A handout photo made available by the presidential press service shows Ukrainian President Volodymyr Zelensky (L) and Greek Prime Minister Kyriakos Mitsotakis (2-L) walking in front of a damaged residential building at a site hit in a Russian drone attack on 02 March 2024, in Odesa, Ukraine, 06 March 2024. ΕPA/PRESIDENTIAL PRESS SERVICE HANDOUT HANDOUT EDITORIAL USE ONLY/NO SALES HANDOUT EDITORIAL USE ONLY/NO SALES
Στις 6 Μαρτίου, η Ρωσία εκτόξευσε πύραυλο στο ουκρανικό λιμάνι της Οδησσού που εξερράγη περίπου 400 μέτρα (1.300 πόδια) από το σημείο όπου ο Ουκρανός πρόεδρος Volodymyr Zelenskyy ετοιμαζόταν να περιοδεύσει στην πόλη με τον Έλληνα Πρωθυπουργό Κυριάκο Μητσοτάκη.
Όπως γράφει στο Al Jazeera, ο John T. Psaropoulos
«Καθώς μπαίναμε στα αυτοκίνητά μας, ακούσαμε μία μεγάλη έκρηξη», είπε αργότερα ο Μητσοτάκης στους δημοσιογράφους. «Όλοι μας ανησυχήσαμε, ειδικά εάν σκεφτεί κανείς ότι βρισκόμασταν σε έναν ανοιχτό χώρο χωρίς κάλυψη. Ήταν πολύ άγριο». Πολλοί δυτικοί ηγέτες επισκέφτηκαν τον Zelenskyy, αλλά αυτή ήταν η μόνη περίπτωση κατά την οποία υπήρξε εύλογη απειλή για τη ζωή και την ασφάλειά τους. Οι αναλυτές στην Αθήνα δεν πιστεύουν ότι ήταν ατύχημα.
«Ήταν ένα μήνυμα προς την Ελλάδα, ένα μήνυμα προς τη ρωσόφιλη μερίδα της ελληνικής κοινωνίας», δήλωσε ο Κωνσταντίνος Φίλης, καθηγητής διεθνών σχέσεων που διευθύνει το Ινστιτούτο Παγκοσμίων Υποθέσεων στο Αμερικανικό Κολλέγιο Ελλάδος.
Αυτό το ρωσόφιλο τμήμα του πληθυσμού μειώνεται δραματικά. Σύμφωνα με τη Dianeosis, μια δεξαμενή σκέψης με έδρα την Αθήνα, περίπου το 70% των Ελλήνων είχαν θετική άποψη για τη Ρωσία πριν από τον ολοκληρωτικό πόλεμο στην Ουκρανία. Αυτό μειώθηκε στο 50% μετά την εισβολή του 2022 και στο 30% πέρυσι. «Οι Ρώσοι είναι πολύ ενοχλημένοι με τους Έλληνες», είπε ο Φίλης στο Al Jazeera. «Η Ελλάδα έχει υποστηρίξει την Ουκρανία πολύ ξεκάθαρα από την αρχή».
Μόλις τρεις ημέρες μετά την έναρξη του πολέμου, η Ελλάδα ανακοίνωσε ότι στέλνει στην Ουκρανία δύο αεροπλάνα C-130 με τουφέκια, πυρομαχικά και χειροβομβίδες. Η γερμανική εφημερίδα Bild αποκάλυψε ότι περιλάμβαναν 20.000 τουφέκια Καλάσνικοφ που είχε κατασχέσει η Ελλάδα το 2013 καθ’ οδόν προς τη Λιβύη, η οποία τελεί υπό εμπάργκο όπλων των Ηνωμένων Εθνών. Η έγκαιρη υποστήριξη της Ελλάδας προς την Ουκρανία έκανε τη ρωσική πρεσβεία στην Αθήνα να καλέσει «υψηλόβαθμους πολιτικούς» να «συνέλθουν» και «να σταματήσουν την αντιρωσική προπαγάνδα».
Η εκπρόσωπος του ρωσικού Υπουργείου Εξωτερικών Maria Zacharova χαρακτήρισε την απόφαση της Ελλάδας να στείλει όπλα στην Ουκρανία «βαθιά εσφαλμένη» και «εγκληματική», προειδοποιώντας ότι «στο τέλος, τα όπλα θα στραφούν σε αμάχους, συμπεριλαμβανομένων των Ελλήνων», μία αναφορά σε 150.000 Ουκρανούς ελληνικής καταγωγής, που τότε ζούσαν κυρίως στις πολιορκημένες πόλεις Μαριούπολη και Οδησσό.
Επισήμως, η Ελλάδα προμήθευσε στην Ουκρανία επιπλέον 20.000 βλήματα πυροβολικού των 155 mm, πυραύλους Stinger και 40 τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού BMP-1 της σοβιετικής εποχής. Αυτήν τη στιγμή ετοιμάζεται να στείλει τέσσερις τεράστιους μετασχηματιστές που μετατρέπουν το ρεύμα συνεχούς υψηλής τάσης που παράγεται από τους σταθμούς παραγωγής ενέργειας στη χαμηλότερη τάση AC που χρησιμοποιείται στα τοπικά δίκτυα διανομής που τροφοδοτούν τα νοικοκυριά.
