Πέμπτη 21 Δεκεμβρίου 2023

Το ισχυρότερο προπύργιο της αντίδρασης


Του Κώστα Στούπα

Μια από τις μεγαλύτερες ζημιές της πολιτικής και ιδεολογικής κυριαρχίας της αριστεράς στην Ελλάδα της μεταπολίτευσης, μετά τη χρεοκοπία του 2010, είναι η κατάσταση της δημόσιας παιδείας με αιχμές την απουσία οποιασδήποτε αξιολόγησης και το κρατικό μονοπώλιο στα πανεπιστήμια.

Η οικονομική ζημιά αυτής της υπόθεσης είναι γνωστή,  30.000-40.000 Έλληνες τις τελευταίες δεκαετίες φεύγουν για σπουδές σε χώρες του εξωτερικού, με την οικονομική αιμορραγία που συνεπάγεται αυτό για τη χώρα.

Η δημιουργία ιδιωτικών πανεπιστημίων στην Ελλάδα θα μπορούσε να το αποτρέψει. Επιπλέον, θα μπορούσε να προσελκύσει φοιτητές από το εξωτερικό, όπως ήδη έχει αρχίσει να συμβαίνει, με την ίδρυση  αγγλόφωνων τμημάτων σε κάποια δημόσια πανεπιστήμια.

Μερικές δεκάδες χιλιάδες θέσεις φοιτητών στην Ελλάδα αντί το εξωτερικό σημαίνει μερικές χιλιάδες θέσεις εργασίας για εκπαιδευτικούς, διοικητικούς, καθαρίστριες, ηλεκτρολόγους, υδραυλικούς, σερβιτόρους κ.λπ.

Το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών έχει να ωφεληθεί από την εξέλιξη αυτή. Το ίδιο και τα δημόσια και ιδιωτικά εισοδήματα.

Η λειτουργία και ιδιωτικών πανεπιστημίων στη χώρα μας μπορεί να προσελκύσει Έλληνες καθηγητές που εργάζονται στο εξωτερικό. Αποτελεί ίσως το αποφασιστικότερο πλήγμα στο φαινόμενο "brain drain" (διαρροή εγκεφάλων) που καταστρέφει τη χώρα.

Ως διαρροή εγκεφάλων ονομάζεται η μετανάστευση ειδικευμένων ατόμων από μια χώρα, γεγονός το οποίο, σε συνδυασμό με τους αρνητικούς δημογραφικούς δείκτες, επιταχύνει την παρακμή της.

Ο βασικός λόγος που τα κόμματα της αριστεράς και σημαντικού μέρους της δεξιάς (η οποία έχει υποταχθεί στην κυριαρχία του κρατικοδιαιτισμού) αντιδρούν είναι ο φόβος του ανταγωνισμού που θα υποστούν τα δημόσια πανεπιστήμια.

Καθώς η εκπαίδευση στη χώρα αποτελεί τη μεγαλύτερη "βιομηχανία" και άρα και τον  μεγαλύτερο εργοδότη, τα ισχυρά συνδικάτα της φρόντιζαν να ασκούν τις ανάλογες πιέσεις προκειμένου να εξασφαλίζουν τις καλύτερες παροχές με τη μικρότερη προσπάθεια.

Φυσικά, όπως συμβαίνει σε όλες τις ανάλογες περιπτώσεις, η αντίδραση στην ύπαρξη ανταγωνισμού από τον ιδιωτικό τομέα, διανθιζόταν με επιχειρήματα περί εξασφάλισης της πρόσβασης των οικονομικά ασθενέστερων στη δωρεάν παιδεία κ.λπ.

Ουδέν ψευδέστερον αυτού... Όταν λειτουργήσουν τα μη κρατικά πανεπιστήμια, θα διαπιστώσετε πως θα σαρώνουν την επικράτεια προκειμένου να προσελκύουν με υποτροφίες του καλύτερους και πλέον ταλαντούχους  φοιτητές.

Στο πλαίσιο του ανταγωνισμού, τα ιδιωτικά πανεπιστήμια θέλουν να επιδεικνύουν το υψηλό επίπεδο σπουδών τους. Τούτο μπορεί να επιτευχθεί με τη προσέλκυση κορυφαίων εκπαιδευτικών αλλά και την παρουσία υψηλής στάθμης φοιτητών. Είναι προς το συμφέρον τους λοιπόν ένα ποσοστό των θέσεων να το προσφέρουν δωρεάν σε ταλαντούχους φοιτητές.

Αργά ή γρήγορα ο ανταγωνισμός θα ξυπνήσει και τα δημόσια πανεπιστήμια. Οι καλοί καθηγητές θα δεχτούν ανταγωνιστικές προτάσεις να διδάξουν σε νέες σχολές. Το ίδιο και οι ταλαντούχοι φοιτητές να φοιτήσουν σ’ αυτές.

Μοιραία σε όσους μείνουν πίσω θα αυξηθεί η πίεση για μεταρρυθμίσεις προσαρμογής στο νέο ανοιχτό και ανταγωνιστικό περιβάλλον. Οι δίοδοι μεταξύ επιστημονικής έρευνας και επιχειρήσεων θα διευρυνθούν και αυτό θα έχει επιπτώσεις προσθέτοντας υπεραξίες στην οικονομία.

Η αλήθεια είναι πως τα τελευταία χρόνια τα δημόσια πανεπιστήμια έχουν αρχίσει να συνεργάζονται με επιχειρήσεις. Κάτι τέτοιο ήταν αδιανόητο πριν 10-15 χρόνια.

Η δημιουργία μη κρατικών πανεπιστημίων κυοφορεί μια επανάσταση για την ελληνική παιδεία αλλά και την οικονομία.

kostas.stoupas@capital.gr

ΠΗΓΗ https://www.capital.gr

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου