Τετάρτη 6 Μαρτίου 2024

ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ – 21 Φεβρουαρίου/6 Μαρτίου 1913: Η απελευθέρωση των Ιωαννίνων


Στάθης Βασιλείου

Ο Οθωμανός διοικητής, Εσάτ πασάς, παραδίδει επίσημα την πόλη των Ιωαννίνων στον ελληνικό Στρατό. Η παράδοση θα έρθει μετά από μια καλά προετοιμασμένη και οργανωμένη από το ελληνικό επιτελείο επίθεση, κατά τον Α’ Βαλκανικό πόλεμο.

Η πόλη των Ιωαννίνων αποτελούσε σημαντικό εμπορικό και συγκοινωνιακό κόμβο, οδηγώντας τη γερμανική αποστολή υπό τον υποστράτηγο Κόλμαρ φον ντερ Γκολτς (Wilhelm Leopold Colmar Freiherr von der Goltz, που βοηθούσε τους Τούρκους από τη θέση του στρατιωτικού συμβούλου) να διατάξει την επιμελημένη οχύρωσή της. Επτά συνολικά σύγχρονα οχυρά, με κυριότερα εκείνα του Μπιζανίου και της Καστρίτσας, δημιουργούσαν έναν ισχυρό κλοιό προστασίας γύρω τους με άνω των 100 πυροβόλων διαφόρων διαμετρημάτων. Η φρουρά των Ιωαννίνων είχε ενισχυθεί με την άφιξη τουρκικών τμημάτων που υποχωρούσαν από τις μάχες του Μοναστηρίου και των Γιαννιτσών, αλλά παρέμεινε απομονωμένη.

Στόχος της ελληνικής «Στρατιάς της Ηπείρου» (ενισχυμένη μεραρχία πεζικού αρχικά), ήταν αυτό το συγκρότημα οχυρών Ιωαννίνων, αλλά παρά την ενίσχυση με τη 2α Μεραρχία Πεζικού και τμήματα εθελοντών, ο διοικητής της, στρατηγός Σαπουτζάκης, απέτυχε να διαρρήξει. Από τον Ιανουάριο του 1913, μετά από νέα αποτυχημένη επίθεση κατά της οχυρής θέσης, ο Σαπουτζάκης αντικαταστάθηκε και τη διεύθυνση των επιχειρήσεων ανέλαβε ο αρχιστράτηγος διάδοχος Κωνσταντίνος, ενισχύοντας τη Στρατιά με νέες δυνάμεις από το Μακεδονικό μέτωπο.

Το σχέδιο επίθεσης οργανώθηκε προβλέποντας παραπληνητικές ενέργειες, διπλή υπερκέραση και ισχυρή υποστήριξη πυροβολικού. Στις 5 Μαρτίου (με το παλαιό Ημερολόγιο 20 Φεβρουαρίου) μετά από ισχυρό μπαράζ πυροβολικού, τρείς Μεραρχίες χτύπησαν ταυτόχρονα τα οχυρά από τον ανατολικό και δυτικό τομέα, ενώ το απόσπασμα Μετσόβου επιχείρησε αντιπερισπασμό από Βορρά.

Οι τουρκικές άμυνες κλονίστηκαν και διερράγησαν σε αρκετά σημεία αρχίζοντας να εγκαταλείπουν τις θέσεις, διαρρέοντας προς τα Ιωάννινα. Στο μεταξύ, το 1ο Σύνταγμα Ευζώνων με το 8ο και 9ο τάγματα (υπό τη διοίκηση των τολμηρών διοικητών τους, ταγματαρχών Βελισσαρίου και Ιατρίδη) διεισέδυσαν νύχτα στον Άγιο Ιωάννη στα νώτα των οχυρών Μπιζανίου-Καστρίτσας- Χιντζηρέλου και απέκοψαν τις τηλεφωνικές επικοινωνίες με τα Ιωάννινα, συλλαμβάνοντας κάπου 1.000 αιχμαλώτους.

Τις πρώτες πρωϊνές ώρες, ο Τούρκος διοικητής Εσάτ Πασάς απέστειλε αντιπροσωπεία των αρχών της πόλης επιζητώντας παράδοση με την πίστη ότι οι γραμμές του είχαν υπερκεραστεί και καταβληθεί πλήρως. Την παράδοση των Ιωαννίνων θα ακολουθήσουν επιχειρήσεις στη Βόρειο Ήπειρο.


ΠΗΓΗ https://military-history.gr



Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου