Δευτέρα 10 Ιουλίου 2017

Η μυθολογία είναι η ουσία της ιστορίας

Του Ν. Λυγερού

Η μυθολογία είναι η ουσία της ιστορίας. Κρατάει τα στοιχεία που είναι σημαντικά. Άμα θέλετε να το κοιτάξετε λίγο πιο ιστορικά: ο Προμηθέας από ό,τι φαίνεται λόγω επιστήμης ήταν μάλλον ένας αστρονόμος, ο οποίος ανέβαινε πάνω ψηλά για να έχει καθαρότερο βλέμμα όσον αφορά τον ουρανό. Και φανταζόμαστε ότι οι άνθρωποι που ήτανε γύρω του, μερικές φορές ακόμα και άτομα, σιγά-σιγά το ερμήνευσαν ότι ήταν κάποιος απομονωμένος που ήταν στο βράχο κ.λπ. Άμα κοιτάξετε έναν κλασικό αστρονόμο τώρα και τα ωράρια της ζωής του, θα σας θυμίσει πολύ αυτό το πράγμα. Γιατί πάνω-κάτω, την ημέρα δεν τον βλέπετε, γιατί κοιμάται και αρχίζει η δουλειά του κατά τις δύο η ώρα, όταν είναι καλά, σε καιρικές συνθήκες που είναι κάπως δύσκολες. Γιατί ξέρετε ότι ακόμα και με τηλεσκόπιο το κάνουν με ανοιχτό, άρα κάνει κρύο. Θα δείτε τον κλασικό αστρονόμο που τον φαντάζεστε, όπως τον φαντάζεστε, είναι πολύ απλό σε άλλες περιοχές τον φαντάζεστε με ένα χοντρό anorak, που δυσκολεύεται με τα γάντια και με τον υπολογιστή του και λέτε: αυτός είναι αστρονόμος; Ναι, αυτός είναι. Η ιδέα είναι λοιπόν, ας μην ασχοληθούμε αποκλειστικά με αυτό που θα μπορούσαμε να το ερμηνεύσουμε σαν μια επιστημονική προσέγγιση και ας ασχοληθούμε με τον μύθο, ο οποίος εξ αρχής έχει καταγράψει ένα γεγονός. Πρώτα από όλα αυτό που ξέρετε ιστορικά είναι ότι υπάρχει ο Προμηθέας Δεσμώτης. Υπάρχει μια παράδοση και αυτή η παράδοση είναι: ρωτάνε τον Αισχύλο μήπως να γράψεις κάτι που ο Προμηθέας αλλάζει λίγο. Εδώ έχει μεγάλο ενδιαφέρον πώς λειτουργεί η μνήμη και η λήθη. Εκείνη την εποχή κάνουμε τριλογίες. Πολύ συχνά είναι και τετραλογία, το τέταρτο κομμάτι είναι μια κωμωδία για να αντέξει και το κοινό. Στην τριλογία λοιπόν υπάρχει μια αντιπαράθεση που γίνεται μεταξύ του Δία και του Προμηθέα. Και τελικά στο τέλος της τριλογίας τα βρίσκουν. Γιατί γίνεται αυτό; Στην πραγματικότητα εκείνη την εποχή ήδη υπάρχουν άνθρωποι που πιστεύουν πολύ στον Προμηθέα. Και αρχίζουν να φτιάχνουν ναούς για τον Προμηθέα. Θεωρεί λοιπόν το ορθόδοξο πλαίσιο ότι αυτό αρχίζει να ξεφεύγει λίγο. Γιατί στο κάτω-κάτω της γραφής ο Προμηθέας είναι απλώς σύμβουλος του Δία, όχι να γίνει και τόσο σημαντικός. Προσπαθούν λοιπόν να πουν ότι ενώ ήταν σύμβουλος, μετά έρχεται σε μια αντιπαράθεση λόγω της φωτιάς και μετά στο τρίτο μέρος τα ξαναβρίσκουν. Ξέρουμε ότι υπάρχουν αυτά τα τρία μέρη, βέβαια τα περισσότερα έχουν χαθεί και μας έχει μείνει μόνο το μέρος που αφορά τον Δεσμώτη. Το ωραίο της υπόθεσης είναι ότι αυτό κατασκευάστηκε για να φανεί ότι τελικά τα βρήκαν και δεν είναι μια αντιπαράθεση. Ενώ στην πραγματικότητα η Ανθρωπότητα κράτησε μόνο εκεί που δεν τα βρήκαν. Δηλαδή, δεν το κατάφεραν.

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου