Δεν θα πετύχουν να εξοντώσουν την "ΟΜΟΝΟΙΑ"!

Του Βασίλη Μπολάνου (Προέδρου της Οργάνωσης των Ελλήνων της Αλβανίας) από το katoci

 

Στις 11 Ιανουαρίου 1991  στο σχολείο της Δερβιτσάνης, ενώ δειλά-δειλά στη χώρα απλώνονταν ένας αέρας δημοκρατίας, μετά  από 45 σκληρά χρόνια απομόνωσης και πολιτικής καταπίεσης, παιδιά της μειονότητας, που στην ψυχή τους  έκαιγε  η αγάπη για τον τόπο τους, για τον ελληνισμό, για την ελευθερία και τη δημοκρατία, ίδρυσαν  για πρώτη φορά στα
χρονικά του βορειοηπειρωτικού ελληνισμού τον φορέα  που
θα εξέφραζε πολιτικά τη μειονότητα στη νέα δημιουργηθείσα κατάσταση. Αυτό καθεαυτό το γεγονός έδειξε περίτρανα ότι ο εδώ ελληνισμός δεν έπαψε ποτέ να είναι κομμάτι του απανταχού ελληνισμού, αν και το καθεστώς προσπάθησε  να ριζώσει στα πλαίσια του ιδεολογήματός του το περιεχόμενο και τη συνείδηση του «μειονοτικού».  Άλλωστε η πρώτη έκκληση που απευθυνόταν στο λαό έλεγε πως η «Ομόνοια ιδρύεται να εκπληρώσει ένα ιερό ιδανικό, να ενδυναμώσει το εθνικό και δημοκρατικό φρόνημα». Η ίδρυση της Ομόνοιας ήταν μια ιστορική αναγκαιότητα για τον ελληνισμό και είχε όλες τις προϋποθέσεις να πετύχει. Ίδιες όμως ήταν και οι πιθανότητες της αποτυχίας, αφού από την ίδρυση της ήταν ο φορέας που πολεμήθηκε και συκοφαντήθηκε όσο κανένας άλλος. Από μηχανισμούς, αλλά και από εσωκομματικούς αντίπαλους. Το ερώτημα είναι: Τι κοινό συμφέρον έχουνε και οι δυο αυτές ομάδες; Η απάντηση είναι μια: να εξοντώσουν την Ομόνοια, την Ελληνική Εθνική Μειονότητα. Σε  αυτούς απαντάμε: δεν θα το πετύχετε!

Και για να γίνει η ιδέα πιο κατανοητή ας αναφερθούμε στη διαχρονική πορεία του εθνικού μας θέματος, όπου η δράση, οι ενέργειες, η φωνή καταγγελίας και διαμαρτυρίας, η προσπάθεια εκ μέρους της ΟΜΟΝΟΙΑΣ για ευαισθητοποίηση της κοινής και διεθνούς γνώμης, έχουν αφήσει τη δική τους σφραγίδα, και μας κάνουν σήμερα περήφανους. Περήφανους πέραν για το εάν και πόσο έχουν επιλυθεί τα προβλήματα. Αυτό δεν εξαρτάται μόνο απ’ την ΟΜΟΝΟΙΑ. Περισσότερο περήφανους διότι σταθήκαμε αντάξια έναντι της ιστορίας. Δεν λυγίσαμε και αφήσαμε ανοικτή την προοπτική των εξελίξεων. Και σ’ αυτή την προσπάθεια, που είναι τώρα 21 χρόνια δεν ξεχωρίζουμε ονόματα. Αφήνουμε να ακούγεται μόνο η ΟΜΟΝΟΙΑ διότι έτσι είναι το πνεύμα αυτής της οργάνωσης. Συλλογική ευθύνη, συλλογική δράση.

Ιανουάριος 1991 η ίδρυση της Οργάνωσης. Μαζί με την προσπάθεια να στηθούν οργανώσεις, να ανακοινωθεί η ίδια η ύπαρξη της σε χωριά και σε πόλεις, έπρεπε να προετοιμαστεί και για την πρόκληση των πρώτων πολυκομματικών εκλογών τον Μάρτιο. Δεν τα πήγε άσχημα η ΟΜΟΝΟΙΑ. Απεναντίας είχε τέτοια απήχηση το μήνυμα της που αμέσως ενεργοποίησε στην Αλβανία όλο το εθνικιστικό φάσμα που δεν ήθελε πρόοδο στα θέματα του ελληνισμού.

Ειδικά ενόχλησε η ιδέα της ΟΜΟΝΟΙΑΣ για να συσπειρώσει όλους του Έλληνες, σε πόλεις και χωριά της Αλβανίας, πέραν των 99 χωριών που είχε ο Ζώγκου και ο Χότζα.  Είχαν νομίσει ότι είχε μπει ταφόπλακα σε θέματα Ελληνισμού στη Χιμάρα, την Κορυτσά, την Νάρτα, τους Ελληνόβλάχους όπου και αν ζουν. Αλλά η ΟΜΟΝΟΙΑ είχε σ’ αυτό σύμμαχο την αλήθεια και πολλές φορές τον Ευρωπαϊκό παράγοντα.

Θέρος του 1991 μεγάλη περιοδεία στα χωριά μας αντιπροσωπείας του ΔΑΣΕ και η ΟΜΟΝΟΙΑ καταφέρνει να αναδείξει το πρόβλημα σε όλες του τις διαστάσεις.  Στη συνέχεια αντιπροσωπεία της είχε την ευκαιρία  συμμετοχής στη Διάσκεψη της Μόσχας όπου το υπόμνημα που κατέθεσε παραμένει επίκαιρο και χρήσιμο εργαλείο για τους χειρισμούς που ακολουθούν.

Χειμώνας του 1992 η Βουλή αποφασίζει εντελώς αυθαίρετα και αποδεικνύοντας στην πράξη ότι είχε υποκύψει στις πιέσεις των εθνικιστών, και τις φοβίες του παρελθόντος, τον αποκλεισμό της ΟΜΟΝΟΙΑΣ απ’ τον πολιτικό στίβο και τις εκλογικές αναμετρήσεις.

Αμέσως Ιδρύεται η Ένωση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, πολιτικός μανδύας της ΟΜΟΝΟΙΑΣ και παρά τις δυσχέρειες που συνεχίστηκαν φάνηκε ξεκάθαρα η πολιτική απήχηση του Βορειοηπειρωτικού Ελληνισμού αλλά και των δυνάμεων εκείνων, που βρίσκονταν στην ίδια σφαίρα συμφερόντων μ’ αυτόν.  Ειδικά οι εκλογές για την τοπική αυτοδιοίκηση το καλοκαίρι 1992 ήταν όντως απόδειξη της πραγματικής εκλογικής δυναμικής του ΚΕΑΔ- ΟΜΟΝΟΙΑ.

Παράλληλα χρειάζεται η ΟΜΟΝΟΙΑ να συντονίζει την συνολική συμμετοχή των Ελλήνων στην προσπάθεια να διευρυνθεί η παρεχόμενη παιδεία στην μητρική γλώσσα, σε χωριά που δεν ήταν επισήμως αναγνωρισμένα ως ελληνικά αλλά και ειδικά στα αστικά κέντρα της περιοχής όπως Αργυρόκαστρο, Αγ. Σαράντα, Δέλβινο. Η προσπάθεια αυτή είχε τη μέγιστη υποστήριξη και αποτελεί απ’ τα δικαιότερα αιτήματα του εδώ Ελληνισμού.

Εξωθείται κατόπιν τούτων, το κράτος σε πρακτικές πογκρόμ για να περιορίσει την αγωνιστικότητα του Ελληνισμού για περισσότερα δικαιώματα και ελευθερίες στα πάτρια εδάφη. Η απέλαση ενός ιερωμένου απ’ τα Αργυρόκαστρο έδειξε άλλη μια φορά τη συσπείρωση που διασφάλιζε η ΟΜΟΝΟΙΑ στα συλλαλητήρια. Παρ’ ότι ο διεθνής παράγοντας αντέδρασε και ήρθε ως ειδικός απεσταλμένος ο Ύπατος Αρμοστής του ΟΑΣΕ για τις Εθνικές Μειονότητες το κράτος δεν σταμάτησε.

Το 1994 αποτέλεσε την αποκορύφωση της ανοικτής δίωξης και βίαιης καταστολής. Σχεδόν έθεσαν την ΟΜΟΝΟΙΑ εκτός νόμου, ενώ δεκάδες στελέχη της ανά την Αλβανία ανακρίθηκαν διώχθηκαν και φυλακίστηκαν. Η δε παραπομπή σε ειδικό δικαστήριο 5 στελεχών της αποτέλεσε και μια καλή αφορμή για την αντίστροφη μέτρηση. Το θέμα του βορειοηπειρωτικού ελληνισμού διεθνοποιήθηκε, η πραγματικότητα στην οποία ζούσε υπό κλίμα διωγμού έγινε καλύτερα γνωστή.

Οι δοκιμασίες όμως επανήλθαν το 1997. Η ΟΜΟΝΟΙΑ αποτέλεσε ασπίδα για την ιδιαίτερα δύσκολη κατάσταση στην οποία επήλθε και πάλι ο Βορειοηπειρωτικός Ελληνισμός ενώ συμμετείχε ιδιαίτερα ενεργά στις πολιτικές διεργασίες που την έφεραν σε καλύτερη θέση στο εσωτερικό πολιτικό σκηνικό στην Αλβανία.

Απ’ το 1998 ξεκινάει μια προσπάθεια της οποίας η ΟΜΟΝΟΙΑ είναι επικεφαλής για να αντιστραφούν κάπως οι όροι στην καθημερινότητα των Ελλήνων στην Αλβανία. Εκσυγχρονίζει τις δομές της, παρακολουθεί πολύ πιο κοντά τα τεκταινόμενα, συμμετέχει και ταυτόχρονα καταγγέλλει τα κακώς κείμενα. Ειδικά ο αγώνας επικεντρώνεται στο θέμα της ακίνητης περιουσίας και καταθέτει σημαντικό υπόμνημα καταγγελίας στα θεσμικά όργανα της Αλβανίας αλλά και το διεθνή παράγοντα. Τονίζουμε  ότι το 2010 για πρώτη φορά έχουμε την αντίδραση του ΟΑΣΕ οι οποίοι αναλαμβάνουν την καταγραφή της ιδιοκτησίας στις περιοχές Ελληνικής Εθνικής Μειονότητας στην Αλβανία.

Το 1999 και πάλι μέσα από λεπτές ισορροπίες που δημιούργησαν οι εξελίξεις στην περιοχή η ΟΜΟΝΟΙΑ παρέμεινε στην κορυφή της προσπάθειας των Ελλήνων Βορειοηπειρωτών.

Το 2000 αποτελεί σημείο σταθμό διότι με αφορμή την νοθευμένη εκλογική διαδικασία στη Χιμάρα η ΟΜΟΝΟΙΑ πέτυχε το αποτέλεσμα μιας δεκαετούς συστηματικής προσπάθειας. Το Συμβούλιο της Ευρώπης στην έκθεση του τονίζει καθαρά τον ελληνικό χαρακτήρα της περιοχής και επίσης κατήγγειλε την αδιαλλαξία της Αλβανικής άρχουσας τάξης να αναγνωρίσει αυτή την πραγματικότητα και να εφαρμόσει δικαιώματα  για του εκεί Έλληνες. Μετά οι εξελίξεις σ’ αυτό τον τομέα είναι πάνω κάτω γνωστές σε όλους μας.

Το 2001 και το 2011 έτη απογραφής στην Αλβανία η ΟΜΟΝΟΙΑ εξέφρασε τις ενστάσεις της για το νομικό αλλά και το πρακτικό πλαίσιο που προετοίμασαν οι αρμόδιες υπηρεσίες. Η  ΟΜΟΝΟΙΑ διαφώνησε.

Όμως  και σε αυτήν την περίπτωση ακούσθηκαν φωνές αντίθετες  εντός και εκτός ΟΜΟΝΟΙΑΣ οι οποίες έκριναν αρνητικά την απόφαση της για μη συμμετοχή σε μια απογραφή, η οποία δεν έλυσε προβλήματα, αντιθέτως δημιούργησε  και άλλα. Η ΟΜΟΝΟΙΑ με αυτή  την απόφαση δικαιώθηκε και δεν επέτρεψε την εφαρμογή πολιτικής αφομοίωσης εναντίο,ν της ελληνικής εθνικής μειονότητας. Το Γενικό Συμβούλιο της ΟΜΟΝΟΙΑΣ με απόφαση του ανακοίνωσε το 2012 έτος απογραφής για την ελληνική κοινότητα στην Αλβανία.

Στην πορεία υπήρξαν πολλές προσπάθειες από κέντρα ανθελληνικά πολλές φορές όμως και από μέσα από εκεί που δεν το περίμενε κανείς, για την αποδυνάμωση, τη διάλυση και την απώλεια του πολιτικού χαρακτήρα της ΟΜΟΝΟΙΑΣ. Κατάφερε σε μεγάλο βαθμό να αντισταθεί. Αντέκρουσε τις προσπάθειες διασπάσιμου τα προηγούμενα 3-4 χρόνια. Παραμένει και σήμερα στις επάλξεις προς πείσμα των αντιπάλων και εχθρών. Είναι ξεκάθαρο ότι αντίπαλοι της ΟΜΟΝΟΙΑΣ, αυτή που θέλουν να κατεβάσει τα ρολά της δεν είναι όπως φαίνετε άτομα που απλώς έχουν προσωπικές διαφορές, στενοχώριες ή ανησυχίες για το πώς πορεύεται η Οργάνωση. Είναι βαθύτερα τα αίτια και ο στόχος επίσης εντελώς αντίθετος με αυτά που εικονικά φαίνονται. Μια διαλυμένη ΟΜΟΝΟΙΑ ή ακόμη εάν είναι δυνατό μια ανύπαρκτη ΟΜΟΝΟΙΑ. Πολλά απ’ όσα λέμε και αναφέρουμε περιληπτικά μπορεί να είναι γνωστά ή να θέλουν καλύτερη και εκτενέστερη ανάλυση. Αλλά έστω και έτσι χρειάζεται να τα επισημαίνουμε όχι για να αποδείξουμε το αυτονόητο ότι η ΟΜΟΝΟΙΑ αγωνίστηκε, αλλά διότι θεωρούμε ότι όλη αυτή η προσπάθεια και τα αποτελέσματα της οφείλονται στον καθένα από σας που ενεργά συμμετείχατε και ότι αποτελούν συσσωρευμένη εμπειρία για το μέλλον. Ο  Βορειοηπειρωτικός λαός έδειξε ότι την στηρίζει και την  θέλει την ΟΜΟΝΟΙΑ το έδειξε και στις τελευταίες δημοτικές εκλογές.

Αναφερθήκαμε σε μερικά σημεία σταθμούς της ΟΜΟΝΟΙΑΣ και της Ελληνικής εθνικής μειονότητας. Η ΟΜΟΝΟΙΑ όμως βρίσκεται σε μια συνεχή προσπάθεια για την υλοποίηση και την βελτιώση της καθημερινότητας στα πλαίσια των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Ταυτόχρονα όμως και η ίδια η ΟΜΟΝΟΙΑ πρέπει να εκσυγχρονίζεται να είναι ποιο ευέλικτη να ανταποκρίνεται χωρίς εκπτώσεις στης προκλήσεις των καιρών. Για αυτό καλούμε όλους σε συστράτευση, κανείς δεν περισσεύει. Δεν συμφωνούμε  όμως με σκέψεις, προσωπικές φιλοδοξίες και συμφέροντα. Μόνο όταν ήμασταν ενωμένοι μας υπολόγισαν και μας σεβάσθηκαν.