Η Οδησσός, ειδικότερα, τα χρειάζεται, επειδή επτά από τους εννέα μετασχηματιστές που βρίσκονται στις παρυφές της πόλης έχουν χτυπηθεί από τις ρωσικές επιθέσεις – μέρος της επιθετικής στρατηγικής του Κρεμλίνου να κλείσει την αμυντική βιομηχανία και την οικονομία της Ουκρανίας. Η Ουκρανία φέρεται επίσης να ενδιαφέρεται για τις γεννήτριες ηλεκτρικής ενέργειας που βρίσκονται τώρα αχρησιμοποίητες σε σταθμούς ηλεκτροπαραγωγής με καύση άνθρακα που έχει παροπλίσει η Ελλάδα. Η Ελλάδα είναι επίσης ο αγωγός για πολεμικό υλικό τρίτων.
Το βόρειο λιμάνι της Αλεξανδρούπολης έχει απευθείας σιδηροδρομική σύνδεση με την Οδησσό μέσω Ρουμανίας ή μέσω Lviv της Πολωνίας και οι Ηνωμένες Πολιτείες έχουν αναπτύξει τη δική τους στρατιωτική προβλήτα υλικοτεχνικής υποστήριξης στο ελληνικό λιμάνι από την υπογραφή συμφωνίας αμυντικής συνεργασίας με την Ελλάδα το 2019. Ο στρατιωτικός εξοπλισμός μπορεί να φτάσει στην Ουκρανία εντός 24 ωρών από την εκφόρτωση στην Αλεξανδρούπολη. Τώρα που το Στενό του Βοσπόρου της Τουρκίας, η είσοδος στη Μαύρη Θάλασσα, είναι κλειστό για κάθε στρατιωτική κυκλοφορία, αυτό καθιστά την Αλεξανδρούπολη έναν από τους πιο γρήγορους αγωγούς προς την Ουκρανία.
«Θα μπορούσαμε να προσφέρουμε αντιαεροπορικά πυροβόλα και συστήματα αεράμυνας S-300»
Η Ρωσία έχει επικαλεστεί την κοινή της θρησκευτική πίστη στην Ορθοδοξία με την Ελλάδα και τη βοήθειά της στον Ελληνικό Αγώνα της Ανεξαρτησίας κατά της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας το 1821, αλλά αυτές οι πολιτισμικές και ιστορικές συγγένειες υποσκελίζονται από τη ρωσική συμπεριφορά προς την Ουκρανία, την οποία η Ελλάδα παρομοιάζει με τη συμπεριφορά της γειτονικής Τουρκίας απέναντί της. Ο Μητσοτάκης εξέφρασε την υποστήριξη της κυβέρνησής του προς την Ουκρανία με αυτές τις διατυπώσεις στην Οδησσό.
«Η Ελλάδα… έχει αντιμετωπίσει πολεμική στο παρελθόν», είπε. «Η συμμετοχή της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή υποστήριξη για την Ουκρανία δεν χρειάζεται περαιτέρω εξήγηση».
Η Ελλάδα προσπαθεί να πείσει την Τουρκία να συμφωνήσει για τα θαλάσσια σύνορα στο Αιγαίο και την Ανατολική Μεσόγειο σύμφωνα με το Δίκαιο της Θάλασσας του ΟΗΕ, το οποίο η Τουρκία δεν έχει υπογράψει. Η Τουρκία αμφισβητεί ότι τα νησιά της Ελλάδας έχουν υφαλοκρηπίδα και επίσης αμφισβητεί την ελληνική κυριαρχία στα νησιά της στο ανατολικό Αιγαίο. Η μη εχθρότητα προς τους γείτονες κατοχυρώνεται στον Καταστατικό Χάρτη του ΟΗΕ και η Αθήνα θέλει να το δει αυτό να εφαρμόζεται στην Ουκρανία, λένε οι αναλυτές.
Ανεπίσημα, η Ελλάδα έχει στείλει στην Ουκρανία ακόμη πιο άμεση στρατιωτική βοήθεια, συμπεριλαμβανομένων αυτοκινούμενων όπλων, με ορισμένους αξιωματούχους να υπολογίζουν ότι η συνολική αξία της βοήθειας είναι της τάξεως των 300 εκ. δολαρίων για δύο χρόνια. Αυτός ο αριθμός θα μπορούσε να αυξηθεί απότομα. Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Antony Blinken ενθάρρυνε περισσότερες στρατιωτικές μεταφορές, προσφέροντας στην Ελλάδα 200 εκ. δολάρια σε ξένη στρατιωτική χρηματοδότηση σε επιστολή του προς τον Μητσοτάκη τον Ιανουάριο.
