Η επίσκεψη ανταποκρινόταν στο ταξίδι του Ερντογάν στο Κάιρο τον περασμένο Φεβρουάριο, το οποίο σηματοδότησε επίσημα το τέλος στη διπλωματική και πολιτική εχθρότητα μεταξύ των δύο κρατών, που ξεκίνησε όταν ο Σίσι ανέτρεψε τον δημοκρατικά εκλεγμένο προκάτοχό του Μοχάμεντ Μόρσι, με στρατιωτικό πραξικόπημα το 2013.
Οι σχέσεις Τουρκίας-Αιγύπτου θα επανεξεταστούν σε όλες τους τις πτυχές τους και υπήρξε ανταλλαγή απόψεων για τρέχοντα περιφερειακά και παγκόσμια ζητήματα, ιδιαίτερα για τις ισραηλινές επιθέσεις στη Γάζα και στα κατεχόμενα παλαιστινιακά εδάφη τους τελευταίους 11 μήνες.
Η σχέση μεταξύ των δύο χωρών είναι πολύπλευρη, καθώς και οι δύο συνεργάζονται στη Μέση Ανατολή για τις συνομιλίες κατάπαυσης του πυρός στη Γάζα, όπως και για τη Λιβύη και τη Σομαλία. Η επίσκεψη Σίσι αναβάθμισε και ομαλοποίησε την κατάσταση σε θεσμικό πλαίσιο, με τη σύσταση ενός Συμβουλίου Στρατηγικής Συνεργασίας.
Μία από τις καινοτομίες στις διμερείς σχέσεις θα μπορούσε να είναι η πώληση drones και άλλου στρατιωτικού εξοπλισμού στην Αίγυπτο. Μια υψηλού επιπέδου αιγυπτιακή στρατιωτική αντιπροσωπεία επισκέφθηκε τους δύο μεγάλους παραγωγούς drones της Τουρκίας, τον Baykar και την TAI, (πριν 3 μήνες). Πηγές που γνωρίζουν τις διαπραγματεύσεις ανέφεραν ότι η Αίγυπτος έχει επίσης εκφράσει ενδιαφέρον για την αγορά περιπολικών υπεράκτιων πλοίων κλάσης Hisar που παράγονται από την τουρκική κρατική εταιρία ASFAT, ενώ ρωτήθηκαν για τη δυνατότητα ανάληψης υπηρεσιών εκσυγχρονισμού για τεθωρακισμένα οχήματα. Τόσο η TAI όσο και η Baykar έκαναν προσφορές στον αιγυπτιακό στρατό νωρίτερα αυτό το έτος. Το τουρκικής κατασκευής εκπαιδευτικό αεροσκάφος Huurjet εμφανίστηκε επίσης στη διεθνή αεροπορική έκθεση στην Αίγυπτο αυτή την εβδομάδα. Η πώληση τουρκικών drones στην Αίγυπτο, αν οριστικοποιηθεί στο μέλλον, θα σηματοδοτήσει μια σημαντική καμπή στη σχέση μεταξύ των δύο χωρών.
Ωστόσο, από την άλλη πλευρά, μια πιθανή πώληση drones στην Αίγυπτο θα μπορούσε να περιπλέξει τους δεσμούς της Αγκυρας με τη συνεργαζόμενη Αιθιοπία.
Συμφωνίες
Από τότε που ξεκίνησε η προσπάθεια εξομάλυνσης μεταξύ των δύο χωρών το 2021, το διμερές εμπόριο έχει βελτιωθεί σημαντικά. Αυτή τη στιγμή υπολογίζεται ότι 724 τουρκικές εταιρίες δραστηριοποιούνται στην αιγυπτιακή αγορά, ενώ οι τουρκικές επενδύσεις έφτασαν τα 2,5 δισ. δολάρια τον Φεβρουάριο και αναμένεται να φτάσουν τα 3 δισ. δολάρια μέχρι το τέλος του έτους. Ο τρέχων όγκος εμπορίου μεταξύ των δύο χωρών είναι περίπου 7 δισεκατομμύρια δολάρια, αλλά ο Ερντογάν σκοπεύει να τον αυξήσει στα 15 δισεκατομμύρια δολάρια. Με μεγάλους πληθυσμούς και γεωγραφική εγγύτητα, οι δυνατότητες για επικερδές εμπόριο είναι πολύ μεγάλες, λένε οικονομικοί ειδικοί. Η Αίγυπτος χρησιμεύει ως πύλη στην αφρικανική αγορά, ειδικά με τη συμφωνία COMESA (Κοινή αγορά Νότιας και Ανατολικής Αφρικής).
Οι σημαντικές γεωγραφικές τοποθεσίες και των δύο χωρών στοχεύουν να κάνουν την Τουρκία «πύλη» της Αιγύπτου για εξαγωγές προϊόντων στην Κεντρική Ασία. Η Τουρκία επιδιώκει να επεκτείνει την προώθηση προϊόντων στην Αίγυπτο, αξιοποιώντας τις συμφωνίες της Αιγύπτου με αφρικανικές χώρες.
Στο επίκεντρο οι εντάσεις στην Ανατολική Μεσόγειο
Παρά τη σημαντική εμπορική έκρηξη και το γεγονός ότι η Αίγυπτος έχει γίνει ο μεγαλύτερος εμπορικός εταίρος της Τουρκίας στην Αφρική, το πρωταρχικό κίνητρο για την Τουρκία να αναπτύξει σχέσεις είναι τα συμφέροντά της για την οριοθέτηση των θαλάσσιων συνόρων στην Ανατολική Μεσόγειο. Η Τουρκία επιδιώκει να υπογράψει μια συμφωνία οριοθέτησης θαλάσσιων συνόρων με την Αίγυπτο στην Ανατολική Μεσόγειο, κάτι για το οποίο η Αίγυπτος είναι επιφυλακτική. Ενας από τους στόχους της Τουρκίας στην Ανατολική Μεσόγειο είναι να διασφαλίσει ότι η «αντιπαράθεση» με την Ελλάδα θα παραμείνει διμερής και δεν θα μετατραπεί σε ευρύτερη περιφερειακή, όπως φαίνεται με τη συμμαχία μεταξύ Αιγύπτου, Ελλάδας, Κύπρου και Ισραήλ στο Φόρουμ για το φυσικό αέριο της Ανατολικής Μεσογείου.
Η Τουρκία έχει υπογράψει συμφωνίες θαλάσσιας οριοθέτησης με τη Λιβύη και η υπογραφή παρόμοιας συμφωνίας με την Αίγυπτο θα ενίσχυε τη θέση της στην Ανατολική Μεσόγειο. Ωστόσο, ακόμη και αν η Αίγυπτος υπογράψει οποιαδήποτε συμφωνία με την Τουρκία, δεν θα συμφωνήσει στο να έρχεται σε αντίθεση με τη αναβαθμισμένη διμερή συνεργασία της με την Ελλάδα.
Στη Λιβύη η Αίγυπτος και η Τουρκία βρίσκονται σε διαμάχη λόγω της στρατιωτικής παρουσίας της τελευταίας στη Δυτική Λιβύη και της υποστήριξης στη διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης στην Τρίπολη, ενώ η Αίγυπτος υποστήριζε το μεγαλύτερο μέρος της τελευταίας δεκαετίας την αντίπαλη κυβέρνηση στα ανατολικά. Η Αίγυπτος θεωρεί απαράδεκτη οποιαδήποτε ξένη στρατιωτική παρουσία σε γειτονικές χώρες, αλλά η Τουρκία έχει παρουσία στη Τριπολιτάνα και είναι απίθανο να την αποσύρει. Πάντως, οποιαδήποτε μορφή συνεννόησης που τερματίζει τον εμφύλιο πόλεμο και τη διαίρεση στη Λιβύη είναι ευπρόσδεκτη και για τις δύο χώρες, ενώ η Τουρκία έχει βελτιώσει τις σχέσεις της με τον πολέμαρχο Χαφτάρ.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου