Ενώ ο στρατός του πολεμά επίμονα στα πεδία των μαχών της Ουκρανίας, ο Βολοντιμίρ Ζελένσκι διεξάγει τον δικό του "πόλεμο" στις πρωτεύουσες του δυτικού κόσμου.
Έχει απευθυνθεί σε δέκα κοινοβούλια μέσα σε δύο εβδομάδες, αποσπώντας χειροκροτήματα παντού. Ζωντανά μέσω σύνδεσης βίντεο από μια πολιορκημένη πρωτεύουσα και φορώντας μια στρατιωτική μπλούζα, συχνά "υπογράφει" με έναν χαιρετισμό με σφιγμένη γροθιά. Καθώς ηχεί το χειροκρότημα, εξαφανίζεται από την οθόνη.
"Ξέρει πώς να ενσαρκώνει το πνεύμα του έθνους", λέει ο Jonathan Eyal, του Royal United Services Institute. "Όχι μόνο στον λόγο, αλλά και στον τρόπο που εμφανίζεται, στο σκηνικό όπου μιλάει", γράφει το BBC.
Ίδιες αλλά διαφορετικές
Οι ομιλίες έχουν έναν μόνο επείγοντα σκοπό - να συγκεντρώσουν διεθνή υποστήριξη - και ο Πρόεδρος Ζελένσκι το κάνει με μια σειρά από εξαιρετικά προσαρμοσμένα μηνύματα.
Από την πτώση του Τείχους του Βερολίνου έως τις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου στη Νέα Υόρκη και την Ουάσιγκτον, ο Ζελένσκι αξιοποιεί επικά εθνικά γεγονότα και τραύματα.
Στο Παρίσι την Τετάρτη επικαλέστηκε το εθνικό σύνθημα "liberte, égalité, fraternité". Στην Ιαπωνία, έθεσε το φάσμα της πυρηνικής καταστροφής.
Οι αναφορές δεν είναι λεπτές. Δεν πρέπει να είναι, σημειώνει το BBC.
Και ο Ζελένσκι δεν χάνει χρόνο για να φτάσει στην ουσία. Μέσα σε ένα ή δύο λεπτά από την ομιλία του στο Λονδίνο στις 3 Μαρτίου, συνέκρινε τις 13 ημέρες πολέμου της Ουκρανίας με τη Μάχη της Βρετανίας, τη μάχη που καθόρισε την εποχή της χώρας στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.
Μέσω του Σαίξπηρ ("Να ζεις ή να μη ζεις"), έφτασε, αναπόφευκτα, στον Ουίνστον Τσόρτσιλ. Ο Ζελένσκι δεν κατονόμασε τον ηγέτη της Βρετανίας εν καιρώ πολέμου, αλλά προσάρμοσε διακριτικά την εμβληματική ομιλία του Τσόρτσιλ στις 4 Ιουνίου 1940 ώστε να ταιριάζει με τη γεωγραφία της Ουκρανίας. "Θα πολεμήσουμε στα δάση, στα χωράφια, στις παραλίες, στις πόλεις και στα χωριά, στους δρόμους, θα πολεμήσουμε στους λόφους", είπε.
Αλλά καθώς η κοινοβουλευτική περιοδεία του Ζελένσκι έχει προχωρήσει, άλλες πιο έντονες νότες έχουν εισχωρήσει. Δεν φοβάται να επιπλήξει και να επιπλήξει τη Δύση για αυτό που θεωρεί ως την αποτυχία της να παράσχει αρκετή υποστήριξη.
Η δύναμη της ντροπής
"Σε κάθε μία από τις ομιλίες, λέει τι είδους άτομο είσαι;" λέει η Nomi Claire Lazar, καθηγήτρια δημοσίων και διεθνών σχέσεων στο Πανεπιστήμιο της Οτάβα. "Τι είδους έθνος είστε; Αν δεν καταφέρετε να ζήσετε αυτή τη στιγμή, τότε ντροπή σας."
Σε μια ομιλία στο Κογκρέσο των ΗΠΑ γεμάτη με αναφορές στο Περλ Χάρμπορ, τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ και το Όρος Ράσμορ, ο Πρόεδρος Ζελένσκι επέπληξε το κοινό του με ξεκάθαρα αντιδιπλωματική γλώσσα. "Ζητάμε απάντηση", παρακάλεσε. "Την απάντηση στον τρόμο. Είναι πάρα πολύ αυτό να ρωτήσω;"
Απευθυνόμενος στην ιταλική Βουλή των Αντιπροσώπων την Τρίτη κατέφυγε και πάλι στη ντροπή του κοινού του, επισημαίνοντας ότι τα μέλη του κύκλου του Πούτιν απολάμβαναν τις διακοπές τους στην Ιταλία. "Μην είσαι θέρετρο για δολοφόνους", είπε.
Ως πρόεδρος μιας χώρας που υφίσταται μια απρόκλητη εισβολή, λέει ο καθηγητής Lazar, έχει κερδίσει το δικαίωμα. "Δεν μπορείς πραγματικά να μπεις σε ξένα νομοθετικά σώματα και να πεις ντροπή σου", σημειώνει ο καθηγητής, "εκτός κι αν έχεις ήδη ορίσει τον εαυτό σου ως ηθικό διαιτητή".
Από τη μοναδική του οπτική, ως ηγέτης μιας χώρας που μόλις δέχθηκε εισβολή χωρίς πρόκληση, είναι ίσως είναι κατανοητό ότι ο Ζελένσκι αισθάνεται την ανάγκη να αποτινάξει κάθε ίχνος εφησυχασμού από το κοινό του.
"Νομίζω ότι υπάρχει κάποια απογοήτευση σε αυτόν και την ομάδα του", λέει η Orysia Lutsevych από το Chatham House.
Τα Standing ovations
Σε κάθε μία από τις ομιλίες του, που συνέγραψε ο στενός βοηθός Dmytro Litvin, ο Ζελένσκι αιχμαλωτίζει το κοινό: πολιτικούς που "ηλεκτρίζονται" από την αντισυμβατική, άμεση ρητορική του και προσηλωμένοι στο άβολο προσκήνιο της δίκαιης οργής του Ουκρανού ηγέτη.
Μιλάει όμως και για τους δικούς του ανθρώπους. Μιλάει στα ουκρανικά και αποφεύγει να φοράει κοστούμια που συνήθως συνδέονται με αυτό το είδος πολιτικού θεάματος. Είναι μια εξαιρετική μεταμόρφωση για έναν πολιτικό του οποίου το ποσοστό αποδοχής έπεφτε για μήνες πριν ξεκινήσει ο πόλεμος.
Μέχρι τον πόλεμο, το παρελθόν του Ζελένσκι ως κωμικός ηθοποιός συχνά φαινόταν σαν ευθύνη. Υπό επίθεση, είναι ξαφνικά ένα πλεονέκτημα.
"Οι κωμικοί ζουν μέσω αυτής της πολύ στενής σχέσης με το κοινό τους", λέει ο καθηγητής Lazar. "Αυτή η αίσθηση του τι μας κάνει να νιώθουμε άβολα. Αυτό που μας κάνει να ενθουσιαζόμαστε. Αυτό που μας κάνει να γελάμε."
Η παράσταση, με το απλό μήνυμά της - κάντε περισσότερα για να μας βοηθήσετε - έχει ένα τελευταίο κοινό: την εγχώρια κοινή γνώμη στη Δύση, γράφει το BBC.
"Προσπαθεί να δημιουργήσει αυτού του είδους την πίεση", λέει ο καθηγητής Lazar. "Εσωτερική πίεση στις κυβερνήσεις, η οποία είναι ιδιαίτερα σημαντική, γιατί αυτό που ζητά είναι πολύ ακριβό".
Ο καθορισμός της ατζέντας
Αυτό, τελικά, είναι το θέμα. Ο Ζελένσκι δεν ξεκίνησε αυτή την εικονική περιήγηση στα νομοθετικά σώματα του κόσμου απλώς για να συγκεντρώσει συμπάθεια. Η Ουκρανία παλεύει για την ίδια της την ύπαρξη και μπορεί να συνεχίσει να το κάνει αυτό μόνο με τεράστια, διαρκή στρατιωτική βοήθεια από τους συμμάχους της.
Για εβδομάδες, ο πρόεδρος Ζελένσκι ζητούσε από το ΝΑΤΟ να δημιουργήσει μια ζώνη απαγόρευσης πτήσεων πάνω από την Ουκρανία. Ξέρει ότι δεν θα το πάρει. Αλλά μπορεί να πάρει το επόμενο καλύτερο πράγμα. "Νομίζω ότι λέει "ζώνη απαγόρευσης πτήσεων", γιατί αν του πουν όχι, τι σου δίνουν ως αντάλλαγμα;". λέει η κυρία Λούτσεβιτς. "Νομίζω ότι αυτή είναι η στρατηγική".
Την Τρίτη, ο επικεφαλής του γραφείου του Ζελένσκι, Andriy Yermak, παρουσίασε εναλλακτικές λύσεις σε μια ζώνη απαγόρευσης πτήσεων. "Παρακαλώ επιβάλετε τη ζώνη απαγόρευσης πτήσεων ή δώστε μας αξιόπιστα συστήματα αεράμυνας", είπε.
Ήδη καταβάλλονται προσπάθειες για τη βελτίωση της αεράμυνας της Ουκρανίας και οι ΗΠΑ φέρεται να εξετάζουν το ενδεχόμενο προμήθειας παλιού αλλά αποτελεσματικού σοβιετικού εξοπλισμού.
Ο Jonathan Eyal λέει ότι η αμείλικτη προσέγγιση του Ζελένσκι αποδίδει καρπούς.
Πηγή: BBC
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου