε λιγότερο ορθόδοξες οικονομικές πολιτικές μακροπρόθεσμα και στον λαϊκισμό της εξωτερικής πολιτικής.
Στις δημοτικές εκλογές της 31ης Μαρτίου στην Τουρκία, το Ρεπουμπλικανικό Λαϊκό Κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης (CHP) διατήρησε τον έλεγχο σε βασικές πόλεις, όπως Κωνσταντινούπολη, Αγκυρα, Σμύρνη, Αδανα και Αττάλεια. Το CHP έλαβε περισσότερο από 37% των ψήφων σε εθνικό επίπεδο, σε σύγκριση με το 35% που κέρδισε το κυβερνών Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (AKP), σημειώνοντας την καλύτερη επίδοση του CHP από το 1989 και την πρώτη φορά που το CHP ξεπέρασε το ΑΚΡ.
Ο Εκρέμ Ιμάμογλου του CHP, ο νυν δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης και πιθανός υποψήφιος για την προεδρία, κέρδισε τις εκλογές με περισσότερες από τις μισές ψήφους και με διαφορά άνω των 10 μονάδων, σύμφωνα με τα πρώτα αποτελέσματα. Επιπλέον, ο νυν δήμαρχος της Αγκυρας, Μανσούρ Γιαβάς του CHP, κέρδισε την επανεκλογή του με περισσότερο από 60%. Σε απάντηση στα εκλογικά αποτελέσματα, ο Ερντογάν είπε ότι η κυβερνώσα Λαϊκή Συμμαχία, της οποίας είναι μέλος το AKP, «έχασε ύψος» στην Τουρκία, σημειώνοντας ότι το AKP θα κάνει αλλαγές εν όψει των προεδρικών και βουλευτικών εκλογών του 2028.
Ενώ οι υποψήφιοι των δημοτικών εκλογών ασχολήθηκαν με τοπικά θέματα, ευρύτερα εθνικά ζητήματα (πληθωρισμός, αντίδραση της Τουρκίας στον πόλεμο στη Γάζα κ.λπ.) ήταν αυτά που κατηύθυναν τη συμπεριφορά των ψηφοφόρων. Οι προεκλογικές εκστρατείες επικεντρώθηκαν, κυρίως, σε τοπικά ζητήματα, συμπεριλαμβανομένων της επέκτασης των Μέσων Μαζικής Μεταφοράς, της κατασκευής αντισεισμικών κατοικιών και κτιρίων, καθώς και της προώθησης της αγροτικής ανάπτυξης. Ωστόσο, το αίσθημα των ψηφοφόρων για τη συνολική κοινωνικοοικονομική κατάσταση της χώρας και ορισμένες από τις αποφάσεις για την εξωτερική πολιτική επηρέασαν, επίσης, τις δημοτικές εκλογές. Μετά την επανεκλογή του Ερντογάν τον Μάιο του 2023, η τουρκική κυβέρνηση στράφηκε προς πιο ορθόδοξες οικονομικές πολιτικές, αφού πριν από τις εκλογές είχε υιοθετήσει μια χαλαρή νομισματική πολιτική. Ωστόσο, ο υψηλός πληθωρισμός, το αποδυναμωμένο νόμισμα και το στάσιμο βιοτικό επίπεδο εξακολουθούν να επηρεάζουν την τουρκική οικονομία, παρά την αύξηση των επιτοκίων. Επιπλέον, ορισμένοι ισλαμιστές ψηφοφόροι είναι δυσαρεστημένοι με την απάντηση της Αγκυρας στον πόλεμο Ισραήλ-Χαμάς.
Στο εγγύς μέλλον, το AKP θα δυσκολευτεί πιο πολύ να συγκεντρώσει στελέχη της κοινοβουλευτικής αντιπολίτευσης γύρω από τις προσπάθειες της συνταγματικής μεταρρύθμισης, προσπαθώντας να κερδίσει τη στήριξη και νέους συμμάχους αλλάζοντας τις οικονομικές του πολιτικές και απευθυνόμενο στους ισλαμιστές ψηφοφόρους. Εάν η κυβερνώσα Λαϊκή Συμμαχία είχε κερδίσει μια ισχυρή νίκη στις δημοτικές εκλογές, το ΑΚΡ θα μπορούσε να ασκήσει μεγαλύτερη πίεση στους βουλευτές της αντιπολίτευσης για να υποστηρίξουν τις προσπάθειες της συνταγματικής μεταρρύθμισης για την αποδυνάμωση του δικαστικού συστήματος και πιθανή παράταση των ορίων θητείας, καθώς είναι πιθανό ότι οι βασικοί υποψήφιοι της αντιπολίτευσης στις εκλογές του 2028 θα είχαν ηττηθεί. Ωστόσο, μετά τα αποτελέσματα των δημοτικών εκλογών της 31ης Μαρτίου, τα κόμματα της αντιπολίτευσης και τα μέλη του Κοινοβουλίου είναι λιγότερο πιθανό να διαπραγματευτούν με το AKP για μια διαδικασία συνταγματικής μεταρρύθμισης, επειδή το κόμμα του Ερντογάν μπορεί να μην παραμείνει στην εξουσία μετά το 2028.
Για να αντιμετωπίσει ορισμένα από τα κύρια ζητήματα των δημοτικών εκλογών και για να αυξήσει τις πιθανότητες του κόμματός του εν όψει των επόμενων εκλογών, ο Ερντογάν πιθανότατα βραχυπρόθεσμα θα διατηρήσει μια ορθόδοξη οικονομική προσέγγιση για τη μείωση των ρυθμών του πληθωρισμού. Ωστόσο, θα μπορούσε σταδιακά να στραφεί στην υιοθέτηση μιας πιο ανορθόδοξης προσέγγισης στην οικονομική πολιτική, αυξάνοντας τις δημόσιες δαπάνες. Επιπλέον, ο Ερντογάν μπορεί να απευθύνει έκκληση στους ισλαμιστές ψηφοφόρους αυξάνοντας την αντιισραηλινή ρητορική του, εκδιώκοντας ενδεχομένως τον Ισραηλινό πρεσβευτή από την Αγκυρα και αυξάνοντας τον όγκο της ανθρωπιστικής βοήθειας στη Γάζα. Η Τουρκία θα μπορούσε, επίσης, να υποστηρίξει επισήμως κινήματα για το μποϊκοτάρισμα των ισραηλινών και συνδεδεμένων με τη Δύση επιχειρήσεων σε μια επίδειξη φιλοπαλαιστινιακής στήριξης.
Η επιτυχία του CHP και η ικανότητα του Ιμάμογλου να κερδίσει στήριξη από ψηφοφόρους εκτός του κόμματός του είναι σημάδια βιωσιμότητας της αντιπολίτευσης εν όψει των προεδρικών εκλογών του 2028, όπου ο Ιμάμογλου αναμένεται να είναι πρωτοπόρος για το χρίσμα του CHP.
- Οι ορθόδοξες πολιτικές της Τουρκίας βοήθησαν στη σταθεροποίηση της οικονομίας, ενώ παράλληλα της επέτρεψαν να αναπτυχθεί, αν και με βραδύτερο ρυθμό 4,5% το 2023 σε σύγκριση με 5,6% το 2022, προσελκύοντας ξένες επενδύσεις. Ωστόσο, η λίρα έχει υποτιμηθεί και τα ποσοστά πληθωρισμού παραμένουν υψηλά, επηρεάζοντας τους Τούρκους πολίτες.
- Εν όψει των δημοτικών εκλογών, ο Ερντογάν είχε πει ότι θα είναι οι τελευταίες του. Ωστόσο, στα τέσσερα χρόνια μέχρι τις επόμενες εκλογές, μπορεί να πιέσει για συνταγματική μεταρρύθμιση που θα του επέτρεπε να είναι ξανά υποψήφιος.
- Μετά τις δημοτικές εκλογές, το ΑΚΡ σχεδίαζε να συζητήσει ένα νέο Σύνταγμα με άλλα κόμματα που θα περιλάμβανε πιθανώς μεταρρυθμίσεις στο δικαστικό σώμα και ενδεχομένως το εκλογικό σύστημα με 50+1 για τις προεδρικές εκλογές, το οποίο απαιτεί ο προεδρικός υποψήφιος να λάβει το 50% των ψήφων και έναν επιπλέον εκλέκτορα. Περιλαμβάνοντας, επίσης, και αναθεωρημένα όρια θητείας, είναι πολύ απίθανο τα κόμματα της αντιπολίτευσης να υποστηρίξουν αυτές τις μεταρρυθμίσεις.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου