Τετάρτη 1 Νοεμβρίου 2023

Γιατί Πούτιν και Χαμάς έρχονται πιο κοντά; Η προϊστορία των σχέσεων Κρεμλίνου – τρομοκρατίας και οι βλέψεις για τη Μέση Ανατολή


FILE PHOTO: Ο ηγέτης της ισλαμιστικής τρομοκρατικής οργάνσης Χαμάς Ισμαήλ Χανίγιε, [ΚΕ] μετά από επίσκεψή του στην έδρα του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών και την συνάντησή του με τον Ρώσο υπουργό Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ στη Μόσχα, Ρωσία, 02 Μαρτίου 2020. EPA/MAXIM SHIPENKOV

Το Κρεμλίνο ισχυρίζεται ότι τηρεί σκληρή στάση έναντι της τρομοκρατίας. Ωστόσο, από τη σφαγή στο νότιο Ισραήλ από την Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου, έχει πλησιάσει περισσότερο την τρομοκρατική οργάνωση, αναφέρεται σε άρθρο γνώμης του Μιλάν Τσέρνι στην ανεξάρτητη  ρωσική εφημερίδα The Moscow Times.

Παρά τη δολοφονία 16 Ρώσων υπηκόων, κι αν  Μοσχοβίτες κατέθεταν λουλούδια στην ισραηλινή πρεσβεία, το Κρεμλίνο αρνήθηκε να καταδικάσει τις ενέργειες της Χαμάς, εκφράζοντας μόνο «σοβαρές ανησυχίες».

Κάποιοι μπορεί να δουν τη στάση του Κρεμλίνου έναντι της ισλαμιστικής οργάνωσης σαν μια προσπάθεια να σπείρει το χάος. Στην πραγματικότητα, ο στόχος της Μόσχας είναι να εδραιώσει το καθεστώς της ως φίλου των Αράβων στην περιοχή.

Η σχέση του Κρεμλίνου με την τρομοκρατία: Μια περίπλοκη ιστορία

Ο Δεύτερος Πόλεμος της Τσετσενίας – ένα καθοριστικό επεισόδιο για τον Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν στις αρχές της διακυβέρνησής του – δικαιολογήθηκε ως απάντηση στην απειλή της ισλαμιστικής τρομοκρατίας.

Λίγο αργότερα, η Ρωσία αντέδρασε στις επιθέσεις της 11ης Σεπτεμβρίου παρέχοντας την υποστήριξή της στις Ηνωμένες Πολιτείες και υποστηρίζοντας την εισβολή στο Αφγανιστάν, σε βαθμό που στηρίζοντας ακόμη και την ανάπτυξη αμερικανικών στρατευμάτων στην Κεντρική Ασία.

Αργότερα, το 2015, η Μόσχα συνέδεσε την παρέμβασή της στη Συρία με τον αγώνα κατά της τρομοκρατίας.

Στη Συρία, η Ρωσία ισχυρίστηκε ότι στόχευε «χιλιάδες» ενόπλους του ISIS από τη Ρωσία και την υπόλοιπη πρώην Σοβιετική Ένωση, που φοβόταν ότι θα διέδιδαν την ισλαμιστική ιδεολογία τους εάν δεν καταστέλλονταν.

Και, φυσικά, το Κρεμλίνο δεν απέφυγε να χαρακτηρίσει τους πολιτικούς του αντιπάλους τρομοκράτες, ξεκινώντας από τους υποστηρικτές του φυλακισμένου ηγέτη της αντιπολίτευσης Αλεξέι Ναβάλνι μέχρι τους Ουκρανούς ακτιβιστές και τους αντιφρονούντες Τάταρους της Κριμαίας.

Εν τω μεταξύ, όπου εξυπηρετούνταν τα συμφέροντά του, το Κρεμλίνο αγνόησε ή ακόμη και συνεργάστηκε με οργανώσεις που χαρακτηρίζονται ως τρομοκρατικές, όπως στο Αφγανιστάν, όπου οι Ταλιμπάν μοιράζονται τώρα μια εγκάρδια σχέση με τη Μόσχα.

 

Νομιμοποίηση της Χαμάς μέσω Κρεμλίνου

Στην περίπτωση της Χαμάς, η Μόσχα έχει από καιρό συμφιλιωθεί με την ομάδα, αρνούμενη να την χαρακτηρίσει τρομοκρατική οργάνωση, όπως έκαναν πολλές άλλες χώρες, ακόμη και μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, και ξεκαθαρίζοντας ότι δεν επιθυμεί να διακόψει την επαφή με τη Χαμάς .

  • Με αυτόν τον τρόπο, η Ρωσία παρέχει στη Χαμάς αυτό που οι τρομοκράτες επιθυμούν περισσότερο: το νομιμοποιητικό αποτέλεσμα της αναγνώρισης.

 Το 2006, μετά την ιστορική νίκη της Χαμάς επί της Φατάχ στις τότε βουλευτικές εκλογές, ο Πούτιν ήταν από τους πρώτους παγκόσμιους ηγέτες που την συνεχάρη.

Ένα χρόνο αργότερα, ο Πούτιν φιλοξένησε τον τότε ηγέτη της Χαμάς, Χαλέν Μασάλ,  στη Μόσχα, λαμβάνοντας επαίνους από τον Μασάλ για το «θάρρος και τον ανδρισμό του».

Ο Πούτιν εισέπραξε ξανά συγχαρητήρια από τη Χαμάς μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου, αυτή τη φορά για τη «στάση του σχετικά με τη συνεχιζόμενη σιωνιστική επίθεση εναντίον του λαού μας».

Ενώ οι ισχυρισμοί ότι η Ρωσία μετέφερε όπλα στη Χαμάς παραμένουν αναπόδεικτοι, η Ρωσία έχει τουλάχιστον διευκολύνει την υλική υποστήριξη προς την οργάνωση: Την παραμονή των επιθέσεων, η Χαμάς έλαβε εκατομμύρια δολάρια μέσω ενός ανταλλακτηρίου κρυπτογράφησης με έδρα τη Μόσχα.

Προσέγγιση της Χαμάς και φόβος για το χάος

Κατά τη διάρκεια του Ψυχρού Πολέμου, η Μόσχα εξόπλισε και υποστήριξε με άλλο τρόπο τους Παλαιστίνιους μαχητές, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που εμπλέκονταν σε τρομοκρατικές ενέργειες.  και συνέχισε να το κάνει  ακόμη και στην διάρκεια της αποκλιμάκωσης του ψυχροπολεμικού κλίματος.

Η Χαμάς έχει ελάχιστη ομοιότητα με τους αριστερούς Παλαιστίνιους εθνικιστές με τους οποίους οι Σοβιετικοί συνεργάζονταν.

Ήταν μια σημαία του ISIS που οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις υποστήριξαν ότι βρήκαν σε ένα κιμπούτς που δέχτηκε επίθεση από τη Χαμάς στις 7 Οκτωβρίου.

Ακόμα κι έτσι, η υποστήριξη της Μόσχας για την παλαιστινιακή μαχητική δράση εξακολουθεί να βασίζεται στο ίδιο κίνητρο: την επιθυμία να ενισχύσει τη θέση της στον Παγκόσμιο Νότο.

Η Ρωσία εκμεταλλεύεται την ευκαιρία για να ενισχύσει τον ισχυρισμό της ότι αμφισβητεί αυτό που ο Πούτιν αποκαλεί «το άσχημο νεο-αποικιακό σύστημα διεθνών σχέσεων».

Εξ ου και η “μασημένη” απάντηση του Κρεμλίνου στις επιθέσεις και η συνεχιζόμενη απροθυμία του να εμπλέξει τη Χαμάς, και ευρύτερα η προσέγγισή του έναντι των Παλαιστινίων  τόσο στη Γάζα όσο και στη Δυτική Όχθη, των οποίων οι πρωτεύουσες διαθέτουν ρωσικό πολιτιστικό κέντρο Kalinka και Κέντρο Πούτιν, αντίστοιχα .

Ομοίως, η αυτοπαρουσίαση της Ρωσίας ως ειρηνοποιού θα πρέπει να εξεταστεί στο πλαίσιο της συμπεριφοράς του αναζητούντος καθεστώς ειρηνοποιού και διαμεσολαβητή.

. Το μήνυμα του Κρεμλίνου για τη Μέση Ανατολή είναι ότι η κυριαρχία των ΗΠΑ στην περιοχή έχει επιφέρει καταστροφικά αποτελέσματα, κυρίως τον πόλεμο μεταξύ του Ισραήλ και της Χαμάς, και ότι η Ρωσία θα ήταν πολύ καλύτερος μεσολαβητής και διπλωματικός εταίρος από οποιαδήποτε από τις δυτικές δυνάμεις.

Στα πρώτα σχόλιά του μετά το ξέσπασμα του πολέμου μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, τα οποία έκανε σε συνάντηση με τον Ιρακινό πρωθυπουργό, ο Πούτιν χαρακτήρισε τη σύγκρουση ως «ζωηρό παράδειγμα της αποτυχίας της πολιτικής των Ηνωμένων Πολιτειών στη Μέση Ανατολή».

Εν τω μεταξύ, σε συνάντηση με τον γενικό γραμματέα του Αραβικού Συνδέσμου, ο υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ καταδίκασε την «καταστροφική πολιτική» της Ουάσιγκτον στην ισραηλινο-παλαιστινιακή σύγκρουση.

Η Ρωσία, λοιπόν, στοχεύει «χειρουργικά» τους ηγέτες της Μέσης Ανατολής με τα μηνύματά της για τον πόλεμο. Ωστόσο, ούτε αυτή η διπλωματική επίθεση ούτε η υποστήριξή της στη Χαμάς έχουν σκοπό να αποσταθεροποιήσουν την περιοχή.

  • Η προσέγγιση της Μόσχας στην τρομοκρατία μπορεί να είναι καθοριστική, αλλά ο φόβος της για την εξάπλωση της τρομοκρατίας από τη Μέση Ανατολή είναι πραγματικός.

Η Ρωσία έχει γίνει επανειλημμένα στόχος τρομοκρατών όλα αυτά τα χρόνια και έχει πράγματα να χάσει από το χάος, ακόμη και στη Μέση Ανατολή.

Στα ρωσικά, η Μέση Ανατολή είναι γνωστή ως Εγγύς Ανατολή ( Blizhny Vostok ), μια απόδειξη ότι στο μυαλό των Ρώσων, δεν είναι τόσο μακρινή περιοχή. Ό,τι και να συμβεί στη Μέση Ανατολή, πιστεύεται στη Μόσχα, είναι πιθανό να διαχυθεί στη Ρωσία.

  • Ο φόβος της Μόσχας για το χάος ήταν εμφανής στη μετρημένη απάντησή της στην Αραβική Άνοιξη, κατά την οποία η Ρωσία αντιτάχθηκε κατηγορηματικά στην αστάθεια που συνδέεται με την αλλαγή καθεστώτων.

Και τόση προσπάθεια για δεσμούς με το Ισραήλ…

Αξίζει επίσης να θυμηθούμε ότι η Ρωσία έχει περάσει τις δύο τελευταίες δεκαετίες χτίζοντας δεσμούς με το Ισραήλ, προσπαθώντας να διατηρήσει καλές σχέσεις, παρόλο που έχει επίσης εμπλακεί με τους ορκισμένους εχθρούς της χώρας στην Τεχεράνη, τη Δαμασκό και τη Γάζα.

Εν μέσω της διεθνούς απομόνωσης της Ρωσίας μετά την εισβολή της στην Ουκρανία, το Ισραήλ απέφυγε να επιβάλει κυρώσεις στη Μόσχα ή να εξοπλίσει το Κίεβο. Δεδομένου αυτού, το Κρεμλίνο είναι πρόθυμο να αποφύγει την αποξένωση του Ισραήλ, πολύ περισσότερο να διακόψει τις σχέσεις μεταξύ των δύο χωρών.

Ως εκ τούτου, ενώ η Ρωσία μπορεί να πλησιάσει ακόμη περισσότερο τη Χαμάς με συμβολικούς τρόπους, δεν υπάρχει λόγος να αναμένουμε από αυτήν να αυξήσει την υλική της βοήθεια προς την ομάδα – βοήθεια για την οποία υπάρχουν ελάχιστα στοιχεία προς το παρόν.

  • Πιθανότατα, αυτές οι πρωτοβουλίες θα παραμείνουν σε επίπεδο ρητορικής.

Η πραγματικότητα είναι ότι, για τη Μόσχα, η κρίση στη Μέση Ανατολή είναι μια ευκαιρία να εμφανιστεί στην περιοχή και στον ευρύτερο παγκόσμιο Νότο ως διπλωματικός εταίρος: ένα βήμα που δεν θα κέρδιζε από τη δημιουργία περαιτέρω χάους σε ένα μέρος του κόσμο που το Κρεμλίνο θεωρεί στρατηγικά σημαντικό και απέναντι στο οποίο πιστεύει ότι είναι πολύ εκτεθειμένο.

 

Με πληροφορίες από The Moscow Times

ΠΗΓΗ https://hellasjournal.com

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου