Τρίτη 7 Ιανουαρίου 2014

Άρθρα του Νίκου Λυγερού για την καινοτομία(ΜέροςΒ)

                                                     Ελληνική ποιότητα και καινοτομία
Όταν έχεις μια χώρα σαν την πατρίδα μας κι αναρωτιέσαι τι μπορείς να κάνεις, είναι απλώς θέμα νοημοσύνης ή μάλλον έλλειψης. Η Ελλάδα χαρακτηρίζεται από τον ήλιο και τη θάλασσα που είναι τεράστιες μορφές ενέργειας. Τώρα ξέρουμε ότι έχουμε μεγάλα αποθέματα υδρογονανθράκων και μέσω της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης μπορούμε να τα αξιοποιήσουμε ορθολογικά και στρατηγικά. Έχουμε επίσης υψηλή ποιότητα ζεόλιθου και μάλιστα σε μεγάλη ποσότητα, ο οποίος ως κλινοπτιλόλιθος έχει πάμπολλες εφαρμογές σε πολλούς τομείς. Έχουμε ένα από τα καλύτερα ελαιόλαδα στον κόσμο και μέσω μιας κάθετης ανάπτυξης μπορούμε να κάνουμε τη διαφορά που κάνει τη διαφορά. Αυτά τα δεδομένα είναι αντικειμενικά.
Αν προσθέσουμε τον πολιτισμό με όλα τα αρχαία και τα ιστορικά στοιχεία, τον τουρισμό με την ποικιλία των τοπίων που έχουμε, πώς να μη θεωρήσουμε ότι ο τόπος είναι μια ευλογημένη γη. Διότι η Ελλάδα είναι γη θάλασσας και αυτό είναι η ανθεκτικότητα και η καινοτομία μας. Εξετάζουμε συνεχώς τα οικονομικά δεδομένα κι έχουμε πήξει με ειδικούς που μας εξηγούν πάντα με καταστροφολογικό τρόπο ότι δεν μπορεί να γίνει τίποτα. Το πρόβλημα δεν είναι ότι το λένε γιατί τέτοιου τύπου ειδικών υπάρχουν και σε άλλες χώρες, αλλά ότι τους ακούμε και παραμένουμε στην αδράνεια. Η πατρίδα ξεπέρασε παγκόσμιους πολέμους, κατοχές, δικτατορίες, πείνα, φτώχεια κι είναι ακόμα όρθια και συνεχίζει να αποτελεί για πολλούς λαούς παράδειγμα αντίστασης λόγω Ελληνισμού. Γιατί αυτό είναι το ασύγκριτο πλεονέκτημά μας, ο Ελληνισμός, ο οποίος με το έργο του αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες καινοτομίες της Ανθρωπότητας. Έχουμε λοιπόν στη διάθεσή μας όλο αυτό το πολύτιμο υλικό, έχουμε ανθρώπινο δυναμικό και ερευνητές που διαπρέπουν στο εξωτερικό κι ακόμα αναζητούμε αν υπάρχει φως στο τούνελ. Μα όλη η Ελλάδα είναι φως από τότε που μετατρέψαμε την πέτρα σε μάρμαρο, από τότε που ο Προμηθέας έκλεψε τη φωτιά. Ας το συνειδητοποιήσουμε και ας ξεφύγουμε από τη μιζέρια της καθημερινότητας.

                                                                     Η καινοτομία του El Greco

Η καινοτομία του El Greco είναι τόσο σημαντική που αποτελεί παράδειγμα αναγνωρισιμότητας σε παγκόσμιο επίπεδο. Στον τομέα της ζωγραφικής η Ολλανδία έχει το ανάλογο με τους Van Gogh και Rembrandt. Και για τους δυο υπάρχουν μπογιές ζωγραφικής με το όνομά τους. Και οι δυο εταιρείες βέβαια είναι ολλανδικές. Τι θέλουμε να δείξουμε με αυτό το παράδειγμα; Οι Ολλανδοί γνωρίζουν την καινοτομία των δύο ζωγράφων τους και την αξιοποίησαν ορθολογικά και στρατηγικά ακόμα και σε αυτό το πρακτικό επίπεδο. Το ερώτημα είναι γιατί δεν υπάρχει κάτι το ανάλογο στην πατρίδα μας. Υπάρχει, όντως, κάποιος από τους δικούς μας που θεωρεί ότι ο Δομήνικος Θεοτοκόπουλος δεν είναι αρκετά αξιόλογος για να αξιοποιηθεί με αυτόν τον τρόπο; Μιλούμε πολύ για άτομα που ζωγραφίζουν γιατί είναι θέμα μόδας, ενώ οι ζωγράφοι είναι σπάνιοι ειδικά σε επίπεδο παγκόσμιας αναγνώρισης. Κι εμείς που έχουμε τον El Greco δεν ξέρουμε πολύ καλά ακόμα και το έργο του. Γιατί λοιπόν να μην υπάρχει ένα μουσείο αποκλειστικά αφιερωμένο σε αυτόν; Στην Ολλανδία είδαμε πρακτικά και βιωματικά μια έκθεση όπου παρουσιαζόταν όλο το εικαστικό έργο του Rembrandt. Παρόλο που υπάρχει ένα μουσείο Rembrandt στο Άμστερνταμ. Η διαφορά αυτής της έκθεσης με όλες τις άλλες ήταν απλή. Παρόλο που τα εκθέματα ήταν αποκλειστικά αντίγραφα και μόνο, υπήρχε όλο το έργο του ζωγράφου. Και το ερώτημα είναι γιατί να μην υπάρχει το ανάλογο στην πατρίδα μας για τον El Greco. Αφού η τεχνολογία υπάρχει και το ίδιο ισχύει για την τεχνογνωσία. Αυτό που θέλουμε να δείξουμε με αυτά τα παραδείγματα είναι πολύ απλό και διδακτικό. Αντί να θεωρούμε ότι όλα είναι βουνό και να μην κάνουμε τίποτα και να κλαίμε τη μοίρα μας, να αντιληφθούμε ότι το μόνο που είναι σπάνιο είναι να έχεις έναν El Greco και όχι να βρεις ιδέες για να αξιοποιήσεις τη φήμη του και το κλέος του. Στην πατρίδα μας έχουμε μια πρώτη ύλη ασύγκριτη και ανθρώπους πολύ ικανούς, ας τα συνδυάσουμε λοιπόν.

                                                Η καινοτομία του Μουσείου Καραθεοδωρή
Η καινοτομία του Μουσείου Καραθεοδωρή οφείλεται στον Σάκη Λιπορδέζη και στην αγανάκτησή του όταν έμαθε για το έργο του Κωνσταντίνου Καραθεοδωρή, ενώ κανείς δεν του είχε πει απολύτως τίποτα για αυτό σε όλες του τις σπουδές στο μαθηματικό. Έτσι αποφάσισε να υπάρξει στη Θράκη το Μουσείο Καραθεοδωρή. Στην συνέχεια όταν αντιλήφθηκε ότι η οικογένεια Καραθεοδωρή αποτελεί ένα θησαυρό για την Ελλάδα, διεύρυνε το πλαίσιο του Μουσείου για να εντάξει τον Στέφανο, πατέρα του Κωνσταντίνου και τον Αλέξανδρο, θείο του Κωνσταντίνου. Τώρα το μουσείο βασίζεται πάνω σε αυτό το τρίπτυχο και έχει ήδη τη μεγαλύτερη επισκεψιμότητα στην Θράκη και είναι ένας πόλος έλξης. Αν σκεφτούμε ορθολογικά ότι όλο αυτό το πεδίο δράσης, οφείλεται αποκλειστικά και μόνο σε έναν άνθρωπο, μπορούμε να αντιληφθούμε όχι μόνο πόσα του χρωστά η Κομοτηνή και η Θράκη μας, αλλά ολόκληρη η πατρίδα μας αφού δεν υπάρχει τίποτα το ανάλογο. Πρέπει λοιπόν να ενισχύσουμε αυτήν την ατομική προσπάθεια. Πρέπει να φέρουμε κι άλλες επιστολές του Καραθεοδωρή, όπως το κάναμε με την αλληλογραφία του με τον Einstein, τον Kneser και τον Rosenthal. Πρέπει να φέρουμε άλλα βιβλία των τριών διανοούμενων. Πρέπει να καθιερωθεί ένα βραβείο Καραθεοδωρή, υποτροφίες Καραθεοδωρή, για ταλαντούχους ερευνητές και προικισμένα παιδιά. Πρέπει να εντάξουμε το πνεύμα του Καραθεοδωρή στα βιβλία μας γιατί με το ύφος του και το επίπεδό του, είναι ένα παράδειγμα προς μίμηση. Πρέπει να γίνει ένα ντοκιμαντέρ που να παρουσιάζει την εμβέλεια του έργου του και των εφαρμογών του στους τομείς της Σχετικότητας και της Θερμοδυναμικής. Αν όλα αυτά φαίνονται πολλά για μας, πρέπει να σκεφτούμε πόσα έκανε ο φίλος μας ο Σάκης ο Λιπορδέζης μόνος του μόνο με τις δυνάμεις του. Αυτό το παράδειγμα να έχουμε στο μυαλό μας και θα καταφέρουμε να προσφέρουμε περισσότερα ακόμα στην καινοτομία του.

                                                          Η καινοτομία των υπερδομών

Οι υπερδομές από τότε που ο Marty επινόησε τις υπερομάδες το 1934, και ο Vougiouklis τη γενίκευσή τους στη δεκαετία του ΄90 έχουν εξελιχθεί κι έχουν αποδείξει ότι αποτελούν ένα δυναμικό κλάδο των μαθηματικών. Επιπλέον με τη στρατηγική δράση του Corsini αλλά και τις πολλαπλές εφαρμογές του Santilli έχουμε πλέον μια πιστοποίηση της αξίας τους σε πολλούς τομείς των επιστημών. Τώρα το θέμα του σχετικά μικρού κύκλου των ειδικών των υπερδομών εξηγεί και την έλλειψη αναγνωσιμότητας από το ευρύτερο κοινό. Αν θεωρήσουμε ότι το τελευταίο κριτήριο είναι στίγμα επιτυχίας, τότε η θεωρία των υπερδομών δεν έχει περάσει σε αυτό το στάδιο. Μπορεί ο καινοτόμος χαρακτήρας της να αποτελεί εμπόδιο, διότι πρέπει να γίνει κατανοητός για να γίνει αποδεκτή. Επί του πρακτέου έχουμε αντιληφθεί ότι η γενίκευση της προσεταιριστικότητας είναι μία δομική και νοητική δυσκολία ακόμα και για μαθηματικούς. Και ο συνδυασμός με το μέγεθος των αντικειμένων που παράγονται ακόμα και στο στάδιο των Hv-ομάδων δημιουργεί άλλο ένα εμπόδιο για την αποδοχή τους. Αντιθέτως θεωρούμε ότι αυτό ακριβώς το πλήθος είναι το μεγαλύτερο ατού της θεωρίας των υπερδομών γιατί επιτρέπει την αξιοποίησή τους για την κατασκευή μαθηματικών μοντέλων που θα είναι το υπόβαθρο για την περιγραφή φαινομένων στη φυσική και στη χημεία αλλά σίγουρα και στη βιολογία. Το θέμα είναι να υπάρχουν ερευνητές ικανοί να αντιληφθούν ότι αυτές οι υπερδομές μπορεί να είναι οι μαθηματικές οντότητες που είναι απαραίτητες για τα μοντέλα τους. Έτσι εμφανίζεται ένα άλλο πρόβλημα που είναι η διασύνδεση μεταξύ καθαρών και εφαρμοσμένων μαθηματικών. Διότι η θεωρία υπερδομών ανήκει εκ φύσεως στα καθαρά μαθηματικά και όχι στα εφαρμοσμένα. Σε τεχνικό επίπεδο αυτό το εμπόδιο μπορεί να ξεπεραστεί όπως έγινε παραδείγματος χάριν με τον τανυστικό λογισμό όταν εφαρμόστηκε στη Γενική Θεωρία της Σχετικότητας. Δίχως όμως αυτό να σημαίνει ότι έγινε ευρύτερα γνωστή. Πρακτικά για να είμαστε συγκεκριμένοι η καινοτομία της θεωρίας υπερομάδων θα φανεί όταν εξηγηθεί πιο αποτελεσματικά σε μαθητές.

                                                          Η καινοτομία του παρελθόντος

Μπορεί η έκφραση «Η καινοτομία του παρελθόντος» να φαίνεται παράλογη εκ πρώτης άποψης αλλά αν την συνδυάσουμε με την πτητική μηχανή του Leonardo da Vinci μπορούμε να αντιληφθούμε ότι όχι μόνο έχει νόημα αλλά μάλιστα αναδεικνύει ένα συγκεκριμένο νοητικό σχήμα και αυτό είναι της ξεχασμένης εφεύρεσης. Με άλλα λόγια η καινοτομία μπορεί να υπάρχει αλλά να μην γίνει αντιληπτή από τα άτομα που δεν έχουν τη νοημοσύνη του δημιουργού της. Το πρόβλημα της συγκεκριμένης καινοτομίας είναι ότι βρισκόταν στο επίπεδο του αδιανόητου για την τότε εποχή. Όταν ο εφευρέτης βρίσκεται σε μια υπερβολική ιεραρχία πάντα υπάρχει ο κίνδυνος να μην γίνει κατανοητή η εφεύρεσή του. Γι’ αυτό το λόγο μάλιστα ο Leonardo da Vinci έγραφε ότι το πιο δύσκολο για μια ιδιοφυΐα δεν είναι να λύσει ένα πρόβλημα, αλλά να πείσει τους άλλους ότι το έχει λύσει. Σε αυτό το πλαίσιο πρέπει να συνειδητοποιήσουμε το γεγονός της απαραίτητης πληροφόρησης για να περάσει και να γίνει αποδεκτή μια καινοτομία. Για την πτητική μηχανή ο Leonardo da Vinci είχε σημειώσεις που αποτελούσαν ένα ολόκληρο βιβλίο. Όμως για αιώνες είχε ξεχαστεί αυτή η πολύτιμη ιδέα, γιατί δεν υπήρχε κανένας που να μπορεί να την ακολουθήσει, ακόμα και ο ίδιος του ο μαθητής. Έτσι, εκείνη την εποχή χλεύαζαν το Δάσκαλο της Αναγέννησης γιατί η κοινωνία ήξερε ελάχιστα για το ριζοσπαστικό εύρος του έργου του και της πολυμάθειάς του. Είναι λοιπόν σημαντικό να το έχουμε στο νου μας όταν εξετάζουμε μια ευρεσιτεχνία κι όταν την αξιολογούμε να γνωρίζουμε και τα ίδια μας τα έργα αλλά και τα όρια. Γιατί μπορεί στο μέλλον να είμαστε υπεύθυνοι για μια καινοτομία του παρελθόντος που δεν είχε αναγνωριστεί. Διότι χρειάζεται μεγάλη νοημοσύνη για ν’ αναγνωρίσουμε μια ιδιοφυΐα, αφού η κρίση μας δεν εξαρτάται μόνο από την ύπαρξή της.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου