Τείχος Δυμαίων

Το Τείχος Δυμαίων ή Κάστρο της Καλόγριας είναι προϊστορική μυκηναϊκή ακρόπολη στην Αχαΐα.
Το τείχος χτίστηκε στην τελική νεολιθική περίοδο και έμεινε σε χρήση μέχρι την ενετοκρατία. Χρησιμοποιήθηκε ξανά το 1943 από τις ιταλικές και γερμανικές δυνάμεις κατοχής που γκρέμισαν μέρος των τειχών για να ανοίξουν είσοδο για αυτοκίνητα και κατασκευάζοντας πολυβολεία. Βρίσκεται 35 χιλιόμετρα από την Πάτρα στο ακρωτήριο του Αράξου, στα Μαύρα βουνά, και στα όρια του σημερινού δήμου Λαρισσού.
Ονομάζεται τείχος Δυμαίων γιατί βρισκόταν στην Δυμαία χώρα και Κάστρο της Καλόγριας (σύγχρονη ονομασία) από την ομώνυμη παραλία που βρίσκεται κοντά του. Τα τείχη του κάστρου ήταν κυκλώπεια, είχαν μήκος 200 μέτρα, 10 μέτρα ύψος και 5 μέτρα πάχος ^[1].

Σύμφωνα με την μυθολογία το τείχος το έχτισε ο Ηρακλής όταν πολεμούσε τους Ηλείους του Αυγεία και το χρησιμοποίησε σαν ορμητήριο του^[2][3]. Το τείχος ήταν μια οχυρή θέση που προστάτευε την κατοικία του ηγεμόνα της περιοχής και αποτελούσε το διοικητικό της κέντρο^[4]. Το τείχος χρησιμοποιήθηκε σαν ορμητήριο των Δυμαίων κατά των Ηλείων, και μάλιστα περίπου το 220 π.χ. καταλήφθηκε από τους Ηλείους και τον στρατηγό Ευριπίδα για να το ξαναπάρουν πίσω οι Δυμαίοι με τη βοήθεια του Φιλίππου Ε΄^[5].
Κατά την Φραγκοκρατία στην περιοχή αναφέρεται το Κάστρο του Φαναρίου της Μάλτας, που πιθανολογείται ότι ήταν το τείχος Δυμαίων όπου χρησιμοποιείτο και από τους Βυζαντινούς.
Από αρχαιολόγους πιστεύεται ότι στην θέση του ήταν κατά την αρχαιότητα η πολίχνη Λάρισα. Το τείχος διασώζεται ακόμα και σήμερα και κατά καιρούς γίνονται εργασίες αναστηλώσεως του.

Αναφορές

hellas.teipir, prefecture KatoAxagia

[...] ἐξελθὼν κατέλαβε παρὰ τὸν Ἄραξον φρούριον τῶν Δυμαίων εὔκαιρον τὸ καλούμενον Τεῖχος· ὅ φασιν οἱ μῦθοι τὸ παλαιὸν Ἡρακλέα πολεμοῦντα τοῖς Ἠλείοις ἐποικοδομῆσαι, βουλόμενον ὁρμητηρίῳ χρῆσθαι τούτῳ κατ´ αὐτῶν. [...] Πολύβιου Ιστορίαι Δ΄ 4,59

[...] ἧκε πρὸς τὸ φρούριον, ὃ καλεῖται μὲν Τεῖχος, πρόκειται δὲ τῆς Δυμαίων χώρας· [...] Πολύβιου Ιστορίαι Δ΄ 4,83

Δήμος Λαρισσού

5. Κατὰ δὲ τοὺς αὐτοὺς καιροὺς Εὐριπίδας, ὃς ἦν ἀπεσταλμένος ὑπὸ τῶν Αἰτωλῶν στρατηγὸς τοῖς Ἠλείοις, καταδραμὼν τὴν Δυμαίων καὶ Φαραιέων, ἔτι [...] τὸ δὲ μέγιστον, γεγονότας ἀρχηγοὺς τοῦ τῶν Ἀχαιῶν συστήματος. Πολύβιου Ιστορίαι Δ΄ , κεφάλαια , 4,59 - 4,60
   Μετὰ δὲ ταῦτα ἀναζεύξας ὁ βασιλεύς, καὶ ποιησάμενος τὴν πορείαν διὰ Πατρῶν καὶ Δύμης, ἧκε πρὸς τὸ φρούριον, ὃ καλεῖται μὲν Τεῖχος, πρόκειται δὲ τῆς Δυμαίων χώρας· κατέσχον δ´ αὐτὸ μικροῖς ἔμπροσθεν χρόνοις, καθάπερ ἀνώτερον ε [...] Πολύβιου Ιστορίαι Δ΄ , κεφάλαιο 4,83

Βιβλιογραφία - Πηγές

• Νικόλας Φαράκλας, Η Γεωπολιτική Οργάνωση της Πελοποννησιακής Αχαΐας, Πανεπιστήμιο Κρήτης-Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας-Τομέας Αρχαιολογίας και Ιστορίας της Τέχνης, σειρά: Ρίθυμνα-Θέματα Κλασικής Αρχαιολογίας, αρ.9, Ρέθυμνο 2001

Το Τείχος Δυμαίων

Βόρειο Τμήμα του Τείχους των Δυμαίων

Τμήμα του Τείχους των Δυμαίων όπου διακρίνεται μεσαιωνική οχύρωση

ΠΗΓΗ el.wikipedia