![]() |
Στην ιστορία του Πολεμικού μας Ναυτικού υπάρχουν κάποια πρόσωπα που προβάλλουν σεβαστά ορόσημα στο πέρασμα των χρόνων. Έχουμε γράψει πολλά κείμενα για το Πολεμικό Ναυτικό αναφερόμενοι στον Ελευθέριο Χανδρινό, για το αντιτορπιλικό «Βέλος» του Νικόλαο Παππά , και το αντιτορπιλικό «Αδρίας». Σήμερα με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου του Σπύρου Μελά “Φλογισμένα Πέλαγα”, θα σας μιλήσουμε για τον Κυβερνήτη του θρυλικού Υποβρυχίου Παπανικολής Πλοίαρχο Μίλτωνα Ιατρίδη απο το Σοφικό.
Η γέννηση και τα πρώτα χρόνια του Πλοιάρχου
Το 1921 ο Μίλτων Ιατρίδης έγινε δεκτός μετά από εξετάσεις στη Σχολή Ναυτικών Δοκίμων απο την οποία αποφοίτησε στις 26 Ιανουαρίου 1925 ως μάχιμος σημαιοφόρος.
Ο Πλοίαρχος Μίλτων Ιατρίδης
Υπηρέτησε σε πολλές υπηρεσίες, θωρηκτά, ανεφοδιαστικά φάρων,και αντιτορπιλικά, μέχρι το 1923, όταν η δεύτερη αίτηση του έγινε δεκτή, στην υπηρεσία υποβρυχίων, έγινε δεκτή στο όριο διότι αν προήγετο σε υποπλοίαρχο δεν θα γινόταν δεκτός λόγω βαθμού. Στις 10 Φεβρουαρίου 1938 μετά την εκπαίδευση του απο τον πλωτάρχη τότε, και μελλοντικό ήρωα των υποβρυχίων, Βασίλη Λάσκο και τις μεταθέσεις του στο υποβρύχιο ΠΡΩΤΕΥΣ και ΤΡΙΤΩΝ έγινε κυβερνήτης στον ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ.
Χειμώνα του 1940: Οι ένδοξες στιγμές του Ιατρίδη με το ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ
Τον χειμώνα του 1940 η Ελλάδα πλέον εμπλέκεται για τα καλά στον Β′ Παγκόσμιο Πόλεμο με μάχες να μαίνονται με τους Ιταλούς τόσο στα βουνά της Ηπείρου όσο και στη θάλασσα της Μεσογείου.

Για το κατόρθωμά του αυτό, ο κυβερνήτης Μ. Ιατρίδης προβιβάστηκε άμεσα σε αντιπλοίαρχο επ’ ανδραγαθία και του απονεμήθηκε το «Χρυσούν Αριστείον Ανδρείας», που ήταν και το πρώτο που απονεμήθηκε σε αξιωματικό του Ναυτικού στον Β.Π.Π. στις 30 Δεκεμβρίου 1940.

Η τελευταία περιπολία του ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗ με κυβερνήτη τον Μίλτων Ιατρίδη πραγματοποιήθηκε από την Αλεξάνδρεια τον Ιούλιο του 1941 προς τα Δωδεκάνησα, Καστελόριζο και τα Τουρκικά παράλια, η διάρκεια της ήταν η μεγαλύτερη ποτέ, 18 ημέρες
Ο Ιατρίδης μετά το ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΗΣ
Μετά κατά σειρά διορίσθηκε:
- Διοικητής της Βάσεως της Βηρυτού
- Αρχιεπιστολέας, του Διοικητού της Βάσης στην Μάλτα
- Το 1944 έγινε επικεφαλής μοίρας με το αντιτορπιλικό ΑΕΤΟΣ και συμμετείχε στην απελευθέρωση των νησιών του ΒΑ Αιγαίου
- Διοικητής της Ναυτικής Βάσης στην Μυτιλήνη.
- Διοικητής της Σχολής Τορπιλών
- Ανθυποβρυχιακής Αμύνης στον Σκαραμαγκά
- Το 1947 διοικητής της Ναυτικής Σχολής Πολέμου
- Το 1949 ειδικός ακόλουθος της Ελληνικής Πρεσβείας στη Ρώμη
- Στις 29 29 Δεκεμβρίου του 1952 αυτεπάγγελτα αποστρατεύτηκε
Αξίζει να σημειωθεί ότι ήταν ο Μοναδικός Κυβερνήτης Υποβρυχίου που μετά από τόσες δύσκολες αποστολές γύρισε πίσω σώο το Υποβρύχιο και το πλήρωμα του στο Ναύσταθμο.
Από το 1953 και για τα τελευταία εφτά χρόνια της ζωής του υπηρετεί στο Εμπορικό Ναυτικό οπού άρχισε σαν δεύτερος στα επιβατικά πλοία και μετά κυβερνήτης στα ΛΙΜΠΕΡΤΥ, τελειώνοντας το 1959 στα πρώτα μεγάλα τάνκερ του Ωνάση.
Το τέλος του Πλοίαρχου Ιατρίδη
Το βράδυ τις 18ης Φεβρουαρίου του 1960 ο μεγάλος αυτός άνδρας του Πολεμικού Ναυτικού τράκαρε στον Πειραιά όταν το Hilman Hunter που οδηγούσε προσέκρουσε σε μια τσακισμένη ορθωμένη ράγα του τραμ, έξω από το σταθμό του ηλεκτρικού προς το λιμάνι, υπόλειμμα ενός οδοφράγματος των Δεκεμβριανών.

Η κηδεία του έγινε στις 19 Φεβρουαρίου 1960 στο Α΄ Νεκροταφείο Αθηνών όπου αποδόθηκαν οι δέουσες τιμές από εκπρόσωπο του Βασιλιά, σαν αρχηγό κράτους και από το σύνολο σχεδόν του Ναυτικού παντός βαθμού και αξιώματος.
Ήταν παντρεμένος με τη Λέλα Ιατρίδη και έχει μια κόρη, την Αδριατική, η οποία πήρε το όνομα της θάλασσας όπου ο πλωτάρχης πατέρας της έγραψε μία από τις λαμπρότερες σελίδες της εμπόλεμης ιστορίας μας.
Η πολιτεία τον τίμησε δίνοντας το όνομά του σε μία πλατεία του Πύργου Ηλείας.
Στην ομώνυμη πλατεία του Πύργου βρίσκεται και ο ανδριάντας του.
Προτομή του Μ. Ιατρίδη υπάρχει και στο Σοφικό Κορινθίας και στο Κατάκολο Ηλείας αλλά και στην πόλη της Κορίνθου δίπλα στην Στρατιωτική Λέσχη.

Η δράση του Ιατρίδη και του Υποβρυχίου Παπανικολής ενέπνευσε και την ταινία ‘Υποβρύχιον Παπανικολής’ του 1971 με πρωταγωνιστή τον Πυργιώτη ηθοποιό Κώστα Καζάκο στο ρόλο του Ιατρίδη.
Στις 3 Νοεμβρίου 2019 παρουσιάστηκε στον Πύργο το βιβλίο που αναφέρεται στην βιογραφία του ΗΡΩΑ που έγραψε ο ανεψιός του Βασίλης Ιατρίδης και χρηματοδότησε η Διοίκηση του Δημοτικού Λιμενικού Ταμείου Πύργου.

Το Υποβρύχιο Παπανικολής Ι (Υ2)
Το Παπανικολής Ι (Υ2) ήταν υποβρύχιο τύπου Schneider-Leubeut[1] (τύπου Κατσώνης) του πολεμικού ναυτικού της Ελλάδας, το πρώτο στη σειρά, από τα συνολικά τρία έως τώρα. Θεωρείται το ενδοξότερο Ελληνικό υποβρύχιο που έδρασε κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Έλαβε το όνομά του προς τιμήν του Ψαριανού πυρπολητή του 1821 Δημήτριου Παπανικολή. Κατά τη διάρκεια του πολέμου εκτέλεσε 14 πολεμικές περιπολίες στην Αδριατική και στο Αιγαίο, βυθίζοντας αντίπαλα σκάφη συνολικού εκτοπίσματος 13.000 τόνων. Πρώτος κυβερνήτης υπήρξε ο Πλωτάρχης Μιλτιάδης Ιατρίδης.
Ναυπηγήθηκε από τη Γαλλική ναυπηγική εταιρεία Ateliers et Chantiers de la Loire, με έδρα τη Ναντ. Ήταν ένα από τα δυο ομοίου τύπου αδελφά σκάφη που παραγγέλθηκαν στη Γαλλία από την Ελληνική κυβέρνηση το 1925. Το άλλο ήταν το Κατσώνης ΙΙ.
Ο πυργίσκος του Υ/Β Παπανικολής διατηρήθηκε στη βάση υποβρυχίων του Πολεμικού Ναυτικού και στη συνέχεια τοποθετήθηκε ως έκθεμα στο Ναυτικό Μουσείο Ελλάδος, στον Πειραιά. Το Παπανικολής απεικονίστηκε σε γραμματόσημο των Ελληνικών Ταχυδρομείων, στην αναμνηστική σειρά «Ελληνικό ναυτικό», που κυκλοφόρησε στις 15 Δεκεμβρίου 1978.

Πηγές:
- Βιογραφία με τίτλο «Από το Βυθό στον Ουρανό»
- Υπηρεσία Ιστορίας Ναυτικού. «Ιστορικά πλοίων» (PDF). ΓΕΕΘΑ.

Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου