Η Κύπρος στα «μέτρα συναγερμού» της Ελλάδας και το τουρκικό μοντέλο του 1974 στο Αιγαίο

 Γιάννος Χαραλαμπίδης 

Τα τρία τραπέζια πόκερ του Ερντογάν, η επίσκεψη Τσαβούσογλου και η ισλαμοποίηση των κατεχομένων - Οι ευθύνες της Λευκωσίας και γιατί αδυνατεί να εκμεταλλευθεί τα οφέλη από την αποτρεπτική αναβάθμιση της Ελλάδας και η μεταφορά τμήματος του στόλου από τη Σαλαμίνα στην Κρήτη

Ενώ ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου επισκέπτεται σήμερα τα κατεχόμενα για να προωθήσει μέσα από διάφορες «νομοθετικές ρυθμίσεις» μια μορφή ισλαμοποίησης, την εμβάθυνση της υφιστάμενης οικονομικής προσάρτησης και του ελέγχου των πηγών πλούτου από τον τουρκικό στρατό, στο Αιγαίο κλιμακώνεται η ρητορική του πολέμου, που

μυρίζει μπαρούτι. Αλλά η Κύπρος συνεχίζει να είναι η αχίλλειος πτέρνα του Ελληνισμού, παρότι, μετά από πολύ καιρό, είναι ενταγμένη στα λεγόμενα "μέτρα συναγερμού" των Ελληνικών Ενόπλων Δυνάμεων σε περίπτωση κρίσης. Αυτό, όμως, το γεγονός δεν σημαίνει ότι επιλύει το πρόβλημα της ασφάλειάς μας. Όπως διπλωματικές και στρατιωτικές πηγές αναφέρουν, "η Κύπρος συνεχίζει να είναι αθωράκιστη και ανέτοιμη σε ψυχολογικό, πολιτικό και στρατιωτικό επίπεδο, για να μπορεί ν’ αντιμετωπίσει μία κρίση που θα χτυπήσει την πόρτα της κυρίως επί του εδάφους (δηλαδή στη γραμμή αντιπαράταξης". Η πραγματικότητα αυτή είναι συνάρτηση της, επί σειράν ετών, εξευμενιστικής πολιτικής, που αποτυπώνεται για κάποιους στην αντίληψη της ανοχύρωτης πολιτείας.

Ο έλεγχος του πλούτου της Κύπρου υπό την ασφάλεια της Τουρκίας

Τα επίχειρα της ανοχύρωτης πολιτείας

Η συνοχή του ΝΑΤΟ και o εκβιασμός του Ερντογάν μέσω Αιγαίου

Η στρατηγική της Τουρκίας και η διπλωματική και νομική απάντηση της Ελλάδας

Οι ευθύνες της Λευκωσίας

Όταν γίνεται λόγος για «μέτρα συναγερμού» εννοούμε ότι σε περίπτωση που υπάρξει κλιμάκωση της κρίσης στο Αιγαίο και ειδικότερα στην περιοχή της Κρήτης και της Ρόδου, καθώς και αλλού, οι Ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις λαμβάνουν υπόψη και την περίπτωση της Κύπρου, κυρίως με τμήματα που εδρεύουν στην Κρήτη. Μία, μάλιστα, από τις αλλαγές που γίνεται είναι η άμεση μεταφορά μέρους του ελληνικού στόλου από τον ναύσταθμο της Σαλαμίνας στην Κρήτη, ώστε να κινείται ταχύτερα και να αυξάνει η Ελλάδα την αποτρεπτική της ικανότητα στην ευρύτερη περιοχή, προβάλλοντας έτσι την αποτρεπτική της ισχύ στην περιοχή του τουρκολιβυκού μνημονίου. Και αν αυτό αποφασιστεί, προς την περιοχή της Κύπρου.

Το Υπουργείο Άμυνας της Κυπριακής Δημοκρατίας σε πρώτη φάση και σε δεύτερη η Εθνική Φρουρά δεν έχουν εκμεταλλευτεί επαρκώς τις αλλαγές που συμβαίνουν στις Ένοπλες Δυνάμεις της Ελλάδος. Τι σημαίνει αυτό; Ότι λόγω των καλών σχέσεων που διαθέτει η Κυπριακή Δημοκρατία με τη Γαλλία θα έπρεπε να εμπλακεί και αυτή στη συμφωνία για τα εξοπλιστικά προγράμματα, τα οποία έχει ήδη παραγγείλει η Ελλάδα. Ταυτοχρόνως, η Κύπρος δεν εκμεταλλεύεται το ελληνικό ναυτικό για να αποκτήσουν τα στελέχη του στο πλαίσιο ασκήσεων την ανάλογη εμπειρία και ετοιμότητα σε περίπτωση κρίσης, διότι, εκτός των άλλων, δεν διαθέτει ανάλογα μέσα, παρά το γεγονός ότι η Κυπριακή Δημοκρατία είναι 11 φορές μεγαλύτερη στη θάλασσα απ’ ό,τι στην ξηρά, εάν λάβει κάποιος υπόψη την έκταση της Κυπριακής ΑΟΖ.

Όπως εξελίσσεται το επιχειρησιακό και αποτρεπτικό σκηνικό, το βάρος της ευθύνης για τα τραγικά ελλείμματα ασφάλειας της Κύπρου -που γνωρίζουν οι Τούρκοι- βαραίνει πλέον πολύ περισσότερο την ίδια παρά την Ελλάδα, η οποία δηλώνει πολύ μεγαλύτερη ετοιμότητα απ’ ό,τι στο παρελθόν. Τουλάχιστον, αυτή είναι η αντίληψη των Ενόπλων Δυνάμεων.

Πριν από την κρίση…

Στη Λευκωσία όμως δεν φαίνεται να υπάρχει ανάλογος στρατηγικός προβληματισμός, διότι συνεχίζει το κομματικό σύστημα να υιοθετεί την πολιτική του εξευμενισμού, αγνοώντας την περιφερειακή και παγκόσμια πραγματικότητα και δη την τουρκική απειλή. Εάν Αθήνα και Λευκωσία θέλουν να καλύψουν τα κενά, θα πρέπει να βρουν τους τρόπους πριν από την κρίση. Μετά θα είναι αργά…

Καθολική αποδοχή των θέσεων Ερντογάν

Είναι, μάλιστα, πρόδηλον ότι η πολιτική της Γαλάζιας Πατρίδας και η αναθεωρητική στρατηγική της Άγκυρας, που οδηγεί στη Νέα Οθωμανική Αυτοκρατορία και τμήμα της οποίας αποτυπώνεται στην κατοχή της Κύπρου αλλά και στην αμφισβήτηση της κυριαρχίας των νησιών του Αιγαίου, δεν είναι σημαία μόνο του Ταγίπ Ερντογάν αλλά και της αντιπολίτευσης. Δηλαδή των Κεμαλιστών και των συμμάχων τους. Όπως υποστηρίζει ο Κιλιτσντάρογλου, ο Ερντογάν δεν μπορεί να αρκείται στέλνοντας και αποσύροντας τα πολεμικά πλοία της Τουρκίας από το Αιγαίο χωρίς να προχωρήσει στο επόμενο βήμα, που αν το πραγματοποιήσει, θα έχει την απόλυτη στήριξη των Κεμαλιστών. Συνεπώς: 1) Έχουμε μία Τουρκία πλήρως ευθυγραμμισμένη με την Αναθεωρητική Πολιτική. 2) Ακόμη και αν πέσει ο Ερντογάν από την εξουσία, η επεκτατική πολιτική της Άγκυρας θα συνεχιστεί. Αυτό φαίνεται ότι γίνεται αντιληπτό από την Ελλάδα, εξ ου και οι μεγάλες αγορές εξοπλιστικών συστημάτων για τα επόμενα χρόνια προκειμένου να αισθάνεται πιο ασφαλής. Αντιθέτως, η Λευκωσία συνεχίζει να ζει την ψευδαίσθηση ότι εάν έχουμε νέα τουρκική ηγεσία υπάρχουν δυνατότητες και πιθανότητες αλλαγής της πολιτικής της. Ως εκ τούτου, συνεχίζει μέσω των ΜΟΕ και άλλων εξευμενιστικών κινήσεων, που δεν μπορούν να αποδίδουν αλλά αντίθετα τροφοδοτούν την τουρκική επιθετικότητα, να ζει στις δικές της ψευδαισθήσεις και να καθιστά εαυτήν εύκολη βορά στην τουρκική Αναθεωρητική Πολιτική και αχίλλειο πτέρνα στην περίπτωση κρίσης μεταξύ Ελλάδας - Τουρκίας.

Μεταβλητές της κρίσης

Είναι υπαρκτός ο κίνδυνος της μεταφοράς του πολέμου από τα λόγια στις πράξεις. Γι’ αυτό και η Ελλάδα, σε μια κίνηση αποτροπής, έχει δεσμεύσει από τώρα μέχρι τον Σεπτέμβριο περιοχές μεταξύ Κρήτης και Ρόδου. Διότι εκεί ενδέχεται η Τουρκία να στείλει πολεμικά πλοία και τρυπάνι στο επόμενο διάστημα - δηλαδή στη ζώνη του λεγόμενου τουρκολιβυκού μνημονίου. Εάν θα γίνει κρίση ή όχι εξαρτάται από την επιτιθέμενη, δηλαδή από την Άγκυρα, επί τη βάσει μιας σειράς μεταβλητών, στις οποίες περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων, και οι εξής:

1. Εάν ο Ερντογάν είναι σίγουρος ότι θα κερδίσει την κρίση. Διότι δεν πρόκειται να εμπλακεί σε μία κρίση την οποία θα χάσει και μαζί την εξουσία, οπότε θα καταλήξει στη φυλακή. Χωρίς καν να διεκδικήσει την επανεκλογή του, το 2023. Ο Ερντογάν δεν θα εμπλακεί σε κρίση για να ηττηθεί, αλλά για να νικήσει ή για να μπορεί να εμφανίσει την κρίση ως νίκη.
2. Οι ΗΠΑ δεν επιθυμούν εκ των πραγμάτων κρίση ή κλιμάκωσή της και πόλεμο μεταξύ Ελλάδας-Τουρκίας, διότι θα τιναχθεί στον αέρα η νοτιοανατολική πτέρυγα του ΝΑΤΟ σε μία περίοδο κατά την οποία, λόγω του πολέμου στην Ουκρανία, επιβάλλεται η συνοχή της Συμμαχίας. Ο Ερντογάν γνωρίζει την αμερικανική αντίληψη και θέλει να την χρησιμοποιήσει στην εξής εκβιαστική λογική: Εάν θα κατεβάσω τους τόνους θα πρέπει να πάρω ανταλλάγματα, τα οποία απεικονίζονται στην αγορά των F-16, για να μην αλλάξει στο επόμενο διάστημα δραματικά το ισοζύγιο δυνάμεων στον αέρα λόγω της αγοράς από πλευράς της Ελλάδας των γαλλικών Ραφάλ. Έχουμε, δηλαδή, τον Τούρκο Πρόεδρο να παίζει πόκερ με ανοιχτά, μάλιστα, χαρτιά σε διάφορα τραπέζια. Το πρώτο αφορά στο βέτο, το οποίο εγείρει επί της ένταξης της Σουηδίας και της Φινλανδίας στο ΝΑΤΟ. Το δεύτερο επικεντρώνεται στο τρίγωνο των σχέσεων Τουρκίας, Ρωσίας και ΗΠΑ, στην εξής βάση: Της πολιτικής του εκκρεμούς. Δηλαδή, εάν η Αμερική δεν μου κάνει τα χατίρια, τότε έχω την ευχέρεια να στρέφομαι προς τη Ρωσία. Μία πολιτική πρακτική την οποία έχουμε δει στο θέμα της αγοράς των S-400 και τώρα στον άξονα του σιταριού. Στη συνεργασία δηλαδή μεταξύ Ρωσίας και Τουρκίας για την ασφαλή διακίνηση με τα πλοία από τη Μαύρη Θάλασσα που βρίσκονται ήδη παγιδευμένα κυρίως στην Οδησσό της Ουκρανίας. Το τρίτο πεδίο είναι αυτό του Αιγαίου, όπου ακόμη και αν ο Ερντογάν εισπράξει οποιαδήποτε ανταλλάγματα στο θέμα των F-16 ή αλλού για να χαμηλώσει τους τόνους, μια τέτοια εξέλιξη ουδόλως θα τερματίσει τη διαχρονική αναθεωρητική τουρκική πολιτική που εκδηλώνεται από το Αιγαίο ώς την Κύπρο και επιβάλλει ακριβώς μιαν αποτρεπτική απάντηση από πλευράς Ελλάδας και Κύπρου. Η ίδια λοιπόν η Τουρκία με την επεκτατική της πολιτική αποδεικνύει πόσο σημαντική είναι η στρατηγική του Δόγματος του Ενιαίου Αμυντικού Χώρου, το οποίο, δυστυχώς, εγκαταλείφθηκε τροφοδοτώντας την τουρκική απειλή.

«Κατάργηση» συνθηκών, κυριαρχία και αυτοάμυνα..

Η τουρκική επεκτατική πολιτική στο Αιγαίο στηρίζεται πάνω στη λογική του κυπριακού προβλήματος και της αποστρατιωτικοποίησης των νησιών για να συνεχίσει η Τουρκία να κερδίζει εκβιάζοντας, διά της σκιάς της ισχύος της. Ειδικώς το 1974, η Άγκυρα έθετε ως προϋπόθεση για να μην πραγματοποιήσει εισβολή την αποχώρηση των ελληνικών στρατευμάτων από την Κύπρο. Στόχος ήταν να εισβάλει στρατιωτικά στην Κύπρο και να διώξει τον ελληνικό στρατό για να αποκτήσει το πλεονέκτημα ισχύος και να προχωρήσει εν συνεχεία σε συνομιλίες επιβάλλοντας τους στρατηγούς της σχεδιασμούς μέσα από μία διχοτομική λύση, την οποία άλλοτε ονομάζει ομοσπονδία και άλλοτε συνομοσπονδία ή δύο κράτη. Κάτι ανάλογο επιδιώκει σήμερα στο Αιγαίο, αρχικώς με τη σκιά της ισχύος της, απειλώντας, ταυτοχρόνως, ακόμη και με εισβολή όπως το 1974, την οποία προσπαθεί από τώρα να εμφανίσει: 1. Ως αποτέλεσμα της στρατιωτικοποίησης των νησιών, που σημαίνει κατά την Άγκυρα κατάργηση των σχετικών Συνθηκών. 2. Ως νόμιμη άμυνα, ότι δηλαδή η Ελλάδα είναι σε επιθετική διάταξη και η Τουρκία έχει δικαίωμα αυτοάμυνας.

Ποια είναι, λοιπόν, η στρατηγική της Τουρκίας; Πρώτον, η αμφισβήτηση των συνθηκών στην εξής βάση: Εφόσον, σύμφωνα με τις Συνθήκες, τα νησιά παραδόθηκαν στην Ελλάδα υπό την προϋπόθεση ότι θα είναι αποστρατιωτικοποιημένα και εφόσον στρατιωτικοποιήθηκαν, η Αθήνα είναι αυτή που καταργεί τις συνθήκες. Και εφόσον κατά τον τουρκικό ισχυρισμό καταργούνται οι συνθήκες, εγείρεται θέμα της κυριαρχίας των νησιών, τα οποία η Τουρκία διεκδικεί. Εάν το κλειδί είναι η αποστρατιωτικοποίηση, τότε υπάρχει απάντηση. Η παρουσία Ελληνικού Στρατού στα νησιά είναι απάντηση στην τουρκική απειλή, που προκαλείται από την παρουσία της Στρατιάς του Αιγαίου, η οποία μάλιστα είναι εκτός ΝΑΤΟ. Και, ως εκ τούτου, δικαιολογείται η Αθήνα να επικαλείται το άρθρο 51 του Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών περί αυτοάμυνας, επί τη βάσει μάλιστα του οποίου είναι οικοδομημένο και το Δίκαιο της Ανάγκης στη λογική του οποίου λειτουργεί και η Εθνική Φρουρά ως δύναμη, σήμερα, που εκφράζει την όποια αποτροπή λόγω της τουρκικής κατοχής. Υπό αυτές τις συνθήκες, πώς είναι δυνατόν η Τουρκία να αναφέρεται στην αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου, όταν την ίδια στιγμή κατέχει την Κύπρο διαθέτοντας επί του εδάφους της 40.000 στρατού, παράνομα; Η αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου θα θέτει την Ελλάδα υπό τη μόνιμη ομηρία και απειλή της «Στρατιάς του Αιγαίου», μετατρέποντάς την σε οιονεί προτεκτοράτο της Τουρκίας στην πρακτική της φινλανδοποίησης. Ενώ δηλαδή η ίδια η Φινλανδία με αίτημα ένταξής της στο ΝΑΤΟ επιδιώκει να τερματίσει την εξάρτησή της από τη Μόσχα επειδή αισθάνεται πλέον να κλιμακώνεται η ρωσική απειλή, η Τουρκία θέλει να γεννήσει ένα νέο μοντέλο φινλανδοποίησης στο Αιγαίο αφού το εφαρμόζει ήδη στην Κύπρο, η οποία παραμένει αθωράκιστη και αχίλλειος πτέρνα του Ελληνισμού.

Ισλαμοποίηση και συνομοσπονδία ψευδοκράτους και κατεχομένων

Ο Τούρκος Υπουργός Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου πραγματοποιεί σήμερα παράνομη επίσκεψη στην Κύπρο με κεντρικό θέμα, όπως μεταδίδεται, το οικονομικό πρωτόκολλο, που η χώρα του υπέγραψε με το ψευδοκράτος και επικεντρώνεται στα εξής:

1. Ενίσχυση τρόπων για την εισβολή τουρκικών κεφαλαίων στα κατεχόμενα σε μια προσπάθεια εμβάθυνσης της εν εξελίξει προσάρτησης στη βάση της αύξησης των εμπορικών συναλλαγών και της εξάπλωσης της λίρας για να προκύψει καλύτερη αποτελεσματικότητα και παραγωγικότητα. Οι επενδύσεις συνδέουν το κεφάλαιο με την όποια λύση, την οποία η Άγκυρα εντάσσει στη λογική των δυο κρατών.
2. Ενίσχυση της ισλαμοποίησης. Στο πρωτόκολλο γίνεται αναφορά «σε ενίσχυση των δεσμών σε όλους τους τομείς που πηγάζουν από τις κοινές ιστορικές, πολιτιστικές, γλωσσικές, θρησκευτικές και πνευματικές αξίες και επίτευξη βιώσιμης οικονομικής και κοινωνικής ανάπτυξης μεταξύ των δύο ΄χωρών΄». Οι διατάξεις αυτές συνδέονται με περιορισμούς, για παράδειγμα, πρόσβασης στο διαδίκτυο ή άλλων κοινωνικών και συνδικαλιστικών δράσεων που στρέφονται εναντίον της τουρκικής παράδοσης και ταυτότητας, των οποίων αναπόσπαστο τμήμα είναι το Ισλάμ.
3. Αύξηση και νομιμοποίηση νέων εποίκων, αφού θα γίνει διευκόλυνση των πολιτογραφήσεων. Συνεπώς έχουμε μιαν άλλης μορφής τουρκοποίηση, ισλαμοποίηση, εκτός της δημογραφικής αλλαγής. Διότι οι νέοι κουβαλητοί είναι επιλεγμένοι ισλαμιστές για να υπηρετήσουν την κοινωνική, πολιτιστική και θρησκευτική κουλτούρα που θέλει να επιβάλει ο Ερντογάν, περιορίζοντας έτσι τον ρόλο των Τουρκοκυπρίων στα κατεχόμενα.
4. Διασφάλιση από μέρους της Τουρκίας της εκμετάλλευσης των υπόγειων και υπέργειων πόρων στη βάση μιας στρατηγικής, την οποία το πρωτόκολλο συνδέει με θέματα εξωτερικής πολιτικής και άμυνας. Δηλαδή φυσικό αέριο, νερό κ.λπ τίθενται υπό τον έλεγχο του τουρκικού στρατού.

Συνεπώς οδηγούνται τα πράγματα σε μια μορφή συνομοσπονδίας μεταξύ Τουρκίας και ψευδοκράτους. Αυτά είναι τα αποτελέσματα του εξευμενισμού και των ΜΟΕ, καθώς και της αδυναμίας όπως συνδεθεί το Κυπριακό ως ζήτημα εισβολής και κατοχής με την κρίση και τον πόλεμο στην Ουκρανία για να προκληθεί κόστος στην Τουρκία ως κατοχική δύναμη. Αντιθέτως, τα ΜΟΕ κάλυψαν την εισβολή και κατοχή κάτω από τη δικοινοτική διάσταση του προβλήματος.

ΝΑΤΟ, ΕΕ και αποτροπή…

Επειδή γίνεται λόγος για τη στάση των συμμάχων, είτε αυτές είναι οι ΗΠΑ είτε η ΕΕ, ας είμαστε προσγειωμένοι. Σε μια κρίση, εάν εσύ ο ίδιος δεν είσαι αυτόνομα έτοιμος να αντιμετωπίσεις τον κίνδυνο, δεν θα σπεύσουν άλλοι για το χατίρι σου να συγκρουστούν με την Τουρκία. Ας δοκιμάσουμε λοιπόν τους συμμάχους μας και δη τους Ευρωπαίους Εταίρους μας αλλά και εκείνους στο ΝΑΤΟ. Δηλαδή: Πρώτο, στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ, γιατί η Συμμαχία να μη διατυπώσει θέση για τον σεβασμό των συνόρων και της κυριαρχίας των κρατών μελών και για τη μη χρήση βίας; Θα το θέσει η Ελλάδα; Δεύτερο, στη Σύνοδο της ΕΕ, γιατί να μην τεθεί στα συμπεράσματα ότι θα προκύψει η άμεση ενεργοποίηση του άρθρου 42,7 των Συνθηκών στην περίπτωση κατά την οποία κράτος μέλος δεχθεί επίθεση από τρίτο κράτος όπως είναι η Τουρκία; Με άλλα λόγια, εάν η Άγκυρα επιτεθεί στην Ελλάδα και την Κύπρο, θα βρει μπροστά της όλα τα κράτη τής ΕΕ, ακόμη και στρατιωτικά... Μπορούν οι ηγεσίες μας ή όχι;

*Δρ των Διεθνών Σχέσεων

ΠΗΓΗ simerini.sigmalive