«Η κυβέρνηση προσπαθεί να προσφέρει πράγματα που μπορούν να αντικατασταθούν», είπε διπλωματική πηγή στο Al Jazeera. «Θεωρητικά, θα μπορούσαμε να προσφέρουμε αντιαεροπορικά πυροβόλα και συστήματα αεράμυνας S-300».
Σημειώνεται ότι η Ελλάδα διαθέτει μία ρωσικής κατασκευής συστοιχία αεράμυνας μεγάλου βεληνεκούς S-300, η οποία βρίσκεται στην Κρήτη, και κυβερνητικές πηγές είπαν ότι προσφέρθηκε να την στείλει στην Ουκρανία, εάν οι ΗΠΑ την αντικαταστήσουν με μία συστοιχία πυραύλων Patriot. Επισημαίνεται ότι η Ελλάδα και η Ουκρανία διαπραγματεύονται αυτή τη στιγμή μία 10ετή συμφωνία βοήθειας, σύμφωνα με αυτές που έχουν υπογράψει πολλά άλλα μέλη του ΝΑΤΟ.
«Η Ελλάδα θέλει μία συμφωνία… βασισμένη στα πλεονάσματα του στρατιωτικού προϋπολογισμού – υλικά που πρέπει να πωληθούν ή να καταστραφούν πριν από την εκπνοή της ημερομηνία χρήσης τους», είπε η διπλωματική πηγή. «Δεν θέλουμε ξεχωριστή γραμμή προϋπολογισμού για την Ουκρανία».
Η κοινή γνώμη διχασμένη
Μία πρόσφατη έρευνα σε 15 ευρωπαϊκές χώρες από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Σχέσεων έδειξε ότι το 55% των Ελλήνων αντιτίθεται στην αύξηση των αμυντικών δαπανών για την Ουκρανία, όπως και οι περισσότεροι Ευρωπαίοι. Ωστόσο, σε αντίθεση με τους περισσότερους Ευρωπαίους, παρόμοιος αριθμός Ελλήνων αντιτίθεται επίσης στην αποστολή περισσότερων όπλων στην Ουκρανία. Μολονότι η Ελλάδα δαπανά περισσότερο από τις περισσότερες χώρες του ΝΑΤΟ στην άμυνα – αφιέρωσε το 3,7% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της στον στρατό της πέρυσι – η ανησυχία για τη δική της ασφάλεια την εμποδίζει να είναι πιο γενναιόδωρη.
Ωστόσο, η Ουκρανία ζητά περισσότερα. Η Ελλάδα πρόκειται να παροπλίσει 32 παλαιότερα μαχητικά αεροσκάφη F-16 Block-30 καθώς αναβαθμίζει 82 F-16 σε Block-70 και αποκτά 24 μαχητικά Rafale τέταρτης γενιάς από τη Γαλλία. Μία επιτροπή του Κογκρέσου των ΗΠΑ έδωσε επίσης άδεια στην Ελλάδα να αγοράσει έως και 40 αεροσκάφη πολλαπλών ρόλων F-35 πέμπτης γενιάς. Η Ουκρανία δεν έχει κρύψει ότι τα θέλει.
Μία έκθεση ανέφερε ότι η Ουκρανία θα μπορούσε να περιμένει 60 παροπλισμένα F-16 από τη Δανία, τη Νορβηγία και την Ολλανδία. Η Ουκρανία έχει πει ότι χρειάζεται περίπου 150. Τα 32 αεριωθούμενα αεροσκάφη της Ελλάδας θα συμβάλουν σε κάποιο βαθμό για να κλείσουν το χάσμα. Σύμφωνα με πηγές που μίλησαν στο Al Jazeera, η προτιμώμενη φόρμουλα της Ελλάδας για τη μεταφορά αυτών των τζετ είναι να τα πουλήσει πίσω στις ΗΠΑ, οι οποίες θα τα αναβαθμίσουν και θα τα περάσουν στο Κίεβο.
Ορισμένοι στρατιωτικοί εμπειρογνώμονες είναι διστακτικοί στο να παραχωρήσουν δεκάδες μαχητικά αεροσκάφη, λέγοντας ότι οι ίδιες οι ανησυχίες για την ασφάλεια που καθιστούν την ελληνική πολιτική φιλοουκρανική, την περιορίζουν επίσης.
«Δυστυχώς, λόγω των γειτόνων μας, είμαστε υποχρεωμένοι να έχουμε πολύ ισχυρές ένοπλες δυνάμεις», είπε ένας μηχανικός της πολεμικής αεροπορίας στο Al Jazeera υπό τον όρο της ανωνυμίας. «Η πώληση 32 F-16 … θα άνοιγε μία μεγάλη τρύπα στην αεροπορία. … Πρέπει να υπάρχει απαρτία περίπου 200 αεροσκαφών, κάτι που δεν μπορεί να συμβεί με πιο σύγχρονα και ακριβά μαχητικά αεροσκάφη».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